y.wi.ï»K v
3tujczotibcn Stukken.
Slabs iHcmus.
waarin de verbetering der financiën niet aan Fouldmaar
aan de instellingen van liet Keizerrijk worden toegeschreven.
Fould heeft daarop zijn ontslag verlangd dat nieten ver
volgens ook Magnevan wien het wel is aangenomen even
wel met benoeming tot lid van den geheimen raad.
UKIEKKIVLA*».
De Nationale Vergadering heeft den 30 met eenparige
stemmenden prins van Holstein tot Koning verkozen on-
d< r den naam van George I.
1T4LIK.
De Gedeputeerden hebben met eene groote meerderheid
liet voorstel der commissie tot verzending der adressen be
treffende Polen aan de regering goedgekeurd. Mede hebben
zij den 19 de verkiezing van pater Passaglia tot Afgevaar
digde bekrachtigdnadat deze zijn ontslag genomen had als
hoogleeraar, omdat, het veroorloofd aantal leden-professoren
reeds bereikt is.
De genl. hamarmora is zich persooulijk aan het hoofd
gaan plaatsen der espeditiën tegen de rooverbenden. Als
buitengewone maatregel zijn de landlieden gelast zich in
hunne woningen optesluiteu en geen vee of levensmiddelen
te vervoeren, op straffe van als medepligtigen der roovers
behandeld te worden.
Te Napels heeft een gevecht plaats gehad tusschen de
pompiers en gensdarmeswaarbij 10 dood in zijn gevallen.
OOMTEIVE&B.JH
Den 21 bevonden zich te Krakau 3000 Poolsche vlugte-
lingen, meestal welgestelde lieden, die hunne verteeringeu
in zilveren roebels of in fransch goud betaalden.
Bij het begraven van een oostenrijkschen infanterist aldaar,
die op de Gallieisehe grenzen door Russische kozakken ver
moord was heeft eene rustige maar indrukwekkende demon
stratie plaats gehad.
Lungiewicz en de tot zijne omgeving behoorende personen
zijn van Krakau overgebragt naar Brünnwaar hij zich
op zijn ecrewoord van niet te zullen ontvlugten vrij mag
bewegen.
Den 25 zijn 450 poolsche geïuterneerden te Olmutz aan-
eebragt.
K!«ibl\!)
Polen. De ondergang van het corps van Langiewicz moet
vooral toegeschreven worden aan de oneenigheid der aan
voerders gevoed door den invloed van Microslawski
De opstandelingen in Plock en Augnstowo hebben eene
bezending van 1000 miniégeweren ontvangen. Te Warschau
zijn 2 spionnen op straat vermoord geworden.
1000 Insurgenten hebben zich in de bergen van Swien
tykrzyz op nieuw georganiseerd en bij Kielce vertoond.
MicklenkesKochowski en andere hoofden hebben weder
talrijke beuden bijeengebragt, die, even als Lclewel in een
gevecht, ten zuiden van Zamosc voordeelen op de Russen
hebben behaald. In het palatinaat, van Sandomir hebben
zich deseelijks nieuwe benden vertoond.
1500 Insurgenten daarentegen zijn bij Muisszen uiteenne-
gaau omdat verdere tegenstand doelloos zoude zijn. Ook
heeft, het revolutionair comité te Warschau zijne agenten
last gegeven, de aanwerving van manschappen té staken en
aan de opstandelingen om allerwege de wapenen neder te leggen.
PItlfISMK.V
Mm den 14 tot, den 24 zijn te Berlijn 15 dagbladen in
beslag en 11 drukpersprocessen in behandeling genomen.
De minister t>. Bismarck oordeelt, dat de 3 Noordsclie
mogendheden zich tegenover Polen niet aan het beginsel van
non-interventie kunnen houden omdat de beweging zich uit
breidt in alle landen tot liet voormalig koningrijk behoorende.
De heer v. Sybel heeft bij liet Iluis der Afgevaardigden
eene drievoudige interpellatie ingediend, vragende; wat kost
de hyeenlrekki'ig van troepen aan de poolsche grenzen,
waaruit worden die kosten bestreden en waarom worden
daarover geene voorstellen aan de Vertegenwoordiging ge
daan? De voorz. minister heeft daarop den 31 in het Huis
verklaarddat de onkosten nog niet te overzienmaar tot
nog toe uit de "oorhanden militaire middelen bestreden zijn,
zonder dat het nog bekend isof de omstandigheden een
buitengewoon crcdiet zullen noodig maken.
Den 29. toen in den kon. schouwburg, in tegenwoordigheid
van den Koning, den Kroonprins en de Kroonprinses, bij de
opvoering vau het stuk de geheime agentdoor den daarin
voorkomenden jongen vorst aan zijne moeder gevraagd werd,
om haar ouden minister te ontslaan en zich te omgeven door
staatslieden die het vertrouwen des volks bezaten", brak de
aanwezige menigte in daverende toejuichingen los.
TT Si BS e enk; SS BI STATES.
Bij de Yazoo-rivier, welke bij Vicksburg in de Mississipi
valt. is een belangrijke veldslag geleverdwaarbij de fede
ralisten 7000 gevangenen en 8 transportschepen hebben ver-
meesterddaarna van Yazoo Pass tot Greenwood doorge
drongen, zijn zij door eene sterke batterij tegen gehoude"i
en, met eenig verlies 3 mijlen ver teruggetrokken.
Den 14 deed hunne scheepmagt onder 'Farragut een aan
val op Port-Hudson welke met groot verlies werd afgesla
gen; liet stoomschip Mississipi werd door de grenateu dei-
separatisten verbrand en het admiraalschip moest zwaar be
schadigd naar Baton-rouge terugkeeren.
In het Congres der separatisten is voorgesteld met, eiken
Staat die zulks verlangt een afzonderlijken vrede te sluiten,
onder beding van de erkenning der onafhankelijkheid.
De Wetgevende Vergadering van Nieuw-Jerséy heeft zich
met eene groote meerderheid voor vredelievende maatregelen
verklaard.
Het bombardement van Galveston is niet geslaagd zoodat
do federale vloot zich heeft verwijderd.
NaarOhio zijn troepen gezonden om de desertie tegen te gaan.
Den 27 is te Stokholm ter eere van den daar aanwezigen,
te Parijs wonenden poolscheu prins Czartoriskieen groot,
staatkundig feest gegeven waarbij onder warme toejuiching
feestdronken op Polen zijn ingesteld en het poolsche volks"
lied is aangeheven.
De heer Stahl r. Holstein had in den Rijksdag reeds voor
gesteld dat Zweden zou overgaan tot dadelijken bijstond
der Polen.
Ba.\\K\EA\ö.
De schade door den brand veroorzaakt aan het gebouw
der teeken-akademie te 's Hage beloopt/ 3000 en aan het
mobilairdat voor f 40000 verzekerd was28000. De
Haagsche Brandassurantie had deze ingeschreven post weder-
verzekerd bij den agent der maatschappij de Phoenixdoch
het bestuur daarvan weigert die verzekering te erkennen.
De 2* Kamer heeft den 28 Maart verworpenmet 35
tegen 20 st., de subsidie aan de Holl. Spoorweg-maatschappij
en eenparig goedgekeurd de wijziging van den accijns op
liet buitenl. gedestilleerd, met tie daarop bel rekkelijke wij-
ziging in het handelsverdrag van 1840 met Frankrijk, alsmede
de wet tot voorziening in eene verevening door de Rekenkamer.
De minister van biuuenl. zaken heeft den 31, in het locaal
der B' Kamerop plegtige wijze uitreiking gedaan van de
bekrooningen op de wereldtentoonstelling te Londen aan
Nederl. industriëlen toegekend.
Prins Fredenk heeft zich bereid verklaard de hoofdcom
missie voor de oprigtiug van een gedenkteeken voor 1813
aautevullen met 13 leden, uit Amsterdam, Rotterdam en de
provinciale hoofdsteden. De commissien te 's Hage Rot
terdam Arnhem en Groningen hebben zich niet dan op
toezegging of in de verwachting daarvanof onder voor
behoud geconstitueerd.
J. v. A.. vader van het Geref. weeshuis te Koog a. d. Zaan
is gevankelijk naar Haarlem gebragt, wegens onzedelijke
handelingen in dat gesticht, gepleegd.
Men verzekertdat de inschrijvingen voor de doorgraving
van Holland, den 30 en 31 te Amsterdam geschied, ruim
7 millioeu hebben opgeleverdzij zijn door de maatschappij
aanvaard. De Koning heeft zijne gedane inschrijving ver
dubbeld en den burgemeester berigt, dat hij zijn voorgenomen
bezoek van de hoofdstad zal uitstellentot dat meerdere
blijken van deelneming in de nationale onderneming der
doorgraving gegeven zijn.
Den 1 April is te 's Hage besteed het bouwen van een
steenen kustlichttoren op Texel aan A. Seret te Siiedrecht,
voor f 64,473, en den 2, door de commissie voor de Staats
spoorwegen, het maken van eene buitenhaven en havendammen
aan den zuidelijken mond van het kanaal door Zuid-Beveland,
aan J. v. Haaftente Siiedrechtvoor 2S7,000.
Aan den Heer J. U.
"Gij zegt: »Ik beu rijk en verrijkt, en heb geens dings
//gebrek. 't Overige van dat woord is genoegzaam be
kend. Maar evenzeer, dut niet de hoeveelheid slechts de
hoedanigheid van 't, geen in eenige plaats in 't belang van
kunst, en wetenschap geschiedt tot eersten en voornaamsten
maatstaf mag strekken van '1 geen ze op 't gebied der cul
tuur beduidt. Niet »wat?" -oneindig minder"hoeveel?"
uitsluitend: - wat goeds wordt, daar verrigt is de vraag
op wier juiste en eerlijke beantwoording 't hierbij vóór alle
dingen aankomt. Berst daarna wordt de andere van belang:
»Eu hoeveel van dat goede -- Eén enkel voorbeeld slechts
uit al het door u opgenoemde! Één: omdat hetgeen dien
aangaande valt op te merken zoo ligt op het andere kan
worden overgebragt. 't Beteekent luttel te kunnen zeagen:
"lil Alkmaar zijn zonder hulp van buiten Hagdns Schóp
fnng en Jahreszeiten ten gehoore gebragt.." De vraag is
eenvoudig: »Of ze zijn uitgevoerd op een wijze die allezins
lof verdient?" Want beter is 't, een klein werk onberis
pelijk voor te dragen, dan, aangrijpend wat de krachten te
boven gaat, zich te vergrijpen aan het groote.
Liefde voor de stad uwer inwoning drijft u. Geen wel
denkende die 't. niet, in u achten zal. Maar de liefde schuwt
alle vooringenomenheid. Zij wil bloei en vooruitgang van
't geen ze bemint. En aangezien nu eenmaal alleen waar
heid en moed om toestanden te peilen en de slotsommen
des onderzoeks eerlijk uit te spreken die beiden bevorderen
kunnen, toont diegene 't meest zich Alkmaars vriend die
onpartijdig gispt, wat in Alkmaar gispenswaardig is. "Een
vriend die mij mijn feilen toont, gestreng berispt en nooit
verschoontis mede een dier woorden dievelen
bekend wel door geen nadenkende zullen weersproken worden.
Bescheidenheid tegenover den uitgever dezer courant, ver
biedt een breeder uitwerking van't bovenaangestipte. 't, Ware
misbruik maken van zijne welwillendheid over zijne kolom
men te beschikken tot het voeren van een lang voortgezet
twistgeding. Vandaar 't schetsmatige van 't. bovenstaande.
Vandaar ook dat. zelfs bij eventueel antwoord uwerzijds,
dit over deze zaak mijn laatste woord zal moeten wezen
IL
Nadat reeds 8 dagen vroeger een ijverig stadgenootop
zijne wijzevoor een talrijk gehoorzijne denkbeelden had
ontwikkeld, over hetgeen Alkmaar, bij de voltooijing van
het spoorwegnet en andere wenschelijke hulpmiddelen, wor
den kan had op nieuwop den 1 dezerten gevolge
eener in dit blad geplaatste uitnoodigingeene vereeniging
van stadgenooten van allé rangen en standen en nog taf-
rijker dan de vorige, plaats, voor welke de heer Cohen Stuurt
optrad, tot uiteenzetting zijner plannen, ter bevordering van
den bloei onzer stad. Hij deed dit met al de kracht welke
welsprekenheid en warme overtuiging kunnen verleenen.
Hetgeen hij in het belang der bevolking verlangde tot, stand
te zien gebragtwas geheel afhankelijk van de vervulling
van het door het gemeentebestuur en de kamer van koop
handel aan de hooge regering gerigte en door de Amster-
damsche kamer ondersteunde verzoek, om het jaagpad lungs
het, te vergraven gedeelte van het Kanaal te brengen aan
de oostzijde daarvanen alzoo dc wisselplaats voor de eerst
oostelijk en later westelijk te trekken jaagpaarden te ver
plaatsen van de Erieseiie poort tot beuoorden de nieuwe
spoorwegbrug. Hij trachtte dus zijne hoorders ten zeerste
van het wenschelijke dezer verandering te doordringen en
hen aantesporenook van hunnen kant,, daarvoor zooveel
mogelijk in de bres te springen. Slaagde deze poging, dan
bestond er geen beletsel, om het aflesnijden en uitnemend
tot haven geschikte Kauaalpand voor eene door het wes
telijk jaagpad gedreigde, geheele of gedeeltelijke afsluit ing te
vrijwaren en alzoo eene openein- en uitvaart voor de nieuwe
haven te bekomen, en zou tevens de gelegenheid ontstaan,
om de vaartuigen, welke nu hunne voor Alkmaar bestemde
lading aan de overzijde van het Kanaal in vletten enz. moeten
overladen, eene geschikte losplaats, onmiddelijk aan de stad,
te verschaffen. Daartoe zou dan de hooge walnoch ter
afweering van het water nocli ter verdediging tegen vijandelijk
geweld meer noodig, geslegt en het daarnevens liggende
slootje gedempt en dat alles in eene uitgestrekte Kanaalkade
herschapen moeten worden.
Was zulks gesellied, dan moesten bestuur en burgerij de
handen ineen s;aanom het marktwezende hoofdbron van
de welvaart der bevolking, ten hoogsten trap te verheffen
en de daarvoor zoo gunstige ligging onzer gemeente op alle
mogelijk!* wijzen te benuttigen. Konde daartoe de aanleg
van harde wegen door den Heer-Hugo-Waard en de Nollen
strekken, nog meer heil verwachtte de spreker van de uit
breiding en verbetering der binnen de stad voor den verkoop
dei landbouwproducten bestaande marktplaatsen en de der
waarts leidende straten en grachten, indien die verbeteringen
tot stand gebragt werden zgoedzóó doelmatig en zóó
schoon, dat zij nergens elders werden overtroffen, ten einde
alle opcenhoopnig vau handelaars en koopwaren te voorkomen
en de gelegenheid te geven de producten ruimveilig en
gemakkelijk ter verkoop ten toon te stellen. Hij oordeelde
alzoo noodzakelijkde vergrootiug en overdekking der kaas
markt liet bouwen eener overdekte graanmarkt op het ter
rein der gesloopte infirmerie en het inrigten der Paarden
markt, vergroot door afbreking der overtollige kazerne enz.,
tot eene veemarkt. De Kanaalkade zou de natuurlijke eu
ruime toegang worden tot, al deze inrigtingeu, wat de kaas
markt betreft door bet vervangen van de Bokkesluis eu de
biug bij de Peperstraat, door basculerende bruggen, t,er na
dering van liet Waagplein door schepen met staande masten,
door het, opruimen der loodsen aau de Pieterstraat, en door
liet, verlengen der Achterstraat tot aan die Kade. De door
de Friese he poort ingevoerde massa vee zou daarlau^s naar
de nieuwe veemarkt vervoerden het verkochte nabij deTexel-
sche poort in schepen geladen of over de afgegraven wor
dende vest naar de Geesterpoort en het spoorwegstation
geleid kunnen worden. Wat eindelijk de graanmarkt betreft,
leeds aan het water van het Luttik-Oudorp gelegen, zou
dit ook aau hare andere zijde eeuigsins liet gevafworden,
indien het bestaande plan doorgingom het Kanaal van de
Iliesche poort op den Omval te rigten, en alsdan de Kade
tot de Bierkade doorgetrokken werd. Tot verdere volmakincr
dezer werken waren noodig de afgraving van de Doelenkluft
eu de kluften tusschen de Priesche poort cn den Achterweg
en het verlengen der Lombardsteeg.
De spreker ontveinsde zich de groote uitgaven niet aau
de uitvoering dezer plannen verbonden, maar meende, dat
zij voor bet vervolg rijke vruchten zouden dragen. Onze
markten zouden heinde en verre bekend door \>erkoopers
en koopers meer bezocht worden eu de toeneming van de
waarde der perceelen g, legen aau de geprojecteerde markten
en wegenof benoodigd voor het opslaan van de nu vaak
met groote kosten elders gebragt en geborgen wordende
koopwaren en voor de vestiging van vreemdelingenwas
niet te berekenen. Bovendien kwam het vooral op het willen
aan. Den gemeenteraad wien het niet dan aangenaam kan
zijn met de krachtig en duidelijk uitgesproken wil en de
behoeften der ingezetenen bekend te wor.leuwas het toe
vertrouwd en hij bezat daartoe de magt zioli de noo-
dige middelen te verschaffen. Men moest dus beginnen met
de vorming van een goed plan de spreker gaf het zijne
voor beter en om daartoe te geraken vond hij het uit
schrijven van een prijsvraag het beste middel, niet zoodanig
dat middelmatige talenten daaraan hunne krachten waadden
om iets middelmatigs voort te brengen, maar onder uitioving
eener belooning, welke de eerste bouwmeesters kon bewegen
tot bet. scheppen van een ontwerp, dat aan alle vereischten
voldeed. Voor ieder toegankelijke vergaderingen, maar spe
ciaal belegd voor en bezocht door belanghebbenden bij de 3
verschillende soorten van markten zouden, door bespreking
van de verschillende behoeften daarvankrachtig kunnen
bijdragen tot het verspreiden van meer licht over deze onder
werpen en tot eene juiste redactie der prijsvraag.
De doorgraving van Holland op zijn smalst, voor sommige
Alkmaarders een schrikbeeld, als zoude die onderneming
ongunstige gevolgen voor onze gemeente hebben, werd door
den spreker van, eene ganseh andere zijde beschouwd. De
hoofdstad, nog meer dan voorheen van het rijke en vruchtbare
Noord-Holland afgesnedenzou de behoefte gevoelen aan
een voorpost, een brandpunt, waar de producten van dat
gewest te zanten vloeiden en van waar ztj op gemakkelijke
wijze derwaarts konden opgezonden worden. Évenzeer zou
Alkmaar zoodanige stapelplaats worden voor den uitvoer
naar buiten's lands, verbonden als het, was door liet Kanaal
en den spoorweg met het Nieuwe Diep.
Ten laatste bragt de spreker ook de geprojecteerde spoor
verbinding met Friesland ter sprakewaaromtrent hij in
staat was de warme belangstelling van den minister van
binn. zaken te kunnen mededeelen. Bij de onzekerheid van
het meest wenschelijke der aansluiting of te Alkmaar of te
Wormerveer, was hem door zijne mede-aanvragers der con
cessie opgedragen, te Zaandam eene vergadering te beleggen,
ten einde zich te vergewissen van de gezindheid, de belang
stelling en den ijver der Zaanlandsche bevolking voor die
onderneming. Wat moest hij op die vergadering omtrent de
belangstelling en de voornemens der Alkmaarders getuigen?
Zou bij daar moeten verklaren, dat zij laauw en onverschillig
waren of zou hij moeten verzekeren, dat zij vastelijk besloten
hadden hunne stad tot de eerste en beste marktplaats van
Nederland te verheffen en dus de Westfriesche locomotief
te dwingen hunne veste aan te doen Hij hoopte het beste
en was verzekerd het zijne gedaan te hebben voor het wel
zijn zijner woonplaats, die hem iiefwas. De omstandigheden,
waarvan voorspoed en achteruitgang afhangenliggen niet
geheel in onze handmaar wel om van elke omstandigheid
de voordeeligste partij te trekken, mits men het, ijzer smeedt
als het heet is en de bakens verzet waar het tij verloopt
mits men naauwlettend bedenkt wat, de tijden vorderen en
de handen uitstrekt om te grijpen wat het fortuin ons biedt.
Zulk een tijd was thans voor Alkmaar aangebroken en het
lag aau de burgerij zich door anderente doen voorbijstreven,
of zich door krachtigen wil en eendragtige zamenwerking
een glansrijke toekomst te verzekeren.
De schitterende improvisatie des sprekerswaarvan wij
niet dan eene dorre ontleding hebben kunnen gevenwerij
