WEEKBLAD van den
EN
N°. 44.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOGEN enz.
TWEERE JAARGANG.
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij C. BAKKER Bz.te Nieuwe Diep.
De prijs is 30 Cts. in de drie maanden en voor
de buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
IAAIBA®
ADVEBTENTIEN gelieve men ongtzegela i:>n
den Uitgever in te zenden, uiterlijk Zaturdags des
middags ten 12 ure de prijs van 1 tot 4 rtgc-'s
is GO centen voor eiken regel meer 15 centen
behalve 33 centen zegelregt voor elke plaatsing.
28 GC® O BEIS-
DE NOODZAKELIJKHEID DAT DE GRONDWETSHERZIENING
VAN DE REGERING UITGA.
Langs twee wettige wegen kan men tot eene Grondwetsherziening geraken.
De Staten-Generaal kunnen ook wanneer zij zich naauwgezet binnen
de grenzen van hun regt bepalen den Koning nopen hunne wenschen
te verhooren; zij kunnen het initiatief nemen; maar ook de Koning kan,
zonder groote en sterken aandrang van de Staten-Generaal af te wachten,
er geheel gewillig toe overgaan.
Er zijn vele voorstanders van het gevoelen dat de Staten-Generaal bij
de Grondwetsherziening het initiatief moeten nemen. De Steten-Generaal
zoo redeneren zij, vertegenwoordigen het volk; zij zijn het wettig orgaan
van de wenschen des volks; zij behartigen de belangen des volks inzon
derheid. Is eene Grondwetsherziening noodig zij behooren er op aan te
dringenniet bij deze of gene gelegenheid gelijk zij tot heden deden
als ware het ter sluik maar in een krachtig uitgewerkt adres waaruit
de Regering hunne denkwijze brpaaldelijk kan ontwaren. De Regering
moet niet dan met vele behoedzaamheid tot eene Grondwetsherziening
komen; zij moet zich vooraf verzekeren, of de notie in hare wettige ver
tegenwoordigers zulks verlagt; voordat de Staten-Generaal zich bepaalde
lijk verklaard hebbenmoet de Regering de vraag omtrent eene Grond
wetsherziening ontwijken. De Regering moet zich niet blootstellen in
eene zoo gewigtige zaak, aan de afkeuring der Staten-Generaal; zij mag
geene ijdele hoop op hervormingen aanwakkerendie door haar voor
gesteld ligtelijk bij de Staten-Generaal schipbreuk zouden lijden zoo
zij den aandrang der Staten-Generaal niet eerst had afgewacht. Bij her
vormingen in de Staatsinrigtingbehoort eene constitutionnele Regering
de wenschen der Vertegenwoordiging af te wachten; zij behoort ze niet
vooruit te loopen. Men doet zulks in Engeland altijd en de Begering
aldaar wordt toch liberaal genoemd. De noodzakelijkheid van eene Grond
wetsherziening moet algemeen door de natie in eenen wettigen zindoor
hare wettige vertegenwoordigers gevoeld wordenalvorens zij door de
Regering als aanwezig wordt verklaard.
Deze denkwijze die inderdaad eene niet verwerpelijke zijde heeft
schijnt ook gedeeld te worden door des Konings Ministers. Telkens wan
neer van de Grondwetsherziening sprake was hebben zij zich met ont
wijkende gezegden beholpen. Stellig en rond is de Grondwetsherziening
nimmer geweigerd. De Koning heeft zelf een aanmoedigend antwoord
gegeven toen men ten verleden' jare in het antwoord op de troonrede
met een enkel woord van de Grondwetsherziening gewaagde. Het zoude
onwaardig aan eene loyale Regering zijnwanneer zij een bepaald ant
woord ontweken had terwijl zij stellig tegen eene Grondwetsherziening
wasalleen omdat zij vreesdedat anders de financiële wetten ontworpen
zouden worden. Men mag zulk eene illoyale en lage politiek niet voor
onderstellen. De ongunstigste oplossing van de telkens ontwijkende ant
woorden der Regering wanneer er in de Staten-Generaal door een of
ander Lid der Staten-Generaal over de Grondwetsherziening werd gespro
ken is deze dat zij wil afwachten totdat zich de meerderheid der
Staten-Generaal bepaald voor eene Grondwetsherziening verklaart.
Zoo de Koning op een eenvoudig adres van de Staten-Generaal to*
eene Grondwetsherziening met welwillende toenadering aan de wenschen
der Staten-Generaal overging, zonder verderen aandrang, zoude voorzese'
in de afwachtende houding der Regering iets zijn dat wegens voorzig-
tigheid aanbevelenswaardig kon geacht worden.
Maar wanneer de Koning meer doet dan afwachten, wanneer hij ver
klaart, na een bepaald verzoek der Staten-Generaal, dat hij geene voor
dragten van Wet tot herziening der Grondwet zal inleveren, dan rekenc,.
wij zoodanig gedrag én voor het Vaderland én voor Oranje hoogstverderfelijk
De Prinsen van Oranje hebben hunnen roem en hunne grootheid
danken daaraan dat zij steeds aan het hoofd stonden der Nederlandsclie
vrijheid. Dat zij het steeds blijven hierin ligt een krachtige waarbo;
- - - - - i
voor den Nederlandschen Staatmaar ook voor de gehechtheid van do.
natie aan hare doorluchte dynastie. Tegen de onderlinge twisten van
aristocratische partijen
tegen de heerzucht van stedelijke en provinciale
oligarchie zocht men in 1313 heul bij het Huis van Oranje. Willem I
kwam met de opregtste en edelste bedoelingen maar reeds van stonden,
aan maakte zich de aristocratie gedeeltelijk ter goeder trouwvan dc
leiding der zaken meester. Be Grondwet van 1813 huldigde aristocratische
en foederative beginselen, die, als verouderd, hadden behooren verwor
pen te zijn geweest. De Patriotsclie Granjegezinden zagen het met leedv
oogen. Een hunnerdie deze rigting bij de omwenteling van 1813 ver
tegenwoordigde leverde er een krachtig betoog tegen in. De vereeniging
met België drong ens eene herziening opwaarbij de Grondwet eer.
vreemd mengelmoes werd van Oud-Nederlandseke instellingen uit het
foederative gemeenebest vereenigd met het in Oud-Nederland geheel
vreemde stelsel van een hooger- en lagerhuis. Door al deze omstandig
heden wacht de belofte door Willem I in 1813 gedaan Uwe vrijheic-
zal door eene constitutie gewaarborgd worden in vele opzigten nog
hare vervulling.
\Y a t het vrijheid, maar tevens ordelievend Nederland van Oranjes Sou-
vcreiniteit verlangt, is dat onder hare bescherming, onder hare bevorde
ring de waarborgen voor de nationale vrijheden steeds zullen verbeterd
en versterkt worden. Op den Oranjevorst moet den smaad niet kleven
dot hij iot die Vorsten behoort welke elke verbetering en hervorming
zoeken te keeren en alleen wenschen inwilligen wanneer zij in eenen
opstand of bij eene omwenteling geuit worden. Een Oranjevorst benadeelt
zich zeiven en de dynastie, waartoe hij behoort, wanneer hij den schijn
op zich laadtdat het volk van hem geene Staatshervorming te wachten,
heeft. De band tusschen Nederland en Oranje bestaat inzonderheid daarin,
dat het volk in het Huis van Oranje den beschermer zijner vrijheden
meent te zien die band werd dikwijls nnauwer toegehaald door menig
grootsch bedrijf; hij werd ook somtijds verzwakt, zoodat hij dreigde ie
scheuren; hij scheurde zelfs een- en andermaal. Wanneer Oranje zich
niet aan bet hoofd van gematigde Nederlandsclie Staatshervorming plaatst,
miskent het zijne roeping. De geschiedenis des Vaderlands levert vele
wenken op die de Nederlandsclie borsten niet mogen verwaarloozen.
Maar er is meerhetgeen het wenschelijk doet oordeelen dat de Ko
ning niet afwachttotdat hij door de Staten-Generaal gedrongen wordt
lot eene Grondwetsherziening loe te geven.
Nederland is nog een jeugdige mor.arcbjj'; de overhsyeringen zijo- -aHe
/V'