/V.1832. 'N0.42.
ALKMAARSCHE COURANT
l-w
Van MAANDAG ffKiDen 15 OCTOBER.
BINNENLANDSCHE BEIIIGÏÈN.
Alkmaar, een i October.
Het volgende stuk is ons ter plaatsing töegëzonden
VERSLAGbetrekkelijk de stichting en de proef malingen van
den vereenvoudigden water-molen met vier schepraden aan dé
kuitenvliet van de gemeente Driebche-ue/ering onder Aalst
in Boemelerwaard.
De polders van de gemeenten Hurwenen, Rossutn, DriélHedel
au Ammerzoden en Well in Böeinelerwaardwelke alie uitwateren
©p de Drielsche wetering, en voor;* door middel van eene slu.s
met twee openingen en buitenvliet te Aalst in de Maas, hebben tot
keden het water zonder kunstmatige middelen uitgelost.
Intusschen deed zich ook hier de verhoogde stand van de rivier
jevoelendeze landen, tusschen hooge rieverdijken besloten, onder
vonden den cadeeligen invloed van het kwel- en regenwater in eene
ruime matekonden zeldzaam in het voorjaar genoegzaam vroegtijdig
droog worden, terwijl de lagere gedeelten tot laat in den zomer, ja
jomtijds het geheele jaar met water overstelpt bleven. Deze ge
brekkige toestand Wau uitwatering sedert lang hebbend» gestrekt tot
«en onderwerp van rijpe beraadslaging bij de geërfdens van genoemde
polders, zoo was men eerst tot het besluit gekomen, om de ontledi-
ging door middel eener stoommachine te doenechter de bedenking,
in hoe verre het nut door deze stoombemaling te weeg te brengen,
t«gen de aan te wenden kosten zoude opwegendeed de Kommissie
van wege gemelde polders afgevaardigdop het denkbeeld komen
«m ten deze m te roepen het wi,s en meer verlicht oo deel van den
Hoog Ed. Gestr. Heer Staatsraad, Inspecteur - Generaal Blanken,
«laartoe uit haar midden twee leden committerende, die na volbragte
laak rapporteerde, dat zijn Hoog Ed. Gestr. hen met alie welwilend-
beid en belangstelling had opvangen en van gevoelen was, dat, hoe
verkieslijkja zelfs onmisbaar de stoommachines voor de koophandel
nijverheid en scheepvaart ook mogen zijndezelve echcer met be
trekking tot droi gmaling onzer polders, uit hoofden van de aanzien
lijke en de middelen der polders te bovengaande kosten, hoogtens
ssija, af te radenhen bij die gelegenheid tevens kennis doende ne
men van een vrij groot model, voorstellende eenen vereenvoudigden
water-molendoor wind en stoom beweegbaar, zoo als dezelve be.
schreven is in het zesde deel, tweede stuk der nieuwe verhandelin
gen van het Bitaafsch Genoocscnap der proefondervindelijke wijsbe
geerte te Rotterdam, en waar van het doel is om door vereenvou
diging in den zamenScè der raderwerkenveel meerder uitmaling
dan met de gewone poldermolens, het zij een of twee hoog, daar
te stellen dat Zijn Hoog Ed. G' str.ingeval dit vereenvotidigings
plan de ge dkeuring der Kommissie en Ingelanden mogt weg Iragen
dëszelfs goede diensten in deze kosteloos had aangeboden en bereid
vaardig was, om de plans- en teekening dezer werken, onder zijne
Hiding en te geven orders te doen opmaken.
Op welk uitgebrsgt berigt en gedaan voorstel er eene suh-komrriis
tie werd genrgtigdom eenen watermolen met vier schep-radenhet
water twee hoog opmalende., en voor het tegenwoordige alleen door
wind beweegbaar, volgens het gernentioneerde verecnvoudigings-stel-
selaan de buitenvliet te Aalst te doen bouwenen waartoe als des
kundigen zijn ingeroepen de Heeren W. de GierLandmeter te Oriel
en T. H. Verweijmr. Molenmaker te Gorinchemdie onder de be-
ituring van den Heer Uitvinder, de daartoe strekkende teekeningen
en bestekmet veel bekwaamheid en spoed hebben Opgemaaktzoo
danig, dat deze molen op den 8sten October 1831 in het openbaar
is aanbesteed aan D. Mans, Molenmeester te Andel, die denzelve
met het begin a«r maand Augustus 1832, maalvaardig heeft opgele
verd, waarna dadelijk de maalproeven bij slappe en sterke windeu
zijn begonnen en voortgezet, en die'de belangrijke verbetering van
dit stelsel volkomen hebben bevestigd.
De deugdelijkheid der vorige proefmalingen heeft de voornoemde
kommissie, tot haar groot genoegen, op Dingsdag den 21 Augustus
1832, mogen ondervinden, door opzettelijke proefmalingen, in der-
lelver bijzijn gedaanmet eenen rivierstand van ze* palmen onder
het zomerpeilen bij het begin middelmatige doch tusschen beide
leer verslappende windwelke proefmalingenvolgens daar van ge
houdens en vergeleken» aar.teekeningende volgende uitkomsten
hebben opgeleverd. 1
i* proef. De twee lage schepraden te gelijk, trtec éene snelheid
van 38 tot 48 einden in de minuut.
i3* Het breede lage scheprad, met minder wind 34 einden
in eene minuut.
jpfc Het smalle lage schepradbij eene verslapte pooi wind
30 einden in eene minuut;
H#t water bij deze drie proeven opbrengende vijf
tien duimen.
4*« De rwee hooge schepraden te gelijk, van 27 toe 47
einden in de minuut.
jde De vier schepraden te gelijkbij het begin 24 einden
in de minuut, doch door verminderde wind stil blij
ven staan.
élie Het breede lage en breede hooge scheprad te gelgk,
van 34 tot 41 einden in de Minuut i
De opmalihg van deze laatste drie proeven is geweest
van de lage schepraden en van de hooge schepraden
•.5 dunnen.
De kommissie vuornoemd had het voorregt en genoegen den bo-
ven vermelden uitvinder en ontwerper van den vereenvoudigden wa
termolen, bij dezë proefmalingen, met den Wel-Ed. Gestr. Heer A.
GoekOopInspecteur vau 's Rijks-waterstaat te 's lJosc 1en andere
bekende deskundigen tegenwoordig, te ontmoetenen door Zijn Hoog
Ed. Gestr,, op de plaats zelve, voor elk aangetoond te zien, op
welke eenvoudige wijze, bij de minste windkracht, eene der kleinst»
schepraden atzonderlijken bij opgaande wind een meerder getal ge-
zamentlijk kunnen malen, als mede hoedanig de sioomkracht, de»
verkiezende, op alle z< odanige scheprad-molens kan worden toege
past oni bij windstilte ct wa.ermal.ng te doen voortgaan en bij
opkomende molen-winden wederom didelijk, als naar gewoonte te
doen hervatlènhebbende Zijn Hoog Ed. Gestr. bij die geiegenheid
aan meergemelde Heeren de Gier en Verweijals mede aan de ou
der opzigters H. Buijs en L. van den Anker, en aan den aannemer
D. Mans, zijne bijzondere tevredenhe d betoond, over het goed be
heer en het deugdzaam werkdoor hen gehouden en daargesteldbij
welke de kommissie ook de hare heeft genoegd; na vooraf denzelv®
Hoog Ed. Gestr, Heer Blanken dank te hebben gezegd, voor de»
belangloze ijver, waarmede Zijn Hoog Ed. Gestr. de stichting van
dezen mo eu heeft willen bevordelijk zijn, onder de hoop en de ver
wachting, dat deze onderneming, vöor de belanghebbende polders,
die gunstige uitkomsten mogen opleveren, dat met de bouwing van
eenen tweeden molen, van soortgelijke constructie, het voorgestelde
doel der verbeterde waterlossing dermate Worde bevorderddat vee
teelt, land- en akkerbouw, die sedert eenige jaren, door het over
tollige kwel- en hemelwater en toenemende verlandingen der rivier
beddingen. in die polders jammerlijk verarmd zjja, spoedig tot vo
rige bloei en welvaart mogen terugkeefen.
De kommissie heeft zich verpligt gevondenom van dit haar ver-
s ag schriftelijke mededeeling te doen aan meergemelden Hoog Ed.
Gestr. Heer Blankedvergezeld van den harcelijken en welgem^ejn-
den wensch, dat tot deszelfs levensjaren nog vele zullen gevoegd
wordengepaard met een bestendig genot van ziels- en ligchaaim.
krachten, ten einde daar door in staat en tevens opgewekt te blijven,
om met raad en daad 's Rijks belangen 111 het algemeen en de van
de Polder* eh Ingelanden in het bijzonder bevordelijk te wezen,
De Sub-kommissie van gecommitteerdens uit de poldert
op de Drielsche tVetering uitwaterende
Namens dezelve
G. D. KrygeIl, President.
C. van den Anker Lid en Gedeligeerdc Secretaris
Alkmaar den 13 October.
Öóor Burgemeestér en Wethouders dezer Stad is tot Schatter van
het Slagtvee, in de plaats van B, D. van Dam, welke op des-
zelfs verzoek eervol uit die betrekking is ontslagenbenoemd era
aangesteld Ar ie Oidarn.
Wij hebben gemeend dat de navolgende opgave aan ons van zéér
goede hand, medegedeeld, niet onbelangrijk is en verd.ent ter kenmsse
van het publiek vooral van Alkmaarsch ingezetenen te worden gebragt
Op last van het Gouvernement is door de Stedelijke regering eene
opgave gedaan van de sterft» vVelke binnen deze stad heeft plaats ge
hadgemiddeld genomen over de vijf laatste maanden van ieder jaar
gedurende de jaren 182a tot en met 1829.
Uit deze opgave blijkt dat het laagste getal van gestorvenen per
maand over de zoo even gemelde jaren is geweest twintig, terwijl
de 1111 laatst verlopen maand Augustus slechts een getal vau acht ge
storvenen heeft opgeleverd.
Alkmaar, den 14 October.
Het volgende is eene vertaling van de notaden 2osten der vorigs
maand door den nederlandschen buitengewonen gezant aan de Confe
rentie van Londen ingezondenzoo als die door de engelgche nieuws
bladen wordt medegedeelt
Londen den 20 September 1832.
Hunne Excellentien de gevolmagtigden van Oostenrijk, Frankeijk,
Groot-Brittannie, Pruissen en Rusland, te Londen in conferentie
vergaderd, hebben, bij hun protocol van den 27 Jar.uarij 1831, n». 12,
de grondslagen bepaald, welke bestemd waren om de afscheiding
van Belgie van Holland tot stand te brengen. Zij besloten, dat de
vijf Hoveneenstemmig tot voormelde grondslagen overeengekomen
f*) De ondergeteekende hebben ook in de verslagen van den Heer
landmeter en fabrijk van Delfland, A. Koomans en m". molenmakers
P. den Braneker en J. Korevaar, van dergelijke proefmalingen als do
vorenstaande, opgemerkt, dat een aldus vereenvoudigden wind-molen
met twee schepraden één hoog opbrengende, welke sedert den 6
Maart 1831 aan het Vlaaraiugsche Schouw, het water uit de Zoute-
veenscbe polder, dikwijls ter hoogte van 2 el 20 en daarboven, ira
Delflands boezem heeft mtgemalen waaruit te ontleenen zij, dat*
bij opzwellende rivieren de hier twee hoog schepraden, eik (4! i 5
vL Rhijnl.) opmalende, hetbinnen-water bij Aaist(9 10 vt-Rhijul.^
hooeer in de Maa* Hmnén uitstorten.
Q, Bvys. A. osn B»sr.
Deze Courant wordt geregeld eens in de week en wel op Alaanaag voor de Prijs van 6 Centen uitgegeven.