WEEKBLAD van den
^°lGE<L HEt g0
HELDER en het NIEUWEDIEP.
KATHOLICÖPHOBÏE.
16.
1 853.
ELFUE Ji
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij C. BAKKEH Br., te Nieuwediep.
De prijs is 80 cents in de drie maanden en voor
de buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert tich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
fflAANDAO
ADVEBTENTIEX gelieve men ongezegeld aan
den Uitgever in te zendenuiterlijk Zalurd «gs des
middags ten 12 ure; de prijs van 1 lot 4 regels
is 60 centen, voor eiken regel meer 15 centen,
behalve 33 centen zegelregt voor elke plaatsing.
is x i» bs. a ia.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOOGEN enz.
Er heerscht thans onder de protestanten eene ziekte, voor zoo
ver ons bekend is nog niet door de geleerden geclassificeerd en
van eenen naam. voorzienmaar die wij zonder te willen bepalen
of de hoofdzetel van de kwaal in den onderbuik of in de hersenen
of elders gezocht moet worden, naar hare verschijnselen den naam
van katholicopholie of vrees voor de katholijken meenen te mo
gen geven. Er hadden zich daarvan in de laatste jaren reeds van
tijd tot tijd eenige verschijnselen vertoond, maar vooral in de laat
ste dagen heeft zich die ziekteter gelegenheid dat de katholij-
ke kerk een stap verder tot hare organisatie hier te lande heeft
gedaan op eene inderdaad onrustbarende wijze verbreid met zulk
eene snelheid, dat men geneigd zoude zijn aan een verwantschap
met biologico-electrische of magnetische verschijnselen te denken.
In Utrecht werden b. v. in een paar dagen bijna vijf duizend
personen aangetast, zoo als blijken kan door hunnen onderteeke-
ning van een adres dat in de groote DOMkamer was nedergc-
legden welk adres de treffendste blijken eener ziekelijke overspan
ning draagt.
Die vier a vijf duizend Utrechtenaren verklaren dat zij met
groote bekommering de vestiging der Bisschoppelijke Hiërarchie te
gemoet zien en wel op de navolgende gronden
lo. Omdat zij zich overtuigd houden dat die vestiging geheel
in strijd is met den geest van het ncderlandsche volk het-
v welk even zeer op onafhankelijkheid van vreemde overheersching
als op betamelijke vrijheid van godsdienst den hoogsten prijs
heeft gesteld."
Het is wat stout hier te spreken van den geest des neder-
landschen volkswanneer men bedenktdat ruim een derde tot
de katholijke kerk behoorttegen wier geest de bisschoppelijke hiër
archie zeker niet aandruischt; wij protesteren bovendien tegen de
aanmatiging om in naam van alle die protestanten te spreken, die
met ons van oordeel zijndat de kerkelijke organisatie onzer Ka
tholijke Christelijke medebroedersons niets aangaat.
Maar wat hier vooral den ziekte-toestand in het licht stelt is het
beroep op den geest van betamelijke vrijheid in het godsdiensti
ge waar men ach en wee roeptomdat de Katholijken van die
vrijheid gebruik maken of wordt hier het woord vrijheid alleen
gebezigd, om de afschuw van vreemde overheersching te doen
uitkomen
Heeft die uitdrukking dan eenigen zin, dan moet het zijn, dat
de Paus hier eene vreemde overheersching uitoefent. Het zij
zoo! maar over wie? Over de Katholijken, die in hem liet hoofd
der kerk erkennen en op het geestelijk terrein. Die opperste gees
telijke magt des Pauzen is niet te betwisten zonder de Katholijko
kerk zelve aan te randen en wat gaat die magt ons Protestanten
aan Wij meenen zelfs dat de Katholijke kerk in Nederland in
zelfstandigheid zal winnenwanneer zij in plaats van uit Rome
regtstreeks als eene missie te worden bestuurddoor hoogere ker
kelijke hoofden wordt vertegenwoordigd. Een tweede grond van
het adres luidt aldus:
Was de Nederlandsche Natie steedssedert de hervorming
eene protestantsche nog leeft bij haar grootste deel dc herin-
nering van den strijd eens tegen Rome gestreden nog heugt
n het haar, hoe liet aarts-bisdom door Philips II, in 1559 te
Utrecht gesticht en de Bisdommen door hem opgerigt, weken
voor de volharding en den moed der vaderen, maar ook weet
zij hoe veel goed en bloed haar die strijd heeft gekosten
k zou dan niet de herstelling en de vestiging eener Roomsche
u Hiërarchie in den staat onder de regering van het Doorluch-
n tig Stamhuis van Uwe Majesteit velen krenken in hunne
dierbaarste overtuiging
Er is in de laatste tijden wel eens geklaagd en misschien niet
ten onregte dat de geest der kritiek zich heeft geopenbaard om
den roemrijken strijd onzer voorvaderen onder den grooten Zwijger
te verkleinen naar lage roerselen daarvoor te zoeken maar zoo
ex tripodes dien strijd te verlagen door de vernieling van Bisdom
men ten doel te stellenis voor ons nieuwis in ons oog mis
kenning der historie. Het was een strijd tegen gewetensdwang,
die onze voorvaderen voerdeneen strijd tegen onderdrukkingèn
de Bisdommen èn de Katholijke kerk verdwenen uit Nederland
omdat zij met die gewetensdwang met die onderdrukking te veel
was vereenzelvigdof onder het vermoeden daarvan stond, omdat
in dien strijd de stem der gematigdheid niet gehoord kon worden.
Indien wij ons op de geschiedenis beroepen zou het juister zijn
indien wij tot den koning zeidenSire verleen niet het oor
aan die Protestantenwelke ongedachtig aan den strijd die
hunne voorouders tachtig jaren lang voor vrijheid van geweten
//hebben gestreden, thans uw gezag inroepen, om de vrijheid on-
zer Katholijke landgenooten in de regeling hunner kerk te
belemmeren."
Hoe die vestiging iemand in zijne dierbaarste overtuiging kan
krenken, is voor ons volkomen onbegrijpelijk. Welke overtuiging?
Toch niet het geloof der Protestanten? Mij diyjktrpd^t dat geloof
er evenmin door gekrenkt kan worden, als het Roomsch Katholijkp-Vsr-
/.'"Y 'v' W
m