ALKMAARSCHE COURANT
Zwene-nzestinste Jtmrwttitg.
iV. 43.
r*
Zondag
22 October.
s.
(Officieel (Bcbecïtc.
De rechte weg of de politieke weg
politiek ©oevzieftt-
Cj o
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg
baar op Zondag morgentusschen 8 en 9 ure. Prijs per
jaar 3,40, enkele Mos. 7 Cents, franco per post ƒ4,—.
Brieven franco aan de Uitgevers
KERM". COST Eli ZOON.
IA -V
De Advertentiën kosten van 15 regels0,75, voor
elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelrecht
voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot
Zaturdag namiddag'1 uuringezonden berichten een dag
vroeger.
PROVINCIE NOORDHOLLAND.
AANBESTEDING.
Op Donderdag den 26stCB October 1865des namiddags
len half drie ure, zal, aan het lokaal van het provinciaal
Bestuur Van Noordholland te Haarlem, worden overgegaan
tot de aanbesteding bij enkele inschrijvingnatneus Kerk
voogden der Hervormde gemeente van Schellingtvoudevan
Het afbreken van het bestaande en het
bouwen van een nieuw kerkgebouw voor
de Hervormde gemeente te Sehellingwoude.
Het bestek is, tegen betaling van tien cents per exemplaar,
te verkrijgen aan het lokaal van het provinciaal bestuur
bovengemeld aan het bureau van Buitenlandsche Paspoorten
te Amsterdam en aan de Qemeenle-secretarie van Ransdorp,
Aanwijzing in loco zal worden gedaan, Zaturdag vóór de
besteding, des middags ten 12 ure.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van de belanghebbende ouders en voogden
Dat de aanvragen om onderwijs te ontvangen aan de open
bare armenschool en tussehenschool alhier, kunnen geschieden
bij den hoofdonderwijzer/. W. van Amerongen voor 1". No
vember a.s.
Daartoe dienen te worden overgelegd de bewijzen zoo wel
van de geboorte als van de koepokinenting.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
AlkmaarA. MACLAINE PONT.
den 13 Oct. 1865. De Secretaris
SP AN J AARDT.
PATENTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van de belanghebbenden
Hat de patenten aangevraagd in de maanden Mei .Tunij
en Julij j.l., met uitzondering van die, begrepen in
de algemeene beschrijving ter secretarie dezer ge
meente kunnen afgehaald worden van Maandag den 23 Oc
tober tot en met Zaturdag den 4 November aanstaande,
's morgens van 9 tot 2 uretegen overgifte van het re?u.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
20 October 1805. De Secretaris
SPANJ AARDT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van de belanghebbenden
Dat de 3= suppletoire staat van begrooting dezer gemeente
over 1865aan den Gemeenteraad aangeboden en van heden
af, gedurende 14 dagen, ter secretarie dezer gemeente ter
lezing voor de belanghebbenden is nedergelegd en in afschrift
verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
Alkmaar. A. MACLAINE PONT.
den 21 Oct. 1865. De Secretaris
SPANJAARDT.
VERGADERING van den RAAD der Gemeente ALK
MAAR, op Woensdag, den 25 October 1865, des mid
dags ten 12 ure. Namens den Voorzitter van den Raad
SPANJAARDT.
POLITIE.
Ter terugbekoming is aan het commissariaat van politie
te Alkmaar voorhauden het navolgende gevondene, als; een
zilveren knip zonder beurs en een zilveren sondeernaald.
De Arnhemsche Courant, die in menig hoofdartikel met
krachten naar het ons voorkomt op goede gronden is
opgekomen tegen de wyze waarop tot nog toe het beheer
over het krijgswezen is gevoerd tegen het beleid van den
tegenwoordigen minister van Oorlog, dat geen sporen draagt
van eenig bepaald stelsel, en waarin alzoo geenerlei systeem
te herkennen is tenzijgelijk zij zich uitdrukthet «kren
terige systeem" de jcourant die beweertdat een groot
deel onzer officieren slechts met kunstmatigen arbeid wordt
bezig gehoudendat al wat er op het gebied van defensie
en kazerneering gedaan wordt knutselarijjis eu het kenmerk
draagt van bekrompenheiden dat ook daarbij liet Oud
Hollandsch spreekwoord wordt bewaarheid/-goedkoop duur
koop," heeft in haar nummer van 17 October 1.1. ook de
Tweede Kamer berispt omtrent de houding die zij in deze
zaak heeft aangenomen.
Aan de conservatieve partij verwijt zijen waarlijk niet
zonder grond dat zij met afwijking van hare gewone ge
dragslijn tegenover het ministerie, dezen minister steunt -
niet omdat zij overtuigd is dat 's lands belang of het belang
van het krijgswezen zijn aanblijven vordertmaar omdat zij,
gelijk de heer van Zuylen in vrij ronde woorden heeft ver
klaard, dezen minister van Oorlog wil behouden als een
nuttig, misschien onmisbaar element in dit ministerie. //Hier
aldus eindigt de A. C. hare beschouwingen omtrent dit
punt hier heeft men te doen met eene partijqusestie, met
persoonlijke consideratiën's lands belang is bij die wijze
van handelen niet in aanmerking genomen."
Doeh onder de 41 leden der Tweede Kamer die voor de
laatste begrooting van Oorlog hebben gestemd, bevonden zich
naast at de conservatieven ook verscheidene liberalen, man
nen die gewoon zijn het ministerie te steunen en nu ook
weer voor de begrooting van Oorlog stemden, ofschoon een
vier-en-twintig-tal hunner geestverwanten daaraan hunne
stem onthielden. Waaromstemden dezen voor de begrooting
De A. C. onderstelf tochdat niet allen overtuigd konden
zijn dat het bestunr over liet krijgswezen aan goede handen
was toevertrouwd. //Politieke consideratiën voegt zij er
bij schijnen ons bij deze liberale laden een sterk gewigt
in de schaal te hebben gelegd." Ook hier zou men dus
met een partijbwestie te doen hebben en zon 's lands belang
niet in aanmerking zijn genomen. Hoe is bét èihter mogelijk
zal licht iemand vragen dat een minister, die door de
conservatieven een nuttig misschien onmisbaar bestanddeel
van liet ministerie geacht werdtevens om politieke rede
nen door sommige liberalen gesteund werd De A. C. geelt
de volgende verklaring
r //Het ministerie Thorbecke is noodig in het belang des
lands; het prestige, de kracht van het ministerie lijdt er
onder wanneer weder een lid daaraan ontvalteen ander
minister van Oorlog zal weliigt vóór alles letten op het be
lang^ van het krijgswezen en meer geld vragen dan deze,
die d tout prendre nog al zoo heel duur niet is;" ziedaar
redeneringen die men weliigt niet geheel ten onregte aan
de liberale leden in den mond zou kunnen leggen die vóór
het VIII1" hoofdstuk hebben gestemd."
En hierop laat de A. C. een oordeel volgen over die han
delwijze eu die redeneringeen oordeel" dat, wij moeten
aanmerken als het oordeel der redactie en dat wij daarom
letterlijk overnemen: //Misschien ligt in dergelijke wijze van
beschouwen liet ideaal van politieke wijsheid. Wij, die wei
nig op hebben met al die kleine slimheden die in onze
oogen op dezelfde lijn zijn te stellen met de zoogenaamde krui
deniers-strategie in de krijgskun-t; wij, die van mecning
zijn dat op politiek terrein in onzen tijd van openbaarheid,
de verstandigste gedragsregel is regt door zee te gaan en
vóór alles aan de waarheid hulde (e doen; wij, die een
afschuw hebben van al die kleine kunstgrepen en zooge
naamde diplomatische behendigheden, welke tot een vroeger
tijdvak behoorenmaar met den geest vaD onzen tijd en
met het wezen van den constitutioaeleu regeringsvorm in
lijuregten strijd zijnwij kunnen niet anders dan eene
handelwijze betreurenenz."
Ziedaar ronde, onbevangen (aal: recht door zee, vóór
alles der waarheid hulde doen geen kleine kunstgrepen
geen diplomatische behendigheden meer, die tot een vroeger
tijdvak behooreu. Eilievetot welk tijdvak Hoe
veel eeuwen of hoeveel jaren ligt liet reeds achter ons
Och niet zoo heel lang. Als wij iu aanmerking nemen welk
artikel de A. C. in haar nummer van JO Oct. uit het Han
delsblad overneemt en welk schrijven uit den Haag zij in
haar nummer van 11 October opneemt, beide zonder protestj
en als iets waarmee zij instemt, dan wordt het ons duidelijk
dat de A.C. zelve eerst sedert zes dagen de kinderschoenen
had uitgetrokken en dat «-vroeger tijdvak" achter zich had
gelatenwaarin de kruideniers-strategie bloeideen kleine
slimheden kunstgrepen en diplomatische behendigheden nog
min of meer beletselen waren voor liet recht door zee gaan
en vóór alles der waarheid hulde doen.
In het artikel van het Handelsblad toch wordt de heer
van Nierop voorgesteld als een reddende engel, omdat hij de
leden der Kamer waarschuwde om niet al te recht door zee
te gaan en niet zoo vóór alles, niet zonder op of om te
zien der waarheid hulde te doen. Hij achtte het immers
noodig te waarschuwen voor de adders die ouder het. gras
lagen hij verklaarde dat hij het in het wezen der zaak met
het amendement van den lieer van Zuylen eens wasmaar....
alzoo niet zoo onbepaald recht door zee maar.... hij wilde
niet gaarne den schijn hebben van te behooren tot hen die
de veepest aanblazen om het ministerie af te maken daarom
was hij tegen her amendement. Dit karakteristieke woord
karakteristiek door onjuistheid van uitdrukking -— kwam
volgens het Handelsblad als een bom in het vijandelijke
kampdat reeds in gesloten kolonne kwam aanrukkenhet
was dus een weldadigeen goed woord dat navolging ver
dient. Toch waren sommige leden der Kamer van een an
der gevoelen leden die geenerlei gezindheid hadden ge
toond om op welke wijze ook het ministerie af te maken,
stemden voor de motie van Schimmelpenninck en voor liet
amendement van van Zuylen, omdat zij in overeenstem
ming waren met hunne overtuiging, en Zij verklaarden dat
geenerlei politieke bedoeling hen mocht verhinderen naar
hun geweten te stemmen. Eén lid, de heer Jonckbloet, achtte
het zelfs noodig le zeggen dat hij het niet eens was met
de motie. //Ware ik het eenszeide hijik zou er voor
stemmen. Het is bijna beleedigend dit hier te moeten ver
klaren." Dit lid achtte alzoo den raad van den heer van
Nierop volstrekt niet aanbevelenswaardig. Maar de heer van
Nierop zelf schijnt gevreesd te hebben dat hij zou schijnen
het recht door zee gaan en liet vóór alles der waarheid
hulde doen niet voldoende te huldigen. Althans om te too-
nen dat hij niet schroomde de waarheid te spreken stelde
hij zelf een motie voor, die zeker in woorden verschilde van
die van den hoer Schimmelpenninckmaar in geest en strek
king daarmee volkomen overeenkwam. De Kamer schijnt
het verschil tusschen die moties ook niet recht gevat te
hebben want de motie van den heer van Nierop vond bij
de stemming juist dezelfde voor- en tegenstanders als die van
den heer Sc.himmelpenninck had gehad behalve natuurlijk den
heer van Nierop zelf, die de voorstanders door zijn eigen
stem van 25 op 26 wist te brengen.
Het artikel uit den Haag, iu dcnzelfden geest als dat
van het Handelsbladbehalve dat het 'de vreemde handel
wijze van den heer van Nierop doet uitkomen, vestigt de
aandacht op de houding van den heer van Beyma thoe Kingma,
die van zich zelveu heeft getuigd, dat hij het politieke doel
van voorstellen niet doorzieten datals hijzonder het
te willen, het kabinet eens hielp omverwerpen, dit aan zijne
kortzichtigheid te wijten is. De schrijver uit 's Hage acht
zoo iets zeer gevaarlijken hoopt dat de Friesche kiezers
minder kortzichtige vertegenwoordigers naar de Kanier zullen
zenden. Hier blijkt liet nu duidelijk dat de A. C. op 11
October nog de politiek van het vroegere tijdvak huldigde,
waarvau zij op 17 October reeds een //afschuw" had. Anders
had zij immers den lieer Beyma tegen haren Haagschen cor
respondent. in bescherming moeten nemen bij voorbeeld met
deze woorden: //Wij, die weinig op hebben met al die
kleine slimheden, die in onze oogen op dezelfde lijn zijn te
stellen met de zoogenaamde kruideniers-strategie in de krijgs
kunst wijdie van meening zijn dat op politiek terrein
in onzen tijd van openbaarheid de verstandigste gedrags.
regel is regt door zee te gaan en vóór alles aan de waarheid
hulde te doen wijdie een afschuw hebben van al die kleine
kunstgrepen en diplomatische behendighedenwelke tot een
vroeger tijdvak behooren maar met den geest van onzen tijd
en met het wezen van den coustitutionelen regeringsvorm
in lijuregten strijd zijn, wij kunnen niet anders 'dan de
handelwijze van den heer Beyma goedkeuren die regt door
zee wil gaan en vóór alles der waarheid hulde doen, maar
geen oogen heeft voor kleine kunstgrepen en 5iplomatisahe
behendigheden."
Wij voor ons zijn van oordeel dat er in de Kamer nog
te velen oogen voor hebben. Wij begrijpen niet weike poli
tieke beteekenis een besluit kan hebben waaraan alle voorstem
mers uitdrukkelijk elke politieke beteekenis onlzegd hebben.
Die het waagde er toch een politieke beteekenis aan toe te
schrijven, zou alleen staan in de verachtelijke onmacht dei-
openbare onbeschaamde logen. Moet dan de Kamer in elke
bijzondere aangelegenheid waaromtrent zij met den minister
in gevoelen verschiltzwijgen uit vrees van den ministeri-
eeien zetel omver te werpen? Zulk een houding zouden wij
heneden hare waardigheid achten. Een verstandig minister
zal geen bespottelijke teergevoeligheid toouen hij mag het kind
niet gelijk zijn dat in alles zijn zin moet hebben of anders
pruilend heen gaat. In elk geval mag de Kamer de rol dei-
onverstandige ouders niet vervullen die het kind zijn zin
geven. Een goede opvoeding kan hier van groot nut zijn.
Een verstandige meerderheid kan zonder gevaar steeds reeht
door zee gaanhet behoeft nooit twijfelachtig te zijn of
eenig besluit een politieke bet.eekening heeft of niet nooh
voor de Kamer, noch voor het volk noch voor den mi
nister. Daartoe zij men duidelijk en waar, en toone een
bepaalden onwil om ooit iets meer te lezen dan er staat
geschrevenof iets anders te hooren dan gezegd wordt.
Toont zich de meerderheid daarentegen vreesachtig en be
schroomdzoo toont zij hare zwakheid en erkent zelve
dat het ministerie geen enkel stootje kan verdragen. Alleen
door recht door zee te gaan eu kunstgrepen eu behendig
heden voor Jdegooohelaars over te laten, kan het parlementair
stelsel tot een krachtigen gezonden toestand gebracht worden.
Mist een minister het vertrouweu der meerderheid welnu
die meerderheid verklare het met ronde woorden des noods
met verwerping zijner begrooting. Overigens hechte men aan
geenerlei besluit eenige andere of grootere beteekenis dan de
duidelijke woorden toelaten; wat niet duidelijk is worde ver
worpen of duidelijk gemaakt. Zoo zal er waarheid komen
in de handelingen der Kamers alles zal vaster en duidelijker
vormeu ontvangenstaatskunstenarij zal tot een //vroeger
tijdvak" behooren en het parlementair stelsel zal er veel bij
winnen.
i -
De parvenu onder de vorsten gelijk de Fransehe Keizer
zich eenmaal mét zooveel fierheid heeft genoemdtoen hij
met afwijking van de gebruiken d-r oude politiek, dëschoone
vrouw zijnet keuze aan de vertegenwoordiging voorstelde als
zijn wettige gadeblijft zich nog altijd door frisehheid en
oorspronkelijkheid van denkbeeldeii onderscheiden van de
volgelingen der gewone diplomatieke sleur. Van tijd tot tijd
verrast hij de wereld met een nieuw plandat hij met da
ingenomenheid der eigen vinding voorstelt en aanbeveelt
en schoon teleurstelling Voor 't minst niet zeldzamer zijn
deel is als blijde voldoening, wordt hij niét afgeschrikt, maat
blijft moeden lust behouden om bij gelegenheid met nieuWe
plannen voor den dag te komen. Hierdoor onderhoudt hij
een gevoel van onzekerheideen algemeene onrust, eeii wan
trouwen op eiken tegenwoordigen toestand, die immers ieder
oogenblik bloot slaat voor verandering. Dit heeft ongetwij
feld zijn schaduwzijde; voor een rustigen vooruitgang, voor
tal van heilzame ondernemingen en voor de Verwezenlijking
van vele goede plannen zijn juist onbekommerdheid en ver
trouwen onmisbaar. Toch is de lichtzijde evenzeer onmis
kenbaar; een parvenu als Napoleon op den troon, los van
de oude overleveringenvan de vonden en gebruiken der
diplomaten-kunstenarijvrij van de familiebetrekkingen en
verplichtingen van een oud geslacht, is bij uitnemendheid
geschikt om Europa te béivaren voor den zofeten domme!
der voldaanheid met den bestaanden toestandwaarvoor
het zoo zware neiging bezithij houdt de regeeringen en
de volken wakker en waakzaamen doet nadenkentwij
felen en beraadslagen over een aantal zaken die reeds lang
door lusteloosheid van de orde van den dag waren uitge-
wischten door gemakzucht ter griffie gedeponeerd. Zoo
blijft de overtuiging levendigdat toch niet alles nog zoo
heel mooi isal is het gebleken dat men het er meê doen
kan.
Na de mislukking van het groote plan van een Europeesch
congres schijnt de teleurstelling ook bij den parvenu haar
gewone uitwerking niet gemist te hebben. Lusteloosheid en
onverschilligheid waren onmiskenbaar. Hoe Napoleon den
Sleeswijk-Holsteinsclien oorlog met al zijn gevolgen zoo rustig
en onverschillig kon aanzien, was velen een raadsel. De man,
die vroeger zoo veel van zich deed spreken, scheen gevaar te
loopen van te Parijs of te Biaritz als een vergeten burger aan
de algemeene aandacht te ontsnappen. Er gingen inderdaad
weken voorbij dat men niet aan hem behoefde te denken
dat men hem kon vergetenHet September-verdrag van
het vorig jaar gaf echter weer teeken van levenen men
begreep, dat al moge Napoleon doof zijn voor PolenDene
marken Duitschland en Amerikahij nóg niet doof is ge
worden voor Italië. In den laatsten tijd deden de samen
komst met, de Koningin van Spanje en het bezoek van den
heer von Bismarclc, waarover nog steeds groot verschil vaii
lezing bestaat, weer van den fransehen Keizer spreken, en
nu verrast hij ons werkelijk met een grootsch planzoo
oorspronkelijk en ruim van opvatting alS slecht s een parvenu
onder de vorsten in staat is te ontwerpen. Het geldt de
bestrijding van een algemeenen vijand van Europa niet alleen,
maar van bijna geheel het menschdom, het geldt de cholera.
