£<L1 ckcli jfceclte öcritjtca.
liir is«j!ibuss
Jti0czoubctt
De Verbinding van Holland en Friesland.
dige redeneringen waarmede de meest valsche verklaringen
der constitutie worden verdedigd, en de lasteringen, waaraan
de Afgevaardigden bloot staanworden slechts even aange
roerd. Eindelijk wordt de hoop geuit, dat de Koning de eer
lijke stem des volks zal weten te onderscheiden van den raad
eener van de natie vervreemde minderheid en de overtuiging
betuigd, dat vrede binnen 's lands en kracht naar buiten
alleen hersteld kunnen worden wanneer er tot een groud-
wettigea toestand wordt terug gekeerd.
Over zulk een adres beraadslagen de Afgevaardigden en
er bestaat geen twijfel, of het zal met een groote meerder
heid worden aangenomen. Bij verschil over den vorm schijnt
er bijna gelieele eenstemmigheid te zuilen heersclien omtrent
den hoofdinhoud. Immers de twee leden der commissie tot
onderzoek van het ontwerp-adres een lid der fraclie
Vincke en een lid der Katholieke partij welke zich niet
rnet de 19 overige leden der commissie tot goedkeuring van
het ontwerp vereenigdenhebben verklaarddat zy het
gevoelen der meerderheid omtrent liet. ongrondwettige der tot
hiertoe door het Ministerie gevolgde gedragslijn volkomen
deelden. En dan zal de Koning dit adres willen aan
nemen? En neemt hij het aan, wat zal zijn antwoord zijn?
Ziedaar vragen, die wel in staat zijn om menig gemoed met
onrust te vervullen.
Lang aarzelde Koning Frederik Wiliem. in 1812 en 1813;
doelt toen hij de volksstem begon te verstaan en zijn volk
begon Ie vertrouwen, brak ook de dag van heider voorspoed,
van Pruissens bevrijding aan. Moge de zoon hij de aanstaande
viering van het halve eeuwfeest van 's lauds verlossing niet
doof blijken te zijn voor de lessen der geschiedenis!
Den 22 heeft de Bondsvergadering het voorstel van Oos
tenrijk en de Middenstateu lot oprigtiug van eene verga
deriug van gedelegeerden uit de Duitsche parlementen met
9 tegen 7 at. verworpen.
S"'ii&A,\84i5£Ih>5K.
Op de verkooping der schilderijen van prins Demidoff te
Parijs, is de Stratomce van Ingres voor 92000 fr. aangekocht
voor den hertog v. Aumule't welk door de aanwezigen met
een gejuich ter eere van dien Vorst werd begroet. De po-
licie verscheen maar te laat. Op de vraagof men zich
moest vei'lieugen dat fransche meesterstukkeu het land ver
lieten, werd geantwoord, dat zij eenmaal terug zouden komen.
Den 25 heeft de Keizer, in de groote zaal van de Louvre,
de te Londen "door fransche Industriëlen verworven medailles
uitgereikt. Z. M. zeide, dat alsnu de eemg mogelijke invasie
in Engeland op vreedzame wijze was geschied", weshalve hij
verpligt was de dapperste strijders te beloouendoor 136
bekroonden lot ridders en li tot hoogere rangen van het
Legioeu-van-Eer te verheffen. De Keizer liet zich voorts
loffelijk uit over de in Engeland bestaande vrijheid en be
treurde hel, dat die in Frankrijk, wegens de bestaande dynas
tieke partijen, nog niet mogelijk was.
Frankrijk wendt op nieuw, en nu alleen, in Amerika
pogingen aan lot eene bemiddeling tusschen dc strijdende
partijen.
De Keizer heeft van den overleden Onderkoning van Egypte
1200 negersoldaten voor de bezetting van Vera-Cruz ver
langd, maar er slechts 450 kunnen,-bi komen.
De zeekapt, de Russelcommandant van het linieschip la
Normandie, is voor Vera Cruz aan dc gevolgen der geele
koorts overleden.
Te Acaeunco. 5 uren van Peubla, is een roemrijk ruiter
gevecht geleverd.
De admiraal de la Gravière keert op zijn verzoek uit de
Mexieaansche wateren terug en wordt vervangen door den
admiraal Bosse.
den boekhandelaar Lévy te Parijs zijn de afdrukken
in'beslag genomen van de geschiedenis der Condé's, geschre
ven door den hertog van Aumale. Op de dagvaarding van
vrege den uitgever, heeft de prefect-van-politie de exemplaren
weder beschikbaar gesteld, met bijvoeging, dat hij de ver
koop niet zal toelaten.
IT A 1,6*:
De inschrijvingen voor de slagtoffers der rooverijen vinden
zelfs bijval hij de gevangen zittende bandieten, die verklaren
door misleiding tot hunne wandaden gekomen te zijn.
Vau de sluipmoordenaars, die in October geheel Palermo
in ontzetting bragten, zijn 3 tot den dood, 8 tot, levenslan
gen en 1 tot 20jarigen dwangarbeid veroordeeld.
De admiraal di Negro is tot minister van marine benoemd.
De heer Spapentasecretaris-generaal hij het ministerie
van binu. zaken, is niet als Afgevaardigde herkozen; daar
entegen zijn 2 erkende leiders der republikeinen, Albert Mario
en Grecco, met eene groote meerderheid als zoodanig benoemd.
De door het Parlement benoemde commissie tot het in
stellen van een onderzoek naar de rooverijen welke zich
nog te Napels bevindt, begroot het, aantal personen, die
sedert de bezetting der Beide Siciliën als misdadigers zijn
doodgeschoten reeds op 7000.
De Afgevaardigde Restilli heeft, in de Kamer medegedeeld,
dat te Rome 29000 inschrijvingen zijn gedaan voor liet ge-
denkteeken van Cuvour. De heer Caroli drong aan op eene
spoedige behandeling van zijn voorstelom aan de Veneti-
aansche en Romeiusche uitgewekenen het burgerregt te
verleenen.
ITJSSKN.
De commissie der Afgevaardigden heeftniettegenstaande
het door den minister v. Bismarck daartegen aangevo rde
het. door den lieer Firchow ontworpen adres van agitwoord
met 19 tegen 2 st. goedgekeurd. Het houdt in, dat de
ministers in stryd met de grondwet gehandeld hebben, door
zonder begrooting te regeeren en door het doen van door
de Vertegenwoordiging afgekeurde uitgavendat men niet
twyfelt. aan 's Koniugs wil om de grondwet te handhaven,
maar dat zij reeds door de ministers geschonden isdal dc
xegering-zich tsgrn de Afgevaardigden zoowel als de drukpers
drukkende maatregelen heeft veroorloofd en dat door het
gevoerde regeringsbeleid Pruisscn zijn invloed in liet buiten
land verloren heeft. Het adres is den 29 door liet Huis
j niet 235. tegen 08" st. aangenomen,
Eene verklaring vau den heer Waldeck, dat de Voorzitter
o. Grabow zich door zijne aanspraak verdienstelijk gemaakt
heeft jegens het vaderlandis door de Afgevaardigden met
luid vreugdegejuich beantwoord.
De gemeenteraad van Halberstadt, heeft, van de stedelijke
begrooting de reis- en verblijfkosten van den burgemeester
b. Brünken als lid van het Heerenhuis, waarin hij zich door
zijnen tesenstand jegens de Afgevaardigden deed kennen
geschrapt.
verklaart aangaande de transporten wtpeneu welke uit het
Rijk bij wagenvrachten voi, door de Donau-Vorstendommen,
waar zij als koopwaren worden aangegevennaar Servie
worden vervoerd dat aan dat gewest hij het tractaat van
1856 is vergund eene krijgsmagt te houden en dat het dus
ook vrijheid heeft daarvoor wapens aan te koopen.
Polen. Het centrale comité heeft aanleiding gegeven tot,
eene zamenrotting te Serosk. niet verre van Warschau, teu
einde de ligting van dienstpligtigen te verhinderen. De mili
taire magt heeft de zaamgeschooldeu uiteengedreven en 50
gevangenen gemaakt.
Te Warschau heeft de ligting in den nacht van 1415
Jan. plaats gehad, tot groote ontsteltenis der bevolking;
door het ontwikkelen van eene groote militaire magt heeft
de regering alle verzet weten te verhoeden.
De nacht vau 22 op 23 was aldaar echter bestemd om
alle Russen te vermoorden en werkelijk werden eenige sol
daten in hunne woningen omgebragt en dc telegraaflijnen
om de stad afgesneden De overheid was nogthans met de
bezetting van 40000 man op hare hoede, waardoor de opstand
spoedig' gesmoord werd.
Te Piock en Siedletz en in boschrijke oorden hadden
zaïnenscholiugen en gevechten plaats en zijne vele opstan
delingen gedood en gevangen genomen, maar men verzekert,
dal de landlieden aan de beweging geen deel hebben genomen.
lu het gelieele koningrijk is de krijgswet, afgekondigd.
Den 24 lebben de studenten te Warschau in liet univer
siteitsgebouw eene groote vergadering gehoudenwaarin
met algent. st. op 4 na. is besloten om aan de tegenwoordige
beweging geen deel te nemen en geene ondersteuning te
verieeueu aan het comité Van omwenteling.
VtlitllRVIODE ST.4TKX.
De gouverneur vau Kentucky Robinson heeft, in de Wetg.
Vergadering van dien Staat als zijne meening te kennen ge
geven, dat de proclamatie van Lincoln., als inconstitutioneel
en tot verdere ontbinding der Unie zullende leiden, behoort
afgewezen te worden.
5 Stoomhoóteu der Separatisten hebben de zeestad Gal
veston in Texas onverwachts aangevallen en vermeesterd. na
de daarvoor liggende scheepsmast der federalen te hebben
verdreven. Hei, kanonneerschip Harriet Lane viel in hunne
handen, waarbij de officieren en bijna de geheele bemanning
sneuvelden, en het vlaggesehip deden zij in de lucht springen.
De overige vaartuigen ontsnapten met, de bezetting.
Bij Springfield in Missouri zijn de Separatisten terugge
dreven.
De genl. Stierman heeft zielt verpligt gezien de vermees
tering van Vicksburg optegeven eu de nabijheid der stad
verlaten. De Mississipi-flotilje, onder Faragut, heeft hem
bij zijnen aanval niet kunnen ondersteunen aangezien zij
door de batterijen te Port-Hudson werd tegengehouden.
Het Congres heeft de voordragt tot uitgifte van 100 mil-
lioeu dollars in billet ten goedgekeurd.
De expeditie van M' Clernand heeft zich van de positie
der Separatisten in Arkansas meester gemaakt; 7000 man
hebben zich daarbij overgegeven.
De President Davis heeft in liet Congres te Richmond
verklaard, dat liet Zuiden den vrede verlangt, maar zich
de afschuwelijke gedragingen van de federale troepen niet,
zal laten welgevallen en de officieren die de bekende pro
clamatie te werk stellen zal beschouwen als misdadigers.
HIAAEXIi SS
Op 1 Januarij 1862 waren aanwezig 2332 nederl. zeeschepen
metende 286,217 lasten, en op 31 Dee. 2289 zeeschepen,
metende 277,122 1., waaronder 38 stoomschepen.
In 1862 zijn ingeklaard 8361 schepen (waarvan 3474 on
der nederl. vlag) metende 1,695,212 1. (15,108 meer dan in
1861), en 500 schepen in ballast, eu uitgeklaard 4872 sche
pen (waarvan 2425 onder nederl. vlag), metende" 1,108.359 1.
(76.709 meer dan in 1861), en 4206 schepen in ballast.
Bij den jongsten storm is op Vlieland een tjalk vergaan,
waarvan 2 man der ekwipageen op Ameland een fransche
■schooner gestrand waarvan 3 man gered zijn. Van Texel
is een schuit met 3 man naar Harlingen vertrokken en niet
teregt gekomen. Mede is een Sclieveningsche pink verloren
gegaan met 6 man, nalatende 4 weduwen en 13 kinderen.
In de gemeente Doornspijk is de behoefte door de over-
strooming zeer hoog gestegen. De Westkappelsche dijk op Wal
cheren heeft outzetteud geleden en vordert groote inspanning.
Z. M. heeft op verzoek eervol ontslag verleend aan den
hoogleeraar in de letterkunde de Greuve te Groningen en
tot die betrekking benoemd den lieer U. van der Wijck.
600 Ingezetenen van Middelburg hebben den Komug, ter
gedachtenis van Z. M. bezoek aan Zeelandeen schilderij
aangebodenvoorstellende' de aankomst aan liet. Zijpe.
De wet op de waterwegen is door den Koning dadelijk
goedgekeurd en daarvan per telegraaf aan de burgemeesters
vau Amsterdam en Rotterdam kennis gegeven. In heide
steden zijn de vlaggen uitgestoken en hebben de gemeente
raden commission afgevaardigdom den Koning voor zijne
ondersteuning der zaak dank te zeggen. De kamers van
koophandel der beide steden zenden tot hetzelfde doel eene
vereeuigde commissie. Amstels Mannenkoor, sterk 82, eu
Amstels harmonie Kapel, sterk 36 leden, hebben in den avond
van den 26 serenades gebragt aan den burgemeester der
hoofdstad den voorzitter van do kamer vau koopli. v. Heit-
kelom en den concessionaris Jager, 's Koniugs verjaardag
zal te Amsterdam eu Rotterdam door eene algemeeue illu
minatie gevierd worden.
Den 21 overleed liet, oud te lid der 2" Kamer, de heer
Anemaetnotaris te Sommelsdijk, oud 77 jaren.
De le Kamer heelt den 24 aangenomen de onteigenings
wet voor den spoorweg van Zutphen naar Goormet 32
legen 1, en den 26 de credietwet voor koloniën, met alg. st.,
waarna zij is gescheiden.
Aan liet Nieuwe Diep zal eene broodfabriek opgerigt worden.
Aanbesteed zijnden 27 te Hoorn liet maken van een
stoomgemaal tot zuivering der stadsriolen. aan J. Zeilemaker.
voor 113Ü0 den 29 te Haarlem liet bouwen van eene school
en ouderwijzerswoning in den Waarlandspolder, gem. Haring-
oarspel, aan Oven, te Oude Niedorp, voor 6770; en den
29 te 's Ilage het maken der stationsgebouwen te Harlingen en
Leeuwarden, aan W. Sonnevelt, te Schiedam, en J. H. Keyser,
te Leeuwardenvoor f 60380 en f 53990.
Den 23 is te Schagerbrug door de Rederijkerskamer Kunst
kweekt kennis, in bijzijn van afgevaardigden der kerkelijke
armbesturen, aan de bedeelden van de onderscheidene gezind
ten uitgedeeld de aanzienlijke som van f 264, zijnde de zuivere
opbrengst, der tot dit doel door haar geneven voorstellingen.
Den 27 is in de Eijerlaudsche gronden een Engelsclie schoo
ner met man en muis verongelukt; alle pogingen om het schip
met de reddingboot te naderen wareD vruchteloos.
Den 30 heeft Dr. Oosterzee het hoogleeraarambt te Utrecht
aanvaard met eene Laiijusche redevoering over het sceptüAsme,
door de hedendaagsche godgeleerden bedachtzaam te ontwijken.
Denzelfden dag is Mr. C. F. Th. v. Muunen geïnstalleerd
als adv, genl. bij het hof van Z. Holland.
De notaris de Graaf te Utrecht heeft, aan het stedelijk museum
te Haarlem eene fraaije schilderij van Ouwater geschonken
voorstellende de Groote markt.
Wij hebben in ons artikel van den 23 November jl. gewe
zen op de overeenstemming die tusschen de provinciën Noord-
Hol laud en Friesland bestaat en op grond daarvan de wen-
schelijkheid eener verbiitdiuu van heide, tot gemeenschappelijke
ontwikkeling op materieel en intellectueel gebiedbesproken.
Om zoodanige verbinding mogelijk te maken wordt, in de
eerste plaats een middel vau gemeenschap gevorderd, vol
doende aan de eisehen van den tegeuwoordigen tijd en zoo
danig aangelegd, dat, daaruit voor beide provinciën het meest
mogelijke nut wordt getrokken en tevens liet, algemeen ver
keer zooveel doenlijk bevoordeeld wordt; een gemeenschaps
middel, dat in beide provinciën de voornaamste plaatsen
verbindt of, in onmiddelijke correspondentie met naar die
plaatsen voerende wegen, aan deze aansluit.
Bestaat eenmaal zoodanige gemeenschap dan ontwikkelen
zich de andere middelen tot de door ons besprokene verbin
ding als van zelve. Immers hebben beide provinciën inder
daad behoefte aan dergelijke verbinding (al doet zich die
thans niet altijd even sterk gevoelen), spoedig zal een le
vendig handelsverkeer ontstaan eu, als gevolg daarvan, vaak
een gemeenschappelijk handelsbelangterwijl liet zich daartoe
over eu weder verplaatsen een ipederzijdsoh kennen en waar
deren zal mede brengen en zich dien tengevolge van lieverlede
ook eeue samenwerking op w tenscliagpelijk en zedelijk gebied
zal ontwikkelen Zoo wordt voor heide provinciën het sehoone
woord van Mr. Dirk Donker Curtius bevestigd: 1)
//Ik zou U malen hoe dit, kind der vrijheid geen duim
•gronds onbetaald inneemt en den vrijen arbeid beloont,
//hoe het weldra de geheele aarde zal bedekken en zich om
«haar zal slingerenzonder botsing noch dwaalspooreven
//als of de Voorzienigheid zijn gang had afgebakend, om
«/alom welvaart en verbroedering te verspreiden en den menseli
//eindelijk te leeren dat de grenspalen der Staten, noch de,
•tongvallen der volken grenzen zijn voor verstand en deugd."
Dat het verlangde gemeenschapsmiddelom aan liet, bedoelde
oogmerk te kunnen voldoeneene spoorweg-verbinding zal
moeten zijnbehoeft schier geen betoog.
Eerlang zaldoor het net der Staats-spoorwegen en de
voor particuliere rekeningen vervaardigde lijnen, liet geheele
verkeer in ons land eene belangrijke wijziging onderdaan en
wil men dus een middel van vervoer, voo Holland en Fries
land onderling, en voor liet algemeen zoo nuttig mogelijk,
dan moet een spoorweg worden aangelegd en deze, in ver
band gebragt met de overige bestaande of te verwachten:
spoorwegende algemeene reisroute voor reizigers, vee en
goederen tnssclien Zuid- en Noord-Holland eeuerzijds eu
Friesland en Groningen anderzijds worden.
Wanneer wij later de meest wenschelijke rigting van
zoodanigen spoorweg hespreken, zullen wij gelegenheid hebben
aan te toonen dat inderdaad, door tijdsbesparing en plaatse
lijke gesteldheiddeze de algemeene eu gewone reisroute
voor het verkeer tusschen de genoemde provinciën kan worden.
Het verleggen van liet personen- eu goederenvervoer door
Holland en Friesland én het zich gemeenschappelijk ontwik
kelen dier beide provinciën is te wenschelijkerwanneer de
doorgraving van //Holland op zijn smalst" inogt worden
beproefd.
Of het voor 'die onderneming' opgemaakte en nu aangenomen
plan uitvoerbaar is; of het uitgevoerd zal worden en weldoorpar-
ticuliere nijverheid of ten koste van den Blaat; of liet eenmaal
uitgevoerd een bruikbareu handelsweg zal opleveren en Amster
dam de verlangde voordeele-n zal aanbrengen behoeven wij niet
te onderzoeken. Hetzij door een kauaal met sluizen, hetzij
door een open zeearmAmsterdam zal trachten door //Hol
land op zijn smalst" een korteren weg naar zee te vinden
en verwacht van dien waterweg niet alleen uitbreiding voor
ziju' algemeenen wereldhandel, maar ook dagelijks goedkoop
en spoedig verkeer met Engeland.
Het noordelijk deel van Holland zal daardoor een eiland
worden eu kanmeer dan door de smalle waterstrook op zich
zelvein afzonderjug gerakendoor het minder aandeel in
het. algemeen verkeer, als de scheepvaart den nieuwen weg
volgt. Ook de handelsweg vau Harlingen op Engeland kan
gevoelig worden aangedaan.
Ontwikkelen Holland eu Friesland zioli evenwel kracht
dadigdan behoeft, de uitvoering van hetgeen Amsterdam
weusclit, geene reden tot bezorgdheid optelevereu, ja kan
daaruit stellig veel goeds geboren worden.
Mogt inderdaad liet noordelijk deel van Holland tot een
eiland worden ingekrompendan kan liet marktwezen van
1) Brochure over het Nut der IJzeren Wegen voor Neder
landby A. J. van IVeelden, te 's Graveuhage 1837.
