Knipsel.
Jngcsoubcu jSMufifceu.
Een stokoude gebuur.
SM.tbs Hlicuvus
besloten om zich niet met het oostenrijksche hervormings
plan intelaten.
Den 6 is in den hongaarschen Landdag het ontwerp adres
van antwoord voorgelezen. Het komt neder op de volgende
eischen: aanstelling ran een volledig hongaarsch ministerie,
wederinvoering der nationale comitaten practische toepas
sing van de erkenning der rechts-continuïteitterzijdestelling
van het Februari-patentoproeping van Croatie en Zeven
bergeneen constitutioneel gouvernement, zoowel aan deze
als aan gent zijde van de Leitha.
PORTUGAL.
De zeer vrijzinnige wet op de drukpers is door de beide
Kamers goedgekeurd.
PRUISEN.
De liberale leden (van het Huis der Afgevaardigden heb
ben eenparig besloten een voorstel intedienen tot protest
tegen de beslissing van het gerechtshofwat betreft de
vervolgbaarheid der leden ter zake van in hunne kwaliteit
uitgesproken redevoeringen. Den 3 werd dit door den heer
Hoverbeck bij de Kamer ingeleid en in handen eener com
missie gesteld.
Het voorstel van den heer Virchow betreffende Lauenburg
werd denzell'den dag. na het verwerpen van 2 verzachtende
amendementen, met 251 tegen 41 st. aangenomen. De mi
nister v. Bismarck bestreed het nadi ukkelijk en deed daarbij
blijkendat de regeering het zoogenaamde Februari-pro-
gramma losgelaten heeft en thans eene personeele unie van
Sleeswijk en Holstein met Pruisen op den voorgrond stelt.
De regeering heeft geweigerd aan de commissie ad koe
de verlangde stukken overteleggenbetreffende de wijzigin
gen gemaakt in de overeenkomst met de Keulen-Mindener
spoorwegmaatschappij de commissie stelt nu eenvoudig voor
te verklaren dat die overeenkomst strijdig is met de con
stitutie en dat de daaruit voortvloeiende verplichtingen niet
verbindend zijn voor de schatkist.
De rechtsgeleerde commissie van het Huis acht het ver
hinderen van het Keulsche-Afgevaardigden-feest strijdig met
de grondwet keurt het af dat de minister zoodanige on
wettige handeling niet verboden en op de gedane klachten
niet geantwoord heèft en meentdat de beambten die in
hunne functiën het feest belet hebben deswege vervolgd
behooren te worden.
SLEES WIJK-1IOLSTEIN.
De genl. v. Gablenz heeftals stadhouder van Holstein
de rechtbank te Berlijn, die van hem de uitlevering van
d''.May verlangd had, verwezen naar de recht bank te Altona.
Ben zeker aantal leden der holsteinsche Sl enden heeft aan
dien genl. een schrijven gericht, met dringend verzoek, dat.
die vergadering op nieuw bijeengeroepen moge worden.
SPANJE.
De Gedeputeerde Mojano heeft het voorstel gedaan om 300
millioen realen te bezuinigendewijl de inkomsten de uitga
ven behooren te dekken en de belastingen niet hooger opge
voerd kunnen worden.
De Afgevaardigden hebben een amendement op het adres
van antwoord tot, afkeuring der erkenning van Italië met
100 tegen 65 st. verworpen.
Bij het door de regeering ingediend ontwerp worden niet
slechts de staatkundige, maar ook alle andere vereenigingen
van meer dan 20 personen, die zich met, letterkunde en der
gelijke onderwerpen bezig houden verboden. Dit verbod is
niet toepasselijk op tijdelijke kiesvereonigingen.
E G A P T E.
De overeenkomst tusschen den Ouderkoning en de Suëz-
maatschappij is geteekendalle geschillen zijn tot genoegen
van partijen vereffendde scheidsrechterlijke uitspraak van
Keizer Napoleon is in den ruimsten zin toegepast.
De Onderkoning heeft last gegeven tot aanleg van een
spoorweg tusschen Ismaëla en Cairo.
VEREENIGDE STATEN.
12 Tot de feniansche broederschap behoorende gewezen
officieren der federalistendie naar Ierland gezonden waren
om de samenspanning te bevorderenzijn zeer ontmoedigd
teruggekeerdaangezien zij gevaar liepen van gearresteerd te
worden en de bevolkingbij gebrek aan wapenen onver
mogend is om iets te ondernemen
Óok in Florida heeft de tijdelijk aangestelde gouverneur
last bekomen om het bestuur overtedragen aan zijnen door
de bevolking gekozen opvolger.
De minister Seward heeft den genl. Sheridan te Nieuw-
Orleans gelast een onderzoek intestellen aancaande de ver
meestering van Bagdad en de schuldigen te straffen. She
ridan heeft daarop genl. Crawford, als hooldaanlegger, ge
vangen doen nemen. De genlIVeitzel, wiens hoofdkwartier te
Brownsville gevestigd was en die klaarblijkelijk van den
toeleg kennis heeft gedragenis teruggeroepen eu vervangen
door genl.Stoneman. De fransche gezant t,e Washington heeft
ophelderingen wegens het gebeurde gevraagd.
MEXICO,
In het, begin van Januari is een corps bestaande uit
afgedankte americaansche militaren en andere gelukzoekers,
aangeworven door den ontslagen genl. Crawfordonder bevel
van zekeren Reed, over de Hio-grande getrokken, en heeft
het den 5 het stadje Bagdad overrompeld de keizerlijke he-
zetting daarvan gevangen genomen en eenige manschappen
gedood. 40 Oostenrijkers wisten aan boord van een kanon
neerboot te ontsnappen maar 300 mexicaansche militairen
voegden zich bij de aanvallers en namen deel aan de plunde
ring. Den volgenden dag werd de plaats beschoten door
een fransch oorlogschip, welks vuur krachtig beantwoord werd.
Sedert ziju de overweldigers nog door een paar honderd man
uit Texas versterkt geworden.
Chiuahua is weder door de frauschen bezet. Juarez bevindt
zich te PasodeNorte, aan de Rio grande.
KUiB-s MER IC A
De toegang aan chilisehe kaperschepen te Montevideo ont
zegd zijnde zijn de betrekkingen tusschen Chili en Uruguay
afgebroken.
KINNENLAN».
Het poruaansche gepantserde ramschip Independancia is op
de reede van Neuzen verschenenwaarschijnlijk om op
spaaDsehe koopvaarders te loeren. Het fregat met stoom-
v'ermogen Adolf, hertog van Nassau is derwaarts gezonden
om vijandelijkheden in onze watered te beletten. De forten
te Vlissingen zijn uit voorzorg met scherp gewapend aan
gezien nog 2 peruaansche schepen verwacht worden.
2, M. heeft, het, verzoek om ontslag der heeren Thorheeke
en Olivier aangenomen onder dankbetuiging voor hunne
gewichtige 'diensten. Als ministers van hinn. zaken justitie
en financiën zijn opgetreden de heeren GeertsemaMr. C.J.
Pickékantonrechter te Tholenen P. P. Bosse. De
heeren Fransen v. d. PutteCremers en genl. Blanken be
houden hunne portefeuilleszijnde laatstgenoemde tevens
a. i. met die van marine belast.
Benoemingen. Z. M. heeft benoemd tot luit. ter zee 2e
kl. dewadelbarst le kl. IJ. G. Hildebrandt.
De hoogleeraar J. v. Geuns te Amsterdam is aangewezen
om Nederland te vertegenwoordigen op de te Konstantino-
pel te houden internationale gezondheids-conferentie.
Visscherij. Blijkens het verslag der commissie voor de
te Bergen in Noorwegen gehouden internationale tentoon
stelling van voorwerpen betreffende de visseherijheeft Ne
derland alle andere vreemde natiën overtroffenzijnde in
het geheel 2850 nummers, waaronder 1630 uit Noorwegen
zelf en 439 uit ous vaderland (door 38 inzenders) tentoon
gesteld.
Veepest. In Zuid-Holland zijn van 21 tot 27 Jan.
aanget. 2135, gest. 261, afgem. 208 en herst. 164 e
totaal 31165, n 9643, 7846 10962 S.
Het karakter der ziekte wordt goedaardiger. In den Haar
lemmermeer breidt zij zich langzaam uit, in het z.o. gedeelte»
dat thans door militairen bewaakt wordt. Het is niet noodig
geoordeeld daar het stelsel van afmaking toetepassen.
Te Rozeudaal (N. Brabant.) heeft zich de ziekte geopen
baard alsmede te Zwollerkerspel.
De minister van binn. zaken heeftop verzoek van Z, M.
commissaris in Overijsselhet houden van markten en ver-
koopingen van vee in die plaatsen der proviucie waar zij
niet geschorst zijn, verboden. De prov. Staten van dat ge
west hebben den 6 f 100000 beschikbaar gesteld des noo
dig voor de onteigening eu afmaking van ziek of verdacht vee.
Feesten. Den 2 werd het. 25jarig bestaan der maat
schappij Caecilia gevierd in de parkzaai te Amsterdam, door
medewerking der maatschappij Arti et Amicitia luisterrijk
versierd. De muzikale uitvoering door 150 personen werd
geleid door den heer Verhuisten afgewisseld door de feest
reden van prof. Loman en het verslag van den secretaris.
Aanbestedingen. Den 2 te 's Hagedoor de vereeni-
ging Licht, liefde, leven, het louwen van scholen en direc
trice-woning, minsle inschrijver C. IV. v. d. Capellen te
Vlaardingen, voor t 26790.
Den 3 het leveren en stellen van dec ijzeren bovenbouw
van de brug over de Maas te Venloaan J. Cocqueril te
Seraing, voor 1 152.200.
Den 5te Utrecht het vergrooten en verbouwen der
r. c. S. Dominicus kerk aan F. Jansenvoor f 19.990.
Den 7 aan de bureaux der staatsspoorwegen te 's Hage,
liet. maken der landhoofden en pijlers, remmingwerken, duk
dalven brughuisjes en zinkwerken voor de brug over de
Oude Maas bij Dordrecht, minste inscltr. L. J. de Borst v.
Doorn te Ameidevoor f 765.000.
Bouwwerken. In eene vergadering van deelnemers in
de Amstelhótel-maatsehappij den 2 te Amsterdam gehou
den is besloten om hoewel voor niet. meer dan ruim 5)
ton is ingeschreven, nogthans tot de oprichting der maat
schappij overtegaan aangezien het bedrag toereikend is om
het hoofdgebouw op de gelegde fundeering te stellen, met
weglating der bijgewouweu.
De gemeenteraad te 's Hage heeft den 2 besloten liet
badhuis te Sclieveningen met. eene kürzaal en eetzaal te
vergrooten.
Gieten. De buitengewone bijdragen voor den Paus be
liepen den 7 reeds f 149.089.
Rampen. Deu 5 is de graanmolen van v. d. Laar te
Echt bij Sittard door den bliksem getroffen en afgebrand.
In den nacht van 6—7 Febr. is door den harden wind
een blok woningen bij de Sassenpoort, te Zwolle ingestort.
Misdrijven. Den 1 is de weduwe Het ting le Sneek in
kaar bed vermoord gevonden. Als vermoedelijke dader is
gearresteerd IV. de S.die naar men meldt zijne misdaad
reeds bekend heeft. Het gouden oorijzer van de verslagene
is in de regenbak ontdekt.
In den avond van den 4 is de schoenmaker P.van De
venter, van eene bruiloft te Apeldoorn huiswaarts keerende,
door 4 personen aangetast en met messteken deerlijk ver
wond. Hij heeft zulks in een herberg en aan eeu tolhek
doen zien en is verder onderweg waarschijnlijk door bloed
verlies fiezweken.
Overleden den 6 te 's Hage, Jr. IV. J. C. ridder
Huyssen v. Kattendijkeminister van marine, oud 50 jaren.
Bij zijne benoeming tot minister was hij kapt. luitenant ter
zee als luitenant ter zee le kl. heeft hij vroeger het bevel
gevoerd over het japanselie oorlogschip Japan.
Koloniën. Bij kon. besluit van 26 Jan. zijn bepalingen
vastgesteld tot bevordering der ontginning van aardolie
bronnen op Java en Madura. De gouv. genl. kan 5jarige
vergunningen verleenen tot, het, doen van proefnemingen en
de vinder van eene bron bekomt concessie tot 20jarige ont
ginning, mits met toestemming en schadeloosstelling van
den eigenaar van den grond.
Stavts-Loterij. Trekking der 3e klasse. N13. 19178
f 25000, N°. 14240 5000, Nu. 1061 2000. N°. 3454
en 13506 1500, N°. 291. 5896, 10131, 12542 en 16507
f 1000.
Men vraagt, of door de invoeging der toonlooze e vóór
de achtervoegsels lijkloos en lingalthans na een scherpe
medeklinker, niet. wat. veel wordt, te gemoet. gekomen aan
de eischen van het, «voorzangers Nederduilsch" (Zie verma
kelijke spraakkunst) ten behoeve van de heeren Slijmering
en Wawelaar. Dr. L. A te IVinkel zelf verklaart,dat deze
e in elk geval behalve in een temende uitspraakslechts
zeer flauw gehoord e.n bij een eenigszins driftig of krach
tig spreken zelfs geheel onderdrukt wordt; dat zij onder
hel uitspreken als van zelve ontstaat., en alzoo volgens de
aangenomen regels in 't geheel niet zou behoeven geschre
ven te wordeD. Behoort, men, waar 't, zoo geschapen staat,
toe te geven aan een naar men voorgeeft gevestigd doolt
inderdaad zeer weifelend gebruik? En als de zaak twijfel
achtig is, zou men niet weldoen partij te trekken vooreen
«krachtig spreken" tegen een «temende uitspraak" Men be
hoeft daarom de medeklinkers niet, op elkander te laten
horten en stooten daartegen heeft Bilderdijk reeds gewaar
schuwd ter wille van het zangrige onzer taal en toch
schreef hij zangrig en niet zan-ge-rig. Arme welluidend
heid, op wier rekening men de e invoegt, en aanleiding
geeft tot een uitspraak" waardoor zeer duidelijk drie letter
grepen gehoord worden in jon-ge-ling. tnan-ne-lykna-me-
lijk de-ge-lijk (dat. lang niet deeg/ijk klinkt) vier in be-
vat-te-lijk be min-ue-lijkvijf in on-be-ta-me lijk en zes
in on-we-ten-scliap-pe-lijk 1
Onder de schoone samenstellingen of liever koppelingen
waarmede onze taal bijna dagelijks verrijkt wordt men
denke aan' de West-Java-koffie-cultuur-maatschappij ver
dient opgemerkt, aangeteekend en bewaard te worden het
woord spoed-bestelling. De eer der uitvinding komt
toe aan de Hollandsche spoorweg-maatschappij.
In het Handelsblad van 3 Februari staat te lezen:
«Middelburg 31 Jan. Onlangs is door den kerkeraad der
Waalschegemeente te dezer stede een besluit genomen, dat
wel openlijk vermelding verdient. Men heeft nl. bepaald,
dat, de giften, wélke bij dewekelijkschegodsdienstoefeningen
ten behoeve der armen dier gezindte worden ingezameld
doch waaraan geene behoefte bestaatvoortaan zullen worden
afgestaan aan de armen der Nederd. Hervormde gemeente al
hier, wier fondsen zich in eenen slechten toestand bevinden."
'tls zeker een goed besluit; maar dat een maatregel, waar
door men van zijn overvloed aalmoezen afstaat aan zijn gebrek
lijdenden broeder, openlijke vermelding verdient., als iets bij
zonder loffelijksals iets buitengewoonsonder een volk dat
de gelijkenis van deu barmhartigen Samaritaan kent is
dat geen schande voor dit volk
Den 31 Januari stierf te Koburg in den ouderdom van 77
jaren de Duitsche dichter Friedrich Rückert. Met K'órner
Schenkendorf en Arndt deed hij in 1813 den Duitschen geest,
ontwaken. Zijn bezielde zangen riepen het volk te wapen
tot den heiligen strijd voor de vrijheidzijn machtige adem
klonk als het lied der overwinningzijn «geharnaste sonnet
ten" maakten onoverwinnelijkhij bezwoer Duitschiands zonen
zich aaneen te sluiten zich naar elkander te voegen zoodat
niemand door te dringen en zich breed te maken anderen
mocht lastig vallenhij bezwoer vorsten en volkender
wederkeerende vrijheid een vasten tempel tc bouwen in het
vaderland. Eere zijn nagedachtenis!
De kerktoren van Oudorp is voor afbraak verkocht.
Indien den geboren Alkmaarder deze tijding een niet aan
genamer! indruk heeft gegeven vreeze hij niet, dat hij zich
van ietwat verholen teergevoeligheid moet, beschuldigen.
't Is waar, sentimentaliteit is een artikel zonder waarde
in dezen degelijken handelenden en bedrijvigen tijden
dat is goed 1 Maar er zijn zoo veel reden waarom de Alk
maarder dien ouden toren met een gunstig oog beschouwt
dat. hij heel goed niet onverschillig omtrent de aangekon
digde amovatie en evenwel man van zijn tijd kan zijn.
Onze eeuw wendt zich af van het sentimenteeie, doch zij
doet, het gevoel niet in deu ban. Integendeelzij verleent
in liooge mate der kunst hare belangstelling en spoort le
vendiger dan hare voorgangsters ter genieting van natuur
schoon aan al kost het verre reizen en daardoor belang
rijke offers van tijd en geld ook van hen die beide voor
hun bedrijf zoo hoog waardeeren. En terwijl de geschiede
nis meer dan ooit burgerrecht in den gedachtenkring der
beschaving heeft, en de legende op een juister prijs wordt
geschat, getroost men zich buileuslands gaarne eenig ge
vaar, wauneer het een uitstapje geldt, naar een veriatenen
vervallen gebouw, door ouderdom eerwaardig en waaraan
legende of geschiedenis een verhaal verbindt.
Heeft men dat alles voor dingen van elders ten beste,
dan moet men niet onverschillig zijn omtrent, dergelijke in
de omstreken zijner woonplaats.
Wij denken daarbij gcensins dat de toren wiens bestaan
weldra is geëindigd een model van aesthetische bouwkunde-
is, maar wat hiervoor in de plaats treedt Oudorp is
voor Alkmaar een vertrouwde gebnur, naar wirn we het oog
met. welgevallen richten, en de oude toren is de meest ka
rakteristieke trek in het vriendelijk aanzien van het oude,
getrouwe dorp. Dit beweren zal te beter worden erkend,
indien we over eenige weken niets meer van den toren ont
warenals hij voor altoos verdwenen is.
Voor altoos verdwenen, die «oude getuige"! het oudste
bouwgewrochturen ver in 't rond. Heeft men in den
schemer van zijn dikke muren wel geziendan leest men
op zijn metalen stemorgaan het jaartal 1593; zijn bouwtrant
wettigt het vermoeden dat de toren zelve minstens een eeuw
ouder is, en gaarne geven we onze meeniug op, voor die van
eeu man van kennis welke op grond van verbanden in het
metselwerk het gewrocht tot de elfde eeuw rekent.
Dan stond die eerwaardige toren daar op veiligen zand
bodem te midden van uitgestrekte waterplassen waarvan de
Voormeer b. v. de grootste helft van het tegenwoordig Alk
maar innam. Dan was die toren getuige van deu tijd, toen
de volken van dit gewest, elkander bitter vijandig bestre
den en beroofden. Hij werd verlicht door de vlammen die
liet, dorp Vronen vernielden; zag de kasleelen Nieuw-
burg en Middelburg opbouwen en in puin storten Alk
maar toenemen in bloeihet, verrijzen der hooge muren,
die het schoone werk in spilsboogstijl onzer groote kerk
samenstellen den bouw van den tuchtigen en sierlijken
Waagtoren en zijn muren hebben gedreund van liet kanon
gebulder bij het vruchteloos geweld der Spanjaarden ter
wijl de kogels der bevriende zijde zijn metselwerk schade
deeden. Eindelijk die oude sombere getuige van het verleden
zag het eerste zeeschip langs een voldoende waterbaan vau
het. Nieuwediep naar liet IJ stevenenen het feest der
opening van den spoorweg door Noord-Holland vierde hij
meêNeêrlands vrije vlag wapperde boven den weerhaan,
terwijl het gemeentebestuur van Oudorp reeds wijselijk had
beslotendat, de oude toren had uitgedienden men zijn
val door afbraak moest voorkomen
Is een kerktoren een wijzende vinger naar den Hemel,
het zij vermanend het zij voorspellend In den laatsten
zin opgeva', heeft het iets bekoorlijks te denken, dat dit
bouwgewrocht zijn taak ten opzichte van den omtrek heeft
volbracht. Gesticht ten tijde van vijandschap, strijd en kom
mer. zag hij langzamerhand de vrede zich vestigende
handel toenemenvernielende waterplassen in welvarcude
landouwen herscheppen en het onderling verkeer volmaken
dit gewest" in een toestand, gelukkiger dan ooit te voren ver-
laat hij en wordt tot puin gebroken, eer hij instort en den
levende schade doet.
Het is goed! de dooden moeten begraven worden maar een
woord van ernst vergezetle den afgestorvene, en de ge
dachtenis sterve niet!
Van hier is daarvoor gezorgd en van elders heeft men de
verrichtingen daartoe aan een bekwame hand opgedragen.
Alkmaar, 9 Februari. R.
Den 8 zijn door Burgemeester en Wethouders besteed de vol
gende weiken het bouwen van eene burgerschool voor gewoon
en meer uitgebreid lager onderwijs en onderwijzerswoning, aan
de Brillesteeg en Oude gracht, aan Verlaan en Zoon te
Zaandam, voor f 26.170; het onderhoud der gemeente-ge
bouwen bruggen en riolen het stellen van urinoirsver
nieuwen van 3 vertrekken in het, stadshuisenz.aan J.
H. Middeldorp alhier, voor 3800; het vernieuwen van
eenige straten, wal muren schoeiïngen en bruggen, aan den-
zelfde voor f 14.800en het, leveren en vervoeren der
materialen voor de buitenwegen en voetpaden, aan M. Haas
broek alhier, voor 3996.
KURGEKLIJKE STA NO.
GETROUWD.
4Feb. Samuel Benson en Lea la Balance, wed. van Hartog
van der Linden. Gerrit Vader, te Alkmaar, en
Jansje Lakemante Beemster. Levinus Johannes
Schouten en Neeltje Tholen. -••• Gerardus Antonius
Koppers en Gezina Pieters.
7 Mr. Jacobus Petrus Kraakman en Maria Geertruida
Ibink Meienbrink.
GEBOREN.
4 Feb. Vincenzo Guilio PasqualeZ. van Vincentius Julius
Paschalis Boradori en Christina Boseh. Ilugo
