N.V. N00RDERBANK
Zitdag Middenmeer
WIERINGER COURANT.
ALKMAAR - HOORN.
ZATERDAG 27 JULI 1940. No. 86.
Enquete resultaten inzake de
bewaring van stalmest in
Noord-Holland.
In de wintermaanden van 19391940
is door de H.H. Landbouwonderwijzers
een begin gemaakt met een onderzoek
naar de bewaring van stalmest op de
graslandbedrijven in het ambtsgebied
Noord-Holland.
De verzamelde gegevens zijn door een
commissie bestaande uit de H.H. K.
Bergsma te Berkhout, G. Houtman te
Zaandam, A. Kager te 't Zand, H. Pol
te Hauwert en C. H. Veen te Z. O. Beem-
ster verwerkt tot een rapport.
Op de jaarvergadering van de HH.
Landbouwonderwijzers is dit rapport
ter goedkeuring voorgedragen.
De discussies lieten toen duidelijk uit
komen dat de bewarings methoden van
de stalmest duidelijk verband houden
met de grondsoorten.
Aan het rapport van de genoemde
commissie zijn toen een tweetal nota's
toegevoegd.
Hoewel de materie vooral nu van groo-
te beteekenis is te achten vergt toch de
volledige publicatie van de 3 rapporten
teveel plaats.
Daarom volgt hieronder een soort sa
menvatting van belangrijke conclusies.
In totaal zijn volledige gegevens ver
kregen van 176 bedrijven.
Het bleek dat in 117 gevallen gespro
ken mocht worden van de aanwezigheid
van een gierkelder, maar slechts in 31
gevallen was er sprake van voldoende
kelderruimte
Hoe sterk de aanwezigheid van gier-
kelders varieert komt naar voren indien
men weet dat b.v. in West-Friesland op
95% van de bedrijven een gierkelder
wordt gevonden en in de Zaanstreek nog
niet in 10% van de daarvoor in aanmer
king komende gevallen.
Vermenging van gier met superfosfaat
is een hooge uitzondering.
De gier gaat grootendeels in het voor
jaar over het land in de maanden Fe
bruari, Maart en April naar een hoe
veelheid van 15W M3 per ha.
Indien nu het gehalte aan stikstof in
de gier op 0,4 geschat wordt, hetgeen
waarschijnlijk iets te gunstig is, valt
hieruit af te leiden dat een normale
gierbemesting gelijk is te stellen met
een kunstmestgift van 300 kg kalkam-
monsalpeter en 300 kg kalizout 40% per
ha. Geen wonder dat de practijk gun
stig oordeelt over gier. Men geeft nog
niet zoo gemakkelijk 300 kg kunstmest
per ha in eens
Vrij algemeen komt 1/3 van de be
drijfsoppervlakte per jaar onder de gier
bemesting.
Waar een mestplaat aanwezig is wordt
deze ook inderdaad gebruikt voor de
bewaring van de vaste mest.
De enquete levert ook een bewijs voor
het feit dat er gemiddeld weinig stroo
door de vaste mest komtwaar men
strooit geeft men de voorkeur aan tar
we stroo. Turfstrooisel is een uitzonde
ring.
Het geringe stroo-gehalte in de vaste
mest brengt mede dat deze massa zich
veel minder goed leent voor het procédé
van de z.g. ..Edelmest" bereiding. Bij dit
laatste tracht men de massa door broei
tot een hoogere waarde te brengen. Wil
de mest evenwel broeien dan moet ze
stroorijk zijn. Zonder voldoende stroo
mislukt het „Edelmest" bereiden.
Anderzijds leert de enquete dat veel
boeren er mede volstaan de stalmest
naar de vaalt te brengen. Ik citeer uit
het rapport van de Commissie.
„Bijna nergens wordt de mest nog, met
andere stoffen (dan het stalstrooïsel)
verwerkt, een paar gebruiken bagger,
één wat tuinvuil, één vermengt ze met
water bij het overbrengen."
Het is hier wel de plaats er op te wij
zen dat afdekken van de mestvaalt met
bagger zeker alle aanbeveling verdient.
Hoe minder vervluchting van ammo:aiak
des te beter voor de gebruiker. Men
denke eens aan de Zuidhollandsche .me
thode van mestverwerking waarbij de
mest met bagger wordt vermengd, de
z.g. toemaak.
De zomerbemesting met stalmest 'somt
weer meer in eere Bij de 176 bedrijven
blijken er 61 te zijn die stalmest over 't
etgroen prefereeren en 70 welke de voor
keur geven aan voorj aars toediening.
Hoewel het weer hier een groote rol
speelt komt uit de cijfers de invloed
van de grondsoort eveneens naar vo
ren. Het toedienen van stalmest in het
voorjaar is vooral gebruikelijk in de
laagveen gebieden de zandstreken hrl-
len meer over naar de zomerbemesthiig.
Dit seizoen krijgt de zomerbemestin,g
een extra beurtde winter verhinderde1
het uitrijden in het voorjaar en de
weersomstandigheden van het oogenblifc
zijn zeer gunstig voor zomerbemesting.
Hopenlijk wil men er nu ook op letten 1
hoe straks het vee in deze perceelen;
weidt en nog meer hoe het staat met-
de nawerking van de mest op deze per-,
ceelen in het a.s. voorjaar.
Vrijwel algemeen komt het halve be-'
drijf jaarlijks onder de mest.
Het gemengd gebruiken van st almest
en gier kwam in 27 gevallen voor 122
maal werd medegedeeld dat gescheiden
gebruik plaats had. Het gemengd ge
bruik komt natuurlijk voor in de stre
ken met weinig' of geen kelders, dat wil
zeggen in het laagveen gebied.
De gemengde bewaring van gier en
stalmest in één kelder blijkt in ons ge
bied nog een uitzondering te zijn.
Algemeen wordt de gierkelder als een
zeer rendabele iets beschouwd. Bij de
176 onderzochte gevallen gaven 133 vol
mondig toe van de rentabiliteit over
tuigd te zijn, slechts 6 antwoorden ont
kennend.
Welke enorme hoeveelheden stikstof
er door een ruimer gebruik van goede
gierkelders nog behouden zouden blijven
zal wel geen nadere toelichting behoe
ven. Bedrijven met gierkelders staan
gewoonlijk hooger genoteerd.
Indien men bedenkt dat er nog hon
derden boerderijen zijn waar men de
gier, een natuurlijke stikstof- en kali
bron, zonder meer in de sloot laat loo-
pen is het duidelijk dat hier enorme
kapitalen worden weggegooid, vooral in
de huidige omstandigheden.
Het vraagstuk van een goede gierbe-
waring is nog steeds actueel evenals een
betere verzorging van de mestvaalt.
Het is goed geweest dat de enquete
werd gehouden omdat langs deze weg
nogmaals is vastgelegd dat verliezen
besparing in eigen bedrijf mogelijk is.
besparing welke de basis van het bedrijf
verstevigen kan.
De Rijkslandbouwconsulent voor
Noord-Holland te Schagen,
Ir. G. LIENESCH.
VLUCHTOORDEN VOOR
INWONERS VAN
DEN HELDER
's-Gravenhage, 2/t .Tuli (ANP)
De moeilijkheden waarin de ge
meente Den Helder verkeert ten
gevolge van de vlucht van duizen
den harer inwoners, hebben den
secretaris-generaal van het Mini
sterie van Binnenlandsche Zaken
genoopt een dringend beroep te
doen op de medewerking van de
burgemeesters der onderscheide
ne gemeenten, tot herstel voor
zooveel mogelijk, van het sociale
en economische leven in Den
Helder.
De bevolking van Den Helder
heeft zich goeddeels verspreid
over geheel het land, terwijl de
terugkeer belemmerd wordt door
de vrees voor hernieuwde lucht
aanvallen. Het economisch leven
in Den Helder ondervindt hier
van thans zeer nadeelige gevol
gen en het gevaar is geenszins
denkbeeldig, dat. een volkomen
ontwrichting zal ontstaan, als
niet tijdig wordt ingegrepen.
Ten einde te geraken tot een be-
heersching van het vluchtelin
genvraagstuk, welke het mogelijk
zal maken geleidelijk een alge
heel herstel te verkrijgen, is een
plan ontworpen tot onderbrenging
van de gevluchte bevolking, voor
zoover zij niet aanstonds naar
Den Helder terugkeert, in ge
meenten, die in de omgeving
van Den Helder zijn gelegen.
De medewerking der burge
meesters zal kunnen worden ver
leend in dien voege, dat door hen
de noodige aandrang wordt uitge
•oefend op de in hun gemeente ver
blijvende vluchtelingen, opdat de
ze, voor zoover zij nog niet naar
hun woonplaats terugkeeren, zich
tijdelijk in een van de bovenbe
doelde vluchtoordgemeenten in
de nabijheid van Den Helder ves
tigen. In verband met het. groote
aantal vluchtelingen zal het plan
tot onderbrenging in de bedoelde
vluchtoorden slechts geleidelijk
in uitvoering komen.
Met het oog op de economische
belangen der gemeente Den Hel
der zullen de burgemeesters In de
eerste plaats op die vluchtelingen
aandrang uitoefenen, die in nor
male omstandigheden een beroep
of bedrijf in de gemeente Den Hel
der uitoefenen of aldaar in eeni-
g.e betrekking werkzaam zijn.
REGELING
De Commissaris Afvoer Burger
bevolking in de Provincie Noord-
Holland, Keizersgracht 588, Am-)
sterdam, is belast met het cen
traal verzamelen van gegevens
omtrent dergelijke onderbrenging
van vluchtelingen.
Bij de keuze van het vluchtoord
dienen belanghebbenden rekening
te houden met de wenschelijkheid
Ivan een hervatting van den da-
gelijkschen arbeid in Den Helder.
Daarom zullen zij, die in staat
zijn zich per rijwiel van het
vluchtoord naar Den Helder te
b-ogeven, zooveel mogelijk in de
n aaste omgeving van Den Helder
ondergebracht moeten worden,
te.rwijl zij, die gebruik zullen moe
ten maken van een of ander open
baar vervoermiddel, bij voorkeur
zullen moeten bepalen bij een ge
meente, waarmede een trein-,
tram- of autobusverbinding be
staat.
De Commissaris Afvoer Burger
bevolking zal dan aan de hand
van de hem verstrekte gegevens
en zooveel mogelijk de aangege-
voorkeur volgende, voor ieder
van deze vluchtelingen een
vluchtoord aanwijzen en daar
van door tusschcnkomst van den
burgemeester van de gemeente
waar hij thans verblijft, aan den
vluchteling mededeeling doen en
tevens aan den burgemeester der
aangewezen vluchtelingen, voor
wie op deze wijze een vluchtoord
is vastgesteld of^ie naar Den Hel
der wenschten ^lerug te keeren,
bij hun vertrek onmiddellijk wor
den voorzien van een bewijs van
aangifte, terwijl tevens de gemeen
tebesturen zullen moeten zorgen
voor het opzenden van inlichtin
gen aan de Rijksinspectie van de
bevolkingsregisters.
Aan de vluchtelingen kan zoo
noodig reisgeld ter hand worden
gesteld voor rekening van het De
partement van Binnenlandsche
Zaken, terwijl voor een huisves
ting en verzorging in de aangewe
zen vluchtoorden de op dergelijke
gevallen toepasselijke regels ana
loog zullen kunnen worden toege-
gepast.
GEMEENTE ANNA PAULOWNA.
HUISVESTING. B. en W. van Anna
Paulowna, overwegende dat het gebleken
is, een behoorlijk overzicht te houden
op de wijze, waarop de huisvesting ge
schiedt, gelet op het besluit van den
Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht van 29 Mei 1940, besluiten te be
palen, dat het aan den eigenaar van
eenig binnen deze gemeente gelegen
gebouw en aan den gebruiker van zoo
danig gebouw, ingeval de eigenaar ten
aanzien van het geheel of een gedeelte
van zoodanig gebouw niet tevens is de
gebruiker, verboden is andere Helder-
sche vluchtelingen op te nemen dan die.
aan wie door hem reeds onderdak werd
verleend op Zaterdag 20 Juli 1940, ten
zij daartoe vooraf schriftelijk toestem
ming van het college is verkregen, wel
ke schriftelijk moet worden aangevraagd
onder opgave van de volgende gegevens
naam en voornaam, leeftijd, geslacht en
beroep van ieder der betrokkenen, met
nauwkeurig adres te Den Helder, in
schrijving van woon- en slaapgelegen
heid, ten aanzien van laatstgenoemde,
welke personen in één vertrek zijn on
dergebracht en dergelijke.
Overtreding wordt gestraft met hech
tenis van ten hoogste twee maanden of
geldboete van ten hoogste driehonderd
gulden.
MARKTBERICHTEN.
DE VEEMARKT.
SCHAGEN, 25 Juli 1940. Aange
voerd 102 Paarden f 200-800 25
Mag. Geldekoeien f 120 a 170 00
Vette geldekoeien f 220 a 350 12
Kalfkoeen f 230 a 300 40 Nuchte
re kalveren f 8-20 178 Vette scha
pen f 23-34 111 Lammeren f 9-
13, 6 Mag. varkens f 26 41 Biggen
f 15-21. Handel vlug.
MARKTOVERZICHT SCHAGEN.
Op de Donderdag gehouden markt
was de aanvoer en het bezoek buiten
gewoon groot.
De aanvoer van vette koeien was
goed beste beesten werden aangevoerd
en voor de beste kwaliteit werd een
prijs besteed van 48 ct. De duurste koe
werd gekocht door slager P. Wit, uit Den
Helder voor f 350.
Slager Dekker van Nieuwe Niedorp
kocht een schot van f 310 deze kwam
ook op 48 ct.
De handel in kalfkoeien was goed,
deze werden duur verkocht. De hoogste
noteering bedroeg f 300.
In geldekoeien was de handel ook
lang niet slecht, f 170 was de hoogste
prijs.
De nuchtere kalveren werden vlug van
de hand gedaan voor beste prijzen, tot
f 20.
Iedere week worden ier meer vette
kalveren aangevoerd en iedere week is
de handel goed, er werden prijzen ge
maakt van f 40 tot f 100.
1-jarige schapen werden verkocht tot
f 29, oudere voor f 39, de handel was
goed.
Er werden alleen lammeren voor t
leven aangevoerd hiervan was de han.
del kalm, prijzen tot f 13.
De handel in biggen en schrammen
was eveneens matig.
De kippen en konijnen werden vrij
duur verkocht, alsook bokken en geiten.
Over handel en bezoek moeten wij te
vreden zijn. Sch. Dgbl.
REKENING - COURANT MET RENTEVERGOEDING.
DEPOSITO'S SPAARBANK.
CREDIETEN aan Handel, Landbouw en Industrie.
(HOTEL SMIT) eiken Woensdag van 9'21 uur.
PREMIEKEURING VAN
MERRIËN, type Tuigpaard.
MIDDENMEER.
Dat gaat daar goed in ae Wieringer-
meer met de warmbloed-fokkerij. Het
„kern-tje" wordt een kern louter en al
leen door de praktijk. Zooiets is onver
woestbaar en breidt zich uit als een
olievlek. In het aangeboden materiaal
zaten meerdere goede tot zeer goede
merries. De jury was aangenaam verrast,
en, gezien het gebodene, zullen wij in
luttele jaren van een fokcentrum Wie-
ringermeer kunnen spreken als een cen
trum van beteekenis voor de warmbloed-
fokkerij.
Rubriek 1-jarige merriën
2e premie Dema v. Zonnevorst u.
Zemema I van Y. Viersen, Wieringer-
v/erf. Een goed type. Daar steeks een
fokmerrie in. Voortaan iets beter toi-
letteeren Vierzen. Op deze klinkermon-
sterbaan was uw merrie veel beter uit
gekomen als zij vóór op ijzers had ge
staan.
3epremie Dohillie v. Zonnevorst u.
Wohillie van J. Nieuwhof, Middenmeer.
Aardig type, wat recht in de sprongen.
Tikje smal.
Rubriek 2-jarige merriën.
De eenige vertegenwoordigster kon
niet bekroond worden.
Rubriek 3-jarige merriën.
Ie premie Sophie van K. Ch. Bi-
schoff-Tulleken, Wieringerwerf. Een
echt Groninger type met voldoende
zwaarte en behoorlijk zwaar beenwerk.
2e premie Nihila v. Mussolini u. Oc-
tova van H. Homan, Slootdorp. Een type
fokmerrie met 'n mooi kiek en beste
gang.
2e premie. Trui van K. Ch. Bischoff
Tulleken, Wieringerwerf. Een beste
romp. Tikje fijn in de beenen.
Alle klasse-paarden van Groningsch
type.
Rubriek 46 jarige guste merriën.
Gron. type 2e premie Zawine v.
Bonno u. Bowine van J. Nieuwhof. Mid
denmeer. Beste gang. Bemerking in
voorbeen en croupe.
Geld. typele ipremieWohillie I
v. Rigismund u. Norosa van J. Nieuwhof.
Een prima fokmerrie die helaas in het
hulpboek staat.
ANNA PAULOWNA.
Rubriek 3-jarige merriën.
3e premie Bowiera v. Prins u. Owie-
ra I van M. v. Wieringen, A. Paulowna.
Geldersch type met goeden gang. Heeft
zich best gehouden. Tikje lang en over-
bouwd.
Rubriek 46-jarige merriën met veu
len.
Gron. type 3e premie Zon ja v. Wim
u. Jula I van P. Saai, Wieringerwaard.
Een goedsoortig, oud-HolIandsch type.
Geld. type 3e premie Zinnia v.
Edelmaneigenaar G. W. Waiboer,
A. Paulowna. Mooi type met aanmerking
in de onderbouw.
WIERINGEN.
Rubriek 2-jarige merriën.
Gron. type 3e premie Celda v. Ve-
dello u. Selda I van Jb. Dekker, Wierin
gen. Wat groot met goede bovenlijn en
vrij goeden gang.
3e premie Conellie v. Vedello, eige
naar J. Veerdig Sz. Behoorlijke gang. Wat
eenvoudig en wat groot.
Fokte Vedello niet wat groot
Rubriek 3-jarige merriën.
3e premie Blanka v. Blanco u. Ner-
zia van D. Jac. Mulder, Elft. Tikje lang
en eenvoudig.
Na afloop der premiekeuring werd de
hengst Zonnevorst getoond. Zonnevorst
was, ondanks het zeer drukke deksei-
zoen, in prima conditie. De hengst liet
zich best zien en ging extra goed. Hij
is bij de familie Jb. Dekker in goede
handen. Zonnevorst is 'n beste hengst
„Wieringers en Wieringermeerders
We hebben een collectie veulens van
hem gezien waarbij enkele zeer goede.
En dat valt temeer op omdat het mer
riemateriaal op Wieringen niet zoo bij
zonder schitterend is. Houdt deze hengst
vast, maar, verbeter tegelijk look het
vrouwelijk fokmateriaal. Het kan van
den hengst alleen niet komen.
Waarom voeren jullie niet eens een
goed vrouwelijk fokmateriaal in Koop
eens een goed merrieveulen. Wanneer je
het in een andere provincie aankoopt
kan je nog meedingen naar de invoer-
premie, (totaal f 200.—perj aar.)
Jullie Wieringers bent zulke echte
paardenliefhebbers. Dit is toch genoeg
zaam bewezen voor het aankoopen van
goede hengsten. Jullie durft daar de
prijs voor te besteden. Doe dat nou ook
eens voor merrie-materiaal. Kom onver
woestbare Dirk Jacobus, koop jij nou
eens een extra veulen. Je zult eens zien
hoe jaloersch je mede-Wieringers dan
worden en dan werkt het net als 'n be
smettelijke ziekte. Dan komen er van
zelf meer.
Ik zou het toch zoo graag zien want
ik kom altijd met buitengewoon veel
genoegen bij jullie. Maar iedere keer
vind ik het jammer dat wij jullie niet
kwistiger met premies kunnen waar-
deeren. Wat jullie enthousiasme betreft
verdienden jullie het dubbel en dwars,
maar wat de kwaliteit van het aange
boden materiaal betreft, kunnen wij dat
heusch niet doen. R.
NIEUWE BROODBOXBOEKJES.
De tweede serie wordt de volgende
week uitgereikt.
De uitreiking van broodbonboekjes
van de tweede serie zal geschieden in
de week van 29 Juli tot 3 Augustus. De
thans te volgen methode zal, naar wij
vernemen, eenigszins afwijken van de
tot heden toe gangbare. Er zullen name
lijk halve broodbonboekjes verstrekt
worden voor kinderen beneden de vier
jaar, die daarbij een toeslagkaart zullen
krijgen, welke zes bonnen bevat, recht
gevend op een rantsoen rijst en zes bon
nen, die recht geven op een rantsoen
havermout. Personen boven de vier jaar
krijgen heele broodkaarten. Voor zeer
zwaren en zwaren arbeid worden resp.
heele en halve broodbonboekjes extra
verstrekt.
100 TON HOOI VERBRAND
Boerderijbrand te Heerenveen
Vermoedelijk tengevolge van
hooibroei is Dinsdagavond brand
uitgebroken in de kapitale boerde
rij, bewoond door de familie Bak
ker te Rottum, gemeente Hasker
land.
De brand, welke ontstond tij
dens afwezigheid der bewoners,
greep zoo snel om zich heen, dat
de boerderij en twee schuren spoe
dige en vuurzee waren en tot den
grond toe afbrandden.
Van den inboedel kon niets wor
den gered, terwijl de voorraad
van 100.000 kilo hooi eveneens in
de vlammen opging.
De schade wordt door verzeke
ring gedekt.
De motorspuiten uit Heeren-
^een en J011 re slaagden er slechts
i.i een varkcnsschuur en een bijge
houwtje te behouden.
GEMEENTE WIERINGEN.
FILMNIEUWS.
Vrijdag, Zaterdag en Zondag
8.15 de film
ES WAR EINE
RAUSCHENDE BALLNACHT
met ZARAH LEANDER in de
hoofdrol.
Wederom maken we eens ken
nis met onze beroemde Zweed-
sclie artiste. Haar naam alleen
bezit genoeg aantrekkingskracht
om voor volle zalen te zorgen en
daarbij komt nog dat de muziek
liefhebbers hun hart zullen kun
nen ophalen aan de muziek van
den grooten Rus, den componist
Tschaikowsky. „Es war eine rau-
scliende Ballnacht" is werkelijk
één en al klank geworden, een
lang toongedicht van Tschaikows
ky met hier en daar de hoogtepun
ten van het onrustige leven van
dezen artist.
Zondagmiddag 3 uur de film
ES WAR EINE
RAUSCHENDE BALLNACHT
POLITIE, Verloreneen bruine da-
mesportemonnaie, inh. f 1.62 en een
bruine dames portemonnaie inh. f 1.
Inl Gemeentebode, H-hoef.
