DOE GEWOON
Si-
ST. NICOLAAS
DE
GEBR. t. BRINKE
St. Nicolaas
Cadeaux
GEBR. t. BRINKE
ALS AMELAND
ST. NICOLAAS VIERT
Een koude Oosten-vrieswind blaast van over
de Wadden tusschen de duinen door tegen
de kleine ruiten van de huizen en teekent
daar dikke bloemen op, met elke vlaag een
klein trekje van dit wondere teekenspel. suist
dan weer verder over de duinen en verdwijnt
in hét schemerige duister van den winterna-
middag boven de Noordzee. De kleine oude
huisjes met de scheefgezakte deuren en ramen
liggen te soezen in mid-wintersche rust. de
nieuwere woningen kijken met koud-zwarte
vensterglazen voor zich uit. Een enkele dorpe
ling loopt haastig door de dorpsstraat, het
belletje van den kruidenierswinkel tinkelt even
in driftige haast, een deur klapt dicht met
een harden slag, waarvan het geluid dadelijk
wegsterft in de gierende windvlagen. Dan
klinkt plotseling door de stilte een onheilspel
lende kreet en een hoornklank samengesmol
ten. Van gene zijde van het dorp wordt die
kreet beantwoord en ook uit andere richtingen
komen brullende geluiden.
De
Uit het schemerige donker komt een witte
gestalte aanrennen als een spook in het nach
telijk uur. Onder een straatlamp worden de
contouren even iets duidelijker en het blijkt
een menschelijke figuur te zijn, die onder
een wit laken is verscholen. Het laken is over
het hoofd gebonden, terwijl voor het gezicht
een akelig kalk-wit mombakkes grijnst met
zwarte holten voor de oogen en voor den mond
In de rechterhand heeft de spookgestalte een
grooten buffelhoren, donker bruin-grijs metandere emmer erin gezet, de
en griezelen over de wilde gedaanten, die
uit de duisternis te voorschijn komen. Wan
neer het later wordt,, trekken reeds velen het
pak uitallen verzamelen zich in de herber
gen, waar flink wordt gedronken en gedanst,
terwijl daar tevens het démasqué doorgaat.
Tot laat in den nacht duurt het Amelander
feest, dat gedurende de laatste uren in de
herbergen ook door de vrouwen wordt bijge
woond. Het geheimzinnige masker is gevallen
en ieder weet nu wie de lawaaiende en brutale
mannen van dien avond waren.
Zoo viert Ameland nog heden ten dage
Sinterklaas, zooals het op dat Waddeneiland
ook reeds eenige eeuwen geleden gebeurde.
Alleen is het een beetje vreedzamer gewor
den, want vroeger werd dikwijls een veete op
bloedige wijze uitgevochten in donkere hoe
ken van het dorp, wanneer één der vermom
den onder het masker van een ander een
aartsvijand had herkend.
GEROOKTE PALING.
We lezen het volgende in het
maandblad „Dierenbescherming."
baas is achter het huis, paling
zwarte vlekken. Het dunne einde wordt aan
den mond gezet en een hartverscheurende
kreet, onheilspellend en klagelijk, davert door
de straat. Van alle kanten komen de spook
gestalten nu aanhollen, de meesten hebben
èen horen en een grooten stok, waarmee ze
hard op den grond slaan. In de flauwe duis
ternis schemert een vage gestalte, een vrouw
die zich naar huis spoedt. Als een troep hon
gerige wolven vliegen de witte gedaanten op
de vrouw toe, onder het uitstooten van afgrij
selijk getoeter en wilde kreten. De vrouw
vlucht een winkeltje binnen en smijt de deur
achter zich dicht. Teleurgesteld staan de ja
gers voor de deur te toeteren, maar achter de
veilige deur lacht de vrouw hen uit, nu niet
meer bang voor de lawaaiende spoken, die
ten slotte weer verder trekken, op zoek naar
nieuwe prooi.
Dat spel der witte duivels met hun horens
en stokken achter de vrouwen, die zich op
straat wagen, is het voorspel van het Groot
Sint Nicolaasfeest op Ameland. De viering van
dit echt-Nederlandsche feest op dit wadden
eiland "wijkt sterk af van de viering in de
andere deelen van ons land het is een op
zich zelf staand volksgebruik, stammend uit
de oude tijden. Het Amelandsche Sinterklaas
feest bestaat uit twee dagen Klein Sinter
klaas op 4 December en Groot Sinterklaas op
5 December. Reeds weken van te voren wor
den de voorbereidselen getroffen voor dit
groteske carnaval. De zotste costuums worden
„schoonmaken". Ik moet den baas
hebben en been dus achterom. Daar
staat hij met en helper en duwt de
pas gevangen palingen in een em
mer, waarvan de bodem bedekt is
met een dikke laag zout. De dieren
kronkelen uit de emmer, klets een
er uit
tekende beknelde palinglijven wor
den naar onderen gedwongen en dan
heeft de mcnsch weer overwonnen. De
mensch, die immers oppermachtig is
en zoo verstandig en zoo slim. De
mensch, die zoo bitter weinig gevoel
heeft voor het lijden der dieren....
„Je mot oppassen met die krengen,
ze glippen er zóó uit." De dieren wor
den uitgescholden omdat ze met alle
energie van hun levende leven wanlio
pig probecren dit vreeselijke te ont
gaan, die vreeselijke pijnen van het
langzaam verbranden in het zout.
Langzaam verteert 't. slijmvlies van
de huid. In de emmer bonkt het
met wilde slagen kronkelen de dieren
door het zout. tergend langzaam ver
branden de ademhalingsorganen.
mensch Kunt ge u deze vreese
lijke dood voorstellen ,.De paling
loopt zich dood in het zout." Dat
hoort zoo bij het „bereiden" van ge
rookte paling. Deze walgelijke marte
ling duurt van een kwartier tot een
uiu-, naarmate van de hoeveelheid
zout. Daarna wordt de paling open
gesneden en ontdaan van de ingewan
den, in de pekel gezet en gerookt.
„Och, we zijn niet zoo kleinzeerig
ze smaakt best en je maakt er geld
voor Is het niet zéker dat de
mensch het wreedste beest is dat op
in elkaar geprutst, voor het fijnere werk met aarde leeft llij matigt zich het
behulp van zusters of buurmeisjes. Tegen- recht aan om de dieren die van zijn
woordig worden echter ook veel pakjes ge-'goedheid en willekeur volkomen af-
huurd van de costumiers van het vaste land, hangen, aan de ergerlijkste mishande-
zoodat reeds iets van het oorspronkelijke is ij,,gen (e onderwerpen, ofschoon llij
verloren gegaan De buffelhorens, afkomstig nu., zij|, meer(lel. verstand wéét welk
van de overzeeschc reizen van de ^"^'«nlzetlcnd lijden hij hun aandoet.
ren. worden te voorschijn gehaald en beproefd.J J
en van groote vellen gekleurd papier worden 0'11, zijn smaak te streele ter J J
reusachtige hoeden gemaakt. Dat alles ge-'duizend andere smaken genieten kan
beurt in de grootste geheimzinnigheid, want die niet aan deze wreedheid gepaard
niemand mag weten, wie zich onder het mom- gaan.
bakkes verschuilt, zoodat men zelfs de naas
te families dikwijls, zoons of broers, niet her
kent. Zoo wordt alles voorbereid tot het 4 De
cember is, de avond van de „kleine Sinter
klazen." Deze kleine Sinterklazen zijn jongens
van 12 tot 18 jaar, die dan verkleed rond mo
gen gaan. Nauwelijks is op 4 December de
school uit, of van alle kanten komen de ver-
kleede kinderen, van wie de meesten met een
zakdoek, waarin gaten zijn gemaakt voor neus
en oogen, voor het gezicht. De kinderen zijn
gewapend met fluitjes en kermistoeters en
slechts een enkele heeft een buffelhoren.
Tc koken paling verreweg de mees
te vïschverkoopers snijden levende pa
ling open, rukken van „levende volle
dig bij gevoel zijnde dieren de inge
wanden eruit cn stroopen de huid af
zonder de wettelijk voorgeschreven ver
dooving door snede in de hersens of
platslaan daarvan (waarna men toch
de kop nog kan vasthouden om de be-
werkin uit te voeren.) Welk percentage
van de politie let hierop, of kan erop
letten in dorpen en op buitenwegen
{En dit. verdooven wordt eenvoudig na-
Igeiaten uit luiheid het is w eer een be-
Wanneer het begint te schemeren, zoo te- weging meer. Wanneer U levende pa-
gen een uur of half vijf, komen de „baanve- !]jnfj koopt lot erop en maakt direct
gehuldlakken ^voorzien aainierki n& Garnalen, oesters, mos
zijn van een horen en een stok. Wee den jon
gens beneden 12 jaar of den meisjes onder
de 18, die zich op straat vertoonen, want de
baanvegers zijn niet scheutig met de slagen
van den stevigen knuppel en menig Amelan
der meisje heeft op bevel van de spookgestal
te een wilden dans op straat moeten uitvoe
ren om te voorkomen, dat zij de rondzwaaien
de knuppels tegen haar beenen kreeg. Vroe
ger was het nog erger. Een meisje, dat zich
op straat vertoonde, werd het dorp uitgejaagd
en dikwijls opgepakt en op de mesthoop ge
gooid, nadat ze een flink pak slaag van de
verkleede jongens had gekregen. De meeste
Amelander gezinnen hebben op den avond
van Klein Sinterklaas de huisdeur open staan
en de jongens mogen vrij binnen treden, om
dan getracteerd te worden. Tegen een uur of
tien is de drukte afgeloopen en valt de stilte
weer over het dorp.
„Groot Sinterklaas", het feest der grootere
mannen, heeft iets lugubers en huivering
wekkends, zooals zoo vele van die oude ruwe
volksgebruiken hebben. De vrouwen, die na
zonsondergang zich op straat vertoonen, on
dergaan dezelfde behandeling als de jonge
meisjes van den vorigen avond. Soms gaat
het er echter nog veel ruwer toe en het is
nog maar enkele jaren geleden dat een Ame
lander meisje zoo geslagen werd dat zij met
een paar gebroken ribben werd opgenomen.
Na het baanvegen door de witte spookgestal
ten en een uurtje pauze, om den inwendigen
mensch te versterken, begint het eigenlijke
Sinterklaasfeest voor de grooten. Hiervan zijn
echter de eerste uren de vrouwen nog uitge
sloten. Tegen zeven uur komen de „oomes"
uit de huizen. Deze oomes zijn meest jongere
mannen, doch ook ouderen, ja zelfs wel man
nen van om en bij de vijftig doen aan dit
feest mee. Allen hebben, óf gedurende den
geheelen avond, óf voor enkele uren, een
carnavalspak aan en een mombakkes voor.
In groote troepen trekken de mannen langs
de straten, langs de huizen, waar achter de
solen en kreeft worden
KOOKT wit kalfsvleesch, krimpschel-
visch, gerookte paling en ganzelever-
pastei worden door ergerlijke w reed
heid verkregen. Aan hen, die nadenken
en voldoende gevoel hebben om bet lij
den van andere wezens dan onszelf te
kunnen beseffen weigert deze enkele
rechten altijd en overai. Wij hebben
toch nog zoo'n uitgebreide keuze in ons
voedsel w aarbij we ons niet bezondigen
aan het in de hand werken van derge
lijke wreede marteling. Het motief „dat
een groep menschen ervan leeft" is geen
excuus. Beulen en folterknechten zijn
óók afgeschaft door rechtsbewustzijn
van een hooger plan, door aethische
motieven, die geld verdienen aan een
niet langer als oirbaar gevoelde han
delwijze onmogelijk maakten.
J. MUSLY.
officieren naar een der Fransche kolo
niën over te brengen. De officieren zijn
in voor dit doel gerequireerde hotels
onder dak gebracht en in hun levens
onderhoud wordt vanwege het Roode
Kruis voorzien. Tienduizend Poolsclie
soldaten zijn opgenomen in drie arh'eids
kampen, bij Toulouse, bij Marseille en
bij Le Puy, waar ze betaalden arbeid
verrichten in den Franschen landbouw
Dit gewezen Poolsche leger bestond
voor het meerendcel uit. mannen, die
voor den oorlog als mijnwerkers in
Noord-Frankrijk werkzaam waren. De
meesten van hen waren jongelieden,
die in Frankrijk zijn geboren en wier
ouders na het einde van den wereld
oorlog op uitnoodiging van de Fran
sche Regecring naar Frankrijk waren
gekomen ter voorziening in dc ^arbei-
dersschaarschte.
BINNENLANDSCH ^EÜWS.
voorzichtig in donker
met lantaarns.
In herinnering zij gebracht, dat 4 De
cember, de nieuwe eischen voor kop-
lichten van rijwielen zijn ingegaaan.
Dc afschermmiddelen gemerkt, I.L.B.
voldoen aan de eischen. Anders een
spleet 3 cm. breed en 4 mm hoog en een
luifeltje daarboven. Yoetgangerslan-
taarns mogen alleen blauw licht ver
toonen.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
wat met overblijfselen van
poolsche leger te doen
In arbeidskampen zijn thans
10,000 man opgenomen.
Hoewel de Poolsche vluchtelingen-
egeeering in Frankrijk niet meer be
staat, aldus een Uniled-Press-bericht
uit Yichy. staat de Fransche Regeering
thans voor een probleem, w at er moet
gebeuren met de overblijfselen van
het Poolsche leger in het onbezette ge
bied. Deze bestaan uit duizenden sol
daten, die als speciale Poolsche eenhe
den tot de ineenstorting van het Fran
sche leger hebben gestreden. De Frans
sclic Regeering tracht thans deze men
schen in drie divisies bijeen te bren
gen, teneinde hen den winter in ar
beidskampen te laten doorbrengen,
ramen de jonge meisjes zitten toe te kijken tot er gelegenheid zal zijn hen en hun
SINTERKLAAS
in
BOSKER's BOEKWINKELS
H.-hoef Middenmeer.
EEN LANGE AVOND
EEN GOED BOEK
Wij hebben een schat van boeken
voor OUD en JONG
Enkele grepen uit het vele
een reeks van
goede boeken
Jo van Ammers-Küller, - Elzeïina
Daphne du Maurier, Rebecca.
Prof. Obbink e.a., - De Tuin dei-
Goden.
A. M. de Jong, - De Yreemde Broe
ders.
Cl. v. Nes-üilkens, - De Oude Ster.
H. van Heerde,-Tusschen Vuur en
IJzer.
H. van Hoof, - Z 66.
G. van Veldhuizen, - 7 dagen Rot
terdam.
Anne de Vries, - Bartje zoekt het
Geluk.
Helene Swarth, - Wijding.
Martien Beversluis, - De Zeeuw -
sche Lier.
Gulbranssen, - De Geschiede
nis van het geslacht Bjorndal.
De beroemde Trilogie in 1 Band.)
II. Marsman, - Poëzie.
TI. Marsman, - Tempel en Kruis
M. Nijhoff, - Nieuwe Gedichten.
Dr. Fr. Loormis, Spreekkamer
Uit het leven van 'n vrouwenarts)
Elisabeth Zernike. - De Oudste
Zoon - Morgen weer Licht- Het
leven zonder einde.
Augusta dc Wit» - Gods Gooche
laartjes.
Lalthoff, - Honderd Zonnen in
dc Zomer.
Uit de Salamander-Reeks
Elisabeth Zernike, - Een vrouw
als Zij.
M. H. Szekely-Lulofs De andere
Wereld.
Arthur van Schendel, - De
Mensch van Nazareth.
Emmy Lokhorst, - Phil's Amou
reuze Perikelen.
en vele andere.
een goed kinderboek:
het mooiste geschenk
S. Franke, - Ronkevaar de Too
naai-.
(Een Sprookjesboek)
N. v. Hichtum, - Afke's Tiental.
N. v. Hichtum, - Kek, de Eskimo.
Joh. H. Been, - Paddeltje.
C. Joh. Kieviet. - Dik Trom.
Chr. v. Abcoude, - Kruimeltje.
Chr. v. Abcoude - Pietje Bell.
G. den Napel, - Met de trekkers
op sta])
J. TI. Brinkgreve-Enlrop, -Ineke
Eigenwijs.
H. Golden, - Het onbekende Land
J. H. Uit den Bogaard, - Swiebertje
als Woonwagenklant.
mooie prentenboeken
Hoe de sterrekindertjes uit spelen
gaan.
Sinterklaas - Kapoentje.
een groote serie boekjes
voor de kleintjes
De geheele serie van Bolke de Boer
A. D. Hildebrand.
Boeken voor oudere Meisjes
Margot Warnsinck, - Meisjes spe
len het klaar
A. M. Nachenius-Roegholt. - Toos
houdt moed.
Ems van Soest, - De nieuwe koers
A. Was-Osinga, - Als het stormt
in de Lente.
Karei van Waelre., - In den Maalstroom
van den Oorlog.
Katrin Holland, - Carlotta Torrissani.
R. C. Muschler, - Hofretete.
Dr. B. Premsela, - Sexuologie in de
Praktijk.
Prof. J. W. Bigger, - Microben.
Dr. M. J. Langeveld, - De opvoeding van
Zuigeling en Kleuter.
J. H. Eek horst, - De legenden van
Jezus' Kindsheid.
Ina Bendier-Bakker e.a. - Het Licht
daalt neder. Kerstvertellingen.
bosker's boekhandel
H.-HOEF MIDDENMEER.
Op Uw KOFFIE- en THEEBONS kunt U bij de distri
butie bij Uw winkelier KOORN's Koffie en Thee krijgen ais altijd
Daar onze geheel ongeschonden voorraad is ingekocht lang voor
de moeilijkheden kunnen wij U geheel dezelfde qualiteit garandee
ren als steeds, bovendien kunnen wij onmiddellijk leveren.
Koorn's Koffie p.
pakje
Met 'n Loodje
52 ct.
Groen Merk
40 ct.
Bruin Merk
31 ct.
KOORN's THEE
van 30 tot 40 ct.
per ons.
VRAAGT UW WINKELIER KOORN's KOFFIE EN THEE.
Uw adres voor BANKET
CHOCOLADELETTERS LUXE
DOOZEN enz.
SPECULAAS EN TAAI TAAI.
VOOR SUIKERZIEKTE
CAKE of CHOCOLADE.
MARSEPAIN ARTIKELEN, eigen
fabrikaat en (ZONDER BONNEN)
IS NOG STEEDS
Welke Maatschappij moet ik
kiezen voor mijn
verzekeringen
Vraag een kosteloos advies aan
BIERSTEKER's
ASSURANTIEKANTOOR
Den Helder.
Koningstr. 90 Telefoon 984.
Voor een
SINTERKLAAS
CADEAU
naar
JAN TIMMERMAN,
't Hoekje, H.-hoef.
's Avonds geopend tot 10 u.
TEL. 56 HIPPOLYTUSHOEF.
(S. v. p. tijdig bestellen.)
Moetqijeri* kwipen
OJy htortn ie Wot*den
Neem liever eer goede
kachel va»
Koningstraat H.-hoef.
Electr. Rijwiel lampen,
Achterlichten, Verduistering
lampjes, Handwarmers,
Beenpijpen, Zaklantaarns,
Sluurtasschen, Jasbescher-
mers, Electr. Strijkijzers,
Stofzuigers.
Verder RIJWIELEN,
Tour- en Sport met 3 versnell
Onderdeden.
W. LEEUWENKAMP,
HIPPOLYTUSHOEF.
Een familie-fiets!
Zóó sterk is een fiets van:
Koningstraat H.-hoef.
GROOTE KEUZE AUTOPEDS OP
LUCHTBANDEN. ELECTR. RIJ
WIELLAMPEN. VERDUISTE
RING- en GLOEILAMPEN.
ZAKLANTAARNS, div. modellen.
HANDWARMERS, REGEN PIJ
PEN, STUURTASSCHEN enz. enz.
Emaille- en Houten WASCHMACHINES.
WRINGERS.
Nieuwe modellen
STRAALKACHELS,
ELECTR. FORNUIZEN,
STOFZUIGERS,
BROODROOSTERS,
STRIJKIJZERS,
THEELICHTJES,
SNELKOKERS
NU VANAF l 7.50
NAAIMACHINE LAMPJES.
GOEDGEKEURDE VERDUISTERINGSLAMPEN.
PHILIPS KN1JPLANTAARNS, alle betere soorten
Zaklampen en batterijen.
Een prachtige sorteering LAMPEKAPPEN.
WANDVERLICHTINGEN.
DE NIEUWE PHILIPS SERIE
1940-41 IS AANGEKOMEN
TELEFOON 26
DEN OEVER.
VERTROUWD ADRES voor RADIO.
Loopt eens bij ons langs of belt
ons even op voor een demon
stratie. Dan kunt U kennis maken
met de prettige wijze van be
diening, de zuivere en heldere
weergave hooren en dan kunt U de
schitterende kasten bewonderen I
Met linodyne drukknopsysteem
Onfeilbaar juiste afstemming met
één vingerdruk. Spaarschakcling
geeft 300'o stroombesparing. Voor
treffelijke weergave. Voorname
kast.
ONZE DEMONSTRATIES
WORDEN ZONDER EENIGE
VERPLICHTING GEGEVEN.
WANNEER HET U SCHIKT.
BERTUS DE HAAN
Tel. 26, Den Oever.