f jb u i ij ij e t o
mm ïb
geb. Scheerman. Z A. J. Krijnen geb. Bruin. Z. C. Tan Zanden
geb. de Kok. D. P. de Bie geb. Knip. Z. P. BudJingh geb Riep-
stra. Z. C. Mooij geb. Abbenes. Z. A. de Groot. D.
Levenloos aangegeven 1.
OVERLEDEN A. Brockhaus. 26 j. L. Kroese. 54 j. V. van
der Wooniog. 13 w.
(Scmctigbc
De benoners ran Nalal hebben eene schitterende over
winning op do Kaffers behaald. Do Kussen hebben Ga-
lacz bezet. In Marokko heelt een strenge koude geheerschl.
Do Koning van Pruisen wordt in de Rijnprovinciën ver
wacht. De telegraphische gemeenschap tusschen Brussel
en Weenen zal eerstdaags geopend worden. Een Fran-
sebe luehlschipper zal eene luchtreis ondernemen, met zijn
hoofd naai' beneden hangende. -Een uurwerkmaker te
Bienno (Frankrijk) zal een horologie naar de Londensche
tentoonstelling zenden, dat 370 dagen kan gaan, zonder; op
gewonden te worden. Volgens de horoscooptrekkers zal
het jaar 1851 bijzonder gelukkig zijn, omdat er in hel ge-
heele jaar slechts één Vrijdag is, die op den 13den valt,
te weten op 13 Junij! Prinses Marianne is van Parijs
naar Messina vertrokken. Do onderkoning van Egypte wil
zich onafhankelijk maken van den Sultan van Turkije.
Tc Smirna zijn onlangs 225 winkels afgebrand. In Zwit
serland worden 3000 soldaten geworven voor den H. Vader.
In Spanje ziet men eene hotsing ta gemoel tu3schen de
Ministers en de Wetgevers. Tot Soesoehoenun van Bali
en vorst van Klonkong is uitgeroepen de zoon van Dewa
Agong Ketoel Agong, onder den titel van Duvva Agong Poe-
tra. De vermaarde Èngelsche ingeniour Slephenson heeft
de mogelijkheid - van het leggen 'eens spoorwegs over de land
engte van Suez onderzocht en allezins uitvoerbaar bevonden.
Berigten uit Lissabon melden, dat het kraamkindje van
Koningin Dona Maria da Gloria doodgeboren is. In de
omstreken van Bad Homburg is een burggraaf van 113 en
in do prov. Namen een rentenier van 104 jaren overleden.
Z. M. heeft den heer van Twist de orde van den Eiken
kroon met de stor verleend. Te Stulgart verschijnt eene
in het Iloogduilsch vertaalde uitgave van Bilderdijk's gedich
ten. Do Hertogin van Panna is van een zoon bevallen.
23 Junij, Concours met den handboog, op hel Loo.
In Italio worden steeds talloozo rooverijen en sluipmoorden
bedreven. Boriglen uit Lombardije behelzen klaglen over
do looncmende ellende aldaar. Zr M. heeft den baron
van Zuijlen van Nijeveit benoemd tot kamerheer, in buiten
gewone dienst. In de Pruisischo Kamers zijn onstuimige
(liscussien gevoerd. Do Chinesche bladen melden, dat de
revolutie gedempt is. Een nathals in Toronlo (Canada)
werd onlangs voor de 71sle maal tot eene maand dwangar
beid veroordeeld, ter zake van dronkenschap.
Een nieuw gebouw, reusachtig als de wonderwerken der ouden en te
gelijkertijd het toonbeeld van hedendaagsche bouwtrantziedaar het sie
raadwaarmede het magtige Groot-Briltannie zich thans aan de wereld
vertoont. Het vasteland van Europa, inzonderheid Duitschland, moge
zich spiegelen in de eindelooie glaswanden van het looverpaleis en zich
afvragen wat het zelf heeft verrigt. Hoe het zijhel streng nationale
Engeland heeft een reuzenpaleis opgetrokken en de volkeren der gansche
wereld te gast genoodigd want het was niet te doeo om eene inland-
sche nijverheids-tentoonstelling; gelijk het eerst door Napoleon in Frank
rijk tot stand kwam, maar om eene tentoonstelling van cosmopoiilischen
aard. Het denkbeeld tot dit grooische gewrocht is van een Duilscher
(prins Albertgemaal der koningin Victoria) aikomslig, maar hfct was
in Engeland dat het weerklank vond een land waar men een jaar ge
leden zich verstoutte de navigalie-wetten op zijde te schuiven en de vrije
scheepvaart te verkondigen, een land door zijne nijverheid sterk genoeg,
orn de geheele wereld in het strijdperk te dagen.
liet is hier de bedoeling niet 0111 het gewigt deier tentoonstelling te be-
toogen; wij willen slechts, naar aanleiding van een Engeisch dagblad,
eenige korte, opmerkingen maken over den aanleg van het gebouw. Ge
lijk men weet, was het oorspronkelijke plan niet, een glazen gebouw te
doen oprigten en de man die het plan van dit laatste heeft ontworpen,
bevond zich niet onder de 245 mededingers, die, op uitnoodiging van
de kommissie voor den bouw, de eerste teekeningen inleverden. Yaa
al deze ontwerpen verwierf geen enkel de volkomene goedkeuring dier
kommissie, die integendeel, na een op 9 Mei gehouden onderzoek, in
een verslag aan de koninkl. Kommissie een nieuw plan voorsloeg, waar
bij van de ingeleverde teekeningen was gebruik gemaakt eu waaraan dt
kommissie naar eigene gedachten een ontzaggelijk groote koepel toevoegde
met oogmerk, om het gebouw een imposanter vooikomen te geven. De
ze koepel was echter in strijd met den smaak der natie. Sommigen
meenden dat men het werk niet binnen den bepaalden tijd zoude kun
nen voltooijen; anderen voorspelden, dat de koepel op het gebouw zoude
oederstorlen. Men was ook ontevreden dat de kommissie van de 195 in-
landsche mededingers niet meer dan 3 met name noemde «n daarente
gen 15 teekeningen van buitenlanders der vermelding waardig keurde.
De meeste tegenkanting, noglansontstond er ten aanzien van de plaats,
waar het gebouw zoude worden opgerigt. lord Broughamkotoüel Sibthorp
en eenige andere tories protesteerden geweldig daartegen dat Hydepark
als de plek werd aangewezen en deze Ileereti die anders weinig mee-,
warigheid voor het algemeen aan den dag leggen gaven zich op eenmaal
den schijn van bezorgdheid te voeden voor de gezondheid en de Zon
dags-wandelingen der arbeidende klassen, terwijl zij slechts beducht wa
ren voor stoornis der stille genietingen van het voornamere gedeelte der
bevolking en er zich over ergerden dat de nijverheid in hel heiligdom
der Londensche aristocratie zoo brutaal wilde binnen dringen. Terwijl
deze strijd gevoerd werd, was een man, die noch als teekenaar noch als
bouwmeester eenigen naam bezat en alleen als onvermoeid botanicus be
kend stond, te Chatsvrorth bezig met een plan, hetwelk al de scherp
zinnige teekeningen der bouwmeesters en ingenieurs des ganschen lands
in de schaduw zoude verplaatsen. Deze man was de heer JPaxten. Reeds
van het jaar 1328 af aan had hij opgewekt door de uit glas vervaardig
de trekkassen te Chalsworth zijne aandacht op de glas-constructien ge
vestigd en naardien hij uit ondervinding de zwaarte en het onoogelijke
van het grove houtwerk en dikke glas waaruit te dier tijd zoodanige
gebouwen werden opgerigt, afkeurde, dacht hij na over den aanleg van
een gebouw, waarbij gegoten ijzer en beter glas konde worden gebezigd.
Op den 26sten Julij 1350 nam. de kommissie voor den bouw een be
paald besluit ten opzigte van de bijzonderheden van Paxtons plan en
keurde zijn ontwerp goed onder bijvoeging van een dwarsschip met een
tonvormig koepeldak; ook werd vastgesteld, dat het dak, ten aanzien van
de lengte, horizontaal zoude wezen. Het hoofddoel der kommissie met
dat dwarsschip, bestond daarin, dat men op deze wijze de noodwendig
heid ontweek, om de boomen tegen den grond te halen, die thans bin
nen het gebouw aanwezig zijn. I11 het begin van de maand Aug. wees
de kommissie voor bosschen en wouden aar» de, voor de tentoonstelling
benoemde autoriteiteneene plaats in Hydepark aan. De Ileeren moes
ten er genoegen in nemen en zij hadden bij het nieuwe plan het voor
deeldat de boomen van het park meer gespaard bleven, en dat de 15
millioen steenendie op voorslag der kommissie in het park zouden
worden opgestapeld overbodig werden.
De HH. Fox en IIcnderson te Birminghamdie den bouw voor 77,500
L. en terug bekoming der bouwstoffen, na den afloop tier tentoonstelling
hadden aangenomen begaven zich oogenbiikkelijk aan den arbeid. Er
werden ontzettende bestellingen gedaaan voor ijzeren pilaren en bogen
beoevens duizende voeten glas, en honderdc spaden werden in beweging
gebragt om den grond voor te bereiden. Qe bouwstoffen worden aange
voerd het gegoten ijzerwerk komt nog warm uit de gieterijen men hoort
het gedruisch der locomotieven, duizende ambachtslieden zijn met liet
krieken van den dag aan het werkeene nieuwsgierige menigte staat
den arbeid aan te gapen, en plotseling wordt in den ochtend van 26
Sept. de eerste zuil; de eerste der 3230, overeind gezet.
Het glazen paleis, zooals bet thans is ingerigt, heeft eene lengte van
