mm ®&ir!EËM§anrs m
Luxemburg zijn voortaan aan ilo censuur onderworpen.
Waar riekt dit naar? In Lucern blijft 8000 man in be
zetting lot dat do stad de oorlogskosten betaald heeft.
lo Palcrmo dacht het volk aan zijno aanslaande staatkun
dige wedergeboorte zoo op stiaat als in den schouwburg.
De sledehouder des konings zat in zijne logeen durfde niet
vertrekken, wijl ieder zingend naar hem keek. De ko
ningin van Portugal is bankroet, en heeft zich lot de Ned.
Miris gewend om redding. De Maas begint te verzanden
voor Rotterdam en te Amsterdam wil men het Y droogma
ken. Te Kleef heeft een paardenvleesch-maaltijd plaats
gehad zonder te eten. Dertig van de zestig genoodigden
waren absent gebleven en de aanwezigen hebben zich ver
genoegd met slechts hunne glaasjes te ledigen tusschenbei-
du eens een quasi begcerig oog werpende op het vlecsch
der hoefdieren. De ware wijsheid: te bekomen bij den
boekhandelaar Sladoot te Groningen voor een kwartje.
Eene zekere dame te Ereskens, verdwaald zijnde en haar
armband verloren hebbende, liet den omroeper bekend ma
ken, dat de eerlijke vinder die denzelven terug bragt eene
genereuso belooning zou ontvangen mits, geheim houdende
waar hij gevonden was. Yota Eene. (Kal.) Thans kun
nen de Zwitsersclio zaken als geëindigd beschouwd worden,
mits do mogendheden niet aan het protocollen gaan.
.F E U I L Ij 1-: 'F O ,v.
llitteeTisel wit eene Reisbeschryving
[Vervolg en Slot.)
De zoodanigen die niet bekend zijn met de zeden der Engelschen en
Ieren, zijnde vooral de lust tot reizen hun ingeschapenzullen misschien
niet begiijpen hoe liet mogelijk is, dat zoovele derde personen zich op
doen tusschen eigenaar en pachter. Het is daarom niet overbodig eenige
van de menigvuldige redenen op te noemen die de eigenaars er toe bren
gen om zich te verwijderen; zij zijn deze: vooreerst de staatkundige ver-
deeldheden die een gevolg zijn van de twisten over het godsdienstige,
deze maken de inwoners nfkeerig van het land dat zij bewoneu; de diep
gt,woitelde haat van de protestnntsche en kalliolijke partijen is een ge-
v el dat alle andere beheerscht niet alleen maar derzelver respectieve,
leden geheel en al van elkander verwijdert. Deze verlamt alle openhaar
vermaak en maakt het leven hoogst onaangenaam.
De rijke lieden verlaten hij menigte het land om afleiding te zoeken,
of een bestaan dat meer met hunnen smaakoverèenkomt het komt er niet
op aan waar, in Frankrijk, de Nederlanden, Italië, Duitschland Zwit
serland zij verspreiden zich door geheel Europazij leven overal goed-
kooper dan in hun eigen land, houden er geld over, of verteren wat zij
winnen, zoo als hun goeddunkt.
Gedurende deze lange afwezigheid, die wel dikwijls eeuwig wordtpas
seren de middlemen, de zaakverzorgers en zaakgelastigden enz. huurce
dels tegen enorme prijzen, op dat deze er ook hun -deel hij vinden. Der
gelijke en nog meerdere handelwijzen, welke gedurende eeuwen worden
volgehouden moeten noodzadelijk ten gevolge hebben de tegenwoordige
ellende en verw oesting die in dit land heerschtals men daarbij nog voegt
de tiende, welke de pachter moet betalen. Ten einde de moeijeiïjkbe-
den te boven 1e komen, verhonden aan het innen dezer tienden, die
dikwijls het inroepen van de militaire mngt noodzakelijk maakte verpligt-
te eene wet van 1832 ook de eigenaars om dien tiende te betalen ech
ter met voorbehoud van het op hunne pachters te mogen verhalen!
Nog beter zal men den ongelukkigen toestand van Ierland kunnen ver
klaren als men in aanmerking neemt dat Engeland alle takken van be
slaan en nijverheid uit dit land tracht te vernietigen orn er deszelfs eigen
bodem mede te verrijken. Het kon niet anders of het aime Iersche volk
moest wel tot dien staat vervallen waartoe liet thans vervallen is.
Hetgeen wij gezegd hebben kan een denkeeld geven van de verschrik
kelijke ontberingen waaraan de Ieren zijn blootgesteld en van daar die
hevige ziekten, die telken jnre terugkeereride koortsendie thans van
hongersnood vergezeld gaan, De priester voorziet den stervenden van de
sacramenten op het half verrot stroosoms aan drie of vier leden van é*4l
en het zelfde huisgezin. De lijken worden in den zelfden kuil geworpew
met de lompen die ze nog bedekken, hetgeen nog de afzigtelijkheid »a»
den dood bij die menscben vermeerdert, die naar het voorbeeld der ou-'
den, hoven alles gehecht zijn aan de eer van eene oidelijke begrafenis,
Vergezeld van de noodige kerkelijke plegtigheden.
Om een kleine schets te geven van de duurte dei eetwaren diene het
volgende.
Een morgen wortelen is verkocht geworden vooj 120 pond of 1410 gul
den Nederlandsch een stove of acht pond aardappelen, die vroeger voor
vier stuivers verkocht werden, kostten in genoemd, jaar 34 stuivers
Gelukkig de huisvader die een schelling daags of 12 stuivers Neder
landsch vei dient. Gaat men de zoo even genoemde dure prijzen der le
vensmiddelen na, zoo kan men zich een denkbeeld vormen van de wijz»
waarop de huisgezinnen gevoed worden.
Door elkander genomen kan men het gemiddelde cijfer der Iersche kin
deren tot de klasse der armen hehoorende stellen op zes per huishouding 9
de vader en moeder er onder begrepen dus acht personen. Wij welen
dat Culloch in zijn Extrait statistical account of the British ertipire, deel
I, pag. 442, het gemiddelde getal eener familie op vijf stelt alle klassen
er onder begrepen. Die der armeu talrijker zijnde is men nader hij do
waarheid met het cijfer acht dan met vijfdit cijfer nu tot basis aanne
mende kan ieder lid van een huisgezin slechts vier aardappelen daag»
ontvangen. En nu vragen wij: wat moet er worden van de vier miljoent
magen der armen, waarvan de helft geen zes maanden in het jaar werk
heeft. Hun ondeihoud wordt gemiddeld gebragt op een a twee aardap
pelen daags, de andere helft bedelt. Door de zorg der priesters en door
die der protestantsche predikanten die ook uitdeelingen doen aan de ar
men worden de aalmoezen uilgedeeid. Dit is echter aan groote moeije-
iijkheden onderhevig, want er zijn lcer-pels die van zes tot acht, tien ja
vijftien mijlen in omtrek hebben. Die priesters die dan ook steeds te
paard zijn, wijden hun geheele leven aan de heil'ge dienst, die zij met
alle mogelijke onthouding verrigten; zij kunnen ecliter niet overal hulp
verleenen aan die uitgehongerde menigte. Soms vindt hij- een gansch
huisgezin dood uitgestrekt in de hut, en dit gebeurt tegenwoordig dage
lijks.
Brood is den armen Ier onbekend even zoo als soep.In den kaatsten
strengen winter, hebben huisgezinnen in den uitersten nood verkeerende
het dier geslacht en opgegeten, dat gedurende geruimen tijd hun door
zijn arbeid tot steun verstrekte, namelijk den ezel, die men bezigt om
dat bij weinig van onderhoud kost en des nachts op de publieke wegen
zijn voedsel zoekt. Zijn huid wordt verkocht voor 15 a 20 stuivers ent
zijn vleesch wordt boven de asch gereed gemaakt of liever zij verslinden
hel half raauw. Iu afgelegen districten is dan ook ten gevolge van dit
en soortgelijk walgelijk voedsel de sterfte zoo groot dat men er geen lijs
ten meer op na houdt, zij worden sfechts begraven zonder eenigen bij-
zonderen vorm in acht te nemen. De Eerw. O1 Coiinor priester van eeb
keispel heeft te Kilhrcij gezegd:
»Ik heb eene arme vrouw haren zuigeling van de borst zien nemen
opdat haar oudste zoon die groot genoeg was om te werken, z'ich zou
voeden met de melk die de natuur voor zijnen jongen broeder bestemd
»had en dat bij zich bier door in staat zou gevoelen nog iets tot bun
dagelijks onderhoud te verdienen."
Men siddert bij het ter neder schrijven maar is niet zonder tegenspraak
de dood een geluk voor de zoodanigen Honger, gebrek, koude te moe
ten verduren; zulk een toestand verstomt de ziel, maakt ze ongevoelig
voor de smarten waaronder hare kinderen bezwijken, de dóchters staan de
vaders niet meer hij: alle levensgevoel doolt uit, zij verwachten zij roe
pen slechts den dood aan. Welk een tooneel voor hen die dit alles ovef-
leven. Die oogenblikken van afgrijsselijke kwellingen, van doodsangsten
bij het slaan van liet laatste levensuur, wij hebben ze in Rusland gekend:
zij zijn onuiïwischbaar
Zij die dezen toestand overleven staan bloot aan dc koude, die zich
veibonderdvoudigt bij een ledige en gesloten maag. Zullen zij nog kracht»
genoeg behouden ten einde liun ellendig en schraal leven nog wat te ver
lengen om de noodige brandstollen te veizamelen bestaande nit koei-
jenvuil gemengd met drooge rivierslib, en andere brandbare zelfstandig
heden.
Wanneer wij nu al bet voorgaande te znmen nemen moeten wij dan
niet %rngen of een spoedige clood niet te verkiezen is boven zulk een le
vensstaat als men daar nog den nfgiijsselijken hongersnood bijvoegt?
Yelen zullen dit toestemmend heantwooiden.
Dit was in januarij 1847.
Uitgegeven bij C. BAKKER Bz. te Nieuwcdicp
Gedrukt bij S. UILTJES G. K00TER, te Helder
