Houtveiling te Bergen,
BURGERLIJKE STASI).
ABJIES-BEWA URSCIIOOL.
Schoolverzuim.
ftl«i*Hfctiïcrigtcn.
Qbucvtcuticw.
parken extra «waai* essehen en ei
ken Ilakïaont, liggende gehakt in de ITa-
verweide, onder Bergen.
Op de Zaturdagsehe weekmarkten 389 paarden, 302 koeijen,
15670 schapen, 6401 lammeren, 3516 magere varkens, 8724
biggen en divers 28, te zarnen 35030, tegen 34256 in 1860.
Un op de Maandagsche vette veemarkten (48 marktdagen)
110 koeijen en ossen3408 kalveren4335 schapen1868
varkens en 109 divers, totaal 9S30terwijl dit cijfer in het
vorige jaar over 49 marktdagen 7035 beliep.
Zoodat het gezamelijk aantal stuks vee in het geheele jaar
bedroeg 53123 tegen 47606 in 1860. Het gemiddeld aantal
op de Maandagsche markten was 204tegen 143 in het. vo
rige jaar, zoodat hierin eene verblijdende toename was opte-
merkenterwijl de Zaturdagsehe daarvan geenerlei nadeel
ondervonden. Daarentegen zijn de Vrijdagsche vette varken
markten in het najaar zoo goed als opgehouden.
Bij de inspectie der dienstdoende schutterij op 29 Dec., zijn
de eereteekenen voor langdurige werkelijke dienst uitgereikt
aan den eersten luitenant Ibinlc Meienbrink en den sergeant
Harteveld en heeft vervolgens het kader den kapitein S. A.
de Lange een fraaije eeresabel aangebodenals blijk van
achting ter gelegenheid zijner volbragte 25jarige dienst.
Men verneemt, dat heeren officieren der schutterij, Zbd.
tevens een met zilver gemonteerden bokaal hebben vereerd.
ONDERTROUWD.
3 Jan Pieter Schavenia/cerwedr. van Maria 1 ïepers en
Antje Kensbeide te Alkmaarlaatstgen. onlangs
te Berkhout.
GEBOREN. T,
30 Deo. 1861. IVijnanda Rósina D van Ernst 1 erdinand Marz
en Aagje Kleberg.
1 Jan. 1862. Gerardus Wilhelmus JohannesZ. van Hendn-
kus Verrijt en Cornelia Catharina Jacoba blootman.
2 Johanna Catharina Maria, 1). van Johannes Peeper-
korn en Johanna Jacoba Franeisca Vlek.— Antho-
nie en UillegondaZ. en van Andnes Tabernal
en Jansina Molenaar.
4 Jan FranciscusZ. van Mr. Jan de Witt en Maria
Theresia Wilhelmina Giebe.
OVERLEDEN.
31 Dec. 1861. Johanu Hermann Nachbar78 j.— Gerardus
Z. van Gerardus Meijroos en Jannetje Noordam 6 w.
1 Jau 1862 Johanna PetronellaD. van Casper Ooijevaar
en Metjc Aaltje Cornelissa, 4 j. en 3 in.— Cornells
Pieter, Z. van Pieter Evers en Jannetje Stoppel
steen, 7 m.
't alleen om alle aanleiding af te snijden tot hel denken
aan //den haan heel hoog en mooi gekapt" der Leekedichtjeus.
De schrijver van 't bestreden artikel meent dat de door
hern bedoelde oorzaak van 't schoolverzuim zou kunnen wor
den verwijderd, indien slechts de bedienaren der godsdienst
en godsdienstonderwijzers de tijdsbepaling van hun onderrigt
veranderden. Bij eene oppervlakkige beschouwing kan hij
schijnen gelijk te hobbeu. Doch ook slechts bij eene opper
vlakkige." Wie gewoon is een weinig dieper te zoeken zal
ligt inzien dat de bron des kwaads, en dus ook 't middel
tot zijne wegneming, elders te vinden is.
Sedert het lager onderwijs in ruimeren zin nog dan vroe
ger gemeentezorg geworden en door het bestuur dezer
stadin menig opzigtmet lofwaardigen ernst ter harte ge
nomen isheeft de daartoe aangewezene magt eenvoudigweg
bepaald//op dit uur zal in deze inrigting in dit vak onder-
//wijs gegeven wordenop dat Uur in dat vak op die inrig
ting" Men heeft daarmede uitsluitend iets goeds bedoeld
zou zij nader daarop zijn terug gekomen. Die moeite is haar
door het bovenstaande stuk bespaard zij beschouwt de zaak
als voldoende toegelichtom tot het indienen van een be
paald voorstel te kunnen overgaan.
Wie zal dat doen
Zij antwoordt: de plaatselijke schoolcommissie.
Ingezonden stokken woi'deu vóór Vrijdag middag één ure
verzocht. Re Uitgevers.
Bij den uitgever van het Evang. Penningmagazijn verschijnt
mede sints eenige jaren het sedert een geruimen tijd gunstig
bekende tijdschrift, het //Bijbelsch Dagschrift." De korte maar
kernachtige beschouwingen maken het voor dagelijkschè huis-
selijke godsdienstoefening zeer geschikt en het tal van me
dearbeiders waarborgt den degelijken inhoud.
Zitting van Commissarissen op Maandag, den 6 Jauua-
rii 1862^ des avonds ten 8 ure.
Ouders, welke verlangen hunne kinderen aan de bewaarschool
toetevertrouwenvervoegen zich, ten genoemden tijde, aan
het locaal aan de Doelenstraat, voorzien van de geboorte-
en inëntingsbewijzen der kinderen.
Uit naam der Commissie,
J. J. de GELDER, Secretaris.
lft'GKZOftOEtt STUKRKft.
Moet het opregt betreurd worden dat art. 23 der wet op
't lager onderwijs, schoon in den lande genoegzaam bekend,
blijkens sotnmiger handelingen en woorden, met door allen,
hoezeer overigens achtbare mannen, even juist begrepen
wordt- 't is even opregt te betreuren wanneer men ziet hoe
der leer van kerk en staat, zooals die in ons vaderland
vaststaathetzelfde lot wedervaart.
Overeenkomstig de zuiverste begrippen aangaande beider
onderlinge verhoudingduidelijk genoeg gehuldigd telkens
wanneer, en te regt, stemmen opgaan die de opheffing der
ministeriën van eeredienst in ons vaderland vorderen zijn
kerk en staat als twee geheel afzonderlijke, op zich zelf
staande, van elkander afgescheidene magten te beschouwen.
Deze twee zijn en zouden dat afgezien van elke meusohe-
lijke bepaling wezen, beiden magtig eu in gedurige aanranng
met elkander. Wanthoezeer van .elkander afgescheiden
ze leven en bewegen zich in elkander, en wel zóó dat het
dikwijls iboeijelijk te bepalen is of de kerk leeft, in den
staat dan wel de staat in de kerk. Dit is afhankelijk van
den zin waarin laatstgenoemde uitdrukking wordt opgevat,.
Verstaat men daardoor in zuivere beteekenis, het Godsrijk
het zuurdeeg der menschheiddan is er geen twijfel of de
staat n-aat op in de kerk. Omgekeerd leeft de kerk, maar
toch altijd als onafhankelijke magt, behoudens de bepalin
gen van Hoofdst. VI der grondwet, in den staat, wanneer
door kerk verstaan wordt een of eenigen der menschelijke
vereenieinven welke de beginselen van het Godsrijk in prak
tijk zoeken te brengen. Doch hoe ook: 't noodzakelijk ge
voio* van zulk eene verhouding tusschen twee zoodanige
magten is: //dat samenwerking van die beiden steeds een
„hoogstwenschelijke zaak moet worden gerekend." maar te
vens //dat zulk eene samenwerking alleen mogelijk is wau-
//neer de een des anderen regten eerbiedigt."
Dit laatste nu wordt niet zoo algemeen zelfs door ove
rigens vroede en kundige mannen, ingezien, althands be
dacht en toegepast.
't Is hier de plaats met om dit, in bijzonderheden aan te
toonen. Anders gave gewis art. 166 der Nederlaudsche
"rondwet aanleiding tot, niet zoo gansch ongegronde opmer
kingen. Maar de vlugtige aanstipping dezer zaak was nood
zakelijk ter handhaving der bedoeling vau de volgende regelen.
Ze zijn gerigt tegen het hoofdartikel der Alkmaarsche Cou
rant van 29 December 1861, getiteld: //Een schoolverzuim
dat vermeden kon worden." De bestrijding daarvan is te
noodzakelijker geworden sedert het volksblad van 2 Januaril862
dit artikel met lof vermeldt, maar blijkbaar den onbegrijpe-
1 ijken misslag begaat van voorbij te zien wat de schrijver
m de A. C. voorbij gezien heeft. Ze geldt uitsluitend den
inhoud zijner regelen. V\ ant komen daarin ook een paar
uitdrukkingen voor niet onberispelijk ten aanzien van den
vorm 'tzal best zjjn die niet eenmaal te releveren, ware
Welke
Red.
geen krenking hoegenaamd van iemands regten. Maar wat
in bedoeling "billijk schijnt, blijkt niet altijd, billijk bij de
uitvoering. Dit is hier 't geval geweest. Van de uren waar
over men" meende vrijelijk ten behoeve van het schoolonder
wijs te mogen beschikken, waren eenigen reeds lang, en
op geheel wettige wijzeten dienste van 't godsdienstig on
derwijs in gebruik, 't Ware daarom nuttig geweest, reeds
terstond bij die regeling, met wie steeds over die uren be
schikt hadden in overleg te treden over de mogelijkheid
eener verschikking. Reeds uit eigenbelang, omnieteenmaal
van hoogere drijfveren te gewagen, zoudeu zij wien 'tgods-
diensfio- onderwijs der jeugd is toevertrouwdtot noodzake
lijke uursveranderingeu zijn te vinden geweest. Want nie
mand meer dan zij weet een gezet en geregeld schoolbezoek
te waarderenonidatbij den aart der onderwerpen welke
op de katechesatiën te behandelen zijn, niemand meer dan
zij bij ervaring weet wat het zegt met slecht, onderwe-
zene kinderen te doen te hebben. Maar dit juist is niet
geschied. Die uren zijn eenvoudig onteigendof liever
want onteigening veronderstelt vergoeding geannexeerd
ingenomen. En nu dit is geschied, en de gevolgen daarvan
zich doen gevoelen draagt de tijdsbepaling van t verschillend
godsdienstonderwijs der "jeugd daarvan de schuld, een tijds
bepaling misschien hier en daar voor wijziging vatbaar: maar
met genoeg om in den bestaanden toestand, de radicale
door den schrijver bedoelde, wegneming van de door hem
aangewezene oorzaak van schoolverzuim te bewerken.
Immers, 't moet herhaald worden "in den bestaan-
den toestand" zou dit alleen kunnen geschieden wanneer de
katechesatieën voortaan op Zondag werden gesteld. Men zal
dit toegeven zoodra een oogenblik wordt nagedacht. Kateche-
satieën^toeh worden bezocht door allerlei soort van kinderen,
van zeer verschillenden leeftijd en stand. Men moge op
zekeren leeftijd de beide kunnen van elkander scheiden; men
moge, waar 't getal leerlingen groot is, maatschappelijken
rang tot maatstaf van indeeling nemenmaar daar zullen
e i naar een hoogep beginsel moeten daar altijd katechesatieën
blijven saamgesteld uit knapen en meisjes, en dezen van ver
schillenden stand. Als nu een oudere knaap, op zulk eene
katechesatiegeplaatst is in een lagere afdeeling van 't gym
nasium een jongere in eèii hoogere der lagere school,
de een op de stadsarm-, de ander op de stads tusschenschool
de ander op eene bijzondere school of eenig ambacht, de
meisjens ten deele op de stedelijke ten deele eveneens op
bijzondere inrigtingeu van ouderwijsterwijl andere dienst
baar zijn: dan wijze men met den besten wil één uur, één
enkel van de 72, of zooveel meer men wil stellen daguren
der werkdagen eener week waarop niet deze of gene eenig
ander onderrigt of werk zal moeteu verzuimen, zoo hij 't
godsdienstonderwijs niet verzuimen zal.
Nu kan men zeggen: «Splitst, verdeelt zoolang tot voor
elk der kinderen een geschikt uur gevonden is." Maar de
steller van 't artikel der A. C. van 29 Dec. jl. zal waarschijn
lijk de eerste zijn om te erkennen dat zij tot wie die eisch
dan in de eerste plaats gerigt moest worden ook nog iets
anders te doen hebbeneu ook nog wel iets anders doen
ais katecheseren alleen. Deze uitweg, de eenige bij «den
bestaanden toestand" zal dus wel, als geheel onbegaanbaar,
mogen worden afgesloten.
Waar is dan herstel? Juist en alleen in het terugkomen
op de welmeenende maar voorbarige vaststelling der regle
menten op het schoolonderwijs. Men zalin overleg met hen
wien 't godsdienstig onderwijs der jeugd is toevertrouwd
daguren op werkdagen moeten bepalen waarop de scholen
gesloten zijn. Stellen de politiken een //nolumus" tegenover
't boven aangewezen «non possumus der kerkelijkendan
is daarvan een bedroevend gevolg te verwachten. Ouders en
verzorgers zullen genoodzaakt worden voor hunne kinderen
of pupillen te kiezen tusschen de katechesatie en de school
De ervaring leert dat hetgeen betaald wordt gesteld pleegt
te worden boven 't geen kosteloos wordt genoten eu dat
stoffelijk belang velen boven geestelijk geldt. Zioo zal van
lieverlede een geslacht opgroeijen wel naar 't verstand min
naar 't gemoed gevormd. Maar of de staat zelf daarmede
na een vijftig- of honderdtal jaren zat zijn gebaat vrage men
aan Duitschland en Frankrijk in 't jaar 48.
Alkmaar 30 Dee. Aangevoerd 1 Paard f 60, 1 Koe f 100,
9 Kalveren 30 a 5026 Schapen f 10 a 26, 53 vette
Varkens 38 a 44 ets. per NP.
4 Jan. Aangevoerd 6 Paarden 40 a 80. 4 Koeijen
90 a 125, 177 Schapen /6a 20, 23 magere Varkens ƒ12
a 15 64 Biggen 4 a 6, nucht. Kalveren f 7 a 10Bote,,
per kop 60 tot 75 et.
Hoorn 30 Deo. Aangevoerd 15 Kalveren, 20 Schapen en 5
Varkens.
2 Jan. Kleine Graskaas 29, aangevoerd 13 stapels, we
gende 3047 NP.
4 Jan. Tarwe/U. Rogge 7,75, Gerst /6,25, Haver/4,50,
Paardenboonen 8,25 bruine dito 14,50 groene Erwten
17, graauwe dito ƒ18, witte dito/12.50, aangevoerd 421
mud. Op monster verkoeld: 135 mud Mosterdzaad a/18.50,
en 90 mud Karweizaad a f 13.75, 15 Paarden /30 a 145,
16 Kalveren 5,50 a 12, 145 Schapen f 9 a 21. 90 Varkens
f 7 a 19, 7 Zeugen 14 a 31 225 Biggen 4,50 a 6,50.
300 Kippen 35 ets. a/1,20, 900 Eenden 30 a 75 ets., 1700
Kippeneijeren f 3,50 a4, en 1200 Eenden dito 4,25 a 4,50,
2200 koppen Boter 55 a 60 et. per kop, 600 mudden Aardappe
len 4 a 6.
Medemblik 31 Dee. Kleine Kaas f 28, aangevoerd 35 sta
pels, wegende 8775 N.P., Boter 1,08 per N.P., Kippen
eijeren 4 per 100.
Purmerende 31 Dec. Aangevoerd 39 Runderen, 14 Paar
den54 vette Varkens van 41 tot 49 ets. per N.P., 5 magere
dito 9 a 13, 56 Biggen/4 a 6, 25 vette Kalveren 75
lot 95 ets. per N.P., 51 nucht. dito/6 a 14, 602 Schapen en
Lammeren, 480 Ganzen 1,50 a 1,75, 170 Zwanen ƒ4,50 a
4.75 per stuk, Kippeneijeren 4, Eenden dito 3 per 100,
Kleine Kaas29,25 aangevoerd 86 stapels, Boter 0,95
a 1,121 per N.P.
Londen 30 Dec. Aangevoerd 4430 Runderen18920 Scha
pen en Lammeren, 132 Kalveren eu 310 Varkens. Ruud.
5.4, Schapen en Lamm. 5.8 Kalv. 6 en Vark. 5.4.
Schiedam 3 Jan. Moutwijn 12,50, Jenever J 18.
Zaandam 2 Jan. Raapk. 85 a 92, Lijnk. /12,50 a 15.
Alkmaar, Nieuwjaarsdag 1862.
ft SB. De redactie heeft zich ten pligt gesteld alle stukken
blijkbaar door bevoegden geschreven en ter zake dienende
op te nemenal mogt daarin een gevoelen worden verdedigd
waarmee zij zich niet zou kunnen vereenigen. Tot de plaat-
siu" van het bovenstaande stuk behoefde echter het beginsel
van onpartijdigheid haar niet te dringen. De laatste vijf re
gelen toch van het bestreden artikel heeft de geachte
inzender die in zijn lofwaardigen ijver over hel hoofd gezien?
bewijzen voldoendedat zij het in de hoofdzaak eens is met
haren gewaanden bestrijder, in wien zij veeleer een bondgenoot
meent te zien. Daarenboven had zij niet uitsluitend het oog
op den te Alkmaar «bestaanden toestand," maar behandelde
de zaak in het algemeen. Juist de gedachte aan de regeling
der schooluren in deze gemeente deed haar de laatste regelen
aan haar artikel toevoegen. Gebrek aan ruimte liet haar met
toe bij die gelegenheid "moer te doen, dan op de moeijelijk-
heden, die zich van die zijde tegen de verwezenlijking van
haar plan zouden opdoen te wijzen; hoogst waarschijnlijk
Getrouwd
II. COSTER,
van Alkmaau,
en
ft. ME LANGE.
llelder3 January 1862.
Voorspoedig bevallen van een Zoon M. T.
W. GIEBEN, geliefde Echtgenoote van
Mr. J. de WITT,
Alkmaar4 Jan. 1862.
Eenige kennisgeving.
Voor de vele bewijzen van belangstelling
ontvangen bij gelegenheid van ons vijfentwintig
jarig huwelijksfeest betuigen wij onzen hartelijken
dank.
W. SCHUURMAN.
C. SCHUURMAN Cloeck.
Men is van meeuing, op Woensdag den
8 Januarij 1862, voor den middag teil
urein de herberg het Bonte Baardte
Noordscharwoude in openbare veiling te verkoopen:
Negen akkers zeer vruchtbaar BBonwIand en
twee ËlonttinselBjes alle gelegen onder de
gemeente Noordscharwoudebreeder bij billetten
omschreven en nader te vernemen ten kantore van
den Notaris Pu. HULST, te Zuidscharwoudebrie
ven franco.
-sauui
den 9 Jannarij 1862 des morgens ten 10
voor contant geld van SO h SO
