Directie der Noor derbank
WIERINGER COURANT.
VEREEN. VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING
IN DE WIERINGERMEER.
ZATERDAG 17 MEI 1941 No. 57.
Mededeeling no. 8,
Vele factoren bepalen tezamen gewoon
lijk de hoogte van de opbrengst van onze
gewassen. Sommige daarvan hebben
niet in de hand, maar een groot aantal
toch wel.
Wij willen nu in deze mededeeling de aan
dacht vestigen op den grooten invloed, wel
ke de standruimte van de suikerbieten uit
oefent op de opbrengst. Een zeer lezens
waardige brochure geschreven door Ir. W.
T. Rinsema, werd eenige maanden geleden,
door de N.V. Hollandsch Zweedsche Zaad
Mij,, aan verschillende bietenverbouwers,
ook hier in den polder, toegezonden.
De verdienste van Ir. Rinsema is wel deze,
dat hij vrijwel alle in dit opzicht van be
lang zijnde publicaties van hel Instituut
voor Suikerbietenteelt te Bergen op Zoom,
heeft verwerkt tot een overzichtelijk ge
heel, waardoor men op duidelijke en over
tuigende wijze op de hoogte wordt gebracht
van de mogelijkheid om zijn opbrengst be
langrijk te verhoogen door te streven naar
een voldoend aantal bieten per ha.
De onderzoekingen waarop de conclusies
in deze brochure berusten, zijn niet alleen
op proefvelden gedaan, maar ook de resul
taten van een groot aantal enquêtes in di
verse gebieden van ons land stonden den
samensteller ter beschikking.
Wij zullen hieronder het belangrijkste
kort samenvatten.
Het minimum aantal bieten dat
per ha aanwezig moet zijn.
Op grond van vele cijfers is het Instituut
van Suikerbietenteelt (I. v. S.) tot de con
clusie gekomen, dat men beslist als eisch
moet stellen, dat op een perceel bieten
minstens 63000 planten aanwezig moeten
zijn, daar de opbrengsten beneden dit aan
tal sterk dalen.
In de practijk blijkt het aantal bieten op
de verschillende perceelen gewoonlijk te
schommelen lusschen 50.000 en 70.000 per ha.
Ook hoogere en lagere getallen komen ech
ter wel voor. Zoo bleek in 1933 en '34 bij
een onderzoek, in Westelijk N.-Brabant,
waarin resp. 271 en 300 practijkperceelen
werden betrokken, dat in 1933 in ruim
63 pCt. van de gevallen niet voldaan werd
aan de minimum-eisch van het v. S.
In 1934 werd op ruim 58 pCt. der percee
len deze grens van 63000 planten per ha. niet
bereikt.
Ook elders in Nederland bleek de situatie
niet zoo heel veel beter.
Hoe groot is de stijging in op
brengst bij een dichtere stand
ruimte
Door afzonderlijk rooien en wej|en van de
bieten van practijkvelden, waarbij tevens
werd bepaald over welke standruimte elke
biel beschikte, kwam men tot hel volgend
verband tusschen slandruimte (dus aantal
bieten), gem. gewicht per biet en opbrengst.
Aant. bieten Gem. gew. p. biet Opbr. p. ha.
per ha.
in gr.
in Kg. (bieten)
40048
1104
44P12
43309
1094
47380
47348
1057
50047
52579
1032
54262
58795
952
55973
66757
885
59080
76793
787
60436
90461
706
63865
BU1TENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHERS KRIJGEN
BOTER EN GROENTEN.
f
Vleeschrantsoen iets verlaa.gd
broodbonnen voor suiker.
Berlijn, 15 Mei (S.P.T.) Naar van
officieele zijde wordt medegedeeld, zijn
de veranderingen, die in de nieuwe pe
riode op 2 Juni in de levensmiddelen-
distributie in Duitschland worden aan
gebracht, dc volgende
1. Verlaging van het vleeschrantsoen
van 500 tot 400 gram p.p. week. De re
den hiervoor is, dat in de zomermaan
den groote hoeveelheden groenten uit
Nederland, Frankrijk en Italië op de
markt worden gebracht. Bovendien
stijgt de Duitsche groentenproductie
In bovenstaande tabel ziet men dus een
icgelmatige toename van de opbrengst aan
bieten bij een grooter wordend aantal plan
ten per ha.
Dat verband heeft men nu op lallooze
velden geconstateerd. Zelfs wanneer het aan
tal planten nog grooter is, dan in hel aan
gehaalde voorbeeld, gaal de stijging in
opbrengst door. Zoo zal bij een vermeer
dering van het aantal planten van 1CO.OQO
op 160.CC0 planten b.v. de opbrengst nog
toenemen.
Door de sprong van 40.000 op 62500
stijgt de opbrengst met ruim 6 pCt. Ook
het gewicht aan blad neemt meer of n
der sterk toe, terwijl het suikergehalte
blijkt te stijgen.
Vergrooting van het aantal planten per
ha. werkt dus in twee richtingen gunstig.
In de eerste plaats wordt de hoeveelheid
geoogste bieten grooter en in de tweede
plaats stijgt het suikergehalte.
Dit is wel een zeer belangrijk verschil
met de andere groeifactoren. Bijv. door
vergrooting van de stikstofgift stijgt even
eens de opbrengst aan bieten, maar daalt
het suikergehalte.
Indien men de standruimte verkleint,
kan men meer stikstof geven en daardoor
grootere opbrengsten verkrijgen, zonder
in gehalte achteruit te gaan. Het blijkt
dan, dat daardoor de totale suikerop
brengst per ha. nog belangrijk meer stijgt
dan door vermeerdering van het aantal
planten alleen.
De gemiddelde opbrengst-vermeerde
ring bij een toename van 10G0 planten per
ha. blijkt, zoowel voor het wortelgewicht
als het suikergehalte, hel suikergewicht on
het Ioofgewicht, ongeveer 1 pCt. te be
dragen.
Standruimte en vergelingsziekte.
Welke is de meest voordeelige
standruimte der suikerbieten
In 1940 werd door enkele onderzoekers
van het I.v.S. geconstateerd, dat er een
duidelijk verband bestond tusschen de
standdichlheid van de bieten en de aan
tasting door vergelingsziekte. Op de helft
van een perceel^ waar de bieten zeer hol
stonden (pl.m. 35000 planten per ha.),
ond men ongeveer 32 pCt. zieke planten,
terwijl op het andere gedeelte, waar de
stand veel beter was (70000 planten
per ha.) slechts 2 pCt. van de planten
ziek was.
Ook in vele andere gevallen was het
:iektecijfer op goed gesloten perceelen
1-2 pCt., terwijl op perceelen met een hol
len stand tot 100 pCt. zieke planten voor
kwamen. Dit moet worden toegeschreven
aan hel feit, dat op de slechte perceelen
belangrijk meer bladluizen, de versprei
ders van deze ziekte voorkwamen.
Dit is dus ook een feit, dat pleit voor
vermeerdering van hel aantal.
Vanzelfsprekend zijn er aan de vermeer
dering van het aantal planten per ha.
ook nadeelen verbonden. In de eerste
plaats geven meer bieten hoogere rooi
kosten. Verder zal aan de kleinere bieten
per 1000 Kg. meer grond kleven. De
tarra wordt dus hooger, waardoor hoo
gere vervoerskosten, met bovendien meer
kans op korting door de fabriek. Ook
orden de verplegingswerkzaamheden
iets moeilijker en dientengevolge duurder.
Het gaat er dus om te bepalen tol wel
ke grens opvoering van het aantal planten
rendabel is. Het is onmogelijk deze grens
een bepaald cijfer uit te drukken, daar
de rentabiliteit van vele omstandigheden
afhankelijk is, b.v. de bietenprijsj de
hcogle van het arbeidsloon, de afstand
tot de fabriek, enz.
Op grond van deze overwegingen en
ele cijfers is nu het I. v. S. gekomen tot
hel getal van 63C00 planten per ha. Het
zal duidelijk zijn dat dit getal als minimum
moet worden geschouwd, waar beneden
men beslist niet kan komen, zonder aan
opbrengst in te boeten.
Ir. Lienesch, die die bovengenoemde
brochure, inleidt, eindigt dan ook met de
volgende woorden
Het aantal planten moet er zijn,
Anders blijft de oogst te klein.
L. R. D.
Wordt vervolgd.
voortdurend.
2. Het rantsoen boter, dat op het
oogenblik 125 gram per hoofd per week
bedraagt, zal met 67 en een halve gram
verhoogd worden, terwijl het margari
ne-rantsoen met hetzelfde gewicht zal
worden verlaagd. In dit verband is me
degedeeld, dat de boterproductie van
Duitschland op het oogenblik 700.000
ton per jaar bedraagt. Amerika, de
grootste boterproducent ter wereld,
heeft een j aarlij ksche productie van
750.000 ton. Naar men ons mededeelt,
levert Duitschland zelfs boter aan ee
nige bezette gebieden, al wordt het
hiertoe door geen enkele verplichting
gedwongen.
Voorts is de mogelijkheid in het voor
uitzicht gesteld, dat broodbonnen tegen
.suikerbonnen ingeleverd kunnen worden.
Voor 300 of 400 gram broodbonnen zou
dan 100 gram suiker worden geleverd.
Andere tegenwoordige rantsoenen,
zooals brood, suiker enz., zullen gehand-1
haafd blijven. D.w.z. suiker op 900 gr.
per maand. Voor het jamrantsoen, dat'
700 gram per maand bedraagt, kan men
ook suiker krijgen. Boter bijna 200 gr.'
per week. Voorts krijgt men per maand]
1200 gram voor kadetjes en 2000 gram
koek en gebak. Aardappelen blijven'
ook in de komende maand vrij. een'
teeken. dat Dditschland nog over zeer
groote voorraden beschikt.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
EIEREN.
De met 96 genummerde bon van de
bonkaart algemeen, geeft recht op het koo
onderwijzer (es) behaald'pen van een ei. De verbruiksperiode van
19 t.m. 25 Mei. Kooptijd 17 t.m. 28 Mei.
O N D E jfrw IJ S
Nieuwe klassen-indeeling voor
sollicitanten.!
Door de wijziging der leerlingenschaal
kunnen een groot aantal leerkrachten
geplaatst worden.
Bij benoeming wordt rekening gehou
den met enkele punten, die voor be
trokkenen wel van belang zijn.
De sollicitanten worden in groepen
verdeeld
Groep I
a. die reeds vóór 1 Januari 1936 de
akte van
hebben.
b. zij, die reeds als vaste leerkracht
werkzaam zijn.
c. zij, die wachtgelder zijn.
Groep II
Die tusschen 1 Januari 1936 en 1 Ja
nuari 1939 de akte hebben behaald.
Groep III
Die na 1 Januari 1939 de akte hebben
behaald.
Enkele uitzonderingen worden
genoemd, welke echter van minder be
lang zijn.
De regeling geldt zoowel voor het
openbaar als voor het bijzonder onder
wijs. De inspecteur van het Lager On
derwijs hebben opdracht gekregen zich
in hun adviezen naar deze richtlijnen
te gedragen.
De groepen komen zoo aan de beurt,
zoodat zij, die na 1 Jan. 1939 de akte
van onderwijzer behaald hebben, het
langst moeten wachten op een vaste
aanstelling.
Wél een billijke regeling.
Vele oproepingen.
Door invoering en toepassing van de
gewijzigde leerlingenschaal, kunnen
veel gemeenten en schoolbesturen over
gaan tot het aanstellen van een nieuwe
leerkracht. Dat blijkt reeds voldoende
uit een onderwijsblad als „De Vacatu
re." Stonden er vóór kort nog een lut
tel aantal oproepingen in het blad
verscheen meermalen om de twee we
ken inplaats van wekelijks in het
laatst verschenen nummer troffen
niet minder dan 55 oproepingen aan
voor onderwijzer en onderwijzeres. Dooi
de groepindeeling weet menigeen nu
zijn kans.
NIEUWE BONNEN VOOR DE
KOMENDE WEEK.
De Secretaris-Generaal van het Dep.
van Landbouw en Visscherij maakt be-
kend^ dat de hieronder genoemde bonnen
gedurende het daarop vermelde tijdvak
recht geven op het aangegeven rantsoen:
BROOD EN GEBAK.
Bon 20 van de brood kaart 100 gram
brood per bon. Verbruiksperiode van 58
en met 24 Mei. Kooptijd: 17 tot en
met 28 Mei. Bon 8 van de bloemkaart 50
gram brood per bon. Verbruiksperiode
an 19 Mei t.m. 15 Juni. Kooptijd: 17 Mei
tot en met 15 Juni.
De met 20 genummerde bonnen van de
broodkaart geven recht op het koopen
van een rantsoen gebak. De verbruiks
periode loopt van 18 t.m. 24 Mei.
Bon 8 van de bloemkaart een half
rantsoen gebak. Verbruiksperiode 19 Mei
lot en met 15 Juni. Kooptijd: 17 Mei tot
en met 15 Juni..
Een ransoen gebak omvat
Beschuit 75 gram Biscuits en wafels
90 gram Speculaas 140 gram andere
koekjes 200 gram koek 160 gram cake
300 gram gevuld klein korstgebak b.v.
amandelbroodjes, 400 gram gevuld korst
gebak, groot, b.v. boterletter, 500 gram;
taart en gebakjes 600 gram.
Voor geheel of len deele uit meel of
bloem gebakken productent welke hierbo-
en niet genoemd zijn, geldt, dat een rant
soen een hoeveelheid, omvat, waarin 70
gram meel of bloem is verwerkt.
TARWEBLOEM.
Bon 8 van de bloemkaart 35 gram tar
ebloem, tarwemeel, roggebloem, rogge
meel of zelfrijzend bakmeel per bon.
Verbruiksperiode 19 Mei tot en met
15 Juni. Kooptijd 17 Mei t.m. 15 Juni.
AARDAPPELEN.
Bon 02 van de aardappeldistributiebon-
kaart l«/t Kg. aardappelen per bon..
Verbruiksperiode 19 tot en met 25 Mei.
Kooptijd 17 tot en met 28 Mei.
AAN ELKE BELEGGING, HOE SOLIEDE OOK. IS RISICO
VERBONDEN.
EENZIJDIGHEID MOET WORDEN VERMEDEN EN OORDEEL
KUNDIGE VERDEELING IS DUS GWENSCHT.
VOORLICHTING HIEROMTRENT WORDT GAARNE VERSTREKT
DOOR DE
HOORN.
(Zitdag te Midden.neer Hotel SMIT eiken Woensdag van 1012 uur.)
MELK
De met 17 genummerde bon van de
melkkaart geeft recht op het koopen van
1 3 4 liter melk.
De verbruiksperiode van dezen bon
loopt van 19 tot en met 25 Me4.
Kooptijd 17 tot en met 25 Mei.
RIJST, enz.
Bon 32 van de bonkaart algemeen
250 gram rijst, rijstemeel, rijstebloem, rijs-
tegries of gruttenmeel per bon. Verbruiks
periode 19 Mei t.m. 15 Juni. Kooptijd
17 Mei tot en met 15 Juni.
KAAS.
Bon 66 en 76 van de bonkaart algemeen
100 gram kaas per bon. Verbruiksperiode
19 Mei t.m. 15 Juni. Kooptijd 17 Mei
tot en met 15 Juni.
BOTER.
Bon 16 van de boterkaart en van de
vetkaart 250 gram boter per bon.
Verbruiksperiode 17 t.m 25 Mei.
Kooptijd 17 t.m. 28 Mei.
Op bon 16 van de vetkaart 250 gram
boter 15 cent reductie.
EXTRA RANTSOEN PEULVRUCHU&N.
Ter aanvulling van het aardappe
len rantsoeen.
De Secretaris-Generaal van het Dep.
van Landbouw en Visscherij maakt hei
gende bekend
Op bon 33 van de bonkaart algemeen
een extra rantsoen van 500 gram peul
vruchten.
Verbruiksperiode van 19 Mei t.m. 1 Ju
ni. Kooptijd 17 Mei t.m. 4 Juni.
GEMEENTE WIERINGEN.
ALGEMEENE VERGADERING van de
Vee- en Paardenverzekering Maatschappij
„Helpt Elkander" gevestigd te Wieringen,
op Donderdag 15 Mei 1941 in het Café van
den Heer S. Scheltus te Hippolylushoef.
Aanwezig zijn 8 leden.
De waarnemend voorzitter, de Heer
Jn. Kooij, opent de vergadering.
De Secretaris leest vervolgens de notu
len van de vorige vergadering, welke on
veranderd worden goedgekeurd.
Volgt rekening en verantwoording door
den administrateur over hel boekjaar
Mei 1939 - Mei 1940.
Wordt medegedeeld, dat de rekeningen
bereids door eene Commissie, beslaande
uit de heeren N. Mulder en M. P. Tijsen
zijn onderzocht geworden en door deze
Commissie zonder op- of aanmerkingen in
orde werden bevonden.
Aan de hand van de overgelegde reke
ningen en bescheiden worden de volgende
becijferingen vastgesteld en goedgekeurd.
Afdeeling Paarden
Ontvangsten
Uitgaven
Batig saldo
Afdeeling Koeien
Ontvangsten
Uitgaven
Batig saldo
f 2441.44
23.66.58
f 387.22
333.62' s
f 53.59'
Uit deze becijferingen blijkt, dat beide
afdeelingen met pl.m. f 60.- vooruit zijn ge
gaan, wat aanleiding geeft tot tevredenheid
Vervolgens wordt overgegaan tot be
stuursverkiezing. Er is in verband met het
bedanken van den Heer Jac. Mulder Sz.
een vacature ontstaan in het College van
Commissarissen.
Uit de stembriefjes blijkt, dat de heer
M. Mulder Cz. met meerderheid van slem-
men tot deze functie wordt gekozen.
De heer Mulder^ die niet ter vergade
ring is, zal van zijne benoeming in kennis
worden gesteld.
De heer W. Lont was van meening, dat
voor verlies van een paard tengevolge van
het afwerpen van een veulen, geen uitkee-
ring wordt verleend.
Voorzitter zegt dat deze meening on
juist is. In die gevallen wordt ook uitkee-
ring verleend. Voor paarden niet ouder
dan 20 jaar wordt 80 pCt. en boven 20
jaar 60 pCt. vergoed.
Een voorster van den heer C. Ruijter,
om leden-verzekerden te machtigen bij
plotselingen dood van paard of rund, den
kop van het cadaver af te snijden, wordt
verworpen.
Cp voorstel van den heer J. Veerdig
wordt besloten handelspaarden of vee niet
in het fonds op te nemen. Er zijn onder de
leden ook velen die geregeld paarden en
j vee inruilen. Hier moet op worden toege-
zien. Hierdoor kan het voorkomen dat er
dieren verzekerd zijn, die door Commissa
rissen nimmer gezien of opgenomen zijn.
Er bestaat volgens reglement gelegen
heid om lusschentijds te verzekeren, doch
het zou wenschelijk zijn de alsdan op te
nemen dieren door den veearts te laten
keuren.
Aldus wordt besloten.
De heer G. Moermond zegt, dat naar
zijn meening de door Commissarissen per
1 Mei ingeschreven paarden te laag ge
taxeerd zijn.
De heer C. Ruijter sluit zich hierbij aan
en neemt ook geen genoegen met zijn in
schrijving.
Aan Commissarissen wordt verzocht al
de ingeschreven paarden te herzien en de
waarde te bepalen naar den door den
Voedselcommissaris van Noord Holland
vastgestelde maximum verkoopprijzen.
Deze zijn als volgt
le kl. 1 jarige paarden f 825,-
2e kl. 1 t, - 600,-
le kl. 2 - 1125.-
2e kl. 2 - 750.-
le kl. 3-10 jarige paarden - 1350.-
2e kl. 3-10 - 825.-
le kl. 10 jarige paarden en ouder - 1200,-
2e kl, 10 - 750.-
De heer Jn. Kooij zegt toe een en ander
op de eerstvolgende vergadering van Com
missarissen, die 20 Mei plaats heeft, aan de
orde te stellen.
De vergadering zou tenslotte een wijzi
ging willen aanbrengen in artikel 6 der sta
tuten. Hierbij wordt o.m. bepaald, dat Com
missarissen voor hun leven benoemd zijn.
Hierdoor is het mogelijk dat er Commissa
rissen in het bestuur zitting hebben die
zelf niet dat belang hebben bij paarden of
vee wat ter bevordering en opbloei van
het fonds wenschelijk is.
Wordt medegedeeld, dat alleen wijzigin
gen in de Statuten kunnen worden ge
bracht op voorstel en bij meerderheid van
Directeur en Commissarissen.
De heer Jn. Kooij zegt toe, het voorstel
in de vergadering van Commissarissen te
doen.
Cnder dankzegging voor de aangename
besprekingen, sluit hij vervolgens de ver
gadering.
Predikbeurten Wieringen.
ZONDAG 18 MEI.
NED. HERV. GEMEENTE.
Oosterland v.m. 10'/» uur Ds. van Beek.
Westerland 's av. 7' uur Ds. van Beek.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
H.-hoef v.m. 10.30 u. Prop. P. J. Lugt.
(In verband met a.s. vacature.)
GEREF. KERK
H.-hoef v.m. 10 uur Ds. P. v. d. Marei
van Driesum.
Bevestiging cand. M. Schenbeveld. nam.
2.30 uur Ds. M. Schenkeveld. Intrede.
Den Oever v.m. 10 uur Leesdienst.
Den Oever nam. 6.30 uur Ds. M. Schen
keveld. Intrede.
CHR. GEREF. KERK
Kapel te Den Oever
Den Oever v.m. 10 uur Leesdienst.
Den Oever nam. 6 uur Leesdienst.
Dinsdag 20 Mei
Den Oever 'sav. 7.30 uur Ds. Kampman
uit Opperdoes.
FILMNIEUWS.
Zaterdag en Zondagavond in Cinema de
Haan de film
DE MISDAAD VAN FABREANI.
Een speurdersfilm van de oude soort en
daarbij uitstekend gespeeld.
Het is uitstekend van bouw en samen
stelling. Vooral hel laatste deel van deze
film, is rijk aan spanning en vooral aan on
voorziene gebeurtenissen.
Er wordt met charme gespeeld, er zijn
eenige fragmenten dansshow en tenslotte
gaat de toeschouwer volkomen bevredigd
over den loop van zaken en in het besef
dat men moeilijk een verrassender en meer
opluchtende oplossing inzake de schuld
vraag kon vinden naar huis.
Geheel in oevereenstemming hiermede
is Harold Paulsen er in geslaagd een cor-
recten, scherpzinnigen commissaris uit te
beelden.
De vrouwelijke hoofdrollen worden ver-