flotiticft ©ucraigt.
Het moet een schoon feest geweest zijn dat zesde eeuw-
feest der geboorte van den schepper der nieuwe Italiaansche
letterkundeden grooteugeliefden steeds met geestdrift
vereerden dichter Durante Alighieri, van Dante. Daar zat in
de geboortestad des dichtershet heerlijke Florence de
Koning van Italië, en om hem schaarden zich vertegenwoor
digers uit alle deelen des rijks uit alle, want ook uit
Venetië waren zij opgekomen, al was hun vaandel met.
rouwfloers bedekten mannen uit Rome woonden het feest
b\jwas 't ook in rouwgewaad. Daar werd liet marmeren
standbeeld van den grooten man onthuld wiens vereering
zoowel een staatkundige als een letterkundige beteekenis heeft.
De dichter der Dioina commedia is tevens da schrijver van
een werk de monorchiaen daarin zijn naar aanleiding der
tijdsomstandigheden, die veel overeenkomst hebben met de
tegenwoordige, beginselen verkondigd die in tiooge eere zijn
bij alle voorstanders der Italiaansche eenheid. Daarom kan
dit feest met regt genoemd worden de bekrachtiging van
het volksbesluit waarbij die eenheid is aangenomen en een
gepaste inwijding der nieuwe hoofdstad.
2Elcficlijïisc(tc ËcHgten
kvslakd,
bet v-erlfiüén zomer riep: vice LambertEu nu beweerden
wij dat het onaannemelijk is dat een Nederlander dit zou
schrijven niet om de //twee fransche woorden," maar
juist omdat het deze woorden zijn. Het groote publiek te
Parijs riep verleden zomer vice Lambert; in Nederland is
het geheel onschuldig aan dien uitroep. Als ik zeg: het
groote publiek dat in 't vorig jaar het congres voor socia e
wetenschappen, of: dat in de vorige maand de internationale
bloemententoonstelling bezochtdan bedoel ik onmisken
baar het Nederlhndsche publiek; zoo ook moet de schrijver
in de Tijd het groote publiek in Frankrijk bedoeld hebben.
En nu houden wij vol: iemand die te Amsterdam (en stuk
schrijft voor een Hoilandsche courant, en daarin zegt: ver
leden jaar riep het groote publiek vice Lambertis eeu
dwaas; lietNederlandsche groote publiek heeft noch verleden
jaar noch op eenigeu anderen tijd vive Lambert geroepen
en zal dus den schrijver niet begrijpen. Daar wij nu niet
konden aannemen dat het stuk door een dwaas was geschreven,
onderstelden wij dat het aan een Fransch blad ontleend was,
omdat de herinnering aan viae Lambert zeer gepast is in den
inond van een Franschman. Eu wij beweren nog dat die
gissing volstrekt niet ongegrond is.
#Volgen eeu aantal argumenten tegen de doodstraf schrijft
de Tijd als daar zijn:' enz. Onwaar. Wij hebben geen
enkel argument tegen de doodstraf in 't algemeen aangevoerd,
dit hadden wij vroeger in een geheele reeks van artikelen
gedaan. Wij hebben alleen beweerd, dat bij geen enkel
misdrijf de doodstraf zoo weinig afschrikkend en zoo weinig
gepast is als hij den moord uit staatkundige of godsdienstige
dweepzucht bedreven en dit, hebben wij door een paar
voorbeelden opgehelderd wij herinnerden hoe de moordenaar
van Prins Willem L in rijm en Onrijm als een martelaar is
voorgesteld hoe het bloemen regende op den weg naar het
schavot van den moordenaar van Kotzebue. Zoo hadden wij
volle regt om te zeggen; «geen dood geen foltering schrikt
hier af, geen schavot onteert of verlaagt in de oogen des
volks," namelijk waar men met godsdienstige of staatkundige
dweepers te doen heeft. Zoo hadden wij ook het regt te
vermoeden dat Booth, ware hij plegtig ter dood gebragt, ir,
de oogen der vele tegenstanders van Lincoln een voorwerp
van medelijdenzoo geen martelaar voor de heilige zaak
der vrijheid' zou geworden zijn. Het is oneerlijk deze woorden
voor te stellen als argumenten tegen de doodstraf in het
algemeen.
Met welk regt trekt nu de Tijd de slotsom van ons artikel
asatneo in deze woorden: «Koukluzie de doodstraf behoort
afgeschaft te worden?" Wij veroordeelden in dit artikel alleen
en^in't bijzonder de doodstraf, wanneer die voltrokken wordt
aan staalkundige of godsdienstige dweepers die zich geroepen
gevoelden tot een moord, omdat zij sterven in de vaste
overtuiging van een goed werk verrigtte hebben den hemel
voor zich geopend, en hun naam door het nageslacht gezegend
zien. Die overtuiging zou ongetwijfeld allengs bezwijken en
voor beter inzigt, plaats maken wanneer de moordenaar in
't leven bleef en in eenzaamheid en afzondering gelegenheid
had tot nadenkenhij zou opmerken dat zijn daad geenszins
het beoogde doel had te weeg gebragt,en begrijpen^ dat
het niet deze middelen zijn waardoor het werk der Voor
zienigheid, de vrijheid en het geluk des mcnschdoms worden
bevorderd. Het berouw des moordenaars zou een beteren
indruk maken dan zjn bloedige dood.
-mme M i, -sn i 'rsvsvw: -.'-aa-a
Ook in Dante's tijd was er strijd tusschen het wereldlijk
en het, geestelijk gezagtoen vertegenwoordigd door den
Duitschen Keizer en den Paus. In den Duitschen Keizer
leefde de herinnering voort aan een algemeen gebieder van
het westen, aan Karet den Groote. Volgens Dante s begeerte
zouden Duitschland en Italië althans één zijnen de .Keizer
zou over beide regeren. Hij zou te Rome troonenen aan
zjjngn arm moesten de heerschappij en het zwaard worden
toevertrouwd. Naast hem, mede te Rome, zou de Paus hel
geestelijk gezag vrij eu onbelemmerd uitoefenen maar nimmer
zou de wereldlijke magt des Keizers onderworpen zijn aan het
geestelijk gezag van den Paus, nimmer eenige wereldlijke
magt aan dezen worden opgedragen. Vrij en onafhankelijk
moesten de beide magten naast- elkander bestaan elkander
in evenwigt eu binnen hunne eigenaardige grenzen houden.
De mijter moest het zwaard in de scheede doen rustenhet
zwaard moest het misbruik van den kromstaf tot wereldsche
oogmerken verhinderenen hen beteugelen «die den wijnstok
van Petrus tot een doornstruik wilden maken."
Deze leer verkondigt Dante evenzeer in .zijn onsterfelijk
gedicht alsfm het wijsgeerig betoog van zijn boek over
de monarchie. Hét geestelijk gezag en de geestelijkheid zijn
volgens hem door het bezit der wereldlijke goederen bedor
ven en daarom moet de kerk door de, wereldlijke magt tot
haar oorspronkelijken toestand terug gebragt worden. Terwijl
alzoo aan de eene zjjde het zuiver geestelijk gezag des Pausen
met onverminderdeu luister moet schitteren moet de arm
des Keizers het wereldlijk gezag voor eiken inbreuk bewaren
en tevens de eenheid der verschillende onafhankelijke staten
van Italië handhaver.. Italië vereenigd onder een Keizerlijk
bestuur, maar met behoud van de grootst mogelijke vrijheid
voor de verschillende steden en gewesten, die als kleine
Republieken en Hertogdommen bloeiden. Wel een krachtig
gezag ter handhaving van de eenheid des lands, maar daarom
geen" willekeurig alleenheerscher. Het volk toch .bestaat
niet zegt Dante om den vorst, maar integendeel de
vorst om het volkeu wanneer de wetten niet het voordeel
ten doei hebben van hen die er aan moeten gehoorzamen
zgn zij den naam van wetten onwaardig. Hij waarschuwt
zelf tegen verkeerde opvatting. «Men moet zich echter
vooral wachtenwanneer door ons wordt beweerd dat het
geheele menschelijk geslacht door een enkelen vorst geregeerd
.moet worden, dit niet zoo op te vatten, alsof alle bijzondere
inrigtingen, wetten en regeringsvormen der afzonderlijke
staten van hem alleen zouden moeten uitgaanwant volken,
rjjken en staten hebben hunne eigenaardigheden, die door
geheel verschillende wetten geregeld moeten worden
Behoudens het verschil der toestanden in twee tjjdvakken
die door zes eeuwen van elkander gescheiden zijn en dat
noodwendig hier en daar verschil van opvattingvan wen-
schen en begeerten ten gevolge moet hebben is de strijd
der denkbeelden omtrent het tegenwoordig Italiëomtrent
geestelijk en wereldlijk gezag in hoofdzaak dezelfde als in
Dante's tijd passen zijne stellingen en ontboezemingen zeer
wel in den mond van de voorstanders der Italiaansche een
heiden was de onthulling van zijn standbeeld een geschikte
inwijding der nieuwe' hoofdstad. Dante heeft bij zijn leven
zijn wenscheu niet vervuld gezienteleurstelling was zijn
deel, eu in ballingschap buiten zijn vaderstad is hij gestorven.
Nu zijn gedachtenis na zes honderd jaten zoo krachtig is
verlevendigd en zijn beeld binnen de muren van Florence
is verrezenheeft nu het denkbeeld van verzoening tusschen
geestelijk en wereldlijk gezag beter kans van slagen, zal het
eene niet ineer streven naar overheersching van het andere,
maar elk zich vrij binnen zijn eigen grenzen kunnen handhaven
De berigten omtrent de onderhandelingen van den heer
Vegezzi te Rome geven tot nog toe grond tot goede ver
wachtingen. Het verdrag vau 15 September zoude grondslag
worden der verzoening, het vertrek der Fransche troepen
uit Italië zou door den Paus evenzeer worden gewenscht
als door den Koning, en een Italiaansche bezetting zou hen
vervangen. liet spreekt van zelf, dat, zulke belangrijke
tijdingen niet zonder voldoende bevestiging volkomen ver
trouwen verdienen. Toch schijnt het zeker, dat er bereid
willigheid tot een vergelijk is gebleken dat de ouderhan
delii"geu zullen worden voortgezet, en de heer Vegezzi weldra
naar Rome zal terugkeereu
Als Booth nog leefdezou hij waarschijnlijk even als ieder
ander inzien, dat niets de zaak der Zuidelijke Staten zoo
zeer heeft benadeeld als zijn rampzalige daad. Fr is op vele
invloedrijke mannen van het Zuiden, zoo geen bepaalde ver
denkin", dan toch zekere argwaan gevallen die hunne zaak
schade" moet, doen. Verschillende bevelhebbers van het,
Zuiden geschokt door den ellendigeu moord haasten zich
verklaringen naar het Noorden te zenden, waarin zij hunne
verontwaardiging en afschuw te kennen geven onder bijvoe-
"in" dat zii "niets te doen willen hebben met moordenaars
hetzij in 't Noorden of in 't Zuiden. Zulke verklaringen
hebben we! geen betrekking op de staatkundige verschillen
tusschen heide partijen, maar kunnen toch ligt zekere toe-
naderin" te weeg brengen die tot, verzoening kan lelden
De President der Unie heeft openlijk verklaard dat uit be
wijzen in het. bureau van militaire justitie voorhanden blijkt,,
dat de moord op zijn voorganger eu de moord-aanslag op
den Staats-secretaris Seward gepleegd zijn op aansporing
van in overleg met eu door toedoen van Jefferson Dams,
laatstelijk te Richmond verblijf houdende, en verschillende
andere gedeeltelijk reeds met namen aangewezen personen.
Voor hunne aanhouding worden aanzienlijke belooningen
uitgeloofd en volgens de laatste berigten zou de grootste,
van 100.000 dollars, reeds veroiend zijn door de gevangen-
neming van den gewezen President der vernietigde Zuidelijke
Confederatie. Jefferson Dams «laatstelijk te Richmond verblflf
houdende," daarna vlngtende vau stad tot stad en door de
ruiterij van generaal Stoneman scherp vervolgd.
Wegens dit uitloveu van belooniusen voor de aannouclm^
van Davis en zijn medebeschuldigden heelt de tegenwoordige
President, Johnson zich menig hard verwijt op den hals
gehaald. Toch is dit ongegrond. Wij gevoelen een afkeer
van dergelijke uit lovingen, wij kunnen liet denkbeeld van
bloedprijs niet verdragenmaar m Engeland zoowel als in
Noord-Amerika is zoo iets zeer gewoont is een middel
om den beschuldigde in handen te krijgenen nu is het
oubiliijk één man hard te valen omdat hij handelt
overeenkomstig de wettenen gebruiken van een geheel volk
Jefferson Davis, al was hij ook President van een zich vrij
vefkla,-enden staat komt hier met zijn medestanders voor
als een gewoon misdadiger, als medeplistige aan sluipmoord
"epleegd op den President, Lincoln, ünsegrond is daarom
ten eenen male de beschuldigingdat Johnson hier optreedt
als beschuldiger, als regtcr eu als heul te gelijk. Hij bezigt
slechts als hoofd der uitvoerende magt een gewoon middel
om de gevanaenneming der verdachten te bevorderen. Nu
verdiende hijongetwijfeld gestrenge berisping, zoo 1»J In
vaar dig tot dezen maatregel overging, en er zijn vele bladen
die dif beweren; maar dit. zijn de bladen d,egewoon waren
Lincoln te lasteren die nu voortgaan hetzelfde te doen ten
aanzien van Johnson, en niet anders handelen jeRens alle
mannen van aanzien en invloed in het Noorden. H e bladen
verzekeren of ontkennen dagelijks ten sterkste allerlei zaken
waaromtrent nog niemand iets stelligs weet te zeggen,
kan bij voorbeeld vooralsnog beweren dat het onwaar of ze fs
maar overdreven is wat Johnson verklaart, dat, de schuld
van Dams en anderen blijkt uit bewijzen in liet bureau van
militaire justitie voorhanden? Zoo laug er althans omtren
deze zaak niets meer bekend isschorte men zijn oordcel
on Wat ons minder bevalt en soms ernstig ongerust
maakt, zijn de herhaalde algemccr.e verzekeringen van den
President, dat de leiders van den opstand ten strengste
gestraft zullen worden.
en de Constitutionnel heeft bij de opname der toespraak ver
schillende gedeelten weggelaten. Het zijn die plaatsen
waarbij de prins het huwelijk van Napoleon I met Maria
Louisa, gelijk elke aansluiting bij Oostenrijk, afkeurt, waarbij
hij de leer van Monroe omtrent de onbevoegdheid vau Europa
in de zaken van America billijktde opheffing van het
wereldlijk gezag des Pausenen in Frankrijk eene vrije druk
pers vrije stemgerechtigdenverantwoordelijke ministers en
vrije openbare beraadslaging als noodzakelijk verlangt.
De markies de Boissy heeft in den Senaat deze reden
goddeloos en revolutionair genoemdwelke, zoo het gouver
nement er geen afkeuring over uitspreekt, de vaan zal zijn
van opstand en burgeroorlogontrold door een prinslid
der keizerlijke familie.
De minister van binn. zaken heeft de hoofden der gemeente
besturen aangeschrevenom bij de verkiezingen te zorgen
voor behoorlijk gesloten stembussenten einde het geheim
en de eerlijkheid der stemming te verzekeren.
Men verzekertdat de minister Drouyn het italiaansche
kabinet heeft geschrevenomter bevordering eener goede
verstandhouding met Romeaan de conventie de beteekenis
te geven welke Frankrijk er aan hecht.
De veldtogt tegen de Kabijlen van den Cahor9 is dooi
den genl. Périgot geopend. Bij zijne aankomst te Religoae
is den Keizer omringd door den geheelen stam der Füttah s.
die, onder betuiging van zijne trouw, de vrijheid verzocht vo°r
deter zake van den jongst,en opstandin Frankrijk geïn
terneerde stamgenooten. Z. M. heeft dit verzoek toegestaan.
De regeering heeft bericht bekomen dat het bestuur dei-
Ver. Staten elke ongeoorloofde werving, even als elke poging
tot bevordering der emigranten-expeditiën naar Mexicoge
streng verboden en de hoogste rechterlijke overheid gelast
heeftde hand daaraan te houden.
ITALIË.
Voor de leening is tot een bedrag van 80 millioen renten
ingeschreven.
De goochelaarBosco vertoont eiken avond, innen schouw
burg San Carlo te Napels, het wonder van den 11 Januarius,
onder den luidruchtigen bijval der menigte.
De spoorweg van Bari naar Brindin is in t bijzijn dei-
prinsen en van prelaten geopend.
BI'ILEIE.
De Gedeputeerden hebben het voorstel van dep heer Oris
om de heeren Chazal en Delaet en hunne getuigen, wegens
het gehouden duël, voor het Hof van cassatie te vei volgen,
afgewezen met 47 tegen 38 st. Daarentegen is 23, overeen
komstig het voorstel der commissie uitgemaakt, dat ministers,
die zich aan gewone misdrijven buiten hunne ambtsbediening
schuldig maken, voor dat Hof vervolgd zullen worden, en
is het art., dat beginsel inhoudende, met 47 tegen 25 st.
aangenomen.
ESGEIi/lSW.
Hel Lagerhuis heeft den 17 met, 190 tegen 134 st. balloten
tot de tweede lezing eener motie van den heer Monselltot
afschaffing vau den bijzo,idereu eedwelkevolgens de
cmancipatiewet van 1829, vau de r. k. parlementsleden wordt
geDe(Jmn,'ister Russell heeft den 10 de havenbesturen aan
geschrevendat, het bewmd het besluit \an 31 Januari 1862
houdende beperkende bepalingen op het verblijf van vreemde
oorlogsvaartuigen, net inladen van steenkolen enz., heeft
WgDe'pSi. Palet heeft den 19 te Londen eene belangrijke
tentoonstelling geopend van voorwerpenvervaardigd in ge
vangenissen gestichten voor blindenkrankzinnigen enz.
Uit vele Rijkeno. a. uit Nederlandzijn daartoe bijdragen
ingezonden.
FBAWililJIi.
De Monileur heeft de door prins Napoleon te Ajaccio uit
gesproken reden niet medegedeeldde bmtenlandsche bladen
die den inhoud bevatteden zijn op de post in beslag genomen
WOSTENRIJH.
Het Huis der Afgevaardigden heeft het handelsverdrag
met Pruisen met 112 tegen 51 st. goedgekeurd.
S'EUIDEA.
Den 20 bij de behandeling in de Kamer der begroot,ir.g
van Justitie 'heeft de heer Twesten opgemerkt,dat vele
rechters in de laatste 4 jaren bewijzen van omkoopbaarheid
en van slaafsche onderwerping aan het gouvernement hebben
gegeven. Een lid der rechterzijde wilde dat de spreker tot
de orde zou geroepen worden, maar de voorzitter Grahow
weigerde dit, met beaming van het aangevoerde.
Het handelsverdrag met Oostenrijk ;s met 170 tegen 99 st.
aangenomen.
Pruisen heeft aan Oostenrijk voorgesteld om amnestie te
verleenen aan de personen die in de hertogdommen veroor
deeld zijn wegens het zenden van eene petitie aan Keizer
Napoleon. De regeerings-commissaris daar te lande, v. Zedhtz,
is aangeschreven om te zorgen dat de deenschgezinde be
volking van Noord-Sleeswiik niet gekrenkt worde en om een
naauwkeurig onderzoek naar hare bezwaren intestellen.
Polen. Op den 15 Mei moest wederom een opstand uitbreken,
maar depolicie, daarvan ingelicht, heeft de vreemde zendelin
gen op de grenzen aangehouden en is door de bij hun gevon
dene bescheiden op het, spoor gekomen eener zamenspanuing in
pruisisch Polen, te Culm en Bromberg, zoodat ook de pruisische
policie vele aangeklaagden heeft, kunnen vermeesteren.
Een der laatste rooverhoofdmannen met name Brzorska
een r k. geestelijke, die tot. nu toe achter in Lublin stand
had weten te houden en een aantal moorden gepleegd of
verordend heeft, is gevangen genomen.
De genl. Murameff' is als gouverneur der oostelijke pro
vinciën ontslagen en vervangen door den genl. Kauff'mann.
De bevelhebber te Kiew, genl. Besakheeft eene memorie
naar Petersburg gezonden ten 'oetooge van de noodzakelijk
heid om de belangrijkste betrekkingen te ontnemen aan de
Polen ter zake van hunnen invloed op de landbewoners.
TT li Bi ïi I.ï K.
De patriarch van Konstantinopel heeft een bisschop naar
Bucharest gezondenom het burgerlijk huwelijk te verklaren
voor een inbreuk op de leerstellingen der Kerk welke de
banvloek ten gevolge heeft. De prelaat is afgewezen en tot
genoegen der menigte door gensdarmes over de grenzen
teruggeleid.
VEREEAIGDE S'TATEA.
F,well en verscheidene andere vroegere bevelhebbers der
separatisten hebben, bij brief aan den genl. Granthunne
verontwaardiging over de gepleegde aanslagen en hunne vol
komen onbekendheid met de plannen der moordenaars betuigd.
Den 10 ziju te Washington de zittingen der militaire com
missie begonnen, tot terechtstelling der aangeklaagden. De
zaken worden met gesloten deuren behandeld.
De heer Hunter, senateur van Virginia, is mede gevangen
g De genl Ualleck, commandant indien Staat, heeft aangekon
digd dat alle burgerlijk een militaire beambten der Confederatie
do"or het doen van den eed van trouw en onderdanigheid
aan de Unie. zich van straf kunnnen vrijwaren terwijl zij
"ettade kunnen vragen indien hun die eed niet wordt toegestaan.
De President Johnson heeft bij proclamatie het wettig gezag
in Virginia voor hersteld en alle besluiten van het rebellen-
bestuur van onwaarde verklaard.
Bii eene toespraak aan de neger- en kleurling-bevolking,
heeft hij het als waarschijnlijk gemelddat zijzoo zij zich
niet met de blanke bevolking kan verdragen in een landschap
vereeni"d zal worden dat het meest aan hare behoefte voldoet.
Bii eene andere proclamatie heeft hij gelast om met, ver
dubbelden ijver de nog in zee zijnde kapers te bemachtigen
en om de oorlogsvaart uigen der mogendheden die de kruisers
der opstandelingen blijven toelaten, uit de havens der Ver.
Staten te weren.
Het gouvernement heeft het verbod van uitvoer van wapens
1D!De'Ster van financiën heeft de katoen door slavenarbeid
verkregen aan een uitvoerrecht van der waarde en die door
vrijen arbeid van 3 c. per pond onderworpen
De "enl Dick Taylor heeft zich op dezelfde voorwaarden
als Lee onderworpen Kirby Smith heeft zulks geweigerd
maar vindt geen bijval onder zijne soldaten.
De ingezetenen van Houston in Texas hebben besloten
den oorlosf voorttozetton. 7 e.
De kamer van koophandel \e Nieuw-York heefteen besluit
