HELDER EN HET MEÜV\ EDIEP. Go 1844. STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOGEN enz. Openbaar Onderwijs in Frankrijk Belgie en Nederland. TWEEDE JAARGMC. Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen uitgegeven bij C. BAKKER Bz.te Nieuwe Diep. 13e prijs is 80 Cts. in de drie maanden en voor de buitensteden franco per post 90 cents. Men jbonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan toren zijner woonplaats. HAASDAC - ADVERTENTIES gelieve men ongezegeld aan den Uitgever in te zendenuiterlijk Zaturdags des middags ten 12 ure de prijs van 1 tot 4 rege's is 60 centen voor eiken regel meer 15 centen behalve 35 centen zegelregt Toor elke plaatsing. 3 J U IV IJ. Uit de Referent. Zou men liet gelooven Er wordt cene gelegenheid daar- gesteld om den geschiksten voor een min bekwamen doch toevallig tot de godsdienstige gezindheid behoorende van het grootste deel der bevolking waar hij verlangt geplaatst te wordente doen wijken (2). De censuur der leerboeken wordt aan de geestelijkheid opgedragen. De Onderwijzers daardoor belemmerdverlegen schroomvallig in de 'keus hunner hulpmiddelen. En, wij herhalen het, welke belang stelling heeft deze ommekeer verwekt? Wie hebben zich ei- tegen doen hoorcn? Enkele, niet eens alle, publicisten; Ba- tavus(?) in: Geest en strekking v. h. Besluit v. 2 Jan. 1841, in opgewonden toon; Petrus de Raadteenigen tijd laterin het Besluit omtrent het Lager Onderwijs enz. in denzelf den geest doch met bedaarder voordrag! de Schoolopziener Teissèdre VAngedie iu de wet zelve tan 1806, den weg reeds aangewezen vond tot hare eigene volmaking zie daar de weinigen, die, als roependen in de woestijne, hunne stemmen verhieven tegen de verderfelijke beginselen in onze bestaande inrigting van het Onderwijs ingevoerd. Laat ons echter niet vergeten aan te merken dat het Besluit ook een verdediger vond den sedert Ridder Nassau die in zijne vluglige ge dachten enz. enz. de wijsheid bewonderde welke de boven vermelde bepalingen van het Besluit ademden (zie p. 25). In- tusschen heeft eene ondervinding van twee jaren reeds uitspraak gedaan in dezen zonder dat er sedert grooter belangstelling (2) Zie art. 7 van het Besluit. Bij weten van steller dezes is, in het verle denjaar, in eene aanzienlijke plattelandsgemeente in Noord-Holland na een vergelijkend Examen ter vervulling van de betrekking van Onderwijzer een der sollicitanten die in al de zeven vakkenwaarover het onderzoek had geloopenblijken van bekwaamheid gegeven had teruggezet en een an der van doch het is onverschillig van welke gezindheid hij was al thans die in slechts vier vakken voldaan had als nagenoeg van gelijke bekwaamheid woorden van het Besluit,] met den eersten zijnde, in de gemelde betrekking benoemd geworden. Men ziet welk gebruik van ver leende concessien kan gemaakt worden. En menwane niet dat het Hooger Onderwijs minder bloot zou staan voor eenen aanvalof minder geschikt zijn om bekrompen en belemmerd te worden dan het Lager. De voorslag van de Broglie boven door ons medegedeeld tot geheele afschaffing van het Onderwijs in de Wijsbegeerte bewijst het tegendeel. W ij mogen intusschen niet verzwijgen datin bovengemeld geval ten gevolge van de krachtdadige tusschenkomst van eenige notabele ingezetenen de Mi nister behoorlijk orde op de zaak gesteld en de post toegewezen heeft aan wien hij toekwam. schijnt te zijn opgewekt. Door Teyler's Godgeleerd Genootschap wordt (zie kol. 32.) eene prijsvraag uilgcsehreveu over de be ginselen tvelke de regten van den Staal de Kerk en den Huisvader met betrekking tot het onderwijs der jeugd behoo- ren te regelen en geen antwoord is ingekomen. W ij vragen zou dit geloofd worden in Frankrijk in België zelfs alwaar gelijk wij in den aanvang opmerkten ditzelfde vraagstuk zoo onverdeelde belangstelling verwekt heeft? Is dan in Nederland het Ouderwijs geene zaak meer van algetneene deelneming moeten wij na hierin even als in zoo veel dat goed en edel en schoon is den weg gewezen te hebben aan Europa thans stilzitten en verflaauwen? Is dan Nederland iu waarheid ge doemd het westelijk China te wezen Anders bleken de Bel gen gestemd te zijn tjjdens de beraadslagingen ia de kaniers over de jongste voordragt der Regering aangaande de examens aan de Universiteiten waarin het gouvernement meerdere in vloed dan tot nu toe wenschle te bekomen. Immers geduren de den loop der beraadslagen waren de tribunen zoo bezet was de aandacht zoo gespannen als ooit bij ons gedurende de batten over eene belastiugwet het geval geweest is. Intusschen moeten wij nog dit opmerken dal niet enkel en alleen de be langen van liet Onderwijs op zich zelve die deelneming ver wierven. Als gewoonlijk was ook dit vraagpunt weder inge wikkeld in den altijd voortdurenden strijd tusschen de Minis ters en de oppositie, tusschen de liberalen en de Catholijken. Wij twijfelen niet of wij zullen aan onze lezers een dienst be wijzen met naauwkeurig den voorslag der Regering en den af loop van denzelven mede te deelen daar voor zoo verre ons bewustis onze politieke bladen hieromtrent slechts opper vlakkige berigten geleverd hebben. Tot dus verre werden iu België de leden van de Jury van onderzoek bij het afleggen der academische Examina op die wijze benoemd dat van de zeven uit welke iedere sectie dei- Jury bestond twee door de Gedeputeerden twee door de Se natoren en de drie overige door liet Gouvernement gekozen werden. Dien ten gevolge zijn sedert 1835 als leden dezer Jury op gemelde wijze benoemd geworden 120 Professoren van de beide Staatsuniversiteiten te Gent en te Luik 76 van de vrije (R. C.) Universiteit te Leuven 55 van de vrije (libe rale) Universiteit te Brussel en 85 die geene Professoreu waren. Het overwigt van Leuven is uit deze getallen duidelijk gelijk mede uit het aantal Studenten welke zich ter Examinering aangeboden hebben en geslaagd zijn namelijk uit Geut 668 van de 1040; uit Luik 670 van de 1101; uit Leuven 1169 van de 1908; uit Brussel 576 van de 954, loopende deze laatste opgave over do jaren 18361840. Of hel nu is om dit over wigt aan Leuven te benemen en dus den liberalen aangenaamT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1844 | | pagina 1