WEEKBLAD VAN DM HELDER ES HET NIEUWEDIEP, N°. 21. ft E T 1S54. De aanstaande Verkiezingen. TWAALFOE Dit Weekblad wordt eiken Maandag-rnorgen uitgegeven bij C. BAKKER Bz.te Nieuwediep. De prijs is 80 cents in de drie maanden en voor de buitensteden franco per post 90 cents. Men abonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan toren zijuer woonplaats. M A A I B A n I G E N ADVERTENTIEN gelieve men ongezegeld aan den Uitgever in te zenden, uiterlijk Zalurdags de» middags ten 12 ure; de prijs van 1 tot 4 regels is CO centen, voor eiker» regel meer 15 centen, behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing. 22 m E I. STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN VEKTOOGEN enz. De tweede Dingsdag der maand Junij zal de kiesgeregtigden veer samenroepen, om in de stembus hun oordeel over den gang der regering uittespreken. Het zal eene hoogst belangrijke stemming zijn. Een jaar is verloopen sinds eene hartstogtelijke beweging de stem der rede en der bedachtzaamheid versmoorde en eene ver warring deed ontstaan die droevige vruchten heeft gedragen. Wij hebben daarin ook weder kunnen opmerkenhoe in den loop der gebeurtenissen een logischen zamenhang niet is te mis kennen; hoe men vruchten oogst, naar hetgeen men gezaaid heeft. Men werd naar de stembus gedreven, onder de kreet: geen ministerie Thorlecke! en als motief geen bisschoppen! Overigens was er geen bepaald, geen groot, vruchtbaar begin sel, dat de gemoederen in beweging bragt.De meest uitloopen- de opinien vereenigden zich tot iets negatiefs. Men wilde iets afbreken; wat men wilde opbouwen wist men niet, of ieder wilde iets anders, dan zijn buurman, met wien men slechts één was in het afbreken. De kamer was daarvan de uitdrukking, ook zij miste eene vaste overtuiging. Er bestond geene meerderheid, die wist, wat zij wil den die de kracht had haren wil te doen gelden. Met de regering was het niet anders.Aan het roer gekomen onder de betuiging van den constitutionelen weg te zullen blijven bewandelen, de grondwet in zijn geest en strekking ten uitvoer te zullen leggenbeloofde men alleen als onderscheidend kenmerk iets negatiefsmen zoude dat doen in eene tegenovergestelde rig- ting van het vorig ministerie. Zoo heeft de regering een jaar lang zich in de verschillende stroomen laten medevoeren;eene kleine eigene partijnog meer een verbinding van personen met een reactionaire kleur dan van beginselen, enonderdeze personen, velen die meer reactionair zouden willen zijn, dan het ministerie durft, geeft het minis terie .geen kracht, het steunt daarom het meest op de Groenianen, met wie het meent te kunnen transigerenof vindt waar het den weg van het vorig ministerie inslaat, de onbekrompen verleende ondersteuning der constitutionelen. Zoo heeft men laverende de zwakke boot boven water weten te houdenmaar is niet vooruit gekomen. Voor ieder, die nog niet had ingezien, dat met deze kamer nooit iets is tot stand te brengenmoet toch een licht opgegaan zijn bij de stemming ovei; de vraag of tot de oprigting van de bijzondere scholen, volgens de wet van 1S06, aan de Gedeputeerde Staten de eindbeslissing toekwam, dan of de Koning het regt bad de beslissing van Gedeputeerde Staten op grond van strijd met het algemeen belang te vernietigen;op beide welke stellingen, waarvan een van beide toch waar moest zijnde Kamer ontken nend antwoordde. En wat is er nu van het hoofdmotief der April-bcweging geworden Voor ieder, die onbevooroordeeld de grondwet raadpleegde was bet niet twijfelachtig, dat de Catholijke Kerk van haar regt had gebruik gemaaktdat de bisschoppenwaarvoor men vreesde, niet konden geweerd worden. Dit kon alleen dan geschieden, wanneer men de gelijkheid der godsdienstige gezindten voor de wet verbraken tot eene heer- schende staatskerk kwamen zich geheel in de armen der Groenia nen wierp. Ware het bij meerdere kalmte door vele Protestanten ingezien, dat men alleen had te kiezen tusschen het beginseldat door het ministerie Thorbecke werd gehandhaafd, en het beginsel is dei- grondwet of eene staatskerk volgens de formulieren en uitspraken der Dordscho vaderen, wij betwijfelen zeer, dat men zich zoo dooi de bisschopvrees zoude hebben laten opwinden. Maar ofschoon niemand zich rekenschap gaf, wat er zoude moeten gebeurenmen hoopte dat er iets gebeuren zoude. En wat is er nu gebeurd? Het vorig ministerie erkende het regt der Catholijke. Kerk, maar had zich beleedigd getoond over de wijze, waarop de Paus daar van gebruik had gemaakt, over de geheimhouding van de uitvoe ring, in strijd met de stellige beloften van voorafgaande mededee- ling. Het gaf onzen gezant last zich uit Home te verwijderen en toonde zijne ernstige gevoeligheid. Het nieuwe ministerie kende die teergevoeligheid niet. De ge- Eome terugkeerenen o vernedering kerkgenootschappen had voorgedragen, K. C, eeredienst zelf als buitengewoon de gunst en de vriendschap des Pausen aftebcdelen en als het ware zijne toestemming en goedkeuring voor eene nederlandsche wet te vragen. Die wet is het eenige, wat tot voldoening aan het motief der April-beweging gedaan is. Maar wie heeft zij inderdaad vol doening geschonken? Afgekeurd in beginsel door hen die daarin eene gevaarlijke inmenging van den staat in godsdienstzaken za gen, werd het wetsontwerp door de wijzigingen, bij de behand&< ling daarin gebragt, voor anderen, die van -zoodanige wet zant moet dadelijk naar toen men de wet op de gaat de minister van de gezant naar Kome, om

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1854 | | pagina 1