WEEKBLAD van den
HELDER en het NIEÜWEDIEP.
W. 15.
T1KRDE JAABCVXC.
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij C. BAKKER Bz.te Nieuwe Diep.
De prijs is 80 Cts. in de drie maanden en voor
tle buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
M A A IV D A G
ADVERTENTIEN gelieve men ongezegeld aan
den Uitgever in te zendenuiterlijk Zaturdags des
middags ten 12 ure de prijs van 1 tot 4 regels
is GO centen voor eiken regel meer 15 centen
behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing.
13 APRIL.
l&EN IlE T
Wij willen gelooven dat de heer Grooff e. s. getronw is gebleven aan
zijne voorschriften al zij hij ook onhandig geweest in derzelver toepas
sing door wat spoedig te laten zien wat eene meer afgerigte hand wat
later zou hebben doen doorschemerenwij gelooven dat de Neder-
landsche regering eene daad van onvoorzigtighcid begaan heeft met naar
onze koloniën mannen te zenden die aan een gezag onderworpen zijn
nog oneindig meer autocratisch dan ons koloniaal bewind maar de In
dische regering heeft hare roeping vervuld en dit is in ons oog hare
eenige en alleen noodige reglvaardiging.
Het is hier niet de vraagof het autocratisch stelsel van onze koloniën
goed of kwaad zij maar of de toepassing in het gegeven geval regtvaar-
dig zij te achten ons antwoord is gegeven en hetgeen wij in de Arnh.
Cour. en het Handelsblad gelezen hebben heeft ons niet van het tegen
deel kunnen overtuigen.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOGEN enz.
IETS OVER DEN HEER GROOFF c. s.
Toea de heer Grooff met zijne assistenten naar Java stevende zag
iederwien het niet schemerde voor de oogeneene vreemde eene
onaangename toekomst te gemoet. Zoo wel het kerkelijke als het bur
gerlijk leven in onze O. I. bezittingen verkeert in eenenwij zouden
het bijkans noemen exceptiouelen toestand. Zou hetvroeg men den
"Vicaris en pastoor geoorloofd zijn wat den Protestanten niet is gegund
op Java staties voor zendelingen op te rigten Zal terwijl het
Protestansch Indisch kerkbestuur ondergeschikt is aan het staatsbestuur
de Apostolisehen Vicaris de handen ruim en vrij hebben Die ongelijk
heid zou het beginsel der koloniale regering vernietigd hebben. En nul
Grooff is gekomendie behalve veel anders dat voor Vorsten niet sma
kelijk valt, ook dit aan de voeten des H. Vaders gezworen heeft: het
een of ander ontwerp hetwelk of zij zeiven (de paus) mondeling of
door hunne zaakgelastigden of door hunne brieven mij zullen toever
trouwen zal ik willens en wetens tot hun nadeei nooit ontdekken."
Het kan niet raadselachtig zijn met welke instructie de kerkvoogd de
drempelen der Apostelen Teriaten en zijne bestemming bereikt heeft.
Kon het anders zijn, dan een zeilde gedragslijn te volgen, die den pre
laten van Frankrijk en den Luikschen bisschop is voorgeschreven en
behoorde daartoe niet in de eerste plaatst eene reorganisatie van het ker
kelijk personeel dat hij op Java vond Grooff begon met het begin
en was daarmede aan het einde. Of de aanwezige geestelijken in de
ligtzinnigheid van Java's bewoners deelden, zou wreed althans inhumaan
zijn te veronderstellen zoo lang er geene beschuldiging ter onzer kennis
is gekomenmaar zeker gaat hetdat zij met hunne gemeenteleden in
eene hooge mate verdraagzaamheid deelden. Reden genoeg om aanstoot
te geven bij mannen die in hunne Europesche kleeding met hunne
verschrikkelijke punthoeden hunne medebroederen eene huivering
aanjoegen, die in verzet ontaarde, toen zij gelast werden, hunne ge
makkelijke en het klimaat geeigende kleederdragt af te leggen. De pre
laat wiens hart reeds geergerd was bij de koele ontvangst cp Javadat
zoo zeer afstak bij het hartelijk vaarwel van den Helder zijne geboorte
plaats meende dadelijk dit verzet met strenge straf te treffen onver
schillig of hij daarmede de betrokkene gemeente griefde de regten der
getroffene pastoors kwetste, en de magt der hooge regering tekort deed.
En wat deed nu de regering zij kwam voor de R. K. gemeente als
beschermer op vroeg den Vicaris rekenschap en toen de laatste wei
gerde reden te geven van zijn gedrag en rondborstig verklaarde het
Staatsbelang der kolonie niet onvoorwaardelijk maar alleen bij de ver
vulling zijner priesterlijke waardigheid zoo veel mogelijk voor oogen te
houdenen dien ten gevolge ook alleen behoudens de vervulling zijner
geestelijke verpligtingen bereid te zijn de koninklijke besluiten en ver
dere ten aanzien van de R. K. godsdienst bestaande verordeningen na te
leven schoot haar niet anders over dan een imperium in imperio te
erkennen niet meer uit Nederland maar uit Rome orders te wachten
of te handelen zoo als zij gedaan heeft.
BUITENLANDSCHE B E R I G T E N.
G A L L I C I E.
LEMBERG24 Maart. De Constitutionel heeft, hij ge
legenheid der berigtgeving aangaande den Poolsche opstand,
twee uitdrukkingen van den Lemberger regerings-president
Krieg medegedeeld welke deze opzigtens eenige galliciscke
edellieden zoude gebezigd hebben. Hem werd door hen
gevraagd hoe de door de regering te weeg gebragte boe-
ren-opstand weder gedempt zou worden waarop hij koel
bloedig zou geantwoord hebben «Wanneer de boeren de
edellieden vermoorden zal het legerop zijne beurtde
boeren vermoorden." Wijders zouvolgens den Constitu
tionel Krieg gezegd hebben»Wij zullen drie dagen
werk en vijftig jaren vrede hebben." Hiervan nuheeft
de gezegde president notitie genomen (legen verwachting,)
en zelfs in het nommer der Gazeta Lwoicska van heden
zich beroepen op de te Lemberg destijds canwezige galüsche
edellieden van welke gemakkelijk te vernemen isof bo
vengezegde beweringen waarheid behelzen dan leugen in-
tusschen heeft hij op den voorgrond stellende dat die
edellieden het laatste zullen bevestigenhet bewuste
berigt in den Constitutionel verklaard te zijn een onbe
schaamde leugen.
Deze verklaring van den president Krieg isoverigens
in menig opzigt merkwaardig wij Jjehoeven slechts te doen
opmerkendat ditalthans in Gallicie^ de eerst^JseetT»'^