alkmaarsche
I 1
u
I
I
11
m
>^^'./'v^nV ymrw x:
"V-
COURANT
J&6
t
mm
A°. J§3L
Va» Maandag
J ii 5
Ifi
De» i5 AUGUSTUS.
Tri
\Aj J 5 ✓V9I
-
vrXiiri
;v iV -- -. J
G'
--
Dtz4 entrant wordt geregeld eens in dt week en wel op Maandagvoer de Prijs van 6 Centen uitgegeven.
'Jan den
NED
Koning.
ERLANDEN.
Hoofdkwartier Cuwnmn, 8 Augtastu» i8ji, des avond»
ten acht ure.
Ik heb de eer Uwe Majesteit te «erigtendat het .aan het leger
van Uwe Majesteit heden heeft mogen gelukkende vijandelijke troe
pen onder het bevel van Datnibekend onder den naam van Armé*
de la Meuse, te omvleugelen; Hasselt te doen verlaten. en op Ton-
ceren terug te trekken. Uwe Majesteit zal voorzeker al het gewigc
gevoelen van het bezetten van Hasselt. Dit punt toch opent ons ge
makkelijke communicatien met Maastricht en 's Hertogenboscn.
Deze belangrijke operatie is op deze wijze tot stand gebragt
De troepen op dén linkervleugel, onder het bevel van den Luite
r.ant - Generaal Cort Heyligersrukten van Heusden voorwaarts tot
Sonhoven. Te gelijker tijd formeerde ik een sterk korps tusscnen
Diest, Halen, Herclt en Beerenbroek, heudende ik de «ad Diest bezet
door de tweede brigade der iste divisie onder den Generaal-majoor
Favauge. Dit korps was zamengesteld uit de .derde divisie (Generaal
MeijerS staande te Herck en Beerenbroek, en vergezeld door de bri
gade ligte kavallerie onder bevel van den Generaal-majoor Boreel; te
Halen d« eerste brigade der eerste divisie, onder bevel van den Ge
neraal-majoor Schuurman, waarbij zich de Luitenant - generaal van
Ceen bevond. De brigade kurassiers, onder bevel van den Generaal-
majoor Post en vier batterijen artillerie in reserve ondersteunden deze
hngade infanterie. Het was mijne bedoeling, om met dit korp Daine
door krachc van wapenen te noodzaken, zijne stellingen voor, in en
om Hasselt te verlaten. Ik zelf bevond mijmet mijnen beminden
Broeder, Prins Frederik, en den staf van het hoofdkwartier, aan het
hoofd der derde divisie. Het alzoo zamengestelde korps zette zijne
bewegingen voorwaarts, op den grooten weg van Diest naar Hasselt,
liitusschen had ik aan de tweede divisie onder den Hertog van Sak
sen Weimar het bevel gegeven, om uit St. Truyen voor het oogen-
blik op te brekenen zich voorwaarts te begeven op Hasseltten
einde het korps van Daine aan den kant St. Truijen en "tongeren te
omsingelen. Ik had redenenom te geloovendat de Ar mét de la
Meuse or.s te Hasselt wilde afwachtenof misschien zelfs ons in d
ïiatimr van Diest aanvallen. Mijne meening rustte hierop, dat de Stel
lingen van Sonhoven en het dorp Houthalen nog laat in den vörigen
(7 Augustus") door die armee bezet waren, en de ligte kavallerie on
der bevel van den Generaal-majoor Boreel, die de dorpen kerinpt,
Herckenrode en ommestreeken inhield nog diênzclfdeti Vor.gen avond
door eene sterke verkenning, van Hasselt komende, was aangetast ge
worden, en zelfs genoodzaakt, zich achter de eerste brigade der derde
divisie te Beerenbroek terug te dekken. Het terrein, waar dé bri
gade kavalie'ie stond, Was te veel met heggen en struiken bezet om
iets kunnen uitvoeren. De infanterie van gemelde eerste brigade der
<ïdé divisieonder bevel van den Kblonet Stackerdreef de verken
ding ónmiddelijk terug tot Kermpt, waarop zij weder naar Cunligen
terug trbk. In en athter dit dorp trof ik heden morgen den vijand
*an Ik liét het dorp aanstonds door het jagerkorps Leijdsche jagers
«n 'de korpsen Noord - Hollandsdhe en GrOnidger jagen en Uratlleur
aantasten. Hierop scheen het, als of uit het dorp een aanval öp ons
zou bewerkstelligd wordenwaarom ik genoodzaak; Werd eenige aa-
taillön« <te deplöijeren en eer.e positie netüen regts en links van den
weg, dien wij vervorderen. Mijn regtervleugel steunde op het bosch
wan Steewoort, hetwelk door een der bataillons der tste brigade
nde divisie, bezet werd. De linker vleugel werd gedekt door het
dorp Herckenrodeook dit dorp dééd ik tevens sterk bezetten.
Tusschen de gedeploijeerden bataillons stond de batterij veld-artil-
lerie, en op mijn regtervleugel tussdhen het bosch en de bezetting
van hetzelve stonden a stukken rijdende artillerie. De vertoomng
■Van zoo groot een aantal troepen was de waarschijnlijke oorzaak,
waarom de vijand van zijne voorwaartsche beweging afzag, ,k her
vatte derhalve mijne voorwaartsche beweging met de troepen die in
vermelde slagorde stonden. De korpsen vrijwillige jagers ageerden
steeds en tirailleur. Bij ons naderen van het dorp ontruimde de vij
and het onffiiddelijk. Wij trokken er om en door heen, en namen
eene stelling op dé hoogten van de andere zijde van het dorp eü in
het gezigt van Hasselt.
Ik zond mijnen Adjudant, den Luitenant-kolonel var. Tuyllals par
lementair naar de stadom de militaire bezettingzoo wel als de in-
gezeienen te waarschuwendac, indien men de poorten nier terstond
voor mij ontslooten tegen mijn bevel aanzich durfde verdedigen
jk hen verantwoordelijk stelde voor de treurige gevolgen, die het
innemen der stad door kracht van wapenen na zich zoude slepen.
Spoedig keerde de Overste van Tuyll terug met het berigtdat de
bezettingzoo wel als het geheele korps van Dainezich op Ton
geren terugtrok en de achterhoede van hetzelve op hetzelfde oogen-
biik de stad had verlaten. Hij melde mij tevensdat de Burgemees
ter en Wethouderen mij te gemoet kwamenom veiligheid voor hun-
jae stad van mij af te smeken. Ik beloofde ze.
Nu besloot ik de achterhoede van het vijandelijk korps terstond te
vervolgenen zoo mogelijk aan te tasten. Te dien einde beval ik
den Generaal-majoor Boreel met Zijne brigade en eene halve batterij
rijdende artillerie de stad op een draf door te trekken en op den
weg va» Tongeren den vijand te vervolgen.
D« Generaal trof hem al dadelijk buiten d« stad aandeed herhaal-
|£i!,e aanvallen, en bragt met zijne kavallerie en de artillerie hem geen
gering verlies toe. Er ontstond weldra groote verwarring. De vij
and vlugtte van alle zijden; Wij vervolgden hem tot aan den an
deren kant van het dorp Wimmertinghen. Deze aanval van den
Generaal Boreel had vooreerst ten gevolge, dat wij drie zes poncs
kanonnen en twee houwitsersen zeven caissons voor kanon en hou
witsers veroverden, een aantal van omtrent ióo gevangenen van allo
wapenen maaktenen tevens veel kavallerie* en treinpaarden in onza
handen vielen, gelijk ook vele wagens, met équipement - stukken üifc
het magazjjn van Hasselt, beladen.
De deroute, hier aan den vijand tóegebrsgt, had daarenboven nog
dit andere gelukkig gevölg, dat de vijand, een gedeelte van den
straatweg op Tongeren verlaten hebbendedoor dwarswegen heen
zocht te ontkomen en de Hertog van Saksen - Weimar gelegenheid
vond, op zijnen togt van St. Truijen naar Hasselt nog een gëtal van
zoo gevangenen te maken, waaronder 3 officieren.
Mijn hoofdkwartier is op dit oogenblik nog te Curingenmorgen
zal het te Hasselt gevestigd zijn. De stad is intusschen bezet door
de iste brigade der jde divisie, met welke de Luitenant - generaal
Meyer zijn hoofdkwartier geplaatst heeft.
De Hertog van Saksen-Weimar zal morgen weder St. Truijen mee
de eeneen Looz met de andere brigade buder Zijn bevelgaan,
bezetten.
De brigadëdife Diest bezetzat 2ich morgen weder aan mij aan
sluiten, en Halen en (IerCk bezetten, latende alleenlijk eene sterke
bezetting te Diest achter. De Luitenant - generaal Cort - hey tigers
staat te Sonhoven en omstreken;
Het is mij ten lioogsten aangenaamom de troepenondtd" mijn
bevelin de gunst van Uwe Majesteit aan te bevelen.
Ik kan hunnen aöed en hunnen ijver niet genoeg prijzen.
De Opper-bevelhebber van het leger,
WillemPrins van Oranje.
BURGEMEESTER 8n WETHOUDERS der. stad alkmaar*
Met veel leedwezen vernomen hebbende dit, vooral in de laatstfe
dagen, de Ordonnantiën en Reglementen op de Kaasmarkt en de
Waag, inzonderheid met opzigt tot den tijd voor het koopen en ver-
koopen bepaaldniet naauwkeurig worden geobserveerd en nagekomen
Hebben zich vèrpligt geoordeeld, allen wien dit aangaat, met vrien
delijke ernst onder het oog te brengen,
Dat de voorschreven Ordonnantiën en Reglementenom geene an
dere redenen, zijn gemaakt en vastgesteld, dan om de goede orde
op de Kaasmarkt te handhaven en te bewarenzoodanigdat aan de
eene zijde koopers vaii buiten en van binnen deze Stad, hun belang
vinden om op deze Markten hunne voorraad van het belangrijke han
dels artikel der Noord-Hollandsche kaas op te doen j terwijl van den
anderen kant de verkoopers van het platte Land daar doo.r gelegen
heid vinden hnnne waren, tot de loopende hoogste prijzen af te zetten.
Dat het de natuurlijke gang van allen handel isdat de verkooper
dan hoogst mogelijken prijs van zijne waren tiacht te bedingen, en
daarom niet; dan zoo laat mogelijk toeslaat, terwijl de kooper, zoo
goedkoop mogelijk verlangende ce koopenhet laatste oogenbliK
wacht om hogeren prijs te besteden.
Da; daarom dan ook deze Qrdotinar.ticn én Reglementenzoo veel
mogelijk ten doel hebben gehaden ook nog hebbenom aan koo
pers en verkoopers beide alle dé voordeelen te verzekerenwelke
de noodzakelijke gevolgen zijn van goede ordeterwijl het dan ook
daarom eh om ten laatiten een einde van zaken te maken welks»,
niet zonder nadeelige gevolgen van allerleyen aard, onbepaald kunnen
voortdurennoodzakelijk ik geweest hier en daar aan beide zijden
eenige kleine beperkingen der onbepaalde vrijheid van den tijd van
verkoopen vast te stellen, welke op den duur geene •^offeringen zijn,
maar voor beide partijen een regelmatig voordeel moeten aanbrengen.
Burgemeester en Wethouders vertrouwen volkomen dat ieder wel-
iinde hetzij Stedeling of Buitenmanbij bedaarde overwegingzal
gevoelen dat het belang van allen gezamentlijk vordertdat men zich
getrouw naar deze gevestigde Reglementen en Ordonnantiën gedrage
en dat men, ook in het geval, wanneer men door dezelve ter sluik,
te ontgaanof te Ontduikenzich eenig geldelijk voordeel voor het
oogenblik zoude kunnen verzorgenzich daar door op den duur met
anders dan ten hoogsten zoude benadeelenom dat het geheel ver-
loopen van deze zoo belangrijke Markt zeer gemakkelijk het vervolg
zoude kunnen zijn van de wanord®, Welke door het veronachtzamett
der Reglementen zoude kunnen worden veroorzaakt.
7ii houden het boven alles diiir voordat geen braaf en goed
Burger van deze Stad, tot het ontwijken of krachteloos maken van
deze Ordonnantiën en Reglementen zal kunnen of willen medewerken
cn dat niemand hunner immer gebruik zal kunnen of willen makei.
van de gemakkelijkheidwaarmede hij de Kaas van de zoodamgen
welke hun waar binnen den vastgestelden tijd met hebben willen ver
koopen daarna in zijne Pakhuizen kan doen opslaanom Z'ch
door een voordeel voor het oogenblik te verzorgen, het welk zoude
kunnen leiden om vreemde! Kooplieden afteschnkkenom een Ma.ke
te kome bezoekenwaar de Ingezetenenzoo zeer '>"ven hun v or-
den begunstigd, en waardoor dan de schoone Kaasmarkt van Alkmaar,
die bron van vertier voor de Stad en het gantsche omliggende Land