itlarfitbcrigtcn.
Jngczoubctt Stukken.
Stabs £licutas.
gen 11 st. verworpen. Sedert beraadslaagt de Kamer over
de begroeting van koloniën en over de rigting van het ka
binet op koloniaal gebied. Ingekomen zijn de 3 tractaten
met Belgiebetreffende den afkoop der Scheldetol. de rége
ling der Maasaftapping en handel en scheepvaart (zij zijn
den 26 door den Belgischen Senaat met alg. st. op 1 na
goedgekeurd).
Den 26 is buiten Oldenzaal een begin gemaakt met het
maken der aardenbaan voor den spoorweg Almelo Salzbergen.
Den 29 heeft de commissie voor de staatsspoorwegen be
steed het maken der kunstwerken enz. tusschen Roermond
en Venlo aan Vencaijen te Pannerden voor 388,000
het bouwen der stations te Sittard en Roermonde en van
de halten op dien weg aan denzelfde voor 99000en het
maken van bergplaatsen en andere werken op den spoorweg
van Harlingen naar Groningen aan IV. Sonneveld te Schie
dam voor 141,200.
Bij Kon. besluit is bepaald dat de examina afteleggen voor
de prov. commissien van geneesk. onderzoek en toevoorzigt
geldig zullen zijn voor het geheele Rijkmoetende de can-
didaten zich voor hun examen vervoegen bij die commissie
binnen welker ressort zij woonachtig zijn. Ook zijn voor de
plattclands-geueesheereu, wat het heelkundig gedeelte betrelt,
even hooge eischen gesteld als voor de stedelijke heelmeesters.
Den 27 had te Hoorn een verschrikkelijk ongeval plaats,
een jongman van 21 jarendie 's avonds te voren met zijne
beminde van een Pinksterreisje was huiswaarts gekeerd, had
namelijk een pistool geuomendit in zijn mond gezet en
afgeschotenzoodat het te verwonderen wasdat hij niet
oogenblikkelijk dood bleef, hij is echter nog in leven, doch
men vreest voor hem.
komt steller dezes voordat ons klimaat zoodanigen veelvul-
digen oogst niet toelaaten waartoe dan de proefneming
C. K.
Niet slechts in Frankrijk en Duitsehland maar vooral in
Engeland, waar het klimaat wel niet gunstiger is dan hier
te lande, geschiedt znlks. Met minder land onderhouden de
eigenaars meer veedes zomers geplaatst in open en ruime
stallen. In een der laatste nummers van de Illustration kan
de heer K. daarvan meer vindengeschreven naar aanleiding
van de door Victor Hugo aangeheven en door den grooten
Liebig op wetenschappelijke gronden gebillijkte klagt., "dat
de zee de steden uitzuigt." Wij noemen slechts dit weekblad,
hoewel geen authoriteit op lanlliuishoudkundig gebied, om
dat het. ons als zeer recent het eerst voor den geest komt.
Overigens danken wij den heer K., dat hij door boven
staande regelen bekendheid gegeven heeft aan den toestand
zijner kuilen en aan de door hem ondernomen proef. Zulks
was zeer noodig.
Alkmaar 29 Mei. Kleine Kaas (Hooi) 27,75, dito (Gras)
28,75. Commissie dito (Gras) ƒ30, Middelbare dito (Hooi)
ƒ29, (Gras) ƒ31,25, laasste prijs ƒ18, aangevoerd 416 sta
pels, wegende 81790 NP.
30 Mei. Aangevoerd 4 Paarden 80 a 200, 25 Koeijen
60 a 150, 243 Schapen 8 a 20, 531 Lammeren ƒ4 a 12.
106 magere Varkeus 12 a 20, 304 Biggen f 4 a 7, uuclit.
Kalveren 4 a 8. Boter per kop 60 a 70 ets.
Broek in Waterland 28 Mei. Kleine Kaas 27,50, aange
voerd 27 stapels, wegende 5478 NP.
Enkhuizen 27 Mei. Kleine Hooikaas 26.50, dito Gras
27.75, aangevoerd 25 stapels, Gerst 4,50 a 6, Haver
3 75 a 4.75, bruine Boonen ƒ10 a 10,25 graauwe Erwten
10 a 10.50. vale dito f 8,50 a 8.75, Karweizaad 14,75
a 15 en Mosterdzaad/ 22 a 22,50.
Hoorn 28 Mei, Kleine Graskaas t 28.50, aangevoerd
198 stapels, wegende 51291 N.P.
30 Mei. Tarwe 10. Gerst 6,25, Haver f 4,25. bruine
Boonen 10,50, graauwe Erwten f 11, vale dito 8. witte
dito 12, aangevoerd 67 mud. Op monster verkocht: 25
mud Mosterdzaad a 22,50. en 20 mud Karweizaad a f 15,
12 Paarden f 60 a 160, 20 Koeijen ƒ100 a 170, 15 Kal
veren ƒ6 a 9, 300 Schapen ƒ10.50 a 23. 165 Lammeren
ƒ68 12,50, 250 Varkens 7,50 a 19. 9 Zeugen 17 a 31,
450 Biggen ƒ4 a 6.50. 16 Bokken J 0,40 a 4,50, 9 Geiten
0,60 a 7,75, 95 Kippen 35 a 90 ets., 19500 Kippeneijeren
ƒ2,10 a 2,30, 7300 Eenden dito 2,45 a 2.60. 2900 kop
pen Boter 47 a 52 ets. per kop, 35 mud Aardappelen 1,20
a 2per mud
Uedemblik 27 Mei. Kleine Kaas 27. aangevoerd 64 sta
pels, wegende 15425 NP.. Boter 1,04 per NP., Kippen
eijeren 2.20. Eenden dito 2,50 per 100.
Monnickendam 27 Mei. Kleine Kaas 28.25, aangevoerd
28 stapels, wegende 5997 NP.
Purmerende 26 Mei. Aangevoerd 315 Runderen 126 vette
Kalveren 55 tot. 75 ets. per N.P., 104 nucht.. dito f 3 a 10,
58 vette. Varkens van 40 tot 48 ets. per N.P., 13 magere
dito 12 a 23, 270 Biggen ƒ4 a 7.50. 986 Schapen en
Lammeren, Boter ƒ0,85 a 0,95. Kleine Kaas (Hooi) ƒ27.75,
Middelbare dito ƒ27. Kleine (Gras) ƒ28. middelbare dito
ƒ30, aangevoerd 111 stapels, Kippeneijeren 2,40, Eenden dito
ƒ2,80 per 100.
Schagen 28 Mei. Aangevoerd4 Paarden f 25 a 90
4 Stieren 40 a 100, 28 magere gelde Koeijen 50 a 90,
vette dito f 160 a 200, 16 Melkkoeijen 70 a 120. 14
Vaarsen (Hokkelingen) 20 a 4035 nuchtere Kalveren
2.50 a 5, 130 Schapen (overhouders) f 16 a 26 190 Melk-
schapen /12 a 20. 3500 Lammeren 4 a 14. 16 Bokken en
Geiten ƒ0,60 a 3,50, 26 magere Varkens ƒ12 a 18 189 Big
gen ƒ487, Konijnen 10 a 60, Kippen 40 a 75. Eenden 40
a 70. Duiven 10 a 35 ets.. Boter 67j- ets per kop of 90 ets.
per N.P.. Kaas 25 a 40 ets. per N.P., 14000 Kippeneijeren
f 2.10 en 8000 Eenden dito 2.50 a 2.60 per 100 stuks.
Schiedam 29 Mei. Moutwijn 10.50. Jenever t 16.
Londen 28 Mei. Aangevoerd 1150 Runderen. 6700 Scha
pen en Lammeren390 Kalveren en 380 Varkens. Beste
Rund. 4.10, Schap, en Lamm. 4.10, Kalv. 5. en Vark. 4.6.
Na al hetgeen in dit en vorige nummers reeds gewisseld
is over de doelmatigheid van beer als bemestingmiddelmoge
nog het volgende ingezonden st.uk eene plaats vinden dat
de kwestie terugbrengt tot datgeen waarvan aanvankelijk
slechts sprake was: de verkoop der beer enz. als middel van
inkomsten voor de gemeenten.
Aan de Redactie der Alkmaarsche Courant.
In uw geacht blad van 3 Mei komt voor een stuk, over
genomen uit de Prov. NBr. en 's H.Ct., waarin de gemeente
Groningen alle lof wordt toegezwaaid over hare bijzondere
administratie aangaande het daarstelien van beerputten en
het ophalen en verkoopen van asch en vuil (straatmest).
De zich noemende landbouwer moge het wel meenen doch
als hij met zijne eigene zaken doet zooals hij met de be
schouwing van de Groningsche administratie heeft gedaan,
door n.l. wel de inkomsten maar niet de uitgaven in aan
merking te nemenzal hij zich m het eind even goed be
drogen vinden, als sommige gemeenten, die in dit opzigt
het voorbeeld van de gemeente Groningen hebben gevolgd.
Het is waar, de gemeente Groningen trekt «eel geld voor
haren straatmestdoch dat voordeel ontspruit niet uit, bij
zonder beheer, maar uit een zamenloop van omstandigheden,
waardoor de prijzen van genoemd product aldaar tot eene
hoogte zijn gestegen, waarvan men, in ons geheele vaderland,
te vergeefs een tweede voorbeeld zoude zoeken en als bewijs
daarvan kan het volgende dienen
In het jaar 1861 werd dé straatmest van de gemeente
Groningen verkocht voor de belangrijke som van 43000,
Daarvan moest echter worden afgetrokken de onk. rekening,
welke (ten bewijze dat de administratie te Groningen ook
hare schaduwzijde heeft) in vergelijking van de bevolking
te hoog is en niet minder bedraagt dan de somma van
23000,Zoodat er eene zuivere winst overschoot van
20000,—.
Maar was nu de hoeveelheid straatmest welke te Gronin
gen door de enorm hooge prijzen f 43000,opbragtver
kocht voor den prijs welke men in 's G'avcnhage uf elders
gewoonlijk voor dat art. betaalt', o. 1. ƒ1.20 per seheepstou
of kub. et gelijk aan 1000 kilo's, dap zoude die opbrengst
slechts geweest zijn lli51,zoódat er in plaats van
20000,zuivere winstdoor de veel te hooge onk. rek.
van ƒ23000,—, een tekort van 8849,zoude zijn geweest.
Ik geei daarom in bedenkingof het voor den zich noe
menden landbouwer niet beter was, dat ZEd. zich voor het
vervolg onthield van aanbevelingen betreffende zaken, die op
zijn zachtst genomen door ZEd. niet goed worden begrepen.
's Gravenhacje
den 21 Mei '1803. P. H II.
Aan den geeerden inzender der teregttcijzingen aan
gaande de zoogenaamde beer of poortaardeals mettstof.
1°. Is de situatie der kuilen in volkomen overeenstemming
met. zijne aanwijzing, daar ze in waterdigte klei met een
halven'steen gemetseld zijn, niettegenstaande men destjjds te
Amsterdam en elders daartoe slechts aarden kuilen bezigde.
En wat nu het overdekken dier kuilen aangaatook dit
zonde reeds bewerkstelligd zijnwanneer slechts het uitzigt
op toenemende consumptie eenigermat.e de goedmaking dier
onkosten beloofde.
2°. Is de als noodig voorgestelde proefneming geschied en
wordt die nog gecontinueerd.
Bij de houtloods der H.H. Conijn. achter het Heiltgeland.
is gedurende eeuiee jaren voor eiken belangstellende een
stuk land te bezigtigen op de aangeduide wijze steeds bemest.
Wat echter de tentoonstelling van een 8 a 9voudigen
oogst in één saizoen aangaat, komt de vraag opof de geachte
inzender of raadgever, in zaken den landbouw betreffende,
zich wel volkomen op de hoogte heeft gesteldalthans het
Men leze openbaarmaking van het bedrag enz.
Ik wenschte wel meerdere bestrijders te hebben als Z.
Zijn in menig opzigt goed geschreven stuk, (de vorige week
onder het ingezoudene opgenomen) is een bewijs van warme
belangstellingvestigt ook anderer aandacht op de zaak
en leert mij in hem, die zegt: zich met de détails van mijn
plan niet te kunnen vereeuigen, een krachtig bondgenoot
kennendie mij nog bovendien toezegt een ierme hand te
helpen.
Daar Z. ons belooft het niet bij het geschrevene te laten
en nog zijdelings tot mij eene vraag rigt., meen ik hem met
een enkel woord te moeten beantwoorden.
Onze strijd is eigenlijk een spiegelgevecht.
Ik beweerReeds in den tegeuwoordigen toestand van
onze gemeenschapsmiddelen en marktwezenzijn de mrig-
tingen voor onze groote veemarkten (ook graan- en kaas
markten, maar daarvan is thans geen sprake) niet voldoen
de en slecht; bij eenige uitbreiding van den handel zijn zij
zeer zeker te klein. "Daarom is verbetering noodig en nu
wenschehjkwant als Alkmaar begint met zicheigene
kracht, uitnemende ligging en geschiedenis bewust, op het
Alkmaar toekomende standpunt te plaatsenzal het door
zich zelve de aanteleggen gemeenschapsmiddelen tot zich
trekken.
Z. is met mij van gedachtedat het bestaande onvol
doende geacht moet worden.
Ik beweer: Verbetering op de thans gebruikte terreinen
is onmogelijk en dus verplaatsing noodig.
Z. schijnt in verplaatsing bezwaar 1e zien, maar is het
eigenlijk met mij eens. Hij stelt voor verruimen van hei
thans bestaande, door toevoeging daaraan van het terrein
tusschen de Friesehe poort en de vlotbrugen daardoor
gelegenheid om de naauwere straten en stegen te verlaten.
Bij zoodanige inrigtiug zullen van de tegenwoordig inge
nomen plaatsen niet vele meer worden gebezigd. De markt
zal zich niet verdeelen en van het Waagplein, Houttil
Paardenmarkt, Koningsweg, ja vermoedelijk ook van den
Dijk naar het nieuwe terrein worden overgebragt. Alleen
de thans gebruikte Achterweg zou misschien zijn vee
behouden
Ik meen dat verplaatsen te moeten noemen maar wil Z
het liever betitelen verruimen, ik heb er niets tegen en stel
dan voor, ook mijn plan te noemen verruimen aan de vee
markt door toevoeging daaraan van een gedeelte van de
Paardenmarkt.
Maar wigtiger bezwaar tegen mijn plan, zegt Z„ zijn de
kosten, en die stel ik. naar zijn gevoelen, al heel ligt.
Ook hier is ons verschil niet belangrijk
Ik stel voor: de kazerne afbreken en liet terrein bestraat,-
Z. »de grond voor ballast verkoopen en het terrein bestraat!"
Misschien bedoelt Z. het door mij voorgestelde om de
veemarkt heel goed interigtente beplanten en eenige toe
gangen te verbeterenmaar de behoefte aan een en ander
zal zich ook bij.zijn plan doen gevoelen, ja, ik durf zeli
bewerendat Z., naar zijn schrijven te oordeelende raar
niet is van halve maatregelen en dus ook hij goede inrig-
ting van het door hem voorgestelde terrein zou verlangen.
Mogt een en ander voor mijn terrein iets hooger zijn dan
voor het zijne, hetgeen ik betwijfel, dan, meen ik, dat d'
gelegenheid om ongebruikt terrein te verkoopenvoor de
Paardenmarkt zou moeten doen stemmen.
De plaatsing van het spoorwegstation bewesten de stad
is uu fait accompli, zegt Z.
Ik ben dat volkomen met hem eens.
Maar juist omdat wij staan tegenover un fait accompli
moet de vraag zijnWaar nu het meest geschikt de vee
markt geplaatst? Kwam het station beoosten de stad, dan
zou de Paardenmarkthoe geschikt ook overigenszijne
aanspraken hebben moeten opgevenwant bij gelijke ge-
scniktheid van terreinmoetals men het belang van de
markt raadpleegtliet digst bij het station gelegene' verko
zen worden.
Ik kom daardoor van zelve aan de vraag van Z., welk vee
ik bedoel, als ik zeg de Paardenmarkt boven het plantsoen
te verkiezen om de betere gelegenheid tot aan- en afvoer?
Mijn antwoord is: al het vee. Keeds op de markt, zelve is
verplaatsing, aanbrengen en afvoeren van vee, gemakkelijker
op de Paardenmarkt, door de dat terrein doorsnijdende en
daarop uitkomende straten. De opeenhoopiug, die het thans
schier ondoenlijk maakt om liet verkochte vee onmiddelijk
te verwijderen behoeft daar geene plaats te hebben. Men
zou b.v.. des noodigkunnen bepalenen dahrtoe bestaat
bij de Paardenmarkt voor iedere rigting gelegenheid, dat
het ter markt komende vee door deze en het weggaande
door gene straat zal worden vervoerd. Dat kan bij het
plantsoen niet zoo goed.
Maar er is meer dan dat komen en gaan naar en van de
markt. De aan- en afvoer van en naar andere plaatsen.
Het station bewesten de stad is un fait accompli. Dat
station zal, zoo wij hopen, spoedig van twee, latcFvan vier
spoorwegen het vereenigiugspunt zijn. De aan- en afvoer
vau het vee zal, als er een spoorweg naar den Helder, naar
Frieslandnaar Amsterdam en naar Haarlem komtanders
en (naar men verwachten mag) meerder geschieden dan thans.
Eene plaatsing digt bij het station dierwegenisdusverkiesselijk.
De haven is un fait accompli en vermoedelijk ook de ge
legenheidvoor de van noordelijker plaatsen komende vaartui
gen, om, zonder overbrenging van het jaagpad aan dc west
zijde jagende, de markt te hereiken.
De vaartuigen kunnen in die haven en in het water be
westen de Paardenmarkt veilig liggen tot laden en lossen.
Zij kunnen dat niet aan het plantsoen, want het, water daar
langs is het kanaal en er bestaat daar gevaar voor aanvaring.
Éindelijk: een nuttig gebruik van de Paardenmarkt zou
ook dal deel van Alkmaar wat doen herleven, én wordt
Alkmaar wat wij wenschèn dat het zich maken zal
is het dan niet beter de terreinen om de graanmarkt (ik hoop
spoedig overdekt) meer bijzonder voor den graanhandel, die om
en nevens de kaasmarkt uitsluitend' voor den kaashandel, en
die om en bij de Paardenmarkt voor den veehandel te be
stemmen. Zoo doende krijgt men. door afscheiding en vrije
ontwikkeling van de deeleneen goed geheel. Het is een
niet genoeg te waarderen voorregt van Alkmaardat het
bij eenige krachtsinspanning daartoe gelegenheid aanbiedt.
Eene veemarkt binnen de stad en toch in zoo verre buiten
de bebouwing, dat het vee niet door maar langs de stad
er komen kandigt bij een belangrijk stationmet eene
veilige aanlegplaats voor groote en eene voor kleine/,schepen.
Welke stad 'heeft die gelegenheid, zoo schoon als Alkmaar?
Zou het niet zonde zijn. die gelegenheid ongebruikt/te laten?
Ik zeg ja en amen op het beweren van Z„ dat wij bij hef,
beramen" van plannen niet uit het oog moeten verliezen al
wat tot, ontwikkeling van het vrij verkeer kan medewerken.
Schoone markten en vrije handel dat moet onze leuze zijn
C. S.
Ik geloof het geheel onnoodig, het al dan niet wensche-
lijke van die plaatsbepaling thans te bespreken. Die.
plaats was bepaald vóór ik mijn plan ontwierp. Ik stond
dus tegenover un fait accompli. Is die plaatsing, vol
gens Z., verkeerd, dan heeft hij er even veel of even
weinig schuld aan als ik want wij hebben beide gezwegen.
Op de algemeene vergadering der vereeniging lot het vieren
van den gedenkdag van Alkmaars Ontzet in 1573 enz., is aan
de hceren W. j. Hofdijk te Amsterdam. J. W. Adrian
Hiherdink te Muiden (als historieschilder van den storm aan
de Friesehe poort. 18 September 1573) en A. IV. A. Heijblom
te Rotterdam (als componist van het beleg van Alkmaar,
Mannenkoor met, solo's en begeleiding van groot orchest),
liet eerelidmaatschap de.pAereeuiging aangeboden.
De vergadering heeft besloten den gedenkdag van het Ontzet
in dit jaar te vieren door eene toepasselijke redevoering,
gevolgd door eenë matinee musicaleeene tentoonstelling van
de geschiedkundige verzameling over Alkmaar van den heer
C. P. Bruinvis; eehe sotrée musicale et litteraire, waarbij
dé hierboven genoemde compositie van den heer Heijblom
onder zijne leiding zal wordeu uitgevoerdeu een bal.
Voorts is bepaald- het 50jarig feest van Neerlands herstelling
van wege de Veteenigingop üèder vast te stellen wijze,
te vieren.
A IË ES A 0I «s ft K M K ft T 9 KEWTBAXK.
Zitting van den 15 Mei.
1a. H. Bb. O. E c. J. M. V. en d. Ph. E., te Alk
maar, diefstal van lood, b„ e. en d. ieder 4 maanden gevan
genisstraf en solidair in de kosten en a vrijgesproken.
2. a. Pu. E., b. H. B., c. J P. H. en d. J. M. V.. als
boven, a. 2 maanden gevangenisstrafl., c. eu d. vrijgesproken.
