WEEKBLAD
HELDER EN het 1EUWEDIEP.
N°. 39.
m din
BE VERKIEZING TE AMSTERDAM.
aET c0
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGENVERTOGEN «bz
TIJFBE JAARGANG.
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij C. BAKKER Bz te Nieuwe Diep.
De 1'rijs is 80 Cts. in de drie maanden en voor
de buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert zich bij de Boekbandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
MAANDAG
ADYERTENTIEN gelieve men ongezegeld aan
den Uitgever in te zenden, uiterlijk Zalurdagsdes
middags ten 12 urede prijs van 1 lot 4 regels
is 60 centen voor eiken regel meer 15 centen
behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing.
2? SEPTEMBER.
De verkiezingen te Amsterdam hebben dit jaar eene algemeene belang
stelling opgewekt.
Toen in het vorig jaar de tusschentijds opengevallen plaatsen in het kie-
t.erscollegie moesten vervuld wordenwerden er van eene niet onbekende
rijde een gelijk getal van personen die als voorstanders van gematigden
vooruitgang bekend stonden, aan de stemgeregtigden aanbevolen. De po
ging om eenige eenheid in de stemmen der vrijzinnigen te brengen ge
lukte,"de aanbevolene werden allen gekozen.
Het was een zegepraal; maar een zegepraal, die niets besliste. Men had
dé behoudsmannen overvallen. Steunende op de oude ondervinding van
de flaauwheid der stemgeregtigden, en de verbrokkeling der stemmen
hadden zij van hunne zijde stilgezeten; wat zou de uitslag geweest zijn,
indien namen tegen namen gesteld waren?
Geheel anders was den toestand in dit jaar. Men kon sints latsg voor
uitzien, dat op nieuw eenige vrijzinnige candidaten op den voorgrond ge
steld zouden worden; men kon hij tijds den invloed van naamvermogen
en aanzien doen geldenen het is te veronderstellendat men niet on
verschillig, werkeloos is gebleven. Inderdaad werden ook van andere zij
den vier lijsten van candidaten verspreid, waarvan de eene als katholijke
lijst werd aanbevolen. Desniettemin zijn alle elf vrijzinnige candidaten
met grootc meerderheid benoemd geworden.
Wij juichen van harte over dien uitslag. Het is een voorbeeld, dat,
zoo wij hopen, niet verloren zal gaan. Men leert er uit, dat om de geest
van vooruitgang te doen zegevieren, men zich behoort te vereenigen, en
dat niemand behoort te schromen als candidaat zich op den Toorgrond te
laten stellen. Daar waar de stemmenden in persoon bijeenkomen levert
reeds die bijeenkomst eene gelegenheid opom zich roet elkander om
trent den te benoemen persoon te verstaanmaar waar ieder afgezonderd
van alle anderen, in zijn eigen huis, zijn slembiljet invult behoortvóóraf
eene afspraak gemaakt te wordenals men niet moedwillig zijnen item
wil wegwerpen.
Tot heden kende men geene candidaten, wij zouden dat gaarne als een
gevolg van de bescheidenheid onzer natie beschouwen; eene bescheiden
heid, die belet zichzelven als den bij uitstek geschikten persoon voorte-
tloenwar. het niet dat de voorbeelden niet ontbreken, hoe zekere per
sonen bij de kiezers van een district rondreizenof zich in de steden bij
hunne collega's in den raad Toor eene benoeming tot lid der provinciale
staten aanbevelen ja hoe er gedrukte circulaires aan de leden der pro
vinciale staten zijn rondgezonden om voor het lidmaatschap der staten-
generaal de stemmen aftebedelen.
Wij zoeken de oorzaak van dit onderscheid hierindat men de laat3te
sollicitatien meer als eene particuliere onderhandeling beschouwt; terwijl
men zich in het eerste geval aan het publiek blootgeeft, eu hij misluk
king vreest uilgelagchen te worden: maar ook vooral, omdat men bij kie
zers met beweegredenen kan werkendie bij het publiek niet geldend
lijn; dat jnen bij de kiezers zich op zijn naam, zijn vermogen', den in
vloed zijner familie kan beroepen, terwijl het publiek naar een stelsel
vraagt en liefst hem benoemt, van wien het de behartiging zijner belan
gen kan verwachten.
Voor ieder die fijn gevoelt blijft het echter eene onaangename zaal
zichzelven op den voorgrond te stellen. De elf mannen, die thans in
Amsterdam verkozen zijn, zouden ieder voor zich hoogstwaarschijnlijk nim
mer den wenseh hebben te kennen gegevenom benoemd te worden
maar juist dit bewijst dat de noodzakelijkheid bestaat, dat overal de vrij -
zinnigen zich onder den een of anderen vorm b. v. als sociëteit en al wa
re het slechts eene sociëteit, die eenmaal 's vreeks die eenmaal 'smaands
bijeenkwam vereenigen, om zich te verstaan over de personendie men zal
verzoeken zich als candidaten aan alle stemgeregtigden te doen voorstellen.
Het is waar tegen den tijd der verkiezingen zouden tien twaalfmeer
dere personen zich kunnen vereenigen, om een lijst van candidaten tefor
meren maar men loopt gevaar dat tegelijk elders anderen zich tot een
gelijk doel vereenigen en de een den ander, ofschoon het zelfde doel he
oogende tegenwerkt en vooral zal men te eerder mannen vindendin
zich de kandidatuur willen Jaten welgevallen, wanneer die opgedragen
wordt door eene bekende vereeniging, waartoe ieder, die de herziening
onzer grondwet, die wezenlijke vooruitgang is toegedaan gelegenheid heeft
om toetetreden, dan wanneer die komt van een klein getal, dat tij
dclijk bijeengekomen uit den aard der zaak menigeendie gaarne daaibij
gekend had willen zijn, zal uitsluiten of voorbijgaan.
De verkiezing te Amsterdam mag nog in ten ander opzigt door ali.
stemgeregtigden tot een voorbeeld worden genomen. Het is de opoffering
van personeele voorkeur aan het doel dat men wil bereiken; ondenkbaar
is het dat allen, die het voorgestelde elftal hebben gestemd, deze e!i
hoven alle anderen zouden hebben gewenscht. Er zijn zonder twijfel on
der de stemmenden velen geweest, die liever anderen op de lijst hadden
gezien maar men heeft het doel niet aan de meerdere of mindere sijm-
patliie met dezen of genen persoon willen opofferen. Dit mag vooral in
kleinere plaatsen ter behartiging worden aanbevolen, waar men aan Mijn
heer A. zijn stem niet wil geven omdat hij niet beleefd genoeg groet
of mijnheer B verkiest, omdat hij een klant in den winkel is. Hetvooi
beeld van Amsterdam zal ook in dit opzigt niet verloren gaan en mede
werken, om de overtuiging te doen vestigen, dat bij de stemming alleen,
het algemeen belang, niet particuliere consideratien gelden mogen.
Een volgend jaar zal de gewone jaarlijksehe aftreding van een derde
gedeelte der kiezers te Amsterdam plaats hebben. Mogt het der liberale,
partij alsdan op nieuw gelukken bare candidaten in het kiezers-collegie
te brengen en waarom zouden wij na hetgeen gebeurd is, na de toe
juiching, die aan de stemgeregtigden overal is te beurt gevallenwan-
hoopen aan hunne eensgezindheid dan zal de meerderheid uit Toor-
.standers der grondwetsherziening, uit vrienden van vooruitgang bestaan en
zij zullen gewis niet vergeten aan welke oorzaak zij hunne verkiezing heb
ben te danken om op hunne beurt met opoffering van eigen voorliefde
voor dezen of genen eenstemmig een man-*rtttr'¥l?ORiiigang in den raad
te brengeD.
Zoo voortgaande, zal ook een gansclHSfidertt4"geest in den raad door
dringen en deze zal zich op zijne bejjw wedqt'fioèn krnnen in de keu
ze der leden Toor de provinciale state»..■i—Zpodï'a dit tijdstip is aangefero»
