ALKMAARSCHE COURA
£3$
f
N°. 33.
Zesenzestigste Jaargang.
1864
\JP$
Zondag
7 Augustus.
2 K ;.3I
(Officieel ©cbccltc.
Inkwartiering.
De Friesche Spoorweg.
Onze Verkiezingen.
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg
baar op Zondag morgentussehen 8 en 9 ure. Prijs per
jaar ƒ3,40, enkele Nos. 7 Cents, franco per post 4,—.
Brieven franco aan de Uitgevers
EERM'. COSTER ZOON.
&R ia" "V
De Advertentiën kosten van 15 regels/ 0,75, voor
elke regel meer la Cents, behalve 35 Cents zegelregt
voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot
Zaturdag namiddag 1 ure; ingezondeu berigten een dag
vroeger.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen bij deze ter algemeene kennis
Dat, ingevolge bij hen ontvangen kennisgeving, het bureau
van de Nederlandsche telegraaf maatschappij alhier met den
len Augustus aanstaanden zal worden vervangen door een
kantoor van den Rijkstelegraaf, in het beslaande lokaal in
de Kerkstraat, met beperkte dagdienst, opj dezelfde uren
als tot. dus verre bestaat en tegen betaling van 50 cent per
enkele telegram 7an 20 woorden voor geheel Nederland.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
AlkmaarA. MACLAINE PONT.
den 28 Julij 1864. De Secretaris,
SPANJAARDT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen bij deze ter kennis van de ingezetenen
Dat de rekening der gemeente over de dienst des jaars
1863, met alle daartoe behoorende bescheiden op heden door
hen aan den gemeenteraad is aangeboden en van heden af
tot en met .13 Augustus aanstaande, ter inzage voor een
ieder op de secretarie der gemeente is nedergelegd terwijl
tevens afschrift daarvan tegen betaling der kosten verkrijg
baar zal zijn.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
den 27 Julij 1864. De Secretaris,
SPANJAARDT.
BURGEMEESTER en WETHOU DERS van ALKMAAR,
van den Heer Commissaris des Konings ontvangen hebbende
eene aanschrijving, waarbij wordt berigt, dat op den 9 Au
gustus a.s. 19 officieren 418 onderofficieren en manschappen,
5 waschvrouwen en 1 paard in deze gemeente zullen aankomen
en nachtverblijf houdenverwittigen hiervan bij deze de in
gezetenen met te kennengevirigdat die manschappen enz.
bij de ingezetenen zullen worden ingekwartierd en verzoeken
alzoo dat ieder, voor zoover hij niet tot de vrijgestelden behoort,
voor de behoorlijke verzorging de noodige maatregelen neme.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
30 Julij 1864. De Secretaris,
SPANJAARDT.
Nummering der gebouwen.
BURGEMEESTERen WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen bij deze aan de ingezetenen in herinnering art. 1
der verordening, houdende bepalingen omtrent het nummeren
der gebouwen enz., in dato 27 April 1859 N". 29 (gem. blad
N". 25. 2' serie) waarbij is voorgeschreven: "Alle gehouwen
«worden binnen drie (3) maanden na de afkondiging dezer
«verordening (18 Mei 1859) onmiddellijk boven den hoofdin-
«gang gemerkt en moeten vervolgens gemerkt blijven,
«met de in olieverw zwart geschilderde letter van de wijk
«en van liet ordenummer van het perceel, ter grootte van
«3 duimen;" en dat de overtreding dezer lepaling wordt
gestraft met eene boete van een gulden vijf Hg cents.
Geschiedende deze herinnering vooral ook met het oog op
de ophanden zijnde inkwartiering, daar de militairen, wanneer
de huizen ongenummerd zijn, huil kwartier niet zullen kunnen
vinden en daardoor verwarring zal worden veroorzaakt.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar. A. MACLAINE PONT.
den 30 Julij 1864. De Secretaris.
SPANJAARDT.
BURGEMEESTER en WETHOU DERS van ALKMAA R
brengen mits deze in herinnering hunne publicatie van 23
Juni; 1861., waarbij in het belang van een geregelden en
jpoedigen afloop der Kaasmarktverboden is kaasstapels up
het groole plein of in het pand van de Waag in te steken op
de ledige ruimte van de reeds verwerkte kaas, terwijl de
Marktmeester en de Opzigter van de Waag zijn gelast op
de overtreding toe te zien en naauwkeurig zorg te dragen
datin het belang der billijkheid de laatst aangebragte stapels
het laatst worden gewogen.
De belanghebbende landlieden worden dringend verzocht
ingeval van overtreding dezer bekendmaking, daarvan dadelijk
kennis te geven aan den Burgemeester.
Burgemeester en .Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
den 4 Auq. 1864. De Secretaris,
SPANJAARDT.
De onderstaande personen worden verzocht zich tot het
geven van eenige inlichtingen ter gemeente secretarie aan te
melden
GRIETJE KRABBEDAM. CORNELIA LAMMERS.
Weduwe PIJPERS. Weduwe BIERMAN. NEELTJE
KROON. H. van ENGELEN. NEELTJE BAKKER,
vrouw van CORNELIS de GROOT. Weduwe PIJPER.
M SOEKERS. FRANS VERLAAN. CORNELIS de
GRAAF A. HOUTKOOPER. P. de JONG. HENDRICA
PIJPERS.
f (Mede worden voor de afd. Bevolking opgeroepen om zieh
binnen de eerstvolgende 8 dagen ter secretarie aantemelden
Wed. HOOGLAND, geb. Elisabeth Paauw, PIETER
van OOSTENDORP. laatste woonplaats Amsterdam.
HENDRIK VEËNHUIZEN 1. w. Apeldoorn. BART
BOSCH, 1. w. Apeldoorn. TJERKO KONING, l.w. Appin-
gedam
POLITIE.
Aan het Commissariaat van Politie te Alkmaar zijn voor
de regtmatige eigenaars terug te verkrijgen. Een bloedko
ralen armbandje met gouden sloteen onderstuk van een gouden
oorhanger en een zilveren naaldenkokeralsmede onbeheerd
gevonden een wit schaap.
In den namiddag van Woensdag, den 3 Augustus 1864,
is te Heilo gevonden een manteltje van grijze stof; ter terug-
bekoming waarvan men zich vervoege bij den Burgemeester
dier gemeente.
Een magtig element heeft in den loop der eeuwen een
breede kloof gemaakt in het noordelijk gedeelte van ons land.
Vreeselijke watervloeden hebben den weeken grond geteisterd,
scheurden er telkens grootere stukken af, en vormden ein
delijk den inham dien wij de Zuiderzee noemen. West-Fries
land is sinds eeuwen gescheiden van het land waarvan het
eenmaal slechts het westelijk deel was doch ofschoon het mede
begrepen is in den algemeenen naam van Noord-Holland,
de oorspronkelijke naam is bewaard gebleven, en Alkmaars
gesloopte Friesche poort is door liet, Friesclie hek vervangen.
Moest die naam de gedachte levendig houden aan een toe
komstige hereeniging?
Het water heeft scheiding gebragt tussehen de menschen
als tussehen het land. Daar, waar liet vasteland liet gebied
scheen te moeten afslaan aan het water, waar het rijk van
poelen en meeren begon, te Alkmaar, werd de eerste strijd
tussehen Hollanders en Friezen gestreden die later herplaatst
werd naar Winkel en Sehagenen steeds oostelijker drong
tot Hoogwoud en Wijdenes, en eindelijk tot StavoPen.
Inmiddels verslond de groote waterwolf meer en meer land,
en vormde eindelijk een voldoende afscheiding om rust en
vrede te brengen tussehen de bewoners der verschillende kusten.
Sinds lang zijn Kenuemerland en West-Friesland één gewor
den, en is de veete tussehen Hollander en Fries vergeten;
maar nog altijd is de zee daar. en sclieidt.de noordelijke ge
deelten van ons land. Ook de staats-spoorwegen zullen in
dien staat van verwijdering geen verbetering brengenwant
de lange omweg over Overijssel, Gelderland en Utrecht blijft
bestaan. Nog blijft Noord-Holland een uithoek, waar men
heen reist als men er wezen moetom langs denzelfden weg
terug te keeren. Nog blijven Friesland en Groningen afge
legen provinciën wier bezoek een afzonderlijke reis noodig
maakt. Er is geen verband tussehen de noordelijkste ge
deelten van ons vaderland.
In dien toestand verandering te brengen Holland met
Friesland en Groningen te vereenigen, is het doel eener on
derneming. waarvau het prospectus dezer dagen in ons va
derland wordt verspreid. «Tot behoorlijke ontwikkeling
zoo van die gewesten als van het algemeen en internationaal
verkeer lezen wij daar moeten de Noordelijke en
Westelijke provinciën van ons land niet door de Oostelijke
maar door en in zieh zelve met, elkander vereenigd worden.
«Die stelling is het gronddenkbeeld onzer onderneming."
De juistheid dezer stelling springt, aanstonds in het oog.
Neen, zóó kunnen de noordelijke provinciën van ons land
niet tot volle ontwikkeling geraken, niet dien trap van bloei
bereiken, waarvoor haar kostbare bodem, haar digte bevolking
en levendig verkeer, haar rijke veestapel en uitgebreide handel
haar vatbaar maken, wanneer daar een breede zeearm haar
blijft scheiden. Men telle vrij liet aantal punten van over
eenstemming op tussehen de noordelijke gewestenmen
noeme de vele zaken die zij gemeen hebbenen verlustige
zich in de berekeningen van hoogen bloei en volledige ont
wikkeling. waartoe de verbinding van zoo gelijksoortige
landen leiden moet, alles vergeefsehzoo lang bet middel
van gemeenschap waaraan onze eeuw behoefte heeft, zoo
lang de spoorweg den bogtigen omweg moet maken door liet.
hart des landszoo lang men uit Leeuwarden en Sueek over
Utrecht, in Holland moet komen.
De Zuiderzee weg nemen is een te reusachtig plan; niets
boven onze krachten; maar tot de twee minst verwijderde
punten der beide kusten een spoorweg brengenen dan den
overtogt over dit naauwste gedeelte van den inham tot drie
kvvartier-nurs beperken, dat is mogelijk, dat is uitvoerbaar, dat
is tevens doeltreffend, en dat wil het. Fiiesclie-spoorweg-comité.
Voor die onderneming heeft het comité van de Regering
concessie gevraagden toezegging bekomen.
Voor die onderneming heeft de Algemeene Maatschappij
van Handel en Nijverheid zieh bereid verklaardzoodra
daaraan voor 5,000.000 door de provinciën gemeenten en
particulieren zal zijn deel genomen de ontbrekende middelen
vereischt voor de volledige uitvoering, te verschaffen, tot
een gezamelijk bedrag van 18,000.000.
Voor die onderneming doet het comité een beroep op aller
medewerking om nog in den loop van dit jaar een naam
looze Maatschappij op te rigten en ten spoedigste de hand
aan bet werk te slaan.
Wij wilden reeds terstond de aandacht op deze zaak ves
tigen en blijk geven van onze warme belangstelling. Bij
een volgende'gelegenheid willen wij het prospectus doorloo-
pen. en op de vele merkwaardige gezigtspunten wijzen, dia
dit sehoone plan aanbiedt.
II.
«De Staten-Generaal vertegenwoordigen het geheele Ne
derlandsche volk," zegt de Grondwet. En van dit beginsel
is een ander voorschrift der grondwet de noodzakelijke voor
waarde, schrijvende aanteekenaars namelijk dit: «De leden
stemmen, eik volgens eed en geweten, zonder last of rug
gespraak met hen die benoemen." En de aanteekenaars lichten
toeIeder verkozen afgevaardigde volgt zijn^ eigen over
tuiging omtrent hetgeen de belangen van bet Nederlandsche
volk vereischen. Hij is geen lasthebber van de kiezers van
het district waar lvij gekozen wordt.
Is het waar? Vertegenwoordigen de Staten-Generaal het
geheele Nederlandsche volk
Ja en neen.
De Grondwet bepaalt het, en werkelijk treden dan ook de
Staten-Generaal op als vertegenwoordigers der natie. Maar
iets anders is het, of de wet iemand zekere kwaliteit geeft,
of dat hij die werkelijk bezit. Bij voorbeeld: op de vraag
of de Kerkeraad eener Hervormde gemeente die gemeente
vertegenwoordigt., kan tweeërlei antwoord gegeven worden.
Jazegt de één en wijst op het reglement waar het ge
schreven staat. Neenzegt de audér, want de Kerkeraad
kiest zijn eigen leden, en zulk een ligchaamop welks
zamenstelling de gemeente niet den minsten invloed uitoefent,
kan nooit gezegd worden de gemeente te vertegenwoordigen.
Het voorschrift der Grondwet beteekent alzoo bij dit vraag
stuk niets. De Grondwet wijst de Statmi Generaal aan
als vertegenwoordiger van het volk. en geeft dit liscliaam
die bevoegdheid. Wij vragen nu: kan er werkelijk van de
Staten Generaal, zoo als die tegenwoordig zijn zamengest.eld,
gezegd worden dat, zij bet volk vertegenwoordigen? Het
bestaan der Eerste Kamer, waarvan de leden worden gekozen
door de Provinciale Staten u i t de hoogst aangeslagenen
maakt een bevestigende beantwoording dezer vraag reeds
onmogelijk. Maar de Tweede Kamer: kan zij gezegd worden
het volk te_ vertegenwoordigen Wij willen nu eens aan
nemen, dat. de tegenwoordige kiezers werkelijk de mondige
Nederlanders zijn, en dan nog kunnen wij geen ja zeggen.
De leden der Tweede Kamer worden niet gekozen door bet
volk, maar door de kiesdistricten. Daardoor beeft, men geen
waarborgdat de meerderheid der leden van de Kamer ook.
de rigting is toegedaan van de meerderheid des volks. Laat
ons dit. met een voorbeeld duidelijk maken. Een slaat telt
3500 kiezers wij nemen een kleinen staatomdat de
rekening daardoor eenvoudiger wordt en daarvan zijn 1900
van een vrijzinnige, 1600 van een sterk behoudende of liever
reactionaire rigting. De vrijzinnige risting zal dus ook in de
Kamer op den voorgrond treden? Niet te haastig! De kleine
slaat wordt verdeeld in vijf kiesdistrictenelk van 700 kiezers.
In drie daarvan staan 400 reactionaire tegenover 300 vrijzinnige
kiezers, en in elk der beide andere 500 vrijzinnige tegenover
200 reactionaire. Er worden dus gekozen drie reactionaire en
twee vrijzinnige afgevaardigden en de meerderheid is min
derheid geworden. Zijn daarentegen de kiesdistricten weer
zoo verdeeld, dat van de 1900 vrijzinnige kiezers in vier dis
tricten 400 en in één distriet 300 wonen terwijl van da
1600 reactionaire in vier distrieten 300 en in eén 400 thuis
hoorendan bekomen de vrijzinnigen een meerderheid van
vier afgevaardigden tegen één reactionair. Zoo kan de uitslag
der stemming afhankelijk zijn van de verdeeling der kiesdis
tricten en men zegt dat de Frausche regering daarvan niet
zelden gebruik maakt, om zich van de meerderheid te verzekeren.
Neem van een district, waar de meerderheid tot de tegen
standers der resering behoort, het. vijandigste stuk af, en
deel dit bij een zuiver regeringsgezind dist riet in; voeg in
de plaats daarvan een bijzonder trouw gedeelte van dit ge-
zeggelijk district bij bet ongezeggelijke, en gij hebt in beide
de meerderheid.
Ook om deze reden er zijn er nog veie andere zal
een verstaudig bewind aeht geven op de weuschen der min
derheid en niet toegeven aan het drijven van een meerder
heid in de Kamer, wetende dat die nog niet altijd de ge
zindheid van de meerderheid des volks uitdrukt. In ons
landwaar geene scherp geteekeude partijen onverzoenlijk
tegen elkander overstaan, is deze onzuivere vertegenwoordi
ging bij een eenigzins voorzigtig bewind niet gevaarlijk
maar in België bij voorbeeldwaar de beide partijen als twee
vijandelijke magten elkander trachten te overweldigenen da
meerderheid twijfelachtig is kan zulk een toestand hoogst, ge
vaarlijk zijn. De partij, die de nederlaaglijdt, kan de
bewustheid hebben dat zij toch de sterkste is; zij bevindt,
dat hij een gebrekkige kieswet het stelsel van volksvertegen
woordiging een onbillijken toestand in het leven kan roepen
en schijn geven in plaats van waarheiden zij zal welligt
naar andere, niet constitutioneele middelen omzien, om aan
dezen ouregtmatiaen toestand een einde te maken.
Wij hebben met dit alles geen nieuws gezegd. Multatuli
heeft reeds voor twee jaren aangetoond, dat «de rekening
niet deu<rt." Zullen ,wij dan aandringen op grondwets
herziening en verandering der kieswet? Van daag nog niet;
't. heeft niet zoo'u vreeselijke haast. Maar wij willen er de
aandacht op blijven vestigen het is voor volk en regering
beide goed en ïiuttig. dat zij ziob de gebreken van stelsels
en berekeningen herinneren, opdat zij zieh niet te veel verlaten
op wettelijke vermoedens en schijnbare toestanden, die in
strijd kunnen zijn met de werkelijkheid. Het is goed, dat
de staathuishoudkundige zich van liet gebrekkige dsr tegen
woordige regeling helder bewust isniet om terstond op
verandering aan te dringen maar om alvast rustig en kalm
naar een beter, zekerder, zuiverder stelsel te zoekendat
welligt eenmaal zal worden ingevoerd, als men zieh zal ver
wonderen hoe het met zulk een gebrekkige inrigtiug toch
nog zoo tamelijk wel kon gaan.
Wij zijn overtuigd, dat het tegenwoordige stelsel lang zoo
slecht niet is als de wijze waarop wij liet in praktijk brengen.
En nu komen wij tot onze kiezersvereeuigingen en aanbeve
lingen van candidate!! terug.
Er is geen beraadslaging, geen gedachtewisselinggeen
onderling overleg onder de kiezers. Br zijn wel kiezersver-
eenigingen maar geene algemeene kiezersvergaderingen en
deze juist achten wij noodig. Er nemen veel te weinig kie
zers deel aan het kiezen van een candidaaten toch is dit
een aller^ewigligste werkzaamheid. Ieder kent het belang,
dat kiezers van dezelfde rigting liet eens worden omtrent
een candidaat. Het, is niet genoeg, dat de candidaat bekend
staat als in het algemeen eene of andere rigting te zijn
toegedaan; het is er niet om t.e doen dat er een voorstander
of tegenstander van een ministerie worde gekozen. Een lid
van de Tweede Kamer moet in de eerste plaats zijn een
degelijk ontwikkeld, kundig, werkzaam, zorgvuldig, onder
zoekend waakzaam en vooral zelfstandig mandiezonder
vadsi" vertrouwen of tegenstrevend wantrouwen, steeds uit
eigen^oogen zietzelf onderzoekt en zelf oordeelt. Stelt ui
