M«. H. 3. SMIT
S. A. DE MORAAZ.
benoeming van twee leden voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Er zijn dan ook reed3 te Alkmaar,
:e Zaandam en op andere plaatsen kiesvereenigingen gehouden, maar
de Kiezers hebben nog niet doen blijken, wie zij uit de voorge
stelde kandidaten, van hunnen lastbrief voorzien, naar de volks
vertegenwoordiging zullen afvaardigen. Zij haasten zich langzaam,
zij beseffen het gewigt der zaak, en ernstig willen zij overwegen,
alvorens tot de gewigtige verrigting, het kiezen uit de kandidaten,
•over te gaan.
Door de ontbinding der Kamers treden voor het district Alkmaar
de Heeren Hr. II. J. Smit en S. A. de Moraaz als leden der
Tweede Kamer af. Hebben zij zich zoo gedragen dat hunne her
kiezing wenschelijk is? Ziet daar de hoofdvraag, die ieder kiezer,
die het wel met het Vaderland meent, verpligt is zichzelven te doen.
Wij hebben reeds aan ons geweten die vraag onderworpen, en uit
de volheid des harten was het antwoord: tja hunne herkiezing is
gewenscht';" en ziet hier medekiezers, de beweegredenen die ons dat
antwoord hebben doen verkrijgen.
De antecedenten pleiten er voor dat de beide genoemde Heeren
op nieuw benoemd worden. Zij hebben getoond dat zij on
afhankelijke, dat zij zelfstandige mannen zijn, daar het ministerie
bijstaande, wat zij goedkeurden, daar afkeurende wat tegen hunne
overtuiging streed. Zij hebben zoo als in het motto aan het
hoofd voorkomt door deelneming aan de nu te ontbinden Kamers,
oefening- en zaakkennis verkregen,twee hoogstnoodzakelijke ver-
eischten voor een' Volks vertegenwoordiger, die men door ondervin
ding alleen, kan verkrijgen. Wij willen niets afdingen op de be
kwaamheden der verder voorgestelde kandidatenmaar met groote-
re begaafdhedenzouden wij hen om deze redenen reeds achter
stellen daarenboven waar zijn de bekwaamheden dier Heeren voor
de parlementaire loopbaan gebleken? Wij voor ons kennen die
niet.
De liberale Kiezers in het district bovenal, moeten de beide af
tredende leden niet uit het oog verliezenwant zijzij hebben ge
toond dat zij waarlijk vrijzinnig zijnde meest milde uitlegging
der grondwet begeerenen verlangen dat ten spoedigste de orga
nieke wetten in stand komen. Zulks bleek reeds den 8 Maart
1849, toen zij om bij het ministerie aan te dringen, dat onver
wijld de beloofde vrijheid van onderwijs, door eene wet werd in
toepassing gebragt, voor de verzending van het adres Iserloo aan
het' ministerie, stemden opdat de M. v. B. Z. het gevoelen der
vergadering zoude kennenterwijl de Heer Smit in de Kamer op
den 11 December 1849 op het onverwijld tot stand komen der or
ganieke wetten aandrong; hij zcide o. a.door die wetten toch,
zal eerst de grondwet kracht en leven ontvangenen zal zij daar
niet langer als doode letter liggen blijven; die wetten kunnen en
moeten in gewest en gemeente den weg banen tot reorganisatie en
vereenvoudiging."
Ja vereenvoudiging die tot bezuiniging leidt, echter zonder dat
de geregelde gang van onze staats-machine wordt verbroken, en
waarvanofschoon dan ook niet dadelijk, tocb na verloop van tijd,
de ingezetenen, door vermindering van den druk der belastingen,
de vruchten zullen plukken. Wij gaan zeker, dat hun streven is,
die vereenvoudiging te verkrijgen, dat hun werkzaam pogen daar
toe leidtbeiden hebben daarop aangedrongen in de zitting der
Kamer, bij de begrootingswet voor '1850 op den 14 December
1849, toen de Heer Smit breedvoerig met cijfers vergelijkingen
maakte met Belgie aantoonde en staafde dat onze buitenlandsche
vertegenwoordiging veel te duur was, eh de Heer de Moraaz aan
drong op de reorganisatie van den Kaad van State, en niet wilde
toegeven dat de uitgaven daarvan op den tegenwoordigen voet zou
den worden ingewilligd, cn in de vergadering van den 17 dier maand
de opheffing van de departementen van eeredienst verlangde, zoo
wel ter zake van bezuiniging, als tot het werkelijk verwezenlijken
van de onafhankelijkheid der Kerk van den Staat.
Als goede staathuishoudkundigen hebben beide voor dc scheep
vaartwetten gestemd, de eerste stap die leiden moet tot de vrijheid
van handel; den handel, het plechtanker van het behoud onzes
Vaderlands, de bron van ons volksbestaan, die even als het fabriek
wezen en andere takken van nijverheid, opbeuring noodig heeften
waarvan beide de behoefte erkennen.
De Heer Smit zeide o. a. op den 3 Mei 1849: De vraag mag
geopperd wordenof het fabriekwezen hier te lande niet eenige aan
spraak op onze belangstelling mag maken? Wanneer men bet oog
op deszelfs kwijnenden toestand slaat en opmerkt, hoe het langza
merhand te niet gaat, dan mag die vraag slechts bevestigend be
antwoord worden," en verder: »Men moet zeggen dat vrijheid in
den handel en het fabriekwezen, die hij wensoht, (zoo zij overal
bestaat en algefheen is) noodzakelijk zijn;" en de Heer de Moraaz
op den 19 December 11.: //Geboren en opgevoed in een gewest
dat zijn' voorspoed grootendeels te danken beeft aan handelscheep
vaart en nijverheid, zal het mij steeds eene mijner aangenaamste
bemoeijenissen wezen, om, waar ik kan, en zooveel dit van mij zal
mogen afhangen, die takken van volkswelvaart, invercenigingmet
den landbouw, te ondersteunen."
Da eerstgenoemde is zelve koopman en fabriekantvoorzitter van
de Kamer van Koophandel en Eabrieken, te Zaandam, zijne loop
baan heeft hem den handel geleerdzijne behoeften en cischen gron
dig leeren kennen. Ook voor de finantien is hij in de Kamer eene
specialiteit, dat heeft de Kamer zelve getuigd, door hem minstens
tien malen in de beide afgeloopen zittingen te benoemen tot rap
porteur in de aangebodene finantiële wetten, cn in de uitgebragte
verslagen zal men menige wenk van zijn fijn en doordacht onder
zoek vinden.
De laatstgemelde is de koene en onversaagde verdediger van
Noord-Hollands regten, die met een' anderen afgevaardigde uit
de provincieis opgekomen tegen het overwigt dat aan Amsterdam
in de Provinciale Staten is toegekendde man die rondmet open
vizier, tot twee malen toe, voor de belangen van den Helder heeft
gestreden, die nakomt hetgeen hij zegt, en die zijn eigen beeld
naar waarheid geschetst heeft, toen hij op den 17 Junij 1850 in
de Kamer zeide: n Ik zal, zoo dikwerf ik mij gedrongen mogt
zien alhier het woord op te vattenmij steeds doen leiden door die
beginselen van waarheid en regt, welke, ze mogen dan voor een'
tijd miskend en onderdrukt, zeker eenmaal zullen erkend worden
en schitterend zullen zegevieren, omdat ze worden voorgestaan en
gehuldigd door allenwier oordeel onbevangen en onpartijdig is."
Yooral u, inwoners van den Helder, het Nieuwediep en omge-
legene plaatsen, en u, bewoners van het nabijgelegen Texel,voor
al u moeten wij op dien bekwamen en regtscbapen man wijzen;
verliest gij bem, gij verliest een' ijverigen verdediger uwer bijzon
dere belangen, immers, gelukken zijne pogingen, dan wordt het
voor den Helder zoo drukkend en onregtvaardig besluit opgeheven,
de bloei en voorspoed aldaar zullen toenemen, en niet alleen daar
ter plaatse, maar zij zullen zich in de nabuurschap verspreiden, het
nabij gelegen Texel met zijne sclioone reede zal, want het kan niet
uitblijven, ongezocht in die welvaart beginnen te deelen.
Ziet daar medekiezers, ons onderzoek, en nu de band op het
hart en uw oog gerigt op ons Vaderland en deszelfs bewonersbe
sluit met onsbepaalt uwe keuze als de onzewij roepen het u toe,
wij verzoeken het u, cn ten slotte dringen wij u in uw eigen be
lang, stemt:
en
16 Augustus 1850. Een 'Laankanter.
Uigegeven bij C. BAKKER Bi. te Nieuwediep.
Gedrukt bij S. GIETJES te Beider.
