32e JAARGANG DONDERDAG 9 JANUARI 1941 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN No. 3 WIERINGER COURANT VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden f 1.25. UITGEVER CORN. J. BOSKER BUREAU Hippolytushoef Wleringen Telefoon Intercomm. No. 19. ADVERTENTIëN. Van 1 5 regels i 0.50 Iedere regel meer f 0.10 DE VERDUISTERING EN ONZE OOGEN. „Techniek" van in het donker kunnen zien. f - i GEBREK AAN VITAMINE A KAN EEN ROL SPELEN. De verduistering 's avonds brengt ons vaak dingen onder de aandacht, waarvan wij ons vroeger niet, of wei nig bewust waren, dat zij zeer interes sant zijn en niet zoo eenvoudig als ze wel op het eerste gezicht lijken. Een van de vragen, die zich in dit verband opdringen, luidt Hoe kunnen wij in donker zien Als wij 's avonds onze woning ver laten, komen we, als de maan ten minste niet schijnt, in een - voor ons - volslagen duisternis. Men kan aan vankelijk geen hand voor oogen zien, doch na een tien minuten gaat dat heel wat beter en kan men zich ter nauwernood voorstellen, dat men éérst practisch niets kon onderschei den. „Je moet even aan hes donker wennen" zeggen wij dan. Het ligt dus niet aan de omgeving, maar aan onze eigen oogen, dat wij de dingen beter gaan zien. Het spreekt van zelf, dat er wel éénig licht in de duisternis moet zijn, hetzij diffuus maan- of sterrenlicht, hetzij het zwakke schijnsel van een enkele lantaarn. Immers in een ruim te waar heelemaal geen licht, is, kan zelfs een kat niets zien. Wat gebeurt er nu eigenlijk in ons gezichtsapparaat, dat het zich aan de duistere omgeving gaat aanpassen Zooals bekend, is het netvlies het ge voeligste deel van ons oog. Het is als het ware de gevoelige plaat, waarop via de lens, het beeld wordt geprojec teerd. Vandaar brengen de oogzenu wen het beeld naar de hersenen over. De weefcellen van het netvlies zijn dan ook zeer lichtgevoelig en op bij zondere wijze gebouwd. We onder scheiden twee soorten van deze licht gevoelige celletjes de staafvormige en de kegelvormige, kortweg staafjes en kegeltjes geheeten. Zij hebben be halve een verschillende structuur, ook een verschillende functie. Beide nemen zij het licht van alle voorwerpen, dat ons oog bereikt op, doch de kegeltjes zijn speciaal inge steld op het waarnemen van vormen en kleuren, terwijl de staafjes gevoeli ger zijn voor verschillen in licht sterkte en voor bewegingen. Bij „licht" zijn beide celsoorten in functie. In „donker" echter valt de functie van de kegeltjes uit dan kan men vorm en kleur van de voorwerpen niet meer goed waarnemen. Wél echter ontvangt men nog éénigen indruk om „DE VLIEGENDE HOLLANDER ZES JACHTVLIEGERS, DIE NOG STEEDS VLIEGEN. Hoog in de lucht zeilden ze vroeger in hun machines over de elf provincies van Neder land, opgeleid in Soesterberg en De Kooy, als jachtvliegers op militaire toestellen eerst, als piloten van de Koninklijke Luchtvaart Maat schappij op grootere en kleinere verkeersma- chines later. Ze waren de dragers van de groote en goede naam, die Nederland zich op luchtvaartgebied heeft veroved, niet het minst door de lange luchtlijn, die Amsterdam met Batavia verbond in een tijd, die nu al weer heel lang achter ons schijnt te liggen. Sedert welhaast acht maanden behooren de Nederlandsche jachtvliegers en een groot deel oer piloten van de K.L.M. tot een werkloos geslacht, dat o zoo graag tot het oude, gelief koosde beroep zou willen terugkeeren, doch daartoe op het oogenblik niet 't minste of geringste kans heeft. Ze willen de handen uit de mouwen steken, iets aanpakken, wat het ook moge zijn Zes jachtvliegers hebben de handen ineen geslagen en zich genesteld in „De Vliegende Hollander", Leidschestraat 99, op de hoek van de Lange Leidschedwarsstraat. Had dit zes tal ooit een betere keuze kunnen doen Want nu leunt hun pas geopende inrichting als het v/are tegen het groote gebouw van de K.L.M., gelegen op de hoek van Leidscheplein en Leidschedwarsstraat. Ze zijn dus in eigen be kende omgeving gebleven. Tegen de lange muur, achter de bar, zeilt het zeventiende-eeuwsche schip, dat de naam „Vliegende Hollander" grondvestte over de wijde zeeën. Maar daarboven cirkelen de ma chines, die thans, nu al vele jaren lang, de- zelfd° naam hebben hoog gehouden, daaraan een ganschelijk nieuwe beteekenis hebben gegeven die het oude begrip heeft doen ver- trent de meer of mindere helderheid van het voorwerp en zeker - heel goed nog - de bewegingen, en wel doordal de staafjes in donker hun functie blij ven vervullen. Hoe kunnen we dit verklaren De oorzaak is deze de staafjes kunnen als we ons in het donker bevinden, 'n lichtgevoelige stof opbouwen, vanwe ge zijn roode kleur „staafjesrood" ge naamd. Dit staafjesrood bleekt uit, wanneer er licht op valt, zoodat het in ons oog niet aanwezig is, wanneer wij ons in een lichte omgeving bevinden. Komt men dan weer in het donker, dan duurt het eenige minuten, voor deze stof zich weer in de staafjes heeft gevormd. Bij de kegeltjes doet zich iets dergelijk niet voor. Dus van het felle licht in de donke re omgeving komend, ziet men totaal niets, omdat de kegeltjes in het don ker niet meer functioniieeren en de staafjes nog geen staafjesrood hebben gevormd. Is dit laatste na een tien mi nuten gevormd, dan kan men weer de dingen om zich heen waarnemen. Bij proeven op dieren heeft men wel eens het volgende gedaan. Men hield een konijn een tijdlang in donker. Plotseling bracht men even een licht gevend voorwerp, bijv. in den vorm van een kruisvormigen gloeienden draad voor een der oogen. Direct daar op doodde men het dier en legde het netvlies vrij. Gelijk een photografische plaat ontwikkelde men het in een be paalde chemische oplossing. Bekeek men het dan onder een vergrootglas of microscoop, dan zag men een bleek kruis. De op het netvlies vallende licht stralen van het lichtgevende kruis hadden het staafjesrood in een over eenkomstige figuur uitgebleekt, maar in de cellen, waarop de lichtstralen niet vielen, bleef het staafjes rood gespaard. Naar aanleiding van dergelijke proeven heeft men wel eens het idee geopperd, om de netvliezen van op gewelddadige wijze om het le ven gekomen personen op dergelijke manier te ontwikkelen in de hoop dat men dan het portret van den moordenaar op het netvlies terug zou vinden. Daar hierbij de omstandighe den veel gecompliceerder zijn dan bij de eenvoudige proef, behoeft het geen betoog, dat men dit denkbeeld naar het rijk der fantasie kan verwijzen. Interessant is ook te weten, dat het .sJ'aafljiesrood zeer nauw verband houdt met het vitamine A. Dit bouwt met andere stoffen het staafjesrood op. Heeft iemand gebrek aan vita mine A dan kan hij in het donker niet zien. Dt noemt men dan „nachi- blindheid" of hemeralopie, een ver schijnsel, dat al eeuwenlang bekend is. In den vorigen wereldoorlog kwam het veelvuldig voor bij kinderen in Denemarken. Het middel daartegen is natuurlijk "het aanvullen van het [tekort aan vitamine A, bijv. door het eten van wortelen. doffen, de nieuwe beteekenis daarvan in volle glorie heeft laten opbloeien. De smalle achtermuur is geheel ingenomen door een meer anegorische schildering, be treffende de verovering van het luchtruim door de eeuwen heen, iedere phase van die strijd, waaraan tal van pioniers hun leven hebben gegeven dit in de meest volstrekte zin van het woord is hier in beeld ge bracht. En dat die uitbeelding slagen moest, valt te begrijpen, want Doeve, de bekende tee kenaar, o.a. ook voor de „Haagsche Post", heeft er zijn groote gaven en zijn beste kun nen aan gewijd. Burger, Van der Geest, Kiel, Kuhn, Merkel- bach en Soufrée ziet daar, in alphabetische volgorde, de namen der zes jachtvliegers, die niet in ledigheid wenschten neer te zitten, maar er prijs op stelden en er groote waarde aan hechten te blijven vliegen door dit soms zoo moeilijke leven, zij het op veel geringere hoogte, achter een bar, in een restiaire, tus- schen tafeltjes en stoelen door. Van dit zestal was Kiel de man met de technische ervaring in het hotel-restaurant- en cafébedrijf, opgedaan in het bekende groo te établissement „Trocadéro" te Zandvoort. Geen wonder derhalve, dat hij de geestelijke vader moest zijn van hetgeen thans tot be zonnen werkelijkheid is uitgegroeid. Evenmin valt het dus te verwonderen, dat leiding en directeurschap in zijn ervaren en vertrouwde handen zijn gelegd. Ze hebben een nieuwe lijfspeuk uitgevon den, die bij hun kloeke levensopvatting volko men past en die we hier gaarne even memo- reeren „We vliegen nog steeds Voor tal van ouderen en helaas maar al te veel jongeren stelt dit zestal een voorbeeld, dat algemeene navolging ten volle verdient. Pak aan Zit nooit ofte nimmer bij de pak ken neer Grijpt het leven bij de keel, anders grijpt het leven onszelf straks bij de keel Een eerlijke arbeid, op welk gebied ook, is beter dan in ledigheid te verkwijnen en te BINNENLANDSCH NIEUWS. HOE STAAT HET MET DE SAMENVOEGING Velen hadden gemeend vóór 1941 cie de beslissing inzake het voorgenomen streven tot combinaties van gemeen ten te zullen vernemen. Nu dit niet het geval is, blijkt daaruit de conclu sie getrokken te worden, dat het on derwerp van de baan is. Dit is geens zins het geval. De Beverw. Crt. verneemt, dat bin nenkort de beslissingen tegemoet kun nen worden gezien, welke tot een stemmige conclusies kwamen. Tevens wordt thans onderzocht, in hoverre de argumenten welke tegen combinatie zijn uitgebracht, steek houdend zijn, al thans naar het oor deel .van de instantie die het laatste woord heeft. Voor streken, waaruit behalve de gevraagde raadsadviezen, ook andere voorstellen zijn ingekomen, wordt na der onderzocht, welke dér voorgestel de groepeeringen het nuttigst geacht worden. De kans, dat alles bij het oude blijft, moet gelijk 0 staan, wijl, zoo verzeker de men, het Departement het vraag stuk dan niet aan de orde zou hebben gesteld. WERKVERSCHAFFING EN HARDE GROND. De persdienst van het N.V.V. deelt mede, dat het Verbond van .Vakver- eenigingen zich opnieuw heeft ge wend tot het Dep. van Sociale Zaken, om aan te dringen op verhooging van den steun. Het Dep. heeft in antwoord hierop gezegd, dat de centrale keukendienst voor voedselvoorziening in oorlogstijd doet wat zij kan om in groote steden keukens gereed te maken, welke goed voedsel zullen verstrekken beneden den kostprijs. Zeer binnenkort zullen in verband hiermede nadere bijzonder heden worden bekend gemaakt. Verder meldt de persdienst, dat „on bekenden" valsche geruchten hebben verspreid onder de arbeiders in de werkverschaffing, waardoor een ver keerde voorstelling van zaken is ge wekt. De zaak is, dat de vorst den grond hard heeft gemaakt, zoodat duizen den „werkverruimingsarbeiders" niet kunnen werken. De laatste maanden hebben deze arbeiders met grond werk een eerlijk stuk brood verdiend. Thans vallen zij wederom terug in den steun, tenzij zij recht hebben op uitkeering uit een werkloozenkas. Voor de meesten is de steun aanzien lijk lager dan het werkverruimings- loon. In de eerste weken toen de vorst het werk belette, is nog zooge naamd vorstverlet uitbetaald, doch in den regel wordt dit over ten hoog ste een week betaald. BUITENLANDSCH NIEUWS. HALF BOERGAS HEEFT GRIEP Sofia, 7 Jan. (A.N.P.) Te Boergas, een havenstad aan de Zwarte Zee met iJ2o(JÜ inwoners, heerscht een griep epidemie, waardoor reeds meer dan de helit der inwoners aangetast is. De ziekenhuizen zijn overvol en in ieder gezin zijn er patiénten. De epi demie briedt zich uit en het aantal zieken wordt op 20,000 geschat. RUSSISCHE GENERAALS KRIJGEN WEER SABELS. Moskou, 7 Jan. D.N.B.j Het mili taire orgaan „Krasnaja Zwesjda" deelt mede, dat de sabel, die sedert de revolutie voor het ofiicierskorps van het Roode Leger was atgeschaft, we der wordt ingevoerd. Een decreet van den Commissaris van Oorlog, maar schalk Timosjenko, bepaalt, dat de ge neraals der infanterie en der artille rie 'n sabel zullen dragen en de gene raals van de speciale wapens, de tank troepen, genietroepen en de lucht macht een dolk. TWINTIG ZIGEUNERS DOOR EEN AARDVERSCHUIVING BEDOLVEN. Rome, Jan. (D.N.B.) Tengevolge van een door aanhoudende regens veroor zaakte aardverschuiving, zijn 20 zi geuners, die in eenige holen aan een landweg van Napels overnachtten, be dolven. Ondanks het ingrijpen van de brandweer van Napels en een com pagnie geniesoldaten, konden slechts zes der bedolvenen gered worden. De overige veertien waren reeds aan hun verwondingen bezweken, toen men hen had uitgegraven. HOEVEEL BELGISCHE SOLDATEN ZIJN ER GESNEUVELD? Brussel, Jan. (A.N.P.) Het „Nieuws van den Dag" meldt dat het aantal der tijdens de oorlogsweken in België omgekomen Belgische soldaten aan zienlijk geringer is dan men aanvan kelijk had gedacht. Volgens de voor- loopige nasporingen zijn 4700 Belgi sche soldaten, 2500 Fransche en 22 En- gelschc soldaten gedood. Deze getallen worden echter overtroffen door het aantal omgeko men burgers. Tegenover de 4700 ge vallen Belgische soldaten wordt het aantal der om het leven gekomen burgers op 5200 geraamd, hetgeen aan het volkomen falen van het vroe gere Belgische burgerbestuur wordt geweten, dat niet in staat was den stroom vluchtelingen in geordende banen te leiden. versukkelen. Ieder beroep, welk het ook zij. is beter dan te luiwammessen. Doe iets Iets doen is duizendmaal beter dan niets te doen Ja, ze wisten het wel, die zes vroegere jacht vliegers. Ze hebben nu drie huizen van het Leidscheplein af, een centrum gevestigd, waar iedereen gaarne komt, die iets gevoelt voor de Nederlandsche luchtvaart en de Neder landsche vliegers, die straks weer door de hooge luchten zullen klieven, trouw gebleven aan het eens gekozen oorspronkelijke beroep. Nu schijnt dat alles nog verre, klinkt het I schier als een onmogelijke toekomstmuziek. Maar het wezen der dingen is nu eenmaal anders. De kunst van vliegen zullen ze op de begane grond, die ze slechts noodgedwon gen betreden, heusch niet verleeren. In de nieuwe wereld, die op het punt staat geboren te worden, liggen breed en lang de luchtwe gen voor deze zes vroegere jachtvliegers open. Maar zoolang het zoover nog niet is, zal men goed doen door een bezoek aan „De vlie gende Hollander" een streven te steunen, dat op die gemeenschappelijke steun der geza menlijke bezoekers ten volle aanspraak mag doen gelden. Burger, Van der Geest, Kiel, Kuhn, Merkel- bach, en Souffrée jelui zestal zij het suc ces toegewenscht, dat jelui zoo ruimschoots verdienen Vroeger in de lucht Thans op de begane grond Straks weer in de lucht Want „Vliegende Hollanders" waren ze, zijn ze eigenlijk nog. zullen ze straks weer zijn AMY JOHNSON VERMIST. Bij proefvlucht boven de Theems na sprong met valscherm verdwenen. D. N. B. meldt uit Stockholm Volgens een Reuterberlcht uit Londen wordt de bekende! DUITSCHLAND ZENDT 100,000 TON AARDAPPELEN NAAR FRANKRIJK. En 100,000 ton pootaardappeleu waarvan 50,000 ton uit Neder land. Berlijn, 7 Jan. A.N.P. Volgens be richten uit Parijs, moet de daling van dc werkloosheid in de eerste helft van November, uitsluitend worden toegeschreven aan de uitvoering van Duitsche bestellingen. De zich ontwikkelende economische samenwerking tusschen de twee lan den blijkt uit het feit, dat van Duit sche zijde 100,000 ton aardappelen naar Frankrijk zijn verzonden. Ten behoeve van de verbetering der eigen voorziening des lands met aardappe len, zal Duitschland in het a.s. voor jaar 50,000 ton pootaardappelen ter beschikking stellen. Dezelfde hoeveel heid krijgen de Fransche door Duit sche bemiddeling bovendien van Nederland. MOSKOU HAD TEKORT AAN NIEUWJAARS- BOOMEN. Maar dc feestvreugde leed er niet onder. Moskou vierde Oud en Nieuw met een koude van 24 graden onder nuL Met man en macht was men aan het sneeuwruimen, meldt de Moskousche correspondent van de „Kélnlsche Zeitung" die dan verder vertelt, dat men niet tegenstaande de felle koude, in lange rijen op de Nieuwjaarsboomenmarkt zijn beurt stond af te wachten. De Rus kent n.1. geen Kerstboomen doch wel Nieuwjaarsboomen. De Moskouers waren ontevreden dat er dit keer te weinig waren. Het gemeentebestuur had beloofd, dat er 300.000 beschikbaar zouden zijn, doch er kwa men er slechts 144 000 en dan met aanzien lijke vertraging, Overigens heeft de feestvreugde daaronder niet geleden. Alle arbeidersclubs, hotels en restaurants organlseeren de gebruikelijke „ontmoeting met het nieuwe jaar," die onder een denneboom plaats vindt in aanwezigheid van een forschen Kerstman, die In Rusland „Vadertje Vorst" heet. Zelfs in de groote con certzalen „ontmoette" men het nieuwe jaar met „denneboomconcerten." De Moskousche bladen wijden aan de jaars wisseling groote aandacht. In de „Izwestija" kwam een groot aantal vooraanstaande per soonlijkheden aan het woord, die allen op hun gebied de balans over 1940 opmaakten en een blik in de toekomst van 1941 wierpen. De leider van het SowJet-Russische lucht wezen, Molokow, berekende in zijn beschou wing, dat de Russische luchtlijnen in 1941 een gezamenlijke lengte van 130.000 kilometer zullen hebben (tegenover 45.900 iu de Veree- nigde Staten.) VELE WARENHUISDIEFSTALLEN. Het aantal diefstallen in Warenhui zen te Amsterdam was Maandag zeer groot. Op het Damrak werden in ver schillende zaken vijf vrouwen aange houden, die kleine goederen hadden ge stolen. Twee van haar echter, woonach tig in IJmuiden, bleken veel meer bij zich te hebben. Aan het bureau War- moesstr. kwamen uit hun jassen sok Engelsche aviatrice Amy Johnson vermist. Men gelooft, dat zij verdronken is. Zij sprong Zondag boven de monding van de Theems met een valscherm uit haar vliegtuig, doch de motorboot van de Royal Air Force kon haar niet vinden. Amy Johnson was werkzaam als pilote van den hulpdienst voor de aflevering van vlieg tuigen door de fabrieken naar de steunpun ten. Men heeft gezien, dat Zondag het door haar bestuurde vliegtuig In zee stortte. Naar aanleiding van het bericht uit Londen, dat Amy Johnson vermist wordt het volgende vernomen over deze vooraanstaande vliegster. Amy Johnson heeft haar grootste triomfen gevierd in de jaren tusschen 1930 en 1934, toen zij alleen en later met haar echtgenoot Jim Mollison in recordtempo over werelddee- len vloog, het eene record na het andere op haar naam brengend. Amy begon haar roemrijke carrière als pi lote in 1926, toen zij op achttienjarigen leef tijd haar bevret behaalde. En hoewel haar ouders aanvankelijk tegen de vliegplannen van de jeugdige typiste gekant waren, wist zij ten slotte haar vader over te halen, haar het geld te geven voor haar eerste vliegtuig, een De Havilland Moth, waarmede zij in 1930 voor het eerst de aandacht van de wereld op zich vestigde, door als eerste vrouw een solo vlucht van Engeland naar Australië te ma ken. Dit was geen recordvlucht, doch de tijd van 17 dagen waarin zij dezen afstand aflegde eenige tegenslag in begrepen en het enthousiasme voor deze vlucht, hadden haar naam gevestigd. De tegenslag waarmede zij onderweg te kampen had gehad, duurde ech ter nog voort, en tijdens de in die dagen on vermijdelijke demonstraties verongelukte haar vliegtuig te Brisbane. In Londen teruggekeerd kocht zij voor het geld, dat zij met haar vlucht verdiende een bedrag van meer dan 10.000 een nieu we Moth, waarmee zij ln 1931 opnieuw van Londen vertrok, weer voor een vlucht naar bet Oosten. Doch ditmaal keerde zich de neus van haar vliegtuig noordelijker, naar Tokio. Reeds eerder had zij een poging gedaan, om die richting uit te vliegen. Op den eersten dag van hetzelfde jaar was zij reeds vertrok ken voor een vlucht naar Peking, doch in Polen moest zij toen haar plan opgeven. De nieuwe poging had echter meer succes. Op 27 Juli van Londen vertrokken, kwam zij reeds 6 Augustus in de Japansche hoofdstad aan, vanwaar zij geen veertien later de re tourvlucht, welke evenveel succes had, begon. Het volgende jaar trad zij met haar niet minder beroemden collega Jim Mollison in het huwelijk, doch daarmede was niet ge zegd, dat de koene vliegster voortaan slechts aan zijn zijde het luchtruim zou doorkruisen. Integendeelreeds enkele maanden later werd zij rivale van haar echtgenoot, door zijn in Maart gevestigd record over den afstand LondenKaapstad met niet minder dan 10.29 uur naar beneden te halen in den tijd van 4 dagen 6.53 uur. Op de terugreis, ves tigde zij terloops een nieuw record door in ruim acht dagen, een noodlanding te Oran inbegrepen, het record van de hertogin van Bredford en Barnard met drie dagen te slaan. Records hebben trouwens de geheele loop baan van Amy gekenmerkt, evenals die van haar man. Samen begonnen zij in 1933 een vlucht om de wereld, die echter, in Bridgeport aan de Oostkust van de Vereenigde Staten schipbreuk leed, na een moeilijken overtocht over den Atlantischen Oceaan. Na langen tijd in de mist boven New Foundland te hebben gezworven, kwamen zij op dit vliegveld aan den grond, doch zoo ongelukkig, dat de ma chine zwaar werd beschadigd, terwijl Jim werd gewond. Tot een retourvlucht over den Oce aan ls het niet gekomen, hetgeen voor Amy, die zich had voorgesteld, de eerste vrouw te zijn, die in Oostelijke richting over het groote water zou vliegen, een harde teleurstelling vormde. Vervolg blnnenpagina.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1941 | | pagina 1