WIERINGER COURANT.
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1940
EEN SOMBERE TOEKOMST
VOOR ONZE
S1GAREN1NDUST RIE.
De tabaksvoorraden reiken nog lot
medio 1941.
VERKWISTING VAN DEKBLAD.
„Zooals het zich thans laat aanzien,
zal medio 1941 onze sigarenindustrie
zonder grondstoffen zijn, met als nood
zakelijk gevolg stilleggen van de be
drijven.
Dit was de sombere mededeeling die
wij van Mr. A. Steinkuhler, den Secre
taris van de Nederlandsche R. K. Ver-
eeniging van Sigarenfabrikanten, ont
vingen.
De Sigarenindustrie heeft den Neder
lander uiteraard altijd zeer na aan het
hart gelegen, want nergens zal men
hartstochtelijker sigarenrookers vinden
dan in ons goede vaderland. Per jaar
gaan hier anderhalf milliard sigaren
in rook op, hetgeen ongeveer wil zeggen
dat iedere Nederlander of hij vrouw of
man, volwassen of zuigeling is, 180 si
garen per jaar rookt. Het bedrag wat
zoodoende in wolken van genot ver
vliegt bedraagt bijna 65 millioen gulden.
In onze bezorgdheid voor de toekomst
hebben wij ons gewend tot Mr. A. M. C.
J. Steinkuhler te Eindhoven, die ons
met Brabantsche gastvrijheid te woord
stond. En zoo vernamen wij, dat de
consument er rekening mee dient
houden, dat na Juli 1941 geen sigaren
meer zullen worden aangemaakt, tenzij
er zich nieuwe mogelijkheden van
grondstoffenaanvoer voordoen.
Inlandsche tabak.
Tnmiddels zijn die mogelijkheden niet
zoo heel groot. De inheemsche tabaks
productie is wel zeer beperkt. Door den
gemakkelijken aanvoer van overzee kan
de tabak van vaderlandschen bodem
onmogelijk concurreeren met de voor
treffelijke Indische soorten. De Neder
landsche tabakscultuur, welke in het
midden der vorige eeuw een behoorlijk
aanzien had, is zoodoende langzamer
hand teruggeloopen tot een onbeteeke-
nende en verliesgevenden tak van land
bouw. De uitgestrektheid van onze ta
baksvelden liep van 2100 H.A. in 1856
terug tot 50 H.A. in onze tijd en de
huidige jaarlijksche opbrengst bedraagt
gemiddeld 100 a 150.000 K.G. En als men
dan weet dat onze tabaksverwerkende
industrie per jaar ongeveer 30 millioen
K.G. ruwe tabak verbruikt, dan zal men
inzien van hoe weinig beteekenis de in
heemsche tabaksplantages zijn in de
voorziening van onze behoeften.
Weliswaar heeft men op initiatief van
de Nederlandsche Heidemaatschappij de
uitbreiding en intensiveering van de in
landsche tabakscultuur weer ter hand
genomen, maar voor het oogenblik is
men hiermede natuurlijk niet gebaat.
Wat den invoer uit continentaal Euro
pa betreft staan de zaken niet veel gun
stiger. In de Pfalz wordt een tabakssoort
geteeld, welke voor den aanmaak van
sigaren geschikt is, maar de tabakken
uit Zuid-Oost Europa en uit Azië zijn
gereserveerd voor de sigarettenindustrie,
zoodat er voor de sigaren niet veel zal
overblijven.
Is een economisch en rationeel ver
bruik der voorraden in normale tijden
reeds 'n eisch van gezond beleid, thans
nu men aan den drempel van de impasse
staat, is zuinigheid meer dan ooit ge
boden.
Daarom is het dubbel betreurenswaar
dig dat sommige fabrikanten zich aan
de goede deugd van zuinigheid ook nu
niet al te veel gelegen laten liggen.
Tot goed begrip hiervan diene, dat in
een sigaar drie verschillende tabaks
soorten worden verwerkthet binnen
goed. het omblad en het dekblad. Het
ongelukkige in de huidige situatie is nu
dat deze verschillende soorten niet in
de vereischte verhouding aanwezig zijn
en dat met name de voorraden omblad
geringer zijn dan men in verband met
het aanwezige binnengoed en dekblad
noodig heeft. Een gelukkige omstandig
heid is echter dat het omblad vervang
baar is door suurogaat, iets wat men
van binnengoed en dek heel vrat moei
lijker kan zeggen. Wanneer dus een fa
brikant een gedeelte van het omblad
gaat vervangen door een surrogaat, dan
kan men hem slechts prijzen om zijn
beleidvolle en tactische productie.
In vele gevallen moet men thans ech
ter het tegengestelde constatee ren en
zoo zien we dat verscheidene fabrikan
ten een gedeelte van hun voorraad dek
blad gaan gebruiken als omblari, een
verkwisting die zeker in dezen tijd: onge
motiveerd en ontoelaatbaar is. De hui
dige grondstoffenschaarschte ;ebiedt
een zoo diep mogelijk uitputten 'jan de
productiemogelijkheden en het is onver
antwoordelijk wanneer men zich in dit
opzicht nog vrijheden veroorlooft iie een
averechtsch resultaat opleveren.
De prijst ajging.
Naast het weinig bemoedigend voor
uitzicht van een uitgesproken sigaren-1 Men koopt geen brood, geen vleesch,
schaarschte zit de consument op het'geen kruidenierswaren van den man, die
oogenblik reeds met de lasten van de
aanzienlijke prijsverhooging. Deze prijs
stijging is, aldus onze zegsman, onver
mijdelijk gebleken. Vooreerst werd per
15 September de accijns op tabak radi
caal en gevoelig verhoogd. Voor de
zware sigaren kwam de belasting van
12'/s pet. op 20 pet. en voor de kleinere
soorten van 17'/» op 25 pet. Dit moest
onvermijdelijk z'n weerslag vinden
den détailprijs. Maar er is méér. On
danks alle maatregelen is de inkoops
prijs van ruwe tabak geweldig gestegen,
een feit dat gezien de grondstoffen
schaarschte begrijpelijk en practisch
onafwendbaar is. En tenslotte zijn ook
de uitkeeringen aan de arbeiders grootej
geworden. De loonen zijn gebaseerd op
den détailprijs en een verhooging hier
van doet automatisch het loonpeil stij
gen. Voeg daarbij de stortingen welke
in een binnenkort op te richten wacht
geldfonds zullen geschieden en ge vindt
een overvloedige verklaring voor het
duurder worden van onze sigaren.
Het wachtgeldfonds zal moeten voor
zien in de nooden welke voor de arbei
ders welhaast onafwendbaar zijn wan
neer de productie moet worden stopge
zet. De voornaamste eisch van het oo
genblik is dus te trachten dezen fatalen
datum zoo ver mogelijk in de toekomst
te verschuiven. Ter bestudeering van de
verschillende wegen welke men in dit
verband kan inslaan, werd op 5 Novem
ber een commissie geïnstalleerd, die met
groote voortvarendheid te werk is ge
gaan. Reeds op 7 November werd een
rapport uitgebracht. Twee methodes blij
ken tot het gewenschte resultaat te
kunnen leiden. Ten eerste kan men de
productie inkrimpen om zoodoende de
te verwerken aanwezige voorraden uit
te smeren over een langeren tijd. Een
tweede mogelijkheid is dat men kleinere
modellen gaat produceeren.
Op het eerste gezicht lijkt de tweede
methode de meest aanlokkelijke,
productie van kleinere sigaren uit een
vasten voorraad geeft meer handen werk
en ook de consument is er mee gebaat,
omdat hij waarschijnlijk meerdere klei
ne sigaren prefereert boven een gering
aantal groote. Helaas zal het niet meer
mogelijk zijn deze werkwijze ter hand
te nemen. Kleinere sigaren vereischen
nieuwe vormen en afgezien van het feit
dat dit een kostbare geschiedenis is voor
een zoo korten tijd, is er de schaarschte
aan hout, waardoor de vervaardiging
van nieuwe vormen practisch onmoge
lijk wordt.
Zoo zal men, ten bate van de arbei
ders, over moeten gaan tot productiebe
perking. Op het oogenblik werkt men
op 120 pet. van de productie van 1939
naar een andere kerk gaatde leerlin
gen der verschillende scholen spelen
niet met elkaar, eer voeren zij een
schoolstrijd, maar dan niet in de ge
bruikelijke zin van het woordbij
dorpsfeesten en vermakelijkheden is er
scheiding naar min of meer voornaam
heid in de verhouding tusschen werk
gevers en werknemers komen lichter
persoonlijke ruzies en botsingen voor,
omdat men bij het werk ook voortdu
rend persoonlijk met elkaar te maken
heeft en in aanraking komtmeerma
len maakt de stembusstrijd, in bijzonder
om een gemeenteraadszetel in een dorp
vrienden tot vijanden. Dj? scheuren
het dorpsleven zijn overal even)
diep en veelvuldig, maar ze zijn er over
al toch.
FILMNIEUWS.
Zaterdag en Zondag in Cinema
de Haan de film
MORGEN GAAT HET BETER.
Nogmaals de Holïandsche film
met LILLY BOUWMEESTER.
Deze film werd hier voor eeni-
gen tijd ook reeds gedraaid en
schijnt wel in de smaak te zijn
gevallen, vandaar dat ze nog
eens wordt gepresenteerd.
De eerste maal dat de film
„MORGEN GAAT HET BETER''
hier werd opgevoerd, trok zij veel
belangstelling en we verwachten
ook nu weer veel publiek.
Trouwens, filmen met LILLY
BOUWMEESTER doen het bij
het publiek wel en we zullen
Daarom gaf de heer Louwes de goede wcer een, „ogenblikken van
kwaad bij
raad, de oorzaak van het
onszelf te zoeken, zich vrij te maken schouwen van deze film
van stadshoogmoed en zich vrij te ma-| 0o]. krjj W<J een Ho,
ken van vijandschap en minachting te- Iandschc dus ditmaa|
genover hen. die naar een andere kerk|W(l| cch, Hollandscll
gaan, hun kinderen naar een anderegj-amma
school sturen of tot een andere organi- Zondagmiddag
satie behooren dan wijzelf. Men zal dit
ontspanning beleven bij het aan-
pro-
gedragen, die de eerste hulp ver
leende. De dader sloeg op de
vlucht.
De politie stelt "n onderzoek in.
het best kunnen doen, door de ande
ren te begrijpen en te verdragen. Hoe
meer de andersdenkenden voor ons
vreemden zijn, des te vijandiger staan
we tegenover hen en des harder en on
billijker is ons oordeel. Soms brengt de
nood ons samen en dan vallen de
scheidsmuren wel niet weg. maar ze
worden toch veel lager. Toen hij aan
het knippen der haag was. zei een man
tegen zijn buur Hier kort ik 'm een
halve meter in anders kunnen onze
vrouwen elkaar niet zien en geen praat-
Je met elkaar houden. Zoo onderhield
de haagschaar niet alleen de haag,
maar ook het vriendschappelijke ver
keer. Zoo moeten wij scheidingen lager
maken, opdat wij tot elkaar kunnen ko
men en met elkaar omgaan. De nood
zaak ervan wordt vooral in deze tijd
gevoeld, nu we in de nood tot elkaar
gedreven wordenzoo troept het vee
bijeen, als onweer en storm over het
veld daveren en razen.
Verdeeldheid in het dorpsleven is er
ger dan die in het stadsleven. Zoo zijn
familieruzies ook de leelykste. Men is
op elkaar aangewezen, men ziet
spreekt elkaar iedere dag en ieder uur,
zonder inschikkelijkheid en welwillend
heid zijn er voortdurend onaangenaam
heden en botsingen. Zoo wordt een dorp
soms in twee vijandelijke kampen ver
deelden woedt er soms lange tijd een
dorpsoorlog. Niet zonder reden roemen
sommige dorpen er op, dat de menschen
daar zoo met elkaar zijn en men er van
3 uur draait,
eveneens bovengenoemde film.
harte kan zingen van de zoonen van het
en een inkrimping tot 90 pet. is zeer zelfde huls d,e als broeders samenwo
zeker verantwoord. Gelijktijdig zullen
dan maatregelen noodig zijn om een
ongemotiveerde prijsstijging tegen te
gaan. (Algem. Hbld.)
nen.
Enkh. Crt,
DORPSEENHEID.
Hoe kan een combinatie van
gemeenten de eenheid
bevorderen, als in de dorpen
zelf reeds scherpe tegenstel
lingen voorkomen
Deze week hebben de gemeentebestu
ren zich uitgespx-oken over combinatie
met naburige gemeenten en practisch
gesproken was er niet één waar niet één
of meer bezwaren naar voren zijn geko
men. Men wilde wel met „die" gemeen
te, maar dan mocht die of die andere
gemeente er niet bij. En meer van die
bezwaren, voortkomend uit verschillen
op religieus gebied, naijver of anders
zins. Niet overal was dat even scherp
en vaak ook werd op prijzenswaardige
wijze over bezwaren heengestapt, maar
100 koek en ei was het niet.
En dat is begrijpelijk, als men in aan
merking neemt, dat er in de dorpen
uelf vaak zooveel verschil is, dat van
een dorpseenheid niet kan worden ge
sproken. Dat is ook weer niél iets van
vandaag of gisteren, maar iets dat lan
ge tijd reeds bestaat.
Een stedeling is meer gehecht aan zijn
woonplaats, een dorpeling aan zijn me
debewoners. Dat ligt ook voor de hand
in het dorp komt men veel meer met
elkaar in persoonlijke aanraking, men
kent en groet daar ieder. De bewoner
dei' groote stad ziet in de straten bijna
uitsluitend vreemdelingen om zich heen
het ontmoeten van een kennis is een
kleine aangename verrassing. Ook heeft
men in de stad minder tijd voor vriend
schappelijk verkeer en er ook minder
behoefte aan. Er is een sterkere band
en meer wederzij dsch hulpbetoon bij
dorpelingen dan bij stedelingen. Vooral
een klein dorp doet soms denken aan
een groote familie. Men moet zich ech
ter de dorpsche verhoudingen niet al
te ideaal voorstellen.
In een rede voor de oud-leerlingen
der Gron. Rijkslandbouwwinterschool
wees de heer H. D. Louwes op de tegen
stellingen, die aan de hechtheid der
plattelandsgemeenschap afbreuk doen.
ADVERTEERT IN DIT BLAD
GEMEENTE WIERINGEN.
SUCCES-NIEUWS.
Programma voor a.s. Zondag 17
November 1940.
Bergen 1 - Succes 1. Vertrek
10,30 uur per fiets.
Succes 2 - Dirkshorn 2. Aanvang
2 uur.
Het eerste elftal moet de reis
ondernemen naar Bergen. Ver
trek om 10,30 per fiets naar Anna
Paulowna. Wij rekenen erop, dat
alle spelers op tijd aanwezig zijn
en dat de puntjes mee naar Wie-
ringen komen.
Het 2e elftal speelt thuis tegen
Dirkshorn. Het zal een zware
strijd worden voor onze reserves
doch gesteund door de overwin
ning van de vorige week, zien wij
vol vertrouwen de uitslag tege
moet.
Successer, doe je best
De elftallen zijn als volgt sa
mengesteld
Succes 1. P. Posthumus
J. Lont J. Idema
D. v. Steenbergen, Th. Rijkers,
L. Montulet.
Jb. Ott, D. Kuiper, A. Schmitt,
C. Lont, J. Doves.
Re -serve J. Halfweeg.
Succes 2 C. Doves
J. de Krijger S. Lont Gz.
J. de Jong, M. Cloots, C. van Bloe
mcndal.
A. den Hollander, P. Metselaar,
H. Lont, p. Lont, H. Edens.
Reserve W. Halfweeg, Jb. van
Roo.
VASTE AANSTELLING.
Een vaste aanstelling als brie
venbesteller ontvingen de heeren:
P. L. Vroone te H.-Hoef en A.
Bakker en J. Bakker Sz. te Den
Oever.
POLITIE. Gev. een vul pot
lood en een rijwielplaatje in étui
Inl. bij den Gem.-Bode.
BURGERLIJKE STAND
van 8 tot en met 15 Nov. 1940.
Geboren Anna Alida. dochter van S.
Slikker en van G. de Vries Febe, zoon
van G. Nieland en van A. Heikens Dirk
Jacob zoon van P. Hermans en van A.
Bakker Marie, dochter van Jb. Bais en
van C. D. de Wit.
Ondertrouwd Geene.
Getrouwd J. Kunst en Tr. Stobbe.
Overleden W. Mostert, 55 jaar, echt
genoot van A. de Vries E. de Wit, oud
82 jaar, weduwe van Joh. Vroone
Wiegman. 65 jaar, echtgenoot van G.
Sprenkeling.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
BOTERSCHAARSCHTE IN ZWEDEN.
Stockholm, 14 Nov. (D.N.B.) De door
het hamsteren van boter in Zweden ont
stane toestand heeft zulke vormen aan.
genomen, dat sinds ongeveer twee we
ken geen boter meer beschikbaar is voor
particuliere huishoudens. Dit feit heeft
in het bijzonder met het oog hierop dat
Zweden tot dusver groote hoeveelheden
boter exporteerde, tot vele aanvallen in
de pers geleid.
In Stockholm worden z.g. boterdagen
ingevoerd, waarop de verkoop van bo
ter vrij is. Men hoopt aldus een billijker
verdeeling van den botervoorraad te be
reiken.
De „Uusi Suomi" maakt in een be
richt uit Stockholm melding van een
levendigen smokkelhandel in koffie,
thee en chocolade van Zweden naar
Finland.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
VERVOERVERBOD APPELEN
MOET STRENG WORDEN
GEHANDHAAFD.
Ambtenaren van de afdeeling
algemeene controle van den cen-
tralen crisiscontroledienst te Am
sterdam hebben Donderdag tal
van gro^ntehandeliaren bekeurd,
die appelen vervoerden en niet in
het bezit waren van 'n geleidebil
jet of slechts een onvolledig inge
vuld geleidebiljet konden toonen
Niet alleen werden deze bande
laren bekeurd, doch ook het kwan
turn appelen, hoe gering ook,
hetwelk zij vervoerden, werd in
beslag genomen.
Practisch komt deze regeling
er op neer, dat bet aan winkeliers
slechts is toegestaan ten hoogste
Kg. appelen aan den consu
ment per keer af te leveren
waarbij dient vernield, dat al
leen de consument dit kwantum
zonder geleidebiljet mag vervoe
ren. Het bleek, dat velen zich
aan deze regeling, welke over
vloedig bekend was gemaakt,
niet stoorden. Ten einde een ie
der duidelijk te doen zijn, dat ie
dere verordening nauwkeurig
dient te worden opgevolgd, zal te
gen iederen overtreder zeer streng
wordien opgetreden.
VECHTPARTIJ TE BARNEVELD
Een onbeteekenende aanrijding
in de Wilhelminastraat te Barne-
veld tusschen twee wielrijders is
Donderdag aanleiding geweest,
dat de bestuurders in ernstlgen
twist met elkaar geraakten.
Een der wielrijders, een zekere
P. uit Voorthuizen, wond zich
zoo op, dat hij een mes te voor
schijn haalde en er den 18-jari-
gen C. uit Barneveld een steek
mee gaf. die onder het schouder
blad doel trof. Het slachtoffer
NIEUWE BONNEN VOOR DE
KOMENDE WEEK.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Land
bouw en Visscherij, deelt het volgende
mede
BROOD.
Elk der met „15" genummerde bonnen
van de broodkaart geeft gedurende de
week van Maandag 18 November tot en
met Zondag 24 November a.s. recht op
het koopen van 125 gram roggebrood of
100 gram ander brood.
Voorts geeft elke der met „15" genum
merde broodbonnen recht op het koo
pen van een rantsoen gebak. Dit omvat
voor de hierna genoemde bakkerijpro
ducten telkens ten minste het daarach
ter geplaatste aantal grammen beschuit
75 gram, biscuits en wafels 90 gram,
speculaas 140 gram, andere koekjes 200
gram, koek 160 gram, cake 300 gram,
gevuld klein korstgebak (b.v. amandel
broodjes) 400 gram, gevuld groot korst
gebak (b.v. boterletter) 500 gram, taart
en gebakjes 600 gram.
Voor geheel of ten deele uit meel of
bloem gebakken producten, welke hier
boven niet genoemd zijn, geldt, dat een
rantsoen een hoeveelheid omvat, waar
in 70 gram meel op bloem is verwerkt.
De op 24 Novem
ber nog niet gebruikte bonnen blijven
voorts nog geldig gedurende de week
van 25 Nov. t.e.m. 1 December a.s. met
dien verstande, dat zij gedurende laatst
genoemde week niet gebruikt mogen
worden voor het koopen van brood, of
gebak in hotels, restaurants e.d.
KAAS.
Gedurende het tijdvak van Maandag
18 November tot en met Zondag 24 Nov.
a.s. geeft de met „51" genumm. bon van
het algemeen distributieboekje recht op
het koopen van 100 gram kaas. De bon
nen welke op 24 November a.s. nog nies
gebruikt zijn, blijven nog geldig tot en
met Zondag 1 December a.s. met dien
verstande, dat deze bonnen gedurende
de week van 25 Nov. t.ejn. 1 Dec. a.s.
niet gebruikt mogen worden ter verkrij
ging van kaas in hotels, restaurants e.d.
EIEREN.
Gedurende het tijdvak van Maandag
18 November tot en met Zondag 24 No
vember a.s. geeft de met „64" genum
merde bon van het algemeen distribu
tieboekje recht op het koopen van één
ei. De bonnen welke op 24 November
nog niet gebruikt zijn, blijven voorts gel
dig tot en met 1 December a.s. met dien
verstande, dat ook zij gedurende de week
van 25 Nov. t.e.m. 1 Dec. niet gebruikt
mogen worden in hotels, restaurants e.d'.
GEMEENTE ANNA PAULOWNA.
GEMEENTERAAD A. PAULOWNA
Donderdagmiddag kwam de
gemeenteraad van Anna Paulow
na in vergadering bijeen.
Afwezig de heeren Kuiken,
Op 't Veld en Hooimeijer.
Na goedkeuring der notulen
volgen mededeelingen.
DAT IS TE GEK
Naar aanleiding van het be
richt, dat in deze gemeente geen
hijkantoor van het Rijksarbeids
bureau wordt gevestigd en men
daarvoor naar Schagen zal moe
ten, zegt de heer Dekker, dat dit
te gek is, om los te loopen.
Allen zijn 't daarmee eens en
een adres zal namens den Raad
tot de betreffende autoriteiten
worden gericht tot instelling van
een agentschap.
SCHOOLGYMNASTIEK
Inzake verplichte lichamelijke
oefeningen op school zegt voor
zitter, dat de klasse-onderwijzers
dit onderwijs thans moeten ge
ven, want een vakleeraar kan de
Gemeente niet bekostigen.
Wellicht zou in de toekomst
districtsgewijze een vakleeraar
kunnen worden aangesteld, doch
de pogingen daartoe dienen te
worden afgewacht.
LANDBOUWERS IN DE
KAMER VAN B. EN W.
Op een verzoek van de Afdee
ling IIoll. Mij. van Landbouw
wordt toegestaan, dat een te hou
den cursus in de B. en W.-kamer
in het Raadhuis wordt gegeven.
Vanwege het verduisteren kan
dit niet meer in de School.
VLASREPELEN EN
TRAININGSTOESLAG.
Aangaande een verzoek der
werd bij dokter Korthuis binnen- Gemeente Wieringermeer om