VEREEN. VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING
IN DE WIERINGERMEER.
NIEUWE BONNEN.
WIERINGER COURANT
Mededeeling no. 23.
✓ILDiriaLDMCCDPOLCXID
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Verslag aardappelrassenproefveld 1941.
Bij den Heer N. R. Doornbos, Waardweg A 4 werd dit jaar een proef geno
men met 6 aardappelrassen van de vroege en middenvroege serie, n.1. Ei
genheimer, Bintje, Duivelander, Veenhuizen 31/74, Déva en Geelblom.
GrondsoortIV. VoorvruchtStekbieten.
Bemesting 300 kg super 20%, 350 kg patentkali. De stikstof werd gegeven
in 2 giften. De eerste gift bestond uit 300 kg kalkammonsalpeter en de twee
de uit 150 kg chilisalpeter. De tweede gift werd 20 Juni toegediend.
Aantal herhalingen drie.
Grootte der veldjes are.
Datum van poten 23 April.
Afstand 50 bij 50 cm.
Potermaat35/45.
Opmerkingen tijdens groei.
De toestand van den grond, bij het poten was goed vochthoudend. De weer
omstandigheden waren gunstig en tot de opkomst der aardappelen bleef het
weer droog.
Opkomstdata 1. Eigenheimer 20 Mei (60%
2. Bintje 25 Mei (60To
3. Duivelander 27 Mei (60%
4. Veenhuizen 31/74: 27 Mei (60%
5. Déva 27 Mei (60%
6. Geelblom 18 Mei (60%
Alle veldjes kwamen voor 100% op.
De Eigenheimer liet bij de opkomst een minder regelmatig beeld zien, dat
zich echter spoedig in gunstigen zin wijzigde. De andere rassen kwamen regel
matig op.
Door de droogte, tot midden Juli, heeft het proefveld vrij sterk geleden.
Toch is na den regen geen doorwas opgetreden. Tijdens deze droogte kwamen
de veldjes Duivelanders en Déva's wat loofontwikkeling en frischheid betreft,
ver boven de andere veldjes uit (waarneming 16/7).
De Eigenheimer en Bintje hebben zich. na den regenvan eind Juli flink her
steld, beter dan de andere rassen.
Van de vrij sterke nachtvorst van midden Juni heeft geen der veldjes
geleden.
Hieronder volgen eenige cijfers.
opkomst)
af
De Secretaris-Generaal van het Deparle
ment van Landbouw en Visscherij maakt
bekend, dat heden zijn aangewezen de on
j derstaande distributiebonnen^ welke in de
I week van 31 Aug. tot en met 6 September
recht geven op de daarachter vermelde
I rantsoenen
33-4 brood 4 rantsoenen brood of gebak
33 brood 1 rantsoen brood of gebak
33 bloem half rantsoen bjoem, brood of
gebak.
33 vleesch half ra-|?oen vleesch of
vleeschwaren. f"
33 vleeschwaren 1 rantsoen vleesch of
vleeschwaren.
33 kaas lïlO gram kaas.
33 melk 1 3/4 liter melk,
Eén ei tot 14 September.
Gedurende het tijdvak van 31 Aug. tol
cn met 13 Sept. a.s. geeft de met 33 eieren
gemerkte bon recht op het koopen van
één ei.
De aandacht wordt er op gevestigd, dal
de bonnen 30, 31 en 32 voor kaas geldig
blijven tot en met 6 September.
De bonnen, welk van 31 Augustus af
zijn geldig verklaard, met uitzondering van
die voor vleesch of vleeschwaren, mogen
reeds op Zaterdag 30 Augustus worden ge
bruikt.
Zooals bekend, is het koopen van
vleesch of vleeschwaren bij den kleinhan
del cp Maandag en Dinsdag niet geoor
loofd.
De volgende bonnen zijn na Zaterdag
30 Aug. niet meer geldig
32 brood, brood of gebak 32 vleesch,
vleesch of vleeschwaren 32 bloem,
bloem 32 melk 1, melk 31 reserve aard
appelen 32 reserve aardappelen 33 re
serve aardappelen 31 eieren, eieren.
Aardappelen.
De bonaanwijzing voor aardappelen zal
bij een afzonderlijk persbericht worden be
kend gemaakt.
Honden- en kattenbrood.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd maakt bekend, dat
van 1 tot en met 30 September op bon 16
van de voederkaart voor honden wordt bs,
schikbaar gesteld voor honden van
Groep 1 10 Kg. hondenbrood groep 2
10 Kg. hondenbrood groep 3 8 Kg. bon
denbrood; groep 4 5 Kg. hondenbrood
groep 5 4 Kg. hondenbrood groep 6
3 Kg. hondenbrood.
Op bon no. 16 van de voederkaart voor
katten wordt voor dezelfde periode 1'
Kg. kattenbrood beschikbaar gesteld.
Na 30 September zijn de bonnen no. 16
van vorenbedoelde kaarten ongeldig zij
mogen nadien niet meer worden aangeno-
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1941 No. 99.
heeft en bovendien banden legde, die in
i-tinis geval het scheiden zwaar maak
te, De Rij k.carbeidsbemiddeling zal ui
teraard niets onbeproefd laten om, door
een goede organisatorische voorbereiding
en een deugdelijke selectie van de zich
aanmeldende stadsjeugd, het instituut
van de jeugdige landhuipen in steeds
stijgende mate tot een waardevol cul
tuurbezit van ons volk te doen uitgroei-
1. Eigenheimer
2. Bintje
3. Duivelander
4. Veenhuizen
5. Déva
6. Geelblom
20/5 8
25/5 8
27/5 6
27/5 7
27/5 6
18/5 9
7'ls
V/s
1/7 geen 6
2% 7/7 geen 7
3% 3/7 geen 5
4% geen 9
10% geen 8
3% 28/6 geen 10
Hoog cijfer voor loofontw. goed ontw.
Hoog cijfer voor vroegrijph. - vroeg dood
Ras kleiner dan
28—35
35—45
grooter dan
totaalop
28 m.m.
mm
mm
45 mm
brengst
1. Eigenh. 50.
109.53
72.40
6.66
238.54
2. Bintje 26.66
65.33
128.40
39.33
256.72
3. Duivelander 25.77
65.10
106.—
42.—
238.87
4. Veenhuizen 34.22
75.53
96.—
33.10
238.85
5. Déva 19.55
49.77
101.73
56.—
227.05
6. Geellom 17.33
46.—
106.—
110.86
280.19
relatieve
totaalopbr.
100
107.5
100
100
95.2
117
STADSJEUGD OP HET LAND
De landhuipen hebben zich
flink geweerd.
De Voorlichtingsdienst van het De-
•partement van Sociale Zaken meldt
Met het naderen van het einde van
de Augustusmaand breekt het tijdstip
Tot zoover is dit verslag ontleend aan aanteekenngen gemaakt door -den' aan, waarop het overgroote deel van de
Heer B. H. Eskes, thans volontair bij den Heer N. R. Doornbos. stadsjeugd, die in dit zomergetyde er
Verder volgen hier de gem. opbrengsten in diverse maten berekend per are wederom op is uitgetogen om den boer
i een handje te helpen, naar de ouder-
in s' lijke woning terugkeert. De uitkomsten
van deze proefneming waren opnieuw
alleszins bevredigend en men kan dan
ook, wat dit betreft, een verheugend
gunstige ontwikkeling vaststellen. Daar
bij dient in het oog te worden gevat,
dat de vervreemding tusschen stad en
platteland, die in een reeks van jaren
is gegroeid, dermate diep wortel heeft
geschoten, dat zij niet met één slag kan
worden weggenomen. Desniettemin
bleek bij de stadsjeugd een gezonde be
langstelling te bestaan voor het denk
beeld om gedurende eenigen tijd op het
land te gaan werken, terwijl ook in de
wereld der boeren begrip werd aange
troffen voor de beteekenis, die deze
vorm van nauwere aanraking tusschen
stad en platteland voor ons volksleven
kan hebben. Dit neemt niet weg. dat
menigeen, in een overigens begrijpelijke
terughoudendheid, er de voorkeur aan
gaf om eerst nog eens de kat uit den
boom te kijken. Hetgeen er toe leidde,
dat niet meer dan de helft, van de jeug
dige gegadigden voor plaatsing in aan
merking kon worden gebracht. Verwacht
mag intusschen worden. dat deze
schroom zich in het komende voorjaar
aanmerkelijk minder zal doen gelden.
De beste propaganda voor een zaak als
deze is immets haar eigen gezond ka
rakter en de goede verstandhouding,
die schier overal, waar de jongens en
meisjes kwamen, tusschen boer en land-
hulp ontstond.
Natuurlijk is niet iedereen, die zich
op de
Als standaardras is bij dit proefveld genomen de Eigenheimer. Alle rassen
zijn op 3 Augustus gerooid. Het betreft hier een proefveld met vroege en mid
denvroege rassen. Uiteraard was de Eigenheimer op dezen rooidatum nog erg
groen en nog lang niet uitgegroeid. Dit blijkt ook wel uit het zeer groote per
centage kleine knollen en lage percentage groote knollen bij dit ras. Een
groote tegenstelling hiervan vormt de Geelblom, die reeds veel meer was ge
rijpt, zoodoende zijn hierbij de kleine knollen veel geringer in aantal, terwijl
er veel meer dikke knollen aanwezig zijn. Als middenvroege aardap pel üomt
de Geelblom hier op dit proefveld dus verreweg het gunstigst voor den dag
wat de opbrengst betreft. De rassenlijst beschrijft dit ras als een zeer vroege
aardappel In verband met de weersomstandigheden en de vroege rooidatum
moet in dit geval worden opgemerkt dat zij beide de Geelblom t.o. de andere
rassen in het voordeel brengen.
De Déva komt in opbrengst wat achteraan. Voor een deel is dit wellicht itoe
te schrijven aan het grootere percentage zieke planten (mozaik.)
De sorteering van Déva is overigens ook vrij gunstig. Bintje komt als num
mer 2 ook goed voor den dag. Dit ras staat voor de maat 3545 mm boven
aan, terwijl de totaalopbrengst die van Eigenheimer met 7.% overtreft.
R. H. Br.
De Vereeniging is den Heer Doornbos grooten dank verschuldigd voor de
wijze waarop hij dit zeer geslaagde proefveld, geheel zelfstandig heeft aange
legd en verzorgd. Ook den Heer Eskes, die op serieuze wijze een groot aantal
waarnemingen deed en verwerkte, onzen dank. 1
j[j HET BESTUUR', aanmeldde, ook maar dadelijk
lijst der uitzendingen geplaatst. De
Gewestelijke Arbeidsbureaux hebben
geval voor geval nagegaan of het den
betrokkene werkelijk ernst was met zijn
of haar aanbod om op het land te gaan
werken, terwijl anderzijds bij de boeren,
die zich beschikbaar stelden, steeds een
onderzoek plaats vond naar de huisves
tingsomstandigheden en verdere facto
ren, die in oogenschouw dienden te wor
den genomen. Dit voorbereidend werk
is uitermate nuttig gebleken. Teleurstel
lingen aan beide zijden zijn daardoor
zoo goed als vermeden.
In totaal konden dezen zomer 673
„landhuipen" worden geplaatst, waar
onder 548 jongens en 125 meisjes, in den
leeftijd tusschen 16 en 20 jaar. Zij be
stonden voor een deel uit werklooze
stadsjeugd, die in aanmerking wilde ko
men voor een verblijf van ongeveer drie
maanden op het land, terwijl de scho
lieren uiteraard alleen in hun vacantie
er op uit konden trekken, waarbij het
wenschelijk bleek de laatste vacantie-
week te réserveeren voor den overgang
van het land naar de schoolbanken. Als
regel waren de jongens en meisjes bij
de boeren gehuisvest. Slechts voor een
zeventigtal jongens bleek, om verschi-]
lende redenen, huisvesting in kampver-
band aanbeveling te verdienen.
Dit laatste had weliswaar het nadeel,
dat de landhuipen den nacht niet op
de boerderij doorbrachten en dus tel
kens even uit den regelmatigen levens
gang van het boerenbedrijf werden ge
licht, doch hiertegenover stond het niet
te onderschatten voordeel, dat men de
gelegenheid had om, tijdens de avond-
uren, in een gemeenschappelijk samen
zijn kameraadschapsbanden te leggen
en ook op andere wijze aan het verblijf
der jeugd op het land een zekere ver-
dieping te geven.
Welke goede uitkomsten hiermede
werden bereikt bleek ten duidelijkste
op den afscheidsavond, die, bij het ver
trek der jongens in het gebouw van de
Coöperatie Lossersche Zandbergen te
Losser werd gegeven, alwaar ca. 40 jon
gens, onder toezicht van een jeugdleider,
in kampverband bijeen waren, terwijl
de overigen 30 in kleinere kampemen
ten bij de Mij. Wilhelminapolder te
Kattendijke, bij de N.V. Bathpolder te
Rilland en in de Wieringermeer werden]
ondergebracht. De bonte avond te Los
ser kenmerkte zich door een uitnemen
de stemming. Behalve de jongens en
enkele belangstellende autoriteiten wa
ren er tal van boeren met hun gezinsle
den gekomen, zoodat het een waar ver
broederingsfeest tusschen stad en land
werd. De landhuipen lieten, in een ern
stig woord en ook in kortswijl, duidelijk
blijken hoezeer het hun in Twenthe-
land was bevallen, terwijl de boeren
reeds door hun aanwezigheid na een'
zware dagtaak, blijk gaven, dat de hel-'
pende hand uit de stad een goede waa"-
deering had gevonden. Trouwens aan
het slot van den avond heeft één hun
ner in een even eenvoudig als hartelijk
klinkend woord hiervan ook mondeling
getuigd.
Overigens was reeds de verschijning
van de jongens op zichzelf een voortref
felijke propaganda voor het instituut
der landhuipen. Zij zagen er friseh en
gebruind uit en, ofschoon zij uiteraard
stevig hadden moeten aanpakken, kon
menigeen op een belangrijke gewichts
vermeerdering bogen. Zonder onder
scheid waren zij vol lof over de bij hun
gastheeren ondervonden bejegening.
Trouwens ook elders uit het land zijn
bij het Rijksarbeidsbureau overeenkom
stige geluiden vernomen. Deze losse in
drukken vonden ten slotte nog hun
bevestiging in de ervaringen. die de
ambtenaren van dit bureau hebben op
gedaan bij hun regelmatige inspectie
tochten, welke ten doel hadden zich te
vergewissen, dat- het verblijf der stads
jeugd bij den boer tot tevredenheid dei-
beide partijen verliep. Wat een Noord-
Hollandsche boer hiervan zeide was ei
genlijk karakteristiek voor de algemec-
ne situatie. De bezoekende ambtenaar
trof het gezelschap aan tijdens een kor
te rustpooze in den arbeid op den akker.
Een stoere, roodharige knaap verklaarde
in bondige woorden, dat hij het „best
naar den zin" had. „Maar wat denkt de
boer er van zoo luidde de volgen
de vraag. De boer glunderde eens. „Hij
doet goed zijn best en dan is de boer
vanzelf tevreden.'' Waarop hij, na eer
korte wijle, bedachtzaam liet volgen
„Hij doet wel niet zooveel als een knecht,
maar dat mag je ook niet verwachten.
En in elk geval helpt hij flink mede."
De gemeenzame toon van het gesprek
met de overige gezinsleden en knechts
bewees bovendien voldingend hoezeer
deze H.B.S.-er in den natuurlijken kring-
van het boerenleven was opgenomen.
Samenvattend kan dan ook worden
gezegd, dat zoowel het verblijf in kamp-
verband als de algeheele opname in den
kring van het boerengezin, uitnemende
resultaten hebben opgeleverd, die de
hoop wettigen, dat het volgend jaar nog
een aanmerkelijk grooter aantal boeren
zich voor het aannemen van jeugdige
landhuipen beschikbaar zal stellen, nu
de ervaring zoo overduidelijk leerde, dat
deze hulp daadwerkelijke beteekenis
DE GRILLEN VAN DEN
BLIKSEM.
De zoogenaamde bliksemfiguren die op
de bnid van het slachtoffer worden aange
troffen en die aan boomtakken doen den
ken, zijn verwijdingen van de bloedvaten
cn het is de vraag of van werkelijk foto
grafeeren ooit sprake is. Hoe kieskeurig
de bliksem soms te werk gaat, bleek te
Duinkerken in een villa. Twee schoorstee-
nen en een balkon werden vernield aan
de vrouw des huizes, die zich in den salon
bevond, werd een haarkam van het hoofd
geslagen, zonder dat het haar merkbaar
werd verzengd. Alle meubels werden door
elkaar geworpen en ten deele vernield.
De bliksem verdween in een waterput, na
een zerk van 80 Kg. te hebben verbrijzeld.
Te Mnnchester werd een ware kracht
toer verricht een steenen muur van
26.CC0 Kg. werd twee meters ver tegen
den grond geslingerd. In een woning, waar
het gezin aan het eten zat, kwam de blik
sem den schoorsteen binnen sloeg op de
tafel in een kring langs de messen, die
naast de borden lagen en sprong door het
geopende raam in den grond. Torenhuizen
worden dikwijls getroffen zonder det de be
oners ei last van ondervinden. Vliegtui
gen gaan meestentijds ongehinderd door
are buien en dat een luchtschip door
den bliksem werd vernield, is nooit met
zekerheid vastgesteld, al heeft men bij het
vergaan van de „Hindenburg'' in Amerika
wel aan een atmosferische oorzaak ge
dacht.
Grillige vormen kan de bliksem vertoo
rn legen een zwarte onweerslucht, nu
eens als een gladde straal, welke tien en
meer kilometers lengte kan hebben, dan
als een boomvertakking of een breeden
band. De straal verdubbelt zich somtijds
of legt zich in een knoop. Of krijgt een
breedte als een uitgerekte zaki zooals er
eenige jaren geleden een boven het Lago
Magfficre werd gefotografeerd het was
alsof langs een breede baan vuur naar den
grond werd gegoten. Zijn de electrische la
dingen gering, dan ontstaat een „parel-
sroerbliksem die de neiging schijnt te
hebben, uiteen te vallen. Dan kunnen zich
uurkogels vormen, een speelsche gedaan-
e van de luchtelectriciteit, die, door zon
derlinge bewegingen en korststondig be
staan. nog niet volkomen kon worden ver
klaard. De kogelbliksem wordt nu eens als
ter grootte van een kippenei, dan als een
kinderhoofd gezien. Bij dreigend onweer
verschijnt hij plotseling als een eenigszins
paars gekleurde vuurklomp, ook wel als n
draaiende schijf, welke zonder geluid of
zacht sissend, laag boven den grond zich
vrij langzaam beweegt. Hij komt het huis
binnen door een open raam of deur, wan
delt langs don vloer of de zoldering en
spat bij geringen tegenstand met een knal
uiteen, waarbij een zwavellucht wordt ver
spreid. Hel gebeurt, dat ongeveer gelijk
tijdig met het vereshijnen van zulk een
vuurbol, de bliksem dichtbij inslaat. Wel
eens volgen twee van zulke bollen op el
kaar. Lieden, die het verschijnsel hebben
waargenomen, beweren een looden zwaarte
in de beenen te hebben gevoeld, misschien
van schrik, misschien door een electrische
werking.
H. Post.
'DE OORLOG.
DE STRIJD IN HET OOSTEN.
Op sommige punten staan Euitschers
reeds 50 Km. voor St. Petersburg.
Aan de Finsche Golf gaat de strijd zijn
beslissing tegemoet. In den middensector
verijdelde plaatselijke afleidingsaanvallen
•n voortgezette zuiveringsactie. - Mislukte
pogingen der Sowjets om den beneden-
njepr over te steken.
Berlijn, 28 Aug. D N.B. Als aanvulling op
het weermachtsbericht van heden ver
neem! het D.N.B. van militaire zijde
Aan het front tegen de Sowjets gaat de
strijd aan de Finsche Golf thans zijn beslis
sing tegemoet. Het is den Duitschen troe
pen gelukt, de rest van Noord-Estland in
bezit te nemen, de eilanden Oesel en Dago
uitgezonderd. Om de havens en zeesteun
punten Reval en Baltisch-Port wordt thans
nog gestreden, doch men kan aannemen,
dat ook die binnenkort zullen vallen. Dan
zullen de Sowjets nog slechts over de ge
noemde eilanden Oesel en Dago, alsmede
over het steunpunt Hango aan de buiten
kant van de Finsche Golf, dat zij in 1940
van Finland hebben afgeperst, beschikken.
Inmiddels is het gebied om St. Peters
burg door den Duitschen opmarsch uit het
Westen, Zuiden en Zuidooosten weer zoo
vernauwd dat de Duitsche troepen ten
