Politiek (Docvzigt,
0ElckcStjfegcfoc Bcvigfcti.
rnet overtuiging Je stelling verdedigdom daar alleeu bevocg-
den toe te laten.
Een andere werkzaamheid, aan de geneeskundige ambtenaren
opgedragen, is het bezoeken van alle openbare gebouwen,
scholengestichten van liefdadigheidslaapsteden en fabrie
ken of andere werkplaatsen, kazernen en gevangenissenten
einde zich zooveel mogelijk bekend te rr.akeu met den toe
stand en de inrigting dier gebouwen in het. belang der ge
zondheid. Ook hier zullen zij niet anders kunnen doen dan
raad geven. Is er aan dergelijke bezoeken wel behoefteen
is er heil van te wachten Alle scholen zijn reeds toe
gankelijk voor de plaatselijke schoolcommissiënde school
opzieners en de provinciale inspecteurs en de wet op het
Lager Onderwijs, zoowel als die op het Middelbaar, verbiedt
het geven van onderwijs in lokalen, die voor de gezondheid
schadelijk tijn. Nog geen waarborgen genoeg? Moeten er
na ook nog bijzondere geneeskundige ambtenaren zijn om te
onderzoeken en raad te geven? Heeft de drukpers dan niet
reeds sinds lang onder de aandacht van allen gebragt,
waarop hier valt te letten Gestichten van liefdadigheid.
Zijn de regenten dezer gestichten dan zoo onwetend bevindt
zich onder hen nooit een geneeskundige, een apotheker of
ander .bevoegd beoordeelaar, die hier raad kan geven? Wor
den de gevangenissen niet reeds bezocht door regenten of
speciale commissiëndoor commissiën uit. de regtbanken,
door een bijzondere» inspecteur En is dat bezoek in het
belang der gezondheid van zoo ingewikkeldeu aard dat bij
voorbeeld de inspecteur der gevangenissen alleen niet in staat
zou zijnom te letten op hetgeen in dit opzigt dient te
worden in acht genomen? Zijn er geen officieren van gezond
heid die de kazernen kunnen inspecteren? Of zijn al deze
personen niet le vertrouwen? En dan de slaapsteden, de
fabrieken en andere werkplaatsen der bijzondere burgers!
Men stelle zich niet voor, dat de inspee.teurs van den Staat
daar veel voorkomendheid zullen ondervindenvooral niet
wanneer zij wat spoedig zinspelen op de straf, die bedreigd
is tegen weigering van toelating of feitelijke verhindering:
en nog veel minder, dat hun raadgevende stem een geopend
oor zal vinden. Men zal hen als lastige spionnen beschouwen,
wier zedelijke invloed reeds dadel ijk hierdoor gebroken wordt, dat
men gedwongen is hen toe te laten. Eu toch verwacht
men hier alles van zedelijken invloed! Van elke andere zijde
kan opmerking of raadgeving een willig oor vinden, slechts
niet van deze. Daarenboven is menige voor de gezondheid
nadeclige zaak in fabrieken en werkplaatsen wel bekend
maar geldelijk belang, de nooddwang der concurrentie, en
wie weet welke gegronde of ongegronde beweegredenen
houden de verbetering legen. Wil de regering zich met den
toestand bekend maken, ten einde een wettelijke regeling
te beproeven, zij zal geen inspecteurs behoeven te benoemen
om dien te leeren kennen.
Van het bevoegd verklaren der geneeskundige ambtenaren
tot het opmaken van proces verbaal van overtredingen der
wetten en verordeningen op het stuk der gezondheid zal
wel niemand groote verwachting hebben, die de vruchten
derzelfde bevoegdheid van de provinciale en plaatselijke
commissiën onder de wet van 1818 heeft gezien.
Maar nu het visiteren der apotheken enz. Dat zal toch
wel een gewigtige werkzaamheid zijn. Een paar vragen
Waarom doet een apotheker een eed? En waarom verdient,
de geëxamineerde en beëedigde apotheker in zijn vak niet
even veel vertrouwen als de geëxamineerde en beëedigde
geneeskundige in het zijne Hecht gij waarde aan den eed
vertrouw er dan op. Hecht, gij er geen waarde aanschaf
hem dan af. Gij eisclit van den genees- heel- en verloskundige
bewijzen van bekwaamheid en een eed van getrouwe pligts-
vrrvulling: maar dan vertrouwt gij hem ook uwe zie.kcn toe
zonder eenig voorbehoud, zonder toezigt. Doet gij den
apotheker dezelfde cisehen scheuk hem dan ook in de toe
bereiding der geneesmiddelen hetzelfde vertrouwen. Zoo de
apotheker oneerlijk is wie staat u borgdat geene andere
dan de door u onderzochte en goedgekeurde geneesmiddelen
zullen toebereid en geleverd worden Kan hij buiten de
voor u toegankelijke apotheek, op een niet "oor u toegankelijke
plaats geene andere geneesmiddelen in voorraad hebben? En
al keurt ge zijn geneesmiddelen, zijn maten en gewigten,
wie staat n borg voor de juistheid en eerlijkheid van zijn
meten en wegen Zoo gij den apotheker niet vertrouwt
dan is uw visiteren zijner apotheek ten eenen male onvol
doende om ons voor bedrog te beveiligen. Vertrouw hem
liever op examen en eed. gelijk gij deu arts vertrouwt. Maar
geheel het wetsontwerp regelende de uitoefening der artsenij-
bereidkunst, dat wij later in 't bijzonder zullen beschouwen,
ademt niets dan wantrouwen. Is dan de verklaring waarmee
de Memorie van Toelichting aanvangt: de wensch, dat de
npoihekersstand zich meer verheffe, iets anders dan kwalijk
geplaatste ironie?
Meer dan ooit meeuen wij ons te mogen verheugendat
wij te ondubbelzinnige blijken hebben gegeven van ons innig
meegevoel voor Denemarken en onze hoop op een voor dezen
staat gunstigeu uitslag van den nu gesehorsten oorlog, dau
dat wij zouden behoeven te vreezen voor eenig wantrouwen
aangaande onze gevoelens. Misschien tocli hebben wij het
vertrouwen van sommige lezers in booge mate noodigwan
neer wg op dit oogenblik verklarenof liever vroegere ver
klaringen herhalen, dat wij volstrekt geen voorstanders zijn
van de handhaving der tractaten van 1852, waarop Engeland
vooral iii de Londensche conferentie zich aanvankelijk beroepen
heeft, en wel ten behoeve van Denemarken. Wie eenigzins onze
overzigten gevolgd heeft, zal zich zonder moeite herinneren
dat wij in het algemeen weinig eerbied hebben voor Iraetaten
en hunne zoogenaamde heiligheid en onschendbaarheid. Daar
mede willen wij niet gezegd hebben, dat Staten, die uit
eigen vrije beweging een vergelijk treffen over een zaak,
waarbij zij gemeenschappelijk belang hebbenen waarop beide
eenig regt kannen uitoefenenvolgens onze meening niet
gehouden zouden zijn dit verdrag gestaud te doen wij be
weren alleen, dat wij veel, wat onderden naam van tractaten
te boek staat, voor niet verbindend houden, en dat. wanneer
men zieli op eenig tractaat, beroept, vooraf de verbindende
kracht daarvan onderzocht dient te worden.
Onze bedenkingen tegen vele tractaten hebben ongeveer
denzelfden grond waarop wg een overeenkomst niet, geldend
achten voorden persoon wiens belangen daarbij geregeld zijn
wanneer zij gesloten is door anderen, die zich als vereffenaars
zjjner zaken hebben opgeworpen, wanneer zij door dwaling
is tot stand gekomen, door geweld afgeperst of door bedrag
verkregen. Aan het eerste euvel vooral misschien ook
nog wal aan andere kwalen gaan de tractaten mank, waarbg
de betrekkinsan van Sleeswijk en Holstein tot Denemarken
eu tot dep Duitsohen Bond zijngeregeld. De omstandigheid,
dat de regeling van 1852 tot al de daarop gevolgde verwik-
kelinsen en eindelijk tot den tcgenwoordigen oorlog aanleiding
heeft gegevenis op zich zelve reeds wei-ug geschikt om
ons met ijver voor haar behoud te vervullen. De bevolking
der beide Hertogdommen is nooit tevreden geweest met de
schikkingen omtrent haar getroffen en hoe Duitschland dit
vuurtje nu ook aangeblazen, en er partij van getrokken moge
hebban lot eigen heerschzuchtige oogmerken, de ontevreden
heid der bevolking bestondis blijven bestaanen is niet
verminderd. Wij zijn altijd nog warme voorstanders van de
leer onzer vaderen van 1581 hoe onchristelijk sommigen
haar ook mogen vinden: «De onderdanen zijn niet door God
geschapen om den wille van deu Vorst; maar de Vorst is
om der onderzaten willezonder welke hij geen Vorst is."
Daarom zouden wij onze beginselen verloochenen wauneer
wij de stelling verdedigden dat Sleeswijk en Holstein onder
den scepter van den Oeenscheu Koning moeten blijven
omdat eenige groole staten van Europa dit eenmaid iu
1852 bepaald hebben. Naast de evengenoemde leer zouden
wij daarenboven een andere willen stellen, en weideze
de bevolking van eenig gewest is niet geschapen tot beves
tigiog, uitbreiding of ronding van het gebied harer magtiger
naburen, maar tot eigen heil en ontwikkeling. En daarom
kan het voor ons de vraag niet zijnheeft Denemarken
Sleeswijk en Holstein noodig of zal Duitschland gelukkig
zijn, als het die hertogdommen in zich heeft, opgenomen?
of heeft Pruissen behoefte aan schoone havens om een zee
mogendheid te worden? Voor ons blijft, de wenscli der be
volking. haar aard, haar vrede eu rust de hoofdzaak.
Wijmeenenop het gezag der geschiedenis van vele jaren,
van eeuwen zelfs, te mogen beweren, dat in die Hertog
dommen twee volkstammen op elkander stuiten die elkan
der vijandig en voor geen verecniging of zamenvloeijing
vatbaar zijn. In het noordelijk deel dier gewesten is het
Deensche element overheerschend in het zuiden voert het
Duitsche heerschappij; beide riglingen zoeken zich uit te
breiden en het geheel in te neiheft. Bij zulk een toestand
is geen vréde, geen bloei, geen rustige ontwikkeling moge
lijk. Vereeniging is hier doodelijkscheiding kan verlossing
brengen. En nu is het ons voorgekomendat in liet Her
togdom Sleeswijk de lijn niet moegelijk te vinden zal zijn
die de grens uitmaakt tusschen den overwegenden Deenschen
en den overwegenden Duitsehen landaard. Tegen de inlijving
van noordelijk Sleeswijk hij Denemarken zouden wij geen
enkel bezwaar kunnen uitdenkenen wij gelooven daarbij
dal de vereeniging met een half, doch zuiver üeeusch, Slees
wijk tot, één geheel het Deensche Koninkrijk krachtiger zal
maken, dan de vrij losse band met 'net half Deensche en half
Duitsche Sleeswijk in zijn geheel.
Het zuidelijk deel van Sleeswijk zou met, Holstein veree-
nigd kunnen worden tot, een Duitsch Hertogdomen wie
er over regeren zalkan ons tamelijk, onverschillig zijn. Of
de Deensche Koning er Hertog van iskan Denemarken
toch niets batenevenmin als Nederland er bij voorbeeld
eenig belang bij heeft dat zijn Koning tevens is Groot-
Hertog van Luxemburg. Is de bevolking van dit nieuwe
Hertogdom niet ingenomen legen Koning Christiaanwaarom
zou li ij geen Hertog mogen zijn? Maar is zij daarentegen
vijandig legen hem gestemd, welke mogendheid of welke
conferentie zou dan het regt hebben haar dien Hertog op
te dringen De Times beweert dat men te Kopeuhage ook
meer en meer naar de scheiding verlangt eu slechts wenscht,
dat de scheidslinie zóó bepaald worde, dat er voor altijd
een einde kome aan alle mogelijke aanspraken van Duitsch
land op het Deensche grondgebied. Naar onze meening kan
dan ook voor Denemarken niets wenschelijker zijn dan dat
het geen duim breed gronds binnen zijne grenzen hebbe,
waarop het lieve Duitsche vaderland eenig regt of eenigen
invloed kan beweren.
Maar er zijn andere plannen althans andere begeerlijk
heden. De ultra-behoudende Pruissische graaf Arnim Boyt-
seuburg heeft een adres aan zijn Koning doen teekenen
waarhij wordt aangedrongen op de aanhechting van Holstein
en Sleeswijk bij Pruissen of althans op een bestendig en
krachtig Pruissisch beschermheerschap over deze Hertogdom
men. Wat zullen wij tot deze dingen zeggen Een
vriendenhand gaf ons daartoe de volgende aanhaling uit Ra
belais: Toucquedillon werd voorgesteld aan Grandgousie.r, en
door dezen ondervraagd omtrent de onderneming en de ge-
heele zaak van Picrochateeu wat hij voor had met al dat
burengerucht. Het ant woord wasdat. zijn plan en oog
merk was om het geheele land te veroveren als hij kon.
Hij gaapt wel wat wijdzei Grandgousier, en neemt, wat te
veel hooi op zijn vork. 't Is tegenwoordig geen tijd meer
om koninkrijken te veroveren ten nadeele van zijn naaste
en christelijken hroederdeze navolging der oude Hercules
sen Alexanders Hannibais SApia's Cesars en meer van dat
slag strijdt, met de belijdenis van het Evangeliewaardoor
ons wordt bevolen elk zijn land en grondgebied te bewaren,
te behoeden te- regeren en te besturenen niet om dat van
anderen gewapenderhand te veroveren. En wat de Saracenen
eu andere barbaren eertijds heldendaden noemden, noemen
wij nu rooverij en gaanwdieverij. Hij deed heter zieli iu zijn
huis tevreden te stellen, en dit als een echt Koning te
besturen, dan het mijne te smaden door het te plunderen;
want, door het zijne goed te besturen, had hij het. uitgebreid,
eu door mij te plunderen zal hij vergaan."
E K ES IVIJ - HOLST El IV 1.' 21 E EI WEST M E.
Den 15 is liet deensche Noordzee-eskader te Kopeuhage
teruggekomen eu door de menigte met geestdrift begroet;
de Koning begaf zich dadelijk aan boord van liet schip van
kapt. Swenson en vereerde öien het grootkruis der Dan-
nebrog-orde.
Bij herhaling wordt verzekert, dat op het eiland Alsen
de hospitaalkoorts heerscht.
Te Berlijn wordt door de behoudende partij, onder aan
voering van graaf Arnim Boytzenburg, een verzoekschrift aan
den Koning geteekend om de Elbe-hertogdommen aan
Pruissen te hechten.
De erfprins Augustenburg is den 15, na te Hamburg
een onderhoud te hebben gehad met den kroonprins van
Pruissen, te Altona aangekomen en aldaar met, groot vreug
degejuich en vorstelijk eerbetoon ontvangen. Do Bondscom-
missarissen hadden zich tijdelijk naar Lubeck begeven.
De oostenrjjksche scheepsmagt in de Noordzee is met
4 bodems vermeerderd.
De conferentie te Londen is den 12 weder vergaderd ge
weest; Pruissen en Oostenrijk verwierpen het voorstel, om
het tractaat van Londen tot grondslag voor do verdere on
derhandelingen aantenemen.
Deu 17 werd weder eetie zitting gehouden. Oostenrijk en
Pruissen stelden daarin voor1°. autonomie der hertogdommen
2". personele unie met Denemarken, onder stoffelijke waar
borgen 3\ handhaving van de regten der Bondsvergadering
ten opzigta van de successiekwestie. De gemagtigde van het
Duitsch Verbond verklaarde zich bepaaldelijk tegen eene
hereeniging van de hertogdommen met. Denemarken en de
deensche regering verwierp van hare zijde zelfs eene personele
verbindtenis. Dat de zaken weinig vorderen leidt men hieruit
af, dat, de volgende bijeenkomst eerst, op den 28 is bepaald.
De zweedsehe minister van buiten!, zaken heeft bekend
gemaakt, dat, geheime instructien aan den gezant te Londen
gezonden in Duitschland geopend zijn geworden.
Op den spoorweg tusschen Namen en Diuant is de treii,
hij eene hogt in den weg, uit het spoor geraakt en zj,i
daardoor 4 rijtuigen iu de Maas geworpen. De gravin Cornet
en eene andere dame verloren daarbij het leven en 7 per
sonen werden gewond. Aau het klein getal reizigers dankt
men hetdat de gevolgeu niet nog ernstiger waren.
ËXOKLU».
De volksvergadering op Primrose-hill is den 7 gehouden
zonder dat de policie maatregelen genomen had om het te
verhinderen. 4 a 5000 Personen waren aanwezig. Nadat
eeuige heftige toespraken gehouden eu eenige resolutien over
het /'verdrijven" van Garibaldi genomen warenzijn de
zaamgekomenenonder het uiten van kreeten ter eere van
Garibaldi en ook van Mazziniuiteen gegaan.
De kanselier der schatkist Gladstone heeft den 10 aan het
comité der werklieden verklaard, dat, alleen belangstelling in
de gezondheid van Garibaldi hem en anderen heeft bewogen
om deze te wijzen op het. vermoeijende van den beraamden
feesttogt, door liet. land, en dat. Garibaldi, de juistheid dezer
bedenkingen erkennende, geheel vrijwillig zijn vertrek heeft
bespoedigd.
Den volgenden dag deed de deputatie in eene daartoe
belegde vergadering verslag van het door den heer Gladstone
aau haar medegedeelde sommige aanwezigen verklaarden door
de gegevene inlichtingen voldaan te zijn en het er voor te
houden, dut Negrelliop aansporing van het italiaausche
gouvernement,, de kuiperij tot verwijdering van Garibaldi
heeft op het touw gezet. Men heeft besloten voor alsnog
geen bepaald oordeel over de zaak uit te spreken.
Het denkbeeld vindt ook aanhangers, dat Garibaldi zelf,
iu de betoonde belangstelling voor zijne gezondheid niet
anders dau eene beleefde poging heeft gezien om hem tot
zijn vertrek aan te sporen.
Den 11 heeft het Lagerhuis een voorstel van den heer
Bainesom den census voor het kiesregt in de steden te
verlagen, verworpen met 272 tegeu 216 st.
De ingezetenen van Halifax hebben hunnen vertegenwoor
diger in het Parlement, den heer Slansfelddie wegens zijne
vriendschapsbetrekkingen met Mazzini onlangs zijn ontslag
als lid der Admiraliteit heeft moeten nemen, in eene openbare
volksvergadering van 8 a 10000 personeneen blijk van
achling en vertrouwen gegeven, door het aanbieden van een.
stuk zilverwerk ter waarde van 800.
*'38 W515U.IK
De Monilcur berigt dat de regering der afkondiging der
pauselijke brève van 17 Maart, tot invoering der romeinsche
liturgie in hel aartsbisdom Lyon, verboden heeft als iu strijd
met. de wet.
De bisschop van Belly heeft evenwel de invoering dezer
liturgie iu zijne, vroeger tot het aartsbisdom Lyon behoord
hebbendediocese gelast.
Prinses Mural heeft zoo men verzekert door de hemoei-
jiugeu der Ke.zerin de protestantsche godsdienst, afgezworen
ten einde in het huwelijk te kunnen treden met den prins
Adalbert de Périgord. die verlof heeft bekomen om den titel
te voeren van hertog van Montmorency.
Den 13 heeft de heer Guéroult zieli in hetWetg. Ligchaam
beklaagd over de goedkoope avond-editie van den Monileur,
welke voor de andere bladen de concurrentie onmogelijk
maakt en van de schatkist eene belangrijke opoffering vordert.
De heer Forcade de In Roquetle antwoordde, namens het
gouvernement,dat de Moniteur ten allen tijde, zoowel uit
een staatkundig oogpunt, als met betrekking tot de schatkist,
eene uitzondering op deu regel maakt.
Deu volgenden dag drong de heer Pelletan aan op de
intrekking der veiligheidswet en werd beantwoord door den
voorzitter de Morny eu den minister Routier; de discussie
was van dien aard dat de bladen zich niet aan de mede-
deeling wagen. De begrooting van binnenl. zaken werd
aangenomen.
De oostenrijksclie gezant heeftzoo verzekert men zich
bij den Keizer beklaagd over den brief van prins Napoleon
aan het venetiaansche comité; de Keizer zou daarop zijn
leedwezen over de openbaarmaking van dien brief, maar
tevens betuigd lichben dat ook naar zijne meening Europa
niet duurzaam bevredigd kou zijn zoolang niet Italië vrij
was van cle Alpen tot de Adriatische zee.
Terwijl de Monileur berigtdat de opstand in Algiers tot
een beperkt gebied is teruggedrongen, meldt, een telegram uit
Oran dat de Flitta's, iu het district Mostagauem iu opstand
gekomen zijn. Op zijnen terugtogt van Tiaretden 14, is
de kolonel Lapassel aangevallen door 2500 insurgenten. Na
een lang gevecht sloeg hij ten koste van 1 doode en 4 ge
kwetstendeu vijand met zwaar verlies af.
IT A ÏjSE,
Te Napels zijn plotseling 70 voormalige officieren in hech
tenis genomen. Men schijnt weder eene zamenzweriug van
bourbonschgezinden op het spoor te zijn.
Bjj Kon. besluit is de administratie der goederen van
den gewezen hertog van Modena opgeheven en zijn die be
zittingen onder het beheer van het domein gebragt, zullende
de opbrengst, dienen tot aanbouw van stoomschepen, bestemd
voor het transport van troepen.
S4ES5KE5AJME STAAT.
De vereenigde pontificale en fransche authoriteiten hebben
achtervolgen» 200 napolitanen iu hechtenis genomendie de
romeinsche grenzen overschreden hadden80 daarvan zijn
in bewaring gehouden.
De spaansche regering heeft zielimet, het oog op do
verwikkelingen welke betreffende Rome kunnen ontstaan
tot de katholieke mogendheden gewend, ten einde in overleg
te treden over gemeenschappelijk t.e nemen maatregelen
ingeval van mogelijke gebeurtenissen.
Tijdens de jongste ziekte des Pausen heeft het italiaan-
sche bewind aan het fransche voorgesteld om gezamelijke
maatregelen te nementot verzekering der vrijheid van
beraadslaging aan het na den dood van 'L. H. te houden
conclavehet antwoord daarop hield indat de redenen der
bezettin"- van Rome door de franschen met den dood van
Pius IX niet ophouden omdat die gelegen zijn in de ver
dediging der katholieke belangen, waartoe Frankrijk de hulp
van andere natiën niet behoeft.
OOSTENRIJK-
Te Weeneu worden, met vergunning der regering, officieren
en manschappen geworven voor een corps mexicaansehe .Vrij
willigers van 6000 man. met vergunning aan de officieren
om na 6jarigen diensttijd weder naar rang en anciënniteit
hij het oostènrijksche leger terug te keeren.
S'iSTïSSEN.
Dc Koning heeft den maarschalk v. Wrangel in den gra
venstand verheven.
