ALKMAARSCHE COURANT Zevenenzestigste Jaargang 5 iV. 30. k,6sÏX«., Zondag 23 Julij. aaukcliifcschc BcHgteu. 9/ v ©fficiëcl (Bcbecltc. Moet de kiezer kunnen lezen en schrijven? Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg baar op Zondag morgentusschen 8 en 9 ure. Prijs per jaar ƒ3,40, enkele Nos. 7 Cents, franco per post/4,—. Brieven franco aan de Uitgevers HERM'. COSTER ZOON. De Advertentiën kosten van 15 regels/ 0,75, voor elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelregt voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot Zaturdag namiddag 1 ure; ingezonden berigten een dag vroeger. BURGEMEESTER en WETHOU DERS van ALKMAAR brengen bij deze ter kennis van de belanghebbenden Dat de UIA J A AKSKEBÏIIS binnen deze gemeente op Woensdag, den 23 Augustus c. k., zal beginnen, en op dien dag demoting voor staanplaatsen zal worden gehouden. Buraemeester en Wel houders voornoemd Alkmaar, A. MACLAINE PONT. den 18 Julij 1865. S^PANJAARDT KENNISGEVING, liet HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALKMAAR brengt, tea gevolge van art. 1 der wet van Mei 1845 (Staatsblad No. 22), bij deze ter kennis van de ingezetenen der gemeente, dat het kohier voor de belasting op het Personeel, u°. 1, dienst 18JJ, op den 15 July 1865door den Heer Commissaris des Konings inde Provincie Noora- Holland executoir verklaard, op heden aan den Heer Ont vanger der directe belastingen binnen deze gemeente ter invordering is overgegeven. ieder ingezeten, die daarbij belang heeft, wordt vermaand op de voldoening van zijnen aanslag behoorlijk acht te gei ten einde alle geregtelijkc vervolgingen welke uit nalatigheid zouden voortvloeijente voorkomen. Alkmaar liet Hoofd van het Bestuur voorn 20/5^865. A. MACLAINE PONT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR; Gezien art. 219 der gemeentewet Brengen ter kennis van de belanghebbendendat de t>L MEENTEREKENING over 1864 ter secretarie dezer ge meente, gedurende de eerstvolgende 14 dagen, ter inzage is nedergelegd en tegen betaling der kosten in afschrift ver- 22 SPANJAARDT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR i,r0no.pn ter kennis van de belanghebbenden: Dat de le supplatoirc GEMEENTEBEGROOTING over 1865 den Gemeenteraad aangebodengedurende 14 dagen na heden ter secretarie dezer gemeente is nedergelegd en in afschrift verkrijgbaar is gesteld. Buraemeester en IFethouders voornoemd A. MACLAINE PONT. Alkmaar, den 22 Julij 1&&5. De Secretaris SPANJ AARDT. VERGADERING van den RAAD der Gemeente ALK MAAR, op Donderdag, den 27 Julij 1865, des namiddags ten 1 ure. Namens den Voorzitter van den Raad De Secretaris, SPANJAARDT. NATIONALE MILITIE. De persoon van FREDERICUS JOHANNES MEELIS wordt verzocht zijn paspoort van de gemeente-secretarie te komen afhalen. De KAMER van KOOPHANDEL en FABRIEKEN te ALKMAAR maakt bekend, dat van Maandag 24 tot Zater dag 29 Julij e.k., van 's voormiddags 10 tot 's namiddags 2 ureia haar gewoon lokaal op het Stadhuister lezing l"'Statistiek van het Koningrijk der Nederlanden behelzende de staten van de in- uit- en doorgevoerde voornaamste handelsartikelen gedurende de maand Mei 1865. 2. Statistieke berigtenbetreffende het scheeps- en goederen verkeer langs den Rhijn in 1S63. 3. Staat van ingevoerde goederen in Bremen over 48b4. 4. Verslag van de handelsbeweging in Lubek over 1864. 5 Staat van invoeren te Stettin over 1864. e! Eenige statistieke opgaven betreffende Koningsbergen, Pilau en Memel over 1864. De Kamer van Koophandel en Fabrieken voorn. Alkmaar F- M- van DE VELDE, Voorz. 22 1865. J- F- KRAAKMAN, Secret. POLITIE. Ter terugbekoming is aan het Commissariaat van politie te Alkmaar voorhandeneene kist mei koeken kunnen aldaar inlichtingen bekomen worden omtrent een gevonden stalen taschje. waarin een icerkkojfertjeinnoudende een gouden vingerhoed een dito schaartje met schedeeen dito naaldenkoker, een dito pennenhouder, een geborduurd kraagjeenz. Bij de behandeling van het wets-ontwerp tot wering van misbruiken bij de verkiezingen in de Belgische Kamer der Gedeputeerden, heeft de heer Oris een voorstel gedaan om hen die niet kunnen lezen en schrijven niet op de kiezers lijsten te brengen. Ofschoon niet geheel ten onregte werd opgemerkt, dat dit voorstel geen onbelangrijke hervorming in het kiesstelsel zou te weeg brengenen daarom beter in een afzonderlijk wets-ontwerp aangeboden kon worden dan ingevoegd in een wets-ontwerp tot weriug van kuiperijen bij de verkiezingen, besliste echter de meerderheid ten gunste eener onverwijlde behandeling. Om in de eerste plaats aan te toonendat het hier geen geheel nieuwe zaak goldherinnerde de heer Ortsdat de Nationale Conventie in 1795 reeds het lezen en schrijven tot vereischte voor de uitoefening van het stemregt heeft verklaard. Ook in ons vaderland waar, zoo als bekend is, deze kennis thans niet wordt gevorderd, is het geen vreemde zaak. Volgens art. 11 der Staatsregeling van 1798, moesten allen die het kiesregt vilden uitoefenen en als zoodanig ingeschreven worden in het «openbaar Stemregister,^ «in staat zijn de Nederduitsche taal te lezen en te schrijven met dien verstande echter, dal dit vereischte voor de stembevoegdheid zou beginnen te gelden één jaar na de in voering dezer Staatsregeling (alzoo met 23 April 1799). Men wilde dus niet uitsluiten die vroeger niet in de gelegenheid waren geweest om zich deze kundigheden eigen te maken; en zoo wordt dan ook verklaarbaar het bij deze Staatsregeling behoorende Reglement A «Over de wijze van Stemming in de Grond-Vergaderingenwaarnaar in de Staatsregeling uitdrukkelijk wordt verwezen en waarbij ook voorzien wordt het geval dat een «Stembevoegde" niet kan lezen en schrijven. Ook de Staatsregeling van 1801 bepaalde in art. 24 «Óm Stemgerechtigd Burger te zijn wordt vereischt 4». Het kunnen lezen en schrijven van het Nederduitscli hetwelk echter niet toepasselijk is op Burgers vóór den 23 April 1799 in het Stemregister ingeschreven." De staatsregeling van 1805waarbij aan het Bataafsch Gemeenebest een voorsmaak van eenhoofdig bestuur werd gegeven in den persoon Van een Raadpensionaris, bepaalde in art.;i2«De vereischten tot de uitoefening van het Stem regt blijvenbij provisiebepaald op den tegenwoordigen «Bij provisie." Dat was verstandig. De ondervinding der laatste jaren had geleerddat ongeveer elke nieuwe staats regeling niet anders dan bij provisie gold. Ruim een jaar later verklaarde Louis Napoleon, dat hij met goedkeuring van Zyne Majesteit den Keizer en Koning Napoleon, zijnen Doorluehtigen broeder, de Koninklijke waardigheid van Hol land had aangenomennadat reeds voorafbij tractaat van 26 Mei, «Zijne Keizerlijke en koninklijke Majesteit Napoleon, Keizer der Franschen en Koning van Italiën en de Vergadering van Hun Hoog Mogendevertegenwoordigende de Bataaf- sche Republiek hadden overwogen «dat in' de tegenwoor dige algemeene gesteldheid van zaken en betrekkingen in Europa eene Regeringwelke zich van eene voortdurende klem niet kan verzekerd houdenaan 't oogmerk van zijne instellingen niet kan beantwoorden «dat eene Erfelijke Regering alleen kan waarborgen de geruste bezitting van >1 't geen 't welk aan 't volk van Holland dierbaar is, •dat zijne voornaamste belangen gelegen zyn zich te ver zekeren van eene magtige bescherming «dat het Frausche Keizerrijk een zeer wezentlyk belang heeft in 't geluk van 't volk van Holland, in de voorspoed van dezen Staaten in de duurzaamheid van zijne mstellin genzoo wel uit aanmerkingdat de noordelijke Grenzen van dit Keizerrijk zijn open liggende en van sterke A estingen ontblootals met betrekking tot deszelfs algemeene staat kundige grondbeginselen en belangen, enz. enz. Vier jaren later bleek hetdat ook de «Kroon van Hol land" slechts «bij provisie" het getal Europesche kroonen had vermeerderd, en sommige bepalingen van het vermelde tractaat van 26 Mei 1806 en der Constitutie van 1806 mede niet anders dan «bij provisie" waren geschrevenofschoon dit er niet bij was uitgedruktmaar zij integendeel bestemd schenen te zijn om eeuwig te duren; wij bedoelen het slot van art. 2 van het tractaat tusschen Keizer Napoleon en de Bataafsche Republiek: «Niettemin is hiermede bedongen, dat de Kronen van Frankrijk en van Holland nimmer op hetzelfde Hoofd vereenigd zullen kunnen worden en art. 21 der Constitutie «De Kronen van Frankrijk en Holland kunnen nimmer op hetzelfde Hoofd vereenigd worden." Waarschijnlijk deden de open liggende en van sterke ves tingen ontbloote noordelijke grenzen van Frankrijk alsmede zijne algemeene staatkundige grondbeginselen en belangen m 1810 weder nieuwe eischen en werden daardoor deze ver anderingen noodzakelijk. Maar wij zijn afgedwaald, 't Is of wij een betoog wilden schrijven, dat tractaten en constitutiën slechts bij provisie worden geschrevenen vervallen zoodra het belang van een der partijen of de behoeften en inzigten des volks veranderen. Wij meenen ons echter te herinnerendat wij over verkie zingen sprakenen wel over de hier en daar geldende bepa ling, dat men, om kiezer te zijn, moest kunnen lezen en schrijvendie later is verdwenen en nu in de Belgische Kamer weer werd voorgesteld. Wat ter aanprijzing van dezen maatregel kan worden aangevoerden dan ook is aangevoerdis eenvoudigtegen over den thans alleen geldenden maatstaf van het geld ver langt men althans eenigen waarborg van bekwaamheid. Eischt men eenig vermogen bij den kiezer en sluit men uit die dit niet bezitten of althans naar de grondslagen der belasting niet geacht worden te bezittenmen wil daaren tegen dat de bezitters kunnen lezen en schrijven. Tevens openbaart zich bij de voorstanders van dit verstandelijk ver eischte een streven om het geldelijk vereischte ten aanzien der kiesbevoegdheid meer en meer te doen vervallen. Het is immers iets onbehoorlijks, merkt men te dezer zake aan dat de uitoefening van dit burgerregt wordt toevertrouwd aan personen die gevaar loopen van bedrogen te worden omtrent den naam die op het stembriefje wordt geschreven dat zij ter goeder trouw in persoon naar de stembus brengen. Het komt ons voor, dat er werkelijk tegen den eiscb van te kunnen lezen en schrijven weinig kan worden gezegd vooral wanneer men bedenkt dat de gelegenheid om zichdio kundigheden te verschaffen in onzen tijd zoo wijd openstaat, dat weldra elk het gemis ervan zich zeiven zal hebben te wijten. Nog om een andere reden komt het ons wensohelijk voor, dat de kiezer lezen en schrijven kan. Op het congres der Internationale Vereeniging tot bevor dering der sociale wetenschappen in het vorig jaar te Amsterdam gehoudenwerd de aandacht gevestigd op e wijze van stemming in Zwitserlandalthans m het canton Neufschatel, gebruikelijk. De kiezer ontvangt daar eerst in het lokaal der stemming zijn biljet, vult het in op een plaats waar hij zich geheel alleen bevindtwerpt het in de bus en verwijdert zich langs een anderen weg dan hij is ingekomen. Iets dergelijks is ook in de Belgische Kamer voorgesteld men wilde namelijk dat de kiezer, alvorens zijn biljet in de bus te werpeneen gang zou doorgaan, waardoor hij gedurende eenige oogenblikken voor het publiek onzigtbaar wordten die «be schermende gang" is met nadruk verdedigd als het meest geschikte middel om den kiezer zyne vrijheid en onafhankelijkheid ie waarborgen. Nu gelooven wij dat het gebeurtdat zwakke en in hunne maatschappelijke betrekking ondergeschikte of althans niet geheel onafhankelijke kiezers zich dikwijls be zwaarlijk aan het gevaar kunnen onttrekken van door onbe scheiden menschen, niet alleen ingelicht, geraden, overreed, maar zelfs gedwongen te worden om hun stembiljet in te vullen met de door dezen gewenschte namen deze vrijheiddoodende personen kunnen zich door bewaking van den kiezer, door eigen invulling en inzage van het stembiljet overtuigen dat hun wil wordt opgevolgden de afhankelijke kiezer kan zich aan hun invloed niet onttrekken. Daartegen kan de Zwitsersche wijze van stemmen hem beveiligen. Moge hij inlichting en voorlichting en toelichting en raadgeving en verzoeken en eischen ontvangen zooveel hij wil vóór de stemming, moge hij dan aan allerlei invloeden bloot staan op het oogenblik der stemming zelve, bij de invulling van zijn biljet, kan hij geheel vrij zijn en naar eigen overtuiging handelen. Op de plaats der stemming ontvangt hij zijn biljet, hij vult het in aan een lessenaar waar niemand hem kan bespiedenen werpt het zelf onmiddelijk in de bus. Deze handeling eischt eenige bewaamheid in lezen en schrijvenen door het opdragen daarvan aan den kiezer in persoon zouden de geheel onbekwamen reeds dadelijk en op zeer eenvoudige wijze worden geweerd. Er was dan ook geen opzettelijk onderzoek naar de vereischte bekwaamheid der kiezers noodigen velerlei misbruiken en kuiperijen werden minder gevaarlijk gemaaktomdat men toch nimmer zeker zou zijn van zijn oogmerk te bereiken, daar de kiezer op het oogenblik der invulling van zijn billet volkomen vrij en buiten allen vreemden invloed zou blijven. BEL VIE. Den 12 heeft het Hof van cassatie den Gedeputeerde Delaet als uitdager en hoofdschuldigdeveroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf en 300 fr. boete en den minister Chazal, als medeplichtige, tot 2 maanden gevangenisstraf en 200 fr. boete. Zy hadden zich met van een advocaat voorzien en hebben verklaard in de uitspraak van het Hof te willen berusten. Het voorstel van den heer Orts, om de kiezers die met kunnen lezen en schrijven het kiesrecht te ontnemen is den 18 door de Afgevaardigden verworpen met 43 tegen 27 st„ terwijl zich 4 leden van de stemming onthielden. EJS CELAMB. In de eerste 5 maanden dezes jaars zijn 66000 runderen Pn 160000 schapen en lammeren ingevoerd. Niettemin zijn 'de vleeschprijzen ongemeen hoog, zoodat nog grooter invoer VeKonmgte0AL« der Sandwich-eilanden is te Southampton gearriveerd, om eenigen tijd bij lady Franklin te Londen d°DeeKomugin van Nederland en de prins v. Oranje hebben den 15 een prachtig feest bij lord Palmerston bijgewoond. Deze heeft den 12 te Tiverton, welk stadje hy reeds in 7 Parlementen vertegenwoordigd heeft, de kiezers toegesproken

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1865 | | pagina 1