r
31e JAARGANG
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1940
No. 100
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
WIERINGEN
BUREAU
ADVERTENTIëN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG.
UITGEVER:
Hippolytushoef Wieringen
Van 1 5 regels
l 0 50
ABONNEMENTSPRIJS
CORN. J. BOSKER
Telefoon Intercomm. No. JÖ.
Iedere regel meer
f 0.10
per 3 maanden f 1.25.
BOUWBOER EN VEEBOER
Rechtstreeks had liet bouwbedrijf
met het veebedrijf tot heden zelden
veel te maken.
Beiden leverden hun producten aan
de markt en betrokken hun bcnoodigd
heden voor gezin en bedrijf ook van
de markt.
liet is dus geen wonder, dat een
nieuwe verhouding, waarbij tusschen
bouw- en veebedrijf vermoedelijk een
direct contact zal tot stand komen,
moeilijkheden schept.
Ik doel hier op het verbouwen van
stop'pëlgcwassen dooi- de landbouwers,
die ze in eigen bedrijf niet noodig heb
ben. En welke producten dus zullen
moeten worden geconsumeerd dooi- de
uitsluitend-veebedrijven.
Als we onderstellen, dat bedoelde
gewassen (wikken, haver-wikken, bo-
terzaad, inergkool, stoppelknollen)
NIET als groenbemesting gebruikt zul
len worden, dan dient bekeken, hoe
ze tot hun recht zullen komen bij de
veevoeder-voorziening.
De genoemde voeders zijn elk op
zichzelf goed, al is er verschil in eigen
schap Het gebruik er van zal dus vel
schillend zijn (verschil in eiwitgehalte
en in gevaar voor de melksmaak),
maar hierover bedoel ik niet. te schrij
ven. Evenmin als over de voedervvaar-
de, die de prijs ten slotte zal beïnvloe
den.
Welke mogelijkheden doen zich
voor, om de stoppelgewassen van het
sluitend-bouwbedrijf tot waarde te
brengen in het veebedrijf
In de eerste plaats kan het voeder
YERSCH, per schip, per benzinevoer
tuig of per paard en wagen worden
vervoerd van de bouw naar het vee.
Daartoe zal het óf dagelijks gemaaid
en gegeten moeten worden, óf het zal
op 't veebedrijf moeten worden inge
kuild en dus in één keer gemaaid,
voorzoover het geen mergkool of knol
len betreft. En dat. vóór het invallen
van de vorst.
Mergkool dient vóór half December,
liefst vroeger geoogst.
Knollen kunnen wat langer staan.
Het dagelijks bcnoodigde kwantum
versch vervoeren is praclisch alleen
mogelijk als de bedrijven zeer dicht bij
elkander liggen, wat in het algemeen
niet het geval is. Ook het vaartuig als
vervoermiddel is dan dikwijls uitge
schakeld. Of er nog benzine zal zijn
tegen den winter is een groote vraag.
Blijft over paard en wagen, die beide
kans hebben, als de afstanden groot
zijn, uit elkaar te vallen.
Maar dan blijft nog het bezwaar dat
de bouwboer op zijn land meestal geen
herfstbewerking kan toepassen op de
tijd, die 't. best geschikt is.
Het kuilen bij den veeboer kan in ve
le gevallen met minder moeilijkheden,
doordat alles vlugger kan verloopen
en het schip goede diensten kan bewij
zen.
Echter zal het de vraag zijn. of het
verwerken van de massa naar schip
of voertuig en vandaar naar de kuil of
silo niet funest zal zijn voor de kwali
teit van het product. Daar komt bij,
dat de mogelijkheid van ritting in do
tijd tusschen maaien en kuilen mei-
het uur kan toenemen, evenals de broei
Practisch lijken me al deze moeilijk
heden over eenige afstand niet uit
voerbaar op een aanvaardbare wijze.
In de tweede plaats er er de moge
lijkheid van INKUILEN OP HET
INGESLIKT DOOR EEN WALV1SCH.
Het Oude .Testament vertelt ons, daf-
Jonas drie dagen en drie nachten in
een maag van een walvisch heeft door
gebracht. Twijfelaars en sceptici ha
len wellicht hun schouders op en be
twijfelen ten sterkste de waarheid van
dit verhaal. En toch is het niet zoo on
waarschijnlijk als do moesten wel zul
len denken. De geschiedenis van Ja
mes Bartly heeft, indertijd immers be
wezen, dat een menschel ijk wezen een
verblijf in de maag van een walvisch
kan overleven.
Op een middag in de maand Febru
ari van het jaar 1891 voer de walvisch
vaarder „Star of the East" in de buurt
van de Falkland-Eilanden. Plotseling
klonk de bekende kreet: „Daar is hij!"
uit het kraaiennest. Een groote wal
visch was op korten afstand van het
schip aan de oppervlakte gekomen, en
al spoedig begon de sloep de achtervol
ging. Het watermonster werd gehar
poeneerd, maar door al zijn tegenspar
telen, werd de sloep omvergeworpen.
De „Star of the East" kwam de beman
ning te hulp en allen werden gered,
op twee man na. Men had gezien, dat
de eene was verdronken de andere -
BOUW BEDRIJF, voorzoover het blad
gewassen betreft.
Hier vervallen de grootste bezwaren
bovengenoemd.
De voedermassa kan op tijd en tot
goed voeder worden verwerkt. Ze kan
bij het vervoer gemakkelijk worden ge
hanteerd doordat ze compacter is en
minder ruimte inneemt. De kwali
teit kan door het vervoer niet worden
geschaad.
Mergkool cn knollen kunnen ook in
eens worden geoogst, en, „in 't groot"
worden overgerbracht, bij voorkeur
per vaartuig.
De kwestie, of het eventueele inkuil
werk gedaan moet worden door de
verbouwer of door de afnemer valt 011
derling te regelen.
Practisch uit te voeren lijkt deze ma
nier van doen in elk geval vel. En
dat met behoud van de voedings
waarde dus aanvaardbaar is deze
wijze ook.
Een derde mogelijkheid is. dat de
BOUWBOER een aantal KOEIEN OP
ZET voor de mesterij cn alzoo zijn
stoppelgewassen tot waarde brengt.
Dit liecft als voordeel, dat niet het
voeder naar het vee gebracht wordt,
maar omgekeerd. Het is gemakkelij
ker een paar ton koeien te verplaat
sen, dan eenige tientallen tonnen vee
voeder. Het laatste met bovendien
waarschijnlijk meer risico voor ver
liezen.
Dan is er nog een vierde geval. Dat
namelijk de veeboer en de bouwboer
tot een overeenkomst komen voor een
soort IN DE KOST GAAN VAN MELK
KOEIEN, b.v. voor de melk.
Ik weet wel, dat voor „opzetten" en
voor „in de kost nemen" de bouwboer
in het algemeen niet is ingericht,
maar waar een wil is, is ook een weg.
En zoo wordt het wederzijdsche hulp
en voordcel.
Van de omstandigheden hangt af,
wat het beste is. Eén van die omstan
digheden is de goede wil der bedrijfs-
iders en hunne gezinnen. Een tweede,
misschien de belangrijkste, hoe de
voordeden voor den bouwboer zullen
uitvallen.
Een GARANTIE, uit te drukken in
geld, lijkt mij op zichzelf een maatre
gel, die toe te passen ware voor 't gevaï
Ie bouwboer zelf kuilt (haver, snijrog
ge, wikken, haver-wikken, boterzaad)
of de oogst in haar geheel aflevert
mergkool, knollen.)
Ten slotte. Dit zijn enkele beschou
wingen. Misschien ben ik onvolledig
geweest.
Het is er om te doen, de kwestie tij-
lig aan de orde te stellen.
Instanties, die als TUSSC.IIENSCHA
KEL fungecren, dienen bij voorkeur
de organisaties te zijn. Voor de eigen
lijke handel lijkt het me niet. een ge
schikt obect.
Het meest lijkt me in aanmerking
te komen de coöperatie, de zuivelfa
briek of een afdeelingsbestuur. Moge
lijk kan ook provinciaal goed werk
worden gedaan door de gezamelijke
bonden.
Als er maar wordt aangepakt, om 'n
goede oplossing te krijgen, vóór de
bouwboer zijn sloppelgewas gebruikt
als groenbemesting. want dat kan on
ze voedselvoorziening toch niet lijden.
H. PILON.
Leeraar R.LAV. School.
SCHAGEN, 26 Augustus 1940.
B1NNENLANDSCH NIEUWS.
James Bartley - werd vermist, en men
nam aan, dat hij dood was.
De gewonde walvisch werd achter
volgd en gedood en 's avonds begon
men het dier te ontleden. Toen de duis
ternis inviel, werd het werk gestaakt
tot de volgende morgen. Eindelijk brak
de ochtend aan de mannen waren
misschien een twee uur bezig geweest,
toen zij een vreemde beweging opmerk
ten in de maag van de walvisch. Zij
sneden het dier voorzichtig open en
vonden bet bewusteloozo en bijna dub
bolgevouwcn lichaam van James
Bartlcy
Het duurde vier weken, voor Barlley
zoover hersteld was, dal hij zijn w eder
varen kon vertellen Toen de sloep
omsloeg, werd hij met de anderen in
het water geworpen. Onmiddellijk zat
hij rondom in de duisternis. Hij voel
de zich door een slijmerig kanaal
naar beneden glijden de wanden tril
den en bewogen bij de aanraking van
zijn hand. Eindelijk kwam hij tot rust
en lag in een stinkende duisternis. De
hitte was zoo groot, dat alle krachten
uit zijn lichaam schenen weg te vloei
en. Spoedig verloor hij het bewustzijn
en hij herinnerde zich niets meer, tot
dat hij weer bijkwam in de hut van
BEZWAREN C.H.U. TEGEN
DR. COLIJN.
Afdeeling Overijsel zal hem niet
als spreker uitnoodigen.
Het A.N.P. meldt De voorzitter
van het provinciaal comité van A.R.
Kiesvereenigingen in Overijsel, prof.
Ridderbos te Kampen. heeft aan den
voorz. van de prov. organisatie van
de Christelijke Historische Unie in de
ze provincie, dhr. J. M. Krijger Jr. te
Vriezenveen verzocht om medewerking-
bij de pogingen van Anti-Revolutio
naire zijde om te Zwolle een provin
ciale bijeenkomst te houden, waar
di'. Colijn en prof. Slotemaker de
Bruine te zullen optreden.
De heer Krijger heeft tengevolge een
eenstemmig besluit van zijn bestuur
het verzoek afgewezen op grond Van
de overweging, dat de houding van
dr. Colijn, zooals die geopenbaard is in
het artikel in „De Standaard" van
15 Mei en hetgeen onmiddellijk sedert
het bekende „Telegraaf'-interview
van eind 1939, daaraan is voorafge
gaan, een onoverkomenlijk bezwaar
vormt voor medewerking op politiek
terrein, voor zoover dr. Colijn, hetzij
voor zichzelf, hetzij als vertegenwoor
diger der A.R.-partij daarbij optreekt.
De heer Krijger verklaarde er van
overtuigd te zijn, dat dif ook het ge
voelen is van de meerderheid van het
dagelijsch bestuur der C.II. Unie.
'S AVONDS NA TIEN UUR GEEN
TAXI'S VOOR HET PUBLIEK
Tusschen 22. uur en 4 uur mo
gen geen Nederlandsche au
to's rijden.
Op order van den Duitschen mili
tairen bevelhebber in Nederland en op
bevel van den Rijkscommissaris voor
de bezette gebieden, wordt het volgen
de bepaald
1. Van 27 Aug. 1940 af moet lot
nadere aankondiging tusschen 22.00 en
4.00 uur alle verkeer van Nederland
sche auto's worden stopgezet. Onbe
perkt wat den tijd betreft is het auto
verkeer toegestaan voor auto's
a. Van de Duitsche weermacht,
van dc- Waffen-SS. en van de Duitsche
politie, van de bureaux van den Rijks
commissaris van den douanedienst,
van de „Technische Nothilfe" en van
de Rijksduitsche bureaux met offi-
cieele Duitsche onderscheidingsteeke
nen.
b. Van de Nedc-rlandsche politie en
brandweer, van den ambtelijken lucht
beschcrmingsdienst, evenals van am
bulance-auto's, kraanwagen!s„ auto's
van artsen en vroedvrouwen bij de
uitoefening van den desbetreffende!!,
dienst.
c. Taxi's, voor zoover zij rijden
voor artsen, vroedvrouwen of zieken.
Het in strijd handelen met deze bepa
ling leidt tot dwangmaatregelen van
de zijde der politie en tot inbeslagne
ming van het voertuig.
2) Van 27 Aug. 1940 af is het betre
den van het strand in geheel Neder
land tusschen het invallen van de duis
ternis en het aanbreken van den dag
den kapitein. Bartley eindigde met te
tours, en tevens is hij directeur eener
lijk zijn bewustzijn te hebben verloren,
daar hij anders vast en zeker gek zou
zijn geworden in die benauwde duister
nis.
Deskundigen verklaren, dat een ei
genaardige combinatie van omstandig
heden Bartley deze kans van één op
een millioen gaven. Ten eerste, dat de
groote en niet ongevaarlijke tanden
van de walvisch zijn lichaam misren;
ten tweede, dat Bartley spoedig het
bewustzijn verloor en dus stil bleef
liggen ten derde, dat de walvisch
spoedig daarna werd gedood, waarna
zijn lichaamtemperatuur dus daalde.
Bartley is er echter niet heelemaal
ongedeerd afgekomen. Zijn gezicht,
nek en armen bleven zijn leven lang
sneeuwwit, tengevolge van het inwer
ken van de spijsverteringssappen van
do walvisch.
tot nadere aankondiging verboden.
De Duitsche kustwacht heeft hiertoe
bijzondere aanwijzingen van den Duit
schen militairen opperbevelhebber
ontvangen.
(wg.) RAUTËR,
S.S.-Brigadefuhrer.
SLECHTE VERDUISTERING
TE 'S-GRAVENHAGE.
De verduisteringsbepalingen worden
te 's-Gravenhage zoowel in de huizen
als hij de voertuigen, nog steeds niet
naar behoonn nageleefd. Dit blijkt wel
hieruit, dat de Haagsche politie in dc
week van 12 t m. 18 Aug. 320 proces
sen- veibaal ter zake heeft, opgemaakt.
Dinsdagnacht bedroeg dat aantal ai-
l*>en reeds 58.
DE HEER G. F. VLEKKE
Voorzitter van den Bond van
Ned. Onderwijzers.
Naar men meldt is op last van1 den
commissaris van het X.Y.Y., den heer
Woudeberg, de voorzitter van den
Bond van Nederlandsche Onderwij
zers, dhr. J. P. W. van der Sluys, ter
zijde gesteld in zijn plaats is tot voor
zitter van den Boud benoemd de heer
G. F. Ylekke. lid van de N.S.B.-frac
tie in de Prov. Staten van Noord-
Holland.
DE LOONDORSCHERS ZIJN
ONTEVREDEN
Concurrentie van boeren en
coöperaties.
Aan een brief van de Vereen, van
Loondorschers ontleenen wij het vol
gende
Door de bijzondere omstandigheden,
welke door het stijgen der prijzen van
de verschillende hulpstoffen noodzake
lijk zijn geworden, is men er toe moe
ten overgaan, om de prijzen voor het
dorschen met een evenredig percenta
ge te verhoogen. Uit '11 calculatie is ge
bleken, wat recht en billijk is, zonder
in strijd te komen met de Prijzen-be-
schikking. De organisatie groeit in
kracht, en saamhoorigheid, doch dit
wordt helaas belemmerd door een con
currenlie van de zijde der coöpera
tieve vereenigingen, die nu gaan dor
schen voor een lage ren prijs dan de
loondorschers, die voor hun brood en
levensbestaan moeten werken, kunnen
doen. Want. dan zouden de bedrijven
moeten werken met verlies inplaats
van met winst. Naast de coop. vereeni
gingen, wordt ook veel concurrentie
ondervonden van de akkerbouwers,
die met hun dorschmachines gaan dor
schen bij collega's, waardoor ook hier
de loondorschers worden uitgeschakeld
Wanneer men dan verder consta
teert, dat, de loondorschers steeds moe
ten schrijven om hulpstoffen, cn dc
landbouwers in ruime mate krijgen
toegewezen, kan niet anders wor
den geconstateerd, dan dat de brand
stof, die zoo hoog noodig is, verdeeid
wordt op een niet juiste wijze.
te. De landbouwers gebruiken deze
brandstoffen voor allerlei werk, dat
met paardentractie zeer wel mogelijk
is. Vele duizenden liters zouden hier
door kunnen worden bespaard.
2e. De vereenigingen in Groningen
en Drenthe, welke electrisch kunnen
dorschen, zouden verplicht moeten
worden, om dit ook electrisch te doen.
3e. Wanneer men werkloosheid wil
bestrijden, dan moet er 'n algemeen
verbod komen, dat akkerbouwers niet
meer mogen dorschen bij collega's.
RIJK GEWORDEN DOOR OUDE
BANANEN.
Onlangs herdacht de Amerikaan-
sche bananenkoning Zemoerrai het
feit, dat het veertig jaar geleden was,
dat hij zijn intrede deed in de „bana-
nenbranche." Zemoerrai. kwam inder
tijd arm naai- Amerika uit Bossarabie.
waar zijn vader een klein boerderijtje
had, welke niet genoeg opleverde om
al de kinderen te kunnen onderhouden
Een der zoons trok, zooals gezegd,
naar Amerika met zijn jonge vrouw.
Aldaar aangekomen vernam hij op een
goeden dag, dat de groote bananen-
booten, voor zij, vanuit Wes'-Indië
komend, de haven van Boston binnen
liepen, aanzienlijke hoeveelheden on
rijpe bananen in zee w ierpen, daar de
ze dan toch niet meer geschikt waren
voor den handel.
De jonge Zemoerrai kwam toen op
het goede idee, een oud bootje te hu
ren, de transportschepen tegemoet te
varen, en de overrijpe gele vruchten
voor een paar centen op te koopen.
Nadat hij weer de kade had bereikt,
bracht hij zijn lading over op een oude
vrachtauto, welke hij tezamen met 'n
vriend had gekocht, en distribueerde
de bananen vervolgens tegen een la
gen prijs aan straatventers, die daar
door in staat waren, de vruchten met
4e. Door den akkerbouwers dit ver
bod op te leggen, zouden ook de con-
trolekosten ongetwijfeld kunnen wor
den verminderd.
5e. De loondorscher ontvangt geen
steun, de landbouwer wél.
6e. De prijzen voor diverse produc
ten worden dooi de overheid vastge
steld, doch het dorschloon is wel door
de organisatie vastgesteld, doch wordt
door unfaire concurrentie van enkele
coöperatieve dorschvereenigingcn in
Groningen en Drente beconcurreerd,
alsmede door akkerbouwers.
I11 Zeeland, Noordholland en Zuid-
Holland zijn het de akkerbouwers, die
hieraan medewerken en die wegens la
gere lasten, lagere arbeidsloonen, la
gere premie voor ongevallenwet, lage
re bedrijfskosten in het algemeen, de
concurrenten zijn dergenen, die de oud
ste rechten hebben.
In een vergadering op het Bureau
voor de Voedselvoorziening, is aan ons
dagel. bestuur medegedeeld, dat geen
uitbreiding zal mogen geschieden van
akkerbouwers, die dorschen bij colle
ga's, doch deze belofte, tot tweemaal
toe bevestigd, is niet voor 100 pCt.
van kracht, daar zelfs aan akkerbou
wers vergunningen worden verleend,
om te dorschen, die het voorheen nim
mer deden. Is het dan een wonder, dat
er een groote ontevredenheid wordt ge
kweekt onder dit nijvere deel van de
bewoners van Holland Hier moet
worden ingegrepen. En dit kan
PROVINCIAAL NIEUWS.
STORMSCHADE IN
ECMOND AAN ZEE
Wel zelden hebben de badgasten in
F.gmond aan Zee in Augustus zulk een
storm meegemaakt, als de laatste da
gen heeft gewoed. Mogelijk hebben zij
deze belevenis op prijs weten te stel-
feu, maar de strandexploitanten en de
kampeerders op het strand zeker niet.
Het was 'n heele toer de strandstoe
len cn badkoetsen in veiligheid 'e bren
gen, doch met behulp van vrijwilli
gers geiulUe dat toch. Minder fortuin
lijk was echter menig tentbewoner.
Zoo zag men twee kampeerders, ge
kleed en wel, kopje onder gaan, om
hun reeds in zee drijvende tent nog op
te halen. Enkelen bleken hun tent on
beheerd achtergelaten 'te hebben, zoo
dat de geheele inventaris door het zee
water overspoeld werd. Zoo is menig
een door het ruwe weer verrast. Voor
alle exploitanten is het slechte weer
in ieder geval een leelijke tegenvaller.
De duinen zijn over een groote lengte
afgeslagen, zooals dat in de zomer
maanden practisch nooit voorkomt.
KANAAL OUDKARSPEL-KOLHORN
Na aanbesteding per 1 Aug. j.1., waar
bij de gunning was aangehouden, is
thans aan de laagste inschrijfster,
N.V. P. C. Zanen's Aanneem- en Wegen
bouwbedrijf te Heemstede, gegund, het
maken van een vak van het kanaal
Oudkarspel-Kolhorn, een vaargeul
in het Kolhornerdiep, een keersluis
met schotbalkenloods en het sloopen
van de bestaande schutsluis in den af
sluitdam van het Kolhornerdiep,
een en ander met bijkomende werken
gelegen in de gemeenten Winkel en
Barsingrhorn.
Het werk omvat een bedrag van
f 146900.-
een kleine winst te verkoopen in de
volkswijken. Zemoerrai werkte de eer
ste maanden erg hard 0111 te kunnen
leven van de kleine winsten, welke hij
telkens maakte. Doch langzamerhand
werden deze winsten grooter, met hei
gevolg, dat hij een grootere boot kon
koopen, een mannetje in dienst kon
nemen enz.
Enkele jaren later mocht hij het ge
noegen smaken, door zijn initiatief en
ondernemingslust een zekere welstand
te hebben bereikt. En thans - 40 jaar
later - is Zemoerrai een der belang
rijkste aandeelhouders van een Ame-
rikaansche trust van bananen-impor
teurs, en tevens is hij directecr eener
lexportmaatschappij, die ongeveer 150
moderne stoomschepen bezit en jaar
lijks niet minder dan 20.000.000 bana
nen verzendt naar alle deelen der
wereld.
Het spreekt vanzelf, dat Zemoerrai,
die thans 65 jaar oud is, nu niet. meer
met een klein bootje de groote schepen
tegemoet trekt, doch wel vertelt hij
zijn vrienden nog gaarne verhalen
uit deze avontuurlijke periode van
zijn leven.
