I
mA
te TOO 000 N° 1314 en 13382 1500, N°. 301, 3285, 5690
8962.' 11229, 11508, 12399, 14061, 14709, 19601 en 19638
Sugcscmbeu .Stufcfceu.
m De Hondsdagen.
^tabs Hicuws.
2ïlarfct!?erigtcn.
UITTREKSEL van het Verslag over
den toestand der gemeente in 1863.
J
I f 1000. J
De Boekhandelaar Plantenga te Zutphendie zich beijvert
om de reislustigen van handboeken over de meest bezochte
tanden en steden te voorzien maakt zich ook nuttiD door
de uitgave van een officiële Reisgids, behelzende de vertrek-
eren en tarieven der verschillende middelen van vervoer, de
afstanden enz.; de jaargang April 1863—64 verschijnt in t
a 7 afleveringen en kost met eene fraaye reiskaart van noor
delijk midden-Europa en den geheelen Rijn slechts 7 1,80
een bedra" dat op ieder togtje uitgewonnen wordt door het
fnacht nemén eene" goede tijdsverdeeling en het .voorkomen
van oponthoud en teleurstellingenwaartoe een juiste reis
- wiker onmisbaar is. Het nut en gemak van zoodanig werkje
is onbetwistbaar en het gebruik ervan dus ieder aantebevelen.
«BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
herinneren de ingezetenen dezer gemeente aan de bepaling
van art. 40 der politieverordening op de gebouwen, straten,
pleinenwegen en watereninhoudende dat gedurende de
hondsdagen welke ingaan den 19 July en eindigen den 19
Augustus dezes jaarsgeene honden mogen losloopen dan
behoorlijk gemuilband volgens het daarvan aan het bureau
van poldie berustend model."
Alkmaar, Burgemeester en Wethouders enz.
den 16 Julij 1864.
Op welken grond dat mogen de almanakschrijvers verklaren
Dit is zeker] dat het duister is., wat men thans met de
aanwijzing dier dagen eigenlijk bedoelt, en. dat hét dan ook
volstrekt niet te bevreemden isdat het ongepaste der
tegenwoordige benaming aanleiding heelt gegeven tot êene
dwalin^, die het hondengeslacht moet misgelden.
Het°zou den schijn kunnen hebben, geëerde lezers, dat
eene bijzondere ingenomenheid met deze huisdieren en das
eigenbelang, mij deze regelen had doen nederzetten. Ik moet
echter openhartig verklaren, dat ik nog niet geheel genezen
ben van die vreezedie ik als kind reeds voor honden koes
terde, en dat ik ook nu liever in liet geheel geen hond dan
een, met muilband voorzien, ontmoet. Maar toch acht ik
het der menschheid onwaardig en niet voegende in eene
christelijke maatschappij, dieren buiten noodzaak te kwellen.
Ziet, wij leven in een tijd van verlichting, van vooruitgang,
Zoo als men died noemt. Men onderzoekt en toetsten
wat van onwaarde wordt bevonden, schaft men af.
ook door deze mededeeling de waarheid in het licnt gesteld
zijn en iets worden toegebragt, om een Ouden vorm, die in
onkunde zijn grond heeft, te vernietigen en plaats te doen
maken voor eene betere bepaling, overeenkomstig met de
waarheid. Die daartoe kan medewerken, luj neme deze
woorden welmeenend ter harte.
22 Julij 1864.
tot eene geldswaarde van 95,084.—en gelosldnlr l paudenr
(waaronder 614 verkochte) tot een bedrag van J 9sl5J.3U.
Van de beleeningeu waren. 8521 beneden de gulden iJUL
van 1; in "Junij en September werden de meeste panden
beleend, in December en Junij wefrd .liet meest aan beleen
sommen uitgegeven.
Stads apotheek. Daarin werden gereed gemaakt J8510. ïe-
eepten waarvan 9473 tegen vergoeding, namelijk voor
de herv. diaconief 7*99,94*
u rein. 1,36J
elders armlastigen '618 63
het huis van verbetering «156,3/5
arrest «^116(60/
te zamen 1692,91s
De uitgaven beliepen 3008.48tot dekking waarvan de
gemeente"eene subsidie van 1-551.845 verleende; het batig
saldo ging dat van hét vorige jaar met 877.75" te boven
b. KERKELIJKE INSTELLINGEN VAN WELDADIGHEID.
Herv. diakonie
R. C. armbestuur
Rem. diakonie
iuih.
üoopsgez.
Afgesch.
Israël.
Pincent. Pereeniging
Herv. diaconiehuis
li. C. Kees- en armenh.
710 4646,97
371 7090,60. gen. ƒ2041 subsicüe.
10 "O 174,51"
Wat denkt ge welgeachte lezers van dit weekblad met
deze kennisgeving vóór U. van de zoogenaamde hondsdagen?
Die bezitters van honden zijt, gij noemt ze welligt lastig,
en onderwerpt u noodealleen uit gehechtheid aan uwe
trouwe huisdieren, aan art. 40 der stedelijke politieverorde
nine Maar die geene honden hebt, gij meent deze bepaling
als een maatregel van veiligheid te moeten beschouwenen
wordt daardoor tot het denkbeeld gehragtof er in versterkt,
dat die dagen ter oorzake van hondsdolheid bijzonder te vree-
zen zijn. Of die vreeze gegrond en hierin de oorsprong van
de benaming hondsdagen te zoeken is Ik geloof het r,iet.
Oordeelt echter zeiven.
Ik zal mij niet wagen op het gebied van den veearts
uit eigen ervaring spreken kan maar mag ik afgaan op me
degedeelde getuigenissen, dan geeft niet alleen drukkende
hittemaar ook strenge koudealsmede eene snelle afwisse
ling van temperatuur, om van andere oorzaken met te
gewagen, die van het weder geheel onaf hankelijk zijn-
aanleiding tot het ontstaan dezer vreeselijke ziekte. Nu
kunnen ja de in onze Nederlandsche almanakken eens voor
altijd vastgestelde hondsdagen van 19 Julij tot 18 Augustus
zeer warme dagen opleverenmaar dat het daaraan ook met
ontbreekt in de dagen die ze voorafgaan en volgen en tie
overgang van warmte en koude daarin dikwerf nog veel
sterker is, daarvan kan menig jaar en ook het nu verloopen
gedeelte des zomers eenigzins ten bewijze verstrekken, -trou
wens indien ook eene bijzondere gesteldheid der lucht juist
die dagen bij uitnemendheid gevaarlijk voor honden maken
moest T dan is het voorzeker te verwonderen, dat men in de
bepaling dier dagen bij andere volken geen klem verschil
ontdekt. Bij onze Engelsche naburen althans wordt, volgens
de Illustrated London Almanackhet begin der hondsdagen op
3 Df 4 Julij en het einde op 11 of 12 Augustus gesteld:
voor dit jaar is slechts het einde aangewezenbij 11 Aug.
leest men l)og Da-ijs end. Het is zooonze poolshoogte
verschilt ongeveer één graad met die van Londendoch
daaruit zal wel niemand die groote verandering van tempe
ratuurwelke de aangehaalde opgave doet onderstellen
indien die tijd met betrekking tot de honden zoo genoemd
wordt, willen verklaren. Opmerkelijk is het bovendien
dat de Engelschen niet minder dan 39 zulke dagen tellen
Waarom zij dit doen, is mij onbekend. Geschiedt hetwat
ik niet denkuit vrees voor de bedoelde ziektedan zijn
zij. mijns inziens, nader hij de waarheid dan wij, maar dan
hebben zij haar toch nog niet geheel. Zijn er, naar mij onlangs
verzekerd werd, in een onzer Zuid-Hollandsehe gemeenten,
reeds in het voorjaar van dezen tijdkring gevallen van honds
dolheid voorgekomen om veilig te zijn voor dien gevaarlijken
beetzou men het hondengeslacht niet voor 28 dagenook
niet 'voor 39 dagenmaar voor levenslang moeten veroor -
deelen om met' muilbanden of muilkorven op straten en
wegen te loopen. Die vreeze koestert voor die kwaadaardige
krankheiden wie zou dit niet hij zie altijd zorg
vuldig toe.
Doch het is ook volstrekt niet met het oog op onze
honden, dat de hondsdagen zoo genoemd zijn geworden.
Die beesten hebben er in het minst geen deel aan. Het
schijnt, dat de oorsprong der benaming allengs m vergetel
heid is ^eraakt, en men, in het onbekende rondtastende
Op eigeidijke honden overgebragt heeftwat slechts tot een
zinüebeeldigen hond in betrekking stond. en. daar meu toch
piet iets bijzonders voor den da? moest komen, den sleutel
van het raadsel in hondsdolheid meende gevonden te .lebben
Ziet hier den vermoedelijkeu oorsprong. Wanneer gij des
winters bij een helderen sterrenhemel het oog zuidwaarts
rist, dan wordt gij niet zeer hoog, tot ongeveer 20
graden, boven de kimmen eene ster gewaar, die alle
andere vaste sterren in glans en helderheid verre overtreft.
Zij draagt, den naam van Sirius of ook van de Hondsster
omdat zij in het sterrenbeeld van den (jroolen Hond ge egen
is. Reeds eeuwen vóór onze jaartelling trok deze schitte-
rende ster de opmerkzaamheid tot zich van een Homerus en
Hesiodnsdie haar in hunne geschriften vermeiden. Het was
echter niet zoozeer van wege haren helderen glans alswel
in een ander opzigt, dat zij bij uitstek belangrijk werd.
Men had namelijk ontdekt, dat, wanneer deze ster bij uitne-
mendheid te gelijk met de zon opkwam, de zoogenaamde opora
d.i. het warmste en vruchtbaarste gedeelte des jaars aanving.
En daar numeer dan 2000 jaren geleden, zeker Gneksch
sterrekuudigeRuctemon geheeten dit verschijnsel waarnam
juist toen de zon het sterrebeeld van den Leeuw bereikte
is men op de gedachte gekomenom de dagenwaarin de
zou dit sterrebeeld doorliephondsdagen te noemen. Wat
de Grieken aanvingen, hebben de Romeinen later nagevolgd.
Ook zij spreken van hondsdagen. Doch daarvoor steeds
dezelfde dagen des jaars nemende, geraakten zij op het
dwaalspoor. Immers sedert de gedane waarneming van Euc-
temor. was de Hondsster allengs op latere dagen in het licht
der opgaande zon verrezen. Eu wat toen reeds kon worden
waargenomen, is thans niet minder zigtbaar. Ik meen, dat in
onzen tijd de Hondsster niet voor het ihidden van Augustus in de
ochtendschemering aan de oosterkim verschijnt, en, na verloop
van eeni°e eeuwendit verschijnsel eerst in het midden des
winters kan plaats vinden. Eu zoo hebben dan ook onze
hondsdagen van 19 Julij tot 18 Aug. huune eigenaardige
betrekking tot de Hondsster, naar welke zij genoemd zijn,
verloren. Desniettemin is de benaming in zwang gebleven.
Met 1». Augustus gaat de lijn Amsterdam-Alkmaar-Nieuwe
Diep vau de Nederlandsche Telegraafmaatschappij over aan
het Rijk. De beambten zijn mede in Rijksdienst overgegaan
zoodat (ie heer G. C. Meijer alhier vooreerst als telegrafist
gestationeerd blijft.
De heer Dr. L. de Sonnavilfe heeft van den minister van
binn. zaken zijn ontslag verzocht als lector aan de genees
kundige school.
Den 12 geraakte, door de onattentie van een meisje, een
kinderwagentje waarin een kind was vastgebondenin het
water van het Verdroukenoordnabij den Accijnstoren, en
sleepte in den val een jongentje van 7 a 8 jaren mede dat
het poogde tegen te houden.
Prederik Janssen, die zich reeds meermalen verdienstelijk
heeft gemaakt door het redden van menscheu uit. het water,
sprong in de gracht en had het geluk het, reeds merkelijk
afgedreven kind aan wal te brengen dat, in de woning van
de wed. v. d. Molen liefderijk verpleegd, spoedig tot het
bewustzijn terugkeerde.
Het knaapje werd behouden door B. Valkdie zich tot
den hals in het water begaf en door genoemde weduwe met
een puthaak hijgestaan werd.
Z. M. heeft aan den heer I). Dorbeck alhier de zilveren
eerepenning toegekendter zake van ijverige bevoidering
der koepokinenting.
De minister van biun. zaken heeft, tot buitengewoon^ op
zigter van den waterstaat, om dienst te doen op het eilaud
Vlieland, benoemd den heer L. J. de Sonnaville.
IS 1135G Kil 1,5.3J4K STA 10
ONDERTROUWD.
15 Julij. Klaas Pijpers en Catharina Reising.— Gerrit Beek
te Rijp, en Clara Catharina Schouten. 1e Alkmaar.
22 Hermanns Sleeman en üendrika Maria Rothuijs. beide
te Alkmaar, laatstgen. onlangs te Amsterdam.
Pieter Spierdijk en Bregje Boot.
GETROUWD. - -
17 Julij. Arie llaker en Anna Maria Bussen.
GEBOREN.
16 Julij. Aaltje, D. van Heudricus Langendam en Luwtje de
Groot.
17 Wi/lem, Z. van Fredrik Hendrik de. l'Orme en Anna
Catharina van Twisk.JansjeD. van Jacob Ste
kelbos en Jansje Verhagen.
18 Adriuna LourinaD. vari Johannes Gerardus Groen
en Jannetje Peereboom.- Susanna Jacoba. D. van
Johannes vau der Kaay en Hendrica Maria Koot.
19 BernardusZ. van Johannes Erancisea de Wijs en
Margaretha Schoenmaker.
20 Elisabeth Johanna, D. van Jan Pijper en Grietje Snellen.
Johan Coenraad. Z. van Johan Hendrik Porck en
Elisabeth Catenius.
22 Anna, D. van Huibert Kips en Haartje Paardebosch.
OVERLEDEN,
15 Julij. Anna Maria Zenser. echtg. van Jan Keijsper. 34j.—
Anna Hendrica, D. van Jan de Graaff en Johanna
Eelires14 j. en ruim 6 m.
16 Louis Lehmkuhl, 40 j. en S m.
17 Annetje de Zeeuwechtg. van Huibert van den Burg
58 j. en 9 tn.
19 Cornehs Bullus, 74 j.
20 Trijntje Malejijt, 22 j„ wonende teBr.m Waterland.
22 Meintje, D. van Albert Till en Engeltje vanLeijen,
18 j. en 5 m.
32 5 781.
21 a 527,15
5 p 137.95
44 3 265,37" 85,
356 2309.16
45 3937,74
103 753S.97
Alzoo, met. inbegrip van liet Burger), armbestuur en het;
Burger-weeshuis, bedeeld of verzorgd 2374 personen met
48440,zijnde 138 personen meer en 1232,98 minder
dan in 1862.
In 1853 werden bedeeld of verzorgd 1258 personen met
1/ 42096.61"; toenmaals ondersteunde de gemeente de huis
zittende armen met 88S5,(de herv. met 840.— de r. c.
met f 3700.—, de israël. met 175,—) tegen 6296.— ie
1863. In 1853 stond het r. c. armbestuur nog geeu Vincentius
genootschap ter zijde; daarentegen had de herv. diaconie toen
maals geen uitgaven voor medicijnen.
Door de gemeente werd aan kosten van het armwezen
en aan subsidiën voor onderscheidene daarmede in verband
staande instellingen besteed f 15806,58".
b. BIJZONDERE INSTELLINGEN VAN WELDADIGHEID.
De commissie van spijsuitdeeling verschafte aan 839 personen
waaronder 457 kinderen, gedurende 12) week, in 14 uit
giften, 19610 portien spijs; zij kon over 11 JU,11 uit
vrijwillige bijdragen beschikken.
De commissie tot onderstand van behoeftige kraamvrouwen
verleende hulp aan 94 vrouwen, zijnde 30 meer dan 111 het
vorige jaar. Daarvoor werd een bedrag vereischt van 626.50.
beneden welke som de vrijwillige giften en toelagen mt de
gemeentekas nog ongeveer f 25 bleveu.
Spaarbank. Door 1017 deelhebbers werd ingebragt 201/ 7,53.
terwijl aan terugbetaling en renten werd uitgegeven f .6!563,55
Het aanwezig kapitaal verminderde alzoo vau- f 49uUtb2y lot
t 41496,23 en het reservefonds nam toe met, f 529,87", zoo
dat het tot f 4724.34' steeg.
Hulpbank. Deze deed aan 230 personen 306 leeningen
gezamelijk ten bedrage van 17645 zijnde 5 meningen en
f 550 minder dan in 1863.
Provenhuizen en fondsen. Van eenrge dezer ïnsiéilmgen zijn
ceene 'opgaven ingekomenwaardoor dus in bet overzigt van
hetgeen ter armverzorging 'gedaan wordt eeue ouvotled.gheut
overblijft.
Wordt vervolgd.)
VËIKIÏÜC; VAK VASTE fi»,©K23EJïEK
18 Julij.
Door den Notaris H. J. DE LANGE.
Koffijhuis nde Beurs van Amsterdam," met inventaris, aan
het kleine Waagplein. Str. 70. I'. Wentholl J 7030.
Opgehouden op2950.
Pervolg,
'ARMWEZEN.
a. BURGERLIJKE INSTELLINGEN VAN WELDADIGHEID,
Burgerlijk armbestuur. Deze instelling ondersteunde door
gaand 157 en tijdelijk 192, te zamen 349 personen waarvan
51 weezen 61 hier ter plaatse en 25/ elders bedeeldente
zamen met8350,08zij genoot eene subsidie vau de gemeepte
l y 6260
In 1853' bedeelde zij 150 personen met 5762,06 en genoot
eene subsidie van 4170.
Gasthuis. Hierin werden verpleegd 174 lijders gedurende
6051 dagen, zijnde nagenoeg 30 voor ieder. 157 Zieken her
stelden 17 overleden eu 5 personen werden als lijken binnen
pebravt! De onkosten beliepen 7120,05 en werden gedekt
door eene gemeentelijke subsidie van f 500.—, restitutiën
van elders armlastigen en voor verpleegden van diakoniën
ad 3018,05 en eigen inkomsten.
Burger weeshuis. Deze ihrigting verzorgde 54 weezen met
I f 6392,24" had een ontvang van f 11145.91 en besteedde
1932.46 voor kapitaalbelegging en aagelijksche uitgaven.
Bank van leening. Bij deze werden beleend 34084 panden
Alkmaar 18 Julij. Aangevoerd 76 Koeijen f 60 a 150
231 Kalveren /20 a 60, 113 Schapen 20 a 28, 23 Lam
meren 6 a 10. 55 vette Varkens 40 a 60 ets. het, N.l.
22 Julij. Kleine Kaas J 26 dito commissie 26.50dito
middelbare /'26.60 laagste prijs 11, aangevoerd 636 stapels.
wegende 137542 NP.
23 Julij. Aangevoerd 3 Paarden f 50 a 100, lo Koeijen
f 80 a 162 90 Schapen /'8 a 34, 21 Lammeren /9a 14
40 magere Varkens f 10 a 14, 103 Biggen f 4 a 7, nücht.
Kalveren f 10, Boter per kop 70 a 80 ets.
Broek in Waterland 21 Julij. Kleine Kaas 26 aangevoerd
43 stapels, wegende 8959 NP.
Enkhuizen 20 Julij. Kaas 25 a 26,50, aangevoerd 65 sta
pels. we"ende 17419 NP.. Mosterdzaad 1863 18,25. lvar-
weiz'aad 1864 712,75 a 13.50, verkocht op monster 150 balen,
Haarlem 20 Julij. Kleine Kaas 725, aangevoerd 141 stapels,
Hoorn 18 Julij. Aangevoerd 3 Koeijen, 36 Kalveren, 417
Schapen en 2 Varkens.
21 Julij. Kleine Kaas.26,50aangevoerd 304 stapels,.
wegende 78766 N.P.
23 Julij. Aangevoerd 24 mud Gerst 7 6,40op monster
verkocht 22 mud Mosterdzaad 19 en 17 mud Karweizaad
7 14 29 Paarden 35 a 160, 6 Kalveren 3.50 a 7,50; 75
Schaéen f 14 a 23, 120 Varkens 7 6.50 a 19. 3 Zeugen /1G
a 31 165 Biggen 7 3 a 6. 160 Kippen f 0,30 a 1.15, 9200
Kippèneijeren 2,50 a 2.60, 4300 Eenden dito 7 3,25 a 3,30
per 1001860 koppen Boter 63 a 67 ets. per kop, 900;mud
Aardappelen f 3,50 a 3.60. 5000 NP. roode Aalbezien 7 12 a
14, 3000 NP. zwarte dito 7 11 a 13 per 100 P.
Medemblik 20 Julij. Kleine Kaas j 26.50, aangevoerd 203
stapels, wegende 49375 NP.. Boter 1.10 per NP.. Kippen-
eijeren 7 2,30, Eenden dito 7 3 per 100.
21 Julij. Aangevoerd 160 Schapen, r 16 a -7.
22 Julij per stoomboot naar Londen verzonden:
29 Koeijen32 Hokkeliugen 2 Kalveren en 999 Schapen.
Monnickendam 20' Julij. Kleine Kaas 26.25 aangevoerd
30 stapels, wegende 7367 NP.
Purmeren.de 19 Julij. Aangevoerd 175 Ruuderen 155 vette
Kalveren 50 tot 75 ets. per NP., 41 nucht. dito 75 a 13,.
108 vette Varkens van 34 tot 39 ets. per N.P., 5 magere
dito 10 a 16, 135 Biggen 2,50 a 5, 618 Schapen en
Lamm.. 24 Paarden. Boter t 0,97) a 1,10 per NP., Kippen-
eijeren /'2.50. Eenden dito 3,40 per 100. Kleine Kaas/26,75,
aaugevoerd 222 stapels, wegende 62473 NP.
Sahaaen 21 Julij. Aangevoerd 5 Stieren 60 a 9026
magere Gelde Koeijen 50 a 7040 vette dito 7120 a 200.
10 'Melkkoeijen 50 a 90, 84 Vaarsen 7 30 a 55 22 Hok-
kelinven 12 a 2414 nucht. Kalveren f 5 a'7 130 magere
Schapen/6 a 9, 165 vette dito/18 a 25 4 Bokken ën
Geiten /I a 2.50, 22 magere Varkens 7 8 a 12, 35 Biggen
/'3 a 5 Kinijnen 10 a 50Kippen 30 a 40Duiven 10 a
50 ets..' Boter 77) ets per kop of/1,03 per N.P.. Kaas20
a 40 ets. per N.P., p.m. 40C0 Ktppeneijeren t 2,40 2000
Eenden 'dito 7 3 per 100 stuks.
Schiedam 21 Julij. Moutwijn 8,25 Jenever 13,73.
Londen 18 Julij. Aangevoerd 6620 Runderen, 32680 Scha
pen en Lamm., 484 Kalveren en 480 Varkens. Beste soorten;
5. 5.4, 5.3 en 4 6.
'v.
A
