ALKMAARSCHE COURANT
N°. 9.
Achtenzestigste J aar gang.
Zondag
h Maart.
Bij deze Courant behoort een Bijbladbevat
tende raudsuotulen.
#fficiccl (öcbccltc.
Twee- ja drievoudige oogst van een
schijnbaar onvruchtbaren akker.
£®ickelijfisciic ücrichtcu.
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg
baar op Zondag morgentusschen S en 9 ure. Prijs per
jaar 3.40, enkele Nos. 7 Cents, franco per post 4,
Brieven franco aan de Uitgevers
HE HM'. COSTER ZOON.
De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor
elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelrecht
voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot
Zaturdag namiddag 1 uuringezonden berichten een dag
vroeger.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR roepen bij deze op sollicitanten naar de vace
rende betrekking van ambtanaar ter secretarie dier
gemeente, alwaar gelegenheid bestaat zich in de gemeentelijke
admiuistra' ie te bekwamen mits niet. beneden de 18 jaren oud.
Men adressere zich in persoon of met. franco brieven aan
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen bij deze ter kennis van de belanghebbenden;
Dat de Militieraad iu het 3- district van Noord-H dland
dit jaar zijne zittingen binnen deze gemeente zal houden
en dat door hem op Dingsdag, den 13 Maart e.k., 's na
middags ten 12 J ure, ten raadliuize dier gemeente, zullen
onderzocht worden de reclames wegens eeuigen wettigen zoon.
broederdienst en lichaamsgebreken, door lotelingeu dezer ge
meente, bij de loting voor dit jaar opgegeven.
Zij noodigen degenen, die wegens LIGCHAAMSG-RI
BBEKEN en GEBREK AAN LENGTE vrij-te ingvau
dienst verlangen uit -,~1~
toekeu.
Alkmaar
den 1 Maart 18(16.
alsdan die gebreken te doen onder-
Burgemeester en Wethouders voornoemd
A. MACLAINE PONT.
De Secretaris
SP A NJ AARDT.
De KAMER van KOOPHANDEL en FABRIEKEN te
ALKMAAR maakt bekend, dat van Maandag 5 tot Zitur-
dag 10 Maart e.k., van 's voormiddags 10 tot 's namiddags
2 uren in haar gewoon lokaal op het Stadhuis ter lezing
zullen liggen r
1. Statistiek van het Koningrijk der Nederlanden behelzende
de staten van de in- uit- en doorgevoerde voornaamste
handelsartikelen gedurende de maand November 1865.
2. Een opgaaf van den handel en de scheepvaart, van Groot-
Brittanje en Ierland gedurende de maand October en
de overige maanden van 1865.
3. Statistieke tabellen betreffende den handel en de scheep
vaart langs den Rlujn in bet jaar 1864.
4. Statistiek van den buitenlaudsclien handel van Belgie
over het jaar 1864.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken voorn.,
Alkmaar. F- M- van de VELDE, Voorz.
1 Maart 1866. J. P. KRAAKMAN. Secret.
POLITIE.
De regthebbenden op het navolgende, te Alkmaar gevon
den alseen gouden hemdkuoopeen gouden kapspeld. een
zilveren naaldenkoker, een gouden horologiesleuteleen stalen
doekspeldeen paar schoeneneen platte boaeen zeildoek
kaaskleed, een ijpen stam, een groot vat vol zuurkool en een
zak meel, kunnen zich ter terugbekomiug van die voorwer-
amelden aan liet Commissariaat van Politie aldaar.
pen aann
Wie verwacht heeft dat bij de hervatting van de zittin-
en der Staten Generaal nieuw licht zou verspreid worden
over de aftreding van den beer Thorbeckeis ongetwijfeld
te leur gesteld Er is niets nieuws gezegd niets nieuws
uitgelekt, geen nieuw gezichtpunt geopend.Waarom is het
vort"- ministerie ontbonden? vroeg de heer Blussé. Waarom
trad" Thorbecke af? en Olivier? voegde hij er volledigheids
halve bij; maar weldra bleek, dat de aftreding van den
minister v'an Justitie eigenlijk niemauds belangstelling heeft
opgewektThorbecke alleen is de persoon van gewicht wiens
aftredin"- een feit is in onze parlementaire geschiedenis
waardig" om in lie Kamers besproken, om zooveel mogelijk
toegelicht te worden.
Die toelichting is te vinden in de stukken in de Staats
courant openbaar gemaakt -- antwoordden de ministers
wij hebben er niets bij te voegen en niets af te nemen. Die
stukken bevatten de waarheid, de gelieele waarheiden niets
dan de waarheid. En nu moge J. K. van Golstein verkla
ren dat hij daarmee geen genoegen kan nemen van Zuy-
len (uit Arnhem) vreezen dal de tweede verdrukking erger
zal zijn dan de eerste, van Nierop van meening zijn dat de
crisis door de meegedeelde redenen niet is gewettigd en
daarom ook niet is geëindigdde Brauw de zaak inexplica
ble en onbegrijpelijk vinden Kappeyne niet schrander ge
noeg zijn om de crisis te hebben kunnen voorzien, Blusse
haar alweer inexplicable en betreurenswaardig vinden, of
schoon hij zich voldaan rekent met. het antwoord der mi
nisters en dit groot.elijks geruststellend noemt, van Zuylen
(uit 's Hage) meer en meer overtuigd worden dat. Thorbecke
weq wildeliochussen de handelwijze van den minister van
Koloniën volkomen loyaal noemen de zaak wordt er
niet anders door, er is geen nieuw licht opgegaan. Vol
gens de uitdrukkelijke verklaringen van verschillende minis
ters zijn Thorbecke en v. d. Putte in vriendschap gescheiden,
na kort te voren nog een langdurig en zeer vriendschappe
lijk onderhoud gehad te hebben, waarbij bleek dat er tus
schen hen op geen enkel punt verschil van inzicht bestond
omtrent de regeeringsbeginselen ook niet op koloniaal ge
bied behalve alleen omtrent de invoering dier ongelukkige
Indische strafwet.
Duidelijker en meer bepaald dan m de stukken in de
Staats-Courant is door de ministers in de Kamer gewezen
op het. vaste voornemen van Thorbecke om zijn ontslag te
nemen; vooral de minister van Buitenlandsche Zaken liet
zich daarover sterk uit; ofschoon het, daarentegen niet te ontken
nen viel dat dit ontslag nog niet zou gevraagd zijn indien
v d Putle er in berust had de invoering der strafwet m
Öost-Indië onbepaald uit te stellen. En juist omtrent dit
punt zgn wij het met dien minister geheel eens, dat hg met
anders handelen kou. Na de aanhoudende aansporingen van
Kappeyne. O ode f rei. v. d. Linden in de Kamer, na de vraag in
liet voorloopig verslag op liet hoofdstuk Koloniën der be
grooting voor 1866, hoever men met de samenstelling der
nieuwe strafwet voor Ned. Indië gevorderd was, waaraan
zoo dringende behoefte bestonden hut daarin uitgedrukt
vertrouwen dat, de minister van Koloniën dit nieuwe wetboek
overeenkomstig de h etn bekende stemming
van de meerderheid der Kamer bij Koninklijk
besluit zou vaststellen na dat alles mocht, die minister zich
niet langer onttreKken aan het geven van een bepaald ant
woord. Kan men nu niet. begrijpen dat dit de oorzaak der
crisis is geweestmen ziet toch uit Thorbecke's eigen ver
klaring dat. dit iuderdaad liet geval is. v. d. Putle scheen
de zaak niet van zooveel gewicht te achten; had de minis
terraad anders beslist, hij zou ook in dat. geval lid van het
ministerie zijn gebleven om de cultuurwet te behandelen.
Voor dit. groote werk moest hem do tegenwoordigheid van
Thorbecke in het. ministerie vooral wensclielijk zijn; heeft hij
nu niet geaarzeld dien steun op te offeren omdat, hij meende
niet langer te mogen toegeven, wij zijn liet met, Rochussen
eens dat hier flink en !oya<i is gehandeld. Nu allliaus zal
het groote koloniale vraagst'ik op een volkomen zuiver stand
punt slaan in de Kamer. Htie de uilslag ook moge zijn, er
zal geen grond kunnen zijn vut r het verwijt, dat de gedweeheid
der° ministeriëele partij jegOus den //meester," meer dan de
overtuiging ecner zelfstandige vertegenwoordiging de weis
voord rae ht heeft gered. Geen ministerieel prestige kan nu
meer invloed hebben. En dit achten wij iuderdaad een licht
zijde van Thorbecke's aftreding. Van zijn zelfstandige en on
partijdige houding in de Kamer zijn wij overtuigd.
En van zijn begeerte om af te treden? Onk daarvan. Wij
hebben geen recht om de zoo uitdrukkelijke verklaringen der
ministers in twijrel te trekkeumaar daarenboven geeft ook
de wijze waarop Thorbecke in zijn adres aan den Koning zeer
bepaald zijn ontslag verzoekt, grond voor die meeuing Uil
is de taai en de toon van iemand die verlangt af te treden.
Hier wordt de zaak niet aan de beslissing des Konings on
derworpen geen portefeuille ter beschikking van Z. M. gesteld
maar zeer bepaald en onvoorwaardelijk een ontslag geviaagd.
De aftreding schijnt ons alleen vervroegd te zijn door het
bekende verschil. Maar daarom behoeft men nog niet, 'tzij
dan met leedvermaak of met verontwaardiging, te spreken van
de voorstelling'van een naar rust hijgenden, lereusmoeden
en matten Thorbecke. Er is een groot verschil tusschen zulk
een toestand en de zeker zeer geoorloofde begeerte naar een
betrekkelijke rust, dm een ministerieel departement vaarwe'
doet zeggen cm wellicht nog vele jaren als lid der Kamer
een heiizameu en welverdienden tnv,oed uit. t.e oefenen.
Het lid der Kamer J. G. van Golstein maakte echter van
dit min of meer gebleken voornemen om af te treden gebruik
om de zwakheid, de bouwvalligheid der liberale richting, de
onmacht, der liberale partij te betoogen. Volgens dien wel-
willenden spreker heeft, zich de vorige regeering slechts kunnen
staande houden door kunstmiddelen, door bewerking der ver
kiezingen eu verzekering van belooniugen aan bare getrouwe
aanhangers. Die kunstmiddelen werden bekend, en het mi
nisterie kreeg een knak. Daarop vo-gde de veepest tweede
knak en" de minister begreep wijselijk den derden knak
niet, te moeten afwachten maar als een bekwaam veldheer
bij tijds voor een behoorlijken aftocht te moeien zorgen. De
grondslag van liet ministerie bezweek, en liet spatte uiteen.
Het tegenwoordig ministerie bezit volgens denzelfden welwil-
lenden redenaar geeu andere kracht dan de versleten kunst
middelen van het. vorige, min den invloed van liet verloren
hoofd en het beleid van den gevluehten aanvoerder. Dit is
inderdaad niet veel. Tot dezelfde slotsom kwam ook liet. lid
van Zuylen (uit 's Hage) Thorbecke heeft willen heengaan
en daartoe een gelegenheid gezocht,.
Ofschoon zich aldus naar hartelust verkwikkende aan het
betoog, dat Thorbecke opzettelijk den aftocht blies, omdat hij
den bodem onder zich voelde wankelenomdat hij de on
macht der liberale partij en bet ouhoudnare der liberale
richting duidelijk begon in te zien liet de onvermoeide van
Golstein echter niet na er op te wijzen, dat v.d. Putte aan
leiding gaf tot de ontbinding van het vorig ministerie, en
deze alzoo voor z ij n e rekening komt. Eilieve. aan
ziet, eens, welk een heerlijke oogst! welke sehoone vruchten
plukt de wakkere van Golstein van zijn onnavolgbaar, ja schier
onvolgbaar betoog! Thorbecke schuldig, en v.d, Putte schul
dig; de liberale richting versleten de liberale partij geknakt.,
onmachtig en verdeeld Thorbecke zijn heil zoekende in een
tijdioen aftocht, liet tegenwoordig ministerie zonder kracht
zonder steun zonder hulpmiddelen ook zonder kunstmid
delen zonder hoofd, zonder leiding, schuldig jegens hen
die zich conservatieven noemen om zijn richting, jegens de
Thorbeekianen om zijn vijandschap tegen Thorbecke. Mein
Liebchen. was willst du mehr
Niet alleen de heer van. Gof.itfin is tot die inderdaad ver-
rassenrle uilkomst gekomen. Het Dagblad van Zuid-Holland
en 's Gravenhnge stelt, er prijs op zijn lezers le herinneren
dat, deze vrucht hare gevolgtrekking, deze dubbele oogst ook
door zijn doorzichteu nog wel vóór liet, bedoelde Kamerlid
was buit gemaakt. Als /rtot,aal-indruk" (podding-Nederdmt.scli)
van het zoogenaamde regeeringsprogramma op de Kamer,
meent het Dagblad (in zijn nummer van 28 Februari) in de
eerste plaats te kunnen noemen het grootst mogelijk ongeloof
vaan de redenen die bet, nieuwe Kabinet voor de uitstootiug
van den minister Thorbecke heeft willen doen aannemen."
Evenmin als in het publiek heeft in de Kamer iemand daaraan
geloof geslagen. Maar al w 'ten wij alzoo van de redenen
van Thorbecke s aftreding niets in bijzonderheden wij zijn
een stap verder geraakt tot de waardeenng dier redenen,
zect het Dagblad. - Ziedaar fijne ouderscheidingen, doch
wier fijnheid ongelukkig in omgekeerde reden slaat tot hare
helderheid. Merkt op 'hoe spoedig liet Dagblad vorderingen
maakt in de //waardeering dier redenen' waartoe het ver
klaart, «een stap verder" geraakt te zijn. 't Blijkt weldra
nog al een belangrijke stap te zijn.
De reden van Thorbecke''s aftreding verklaart, het blad
igt.behalve in redenen die de latere geschiedschrijver een-
aal de vrijheid zal hebben onbewimpeld te openbaren ia
de diepe overtuiging van den heer Thorbecke, dat zijn gezag
zijn invloed eu zijn prestige waren gebroken zoodat hij,
gelijk de heer van Golstein te regt opmerkte, den na< erenden
veldslag heeft, willen ontwijken om zich in tijds eeu behoor
lijken teruglogt te verzekeren. Daarentegen ligt nog geheel
in het duister hel motief dal den Minister van Koloniën kaD
liehben bewogen den leider der zoogenaamde liberale partij
Is 't. ware met geweld te dwingen tot liet gevolg geven aan
zijn voorn'men tot aftreding."
Alweer welk een rijke uitkomst, in die weinige regeh
Vooreerst: de redenen die. het, nieuwe ministerie voor de
uitstootiug van Thorbecke wil doen aannemen, verdienen geen
geloof eu vinden dan ook bij niemand geloof, 't zij in ol
buiten de Kamer. De latere geschiedschrijver zal eenm, al
le vrijheid hebben" de ware redenen onb.-wimpeld te vrt«
klaren. (Zie je, het Dagblad kent ze eigenlijk ook welmaar
de tijdgenoot heeft zoo geen vrijheid onbewimpeld tespreken.
't Is soms zóó ergerlijk zóó gemeen dat. men't niet zeggen
kan b-grijp je En dan, veel is waar wat niet volkomen
bewezen kan worden, en daarom moet men dikwijls zwijgen
wat men weet, voel je?)
Ten tweede: al moet men de ware reden nu nog verzwij
gen en bare vermelding aan den lateren geschiedschrijver
overlaten .de reden van Thorbecke's aftreding ligt in de
//diepe overtuiging, dat zijn gezag, zijn invloed en zijn pres
tige gebroken waren, zoodat luj den naderenden veldslag
heeft willen ontwijken om zich in tijds eeu behoorlijken te
ruglogt t.e verzekeren. Zijn //onmagt om verder het roer van
deu Slaat naar zijn wil te besturen is een der hoofdre
denen van zijn uittreding." //De Minister Thorbecke
heeft willen heengaan." //Gretig zocht, nu de Staatsman
reeds sedert lang naar eeu gelegenheid om heen te
gaan." (1) (Het zoogenaamde liberalisme heeft, uitgediend,
weet je? Thorbecke zijn tijd is voorbij, voel je? Hij voelde
het zi-lf ook, bij was er diep van overtuigt, hij was o i-
machtig, daarom wilde hij heengaan, en wel gauw tok,
vóór den naderenden veldslag, vóór de behandeling der
cultuurwet, begrijp je? daarom heeft hij haastig een voor
wendsel gezocht om zijn eigen nederlaag le voorkomen.
Zijn //uittreding" is eeu //gemaskeerde vlugt"). Vrage: was
deze hoofdreden van Thorbecke's uittreding niet vol
doende? Men zou zoo oppervlakkig zeggen, dat. men er
mee volstaan kan en wij zijn nieuwsgierig naar de andere
hoofdredenen, die de latere geschiedschrijver vrijheid
zal hebben onbewimpeld te openbaren.
Ten derde: de //uittrediug" vat Thorbecke is echter een
//uitstootiug." De staatsmandie wilde heengaan, die
weg wilde, die reeds sedert lang gretig naar
eeu gelegenheid zocht om weg te gaan. is door v. d. Putle
als 't ware met geweld gedwongen om gevolg
te geven aan zijn voornemen tot. aftreding. De man die
den naderenden veldtocht wilde ontwijken en heimelijk op
de vlucht is gegaan die vóór de behandeling der cultuur
wet het ministerie wilde verlaten om zich zeiven te redden(
is door v. d. Putte genoodzaakt af te treden. (Daarom'
moeten de Thorbeekianen het ministerie bestrijden, voel je?)
Wat, is die da^i/arfsclirijverij toch eeu mooie kuust, Ziet
u dit. is tie kaart van Mijnheerneen. 't is de kaart van
Mevrouw neen 't, is de kaart die ik in dit doovje had ge
lend. 't Is klaver-zeven, 't is ruiten-aas, 't is schoppen
boer. Bravo Bamberg, maar gij hebt. uw meester gevon
den, man. Honderd verschillende likeuren uit één flesch
zwijg Robin.
(1) Dagblad van 11 en 12 Februari.
IS K 1 E
Dj graaf v. Vlaanderen heeft de hem opgedragen betrekking
van hospodar der Douau-Vorstendommen dadelijk afgewezen.
De Senaat heeft den 27, met goedvinden van den minister
van justitie, het artikel der strafwet, betreffende de coalitiën
van arbeiders afgeschaft.
E U K 1. H.
Den 22 hebben beide Parlementshuizenop voorstel van
den kanselier der schatkistaan prinses Alice een jaargeld
van 6001), eene huwelijksgift van 30000 en aan prins Al/red
een jaargeld van 15000 p. st. toegelegd.
Ouder een vloer te Dublin zijn 140 pieken gevonden.
John. Morris, het centraal hoofd voor het graafschap Carlow,
is gevangen genomen. Iu het graafschap Tipperary zijn 1
generaal en 1 kapitein van het ontbonden federalistische
len-er gearresteerd. Verschillende militairen zijn hier en daar
iu verzekerde bewaring gesteld. Naar Gilwaywaar vele
americaansche schepen aankomen, zijn troepen gezonden.
Te Glasgow, waar vele ieren woneiiis de policie-macht
versterkt en zijn almede wapens in beslag genomen.
In 1S65 is uitgevoerd voor eene waarde van 165.862.400,
dat is 5,413,350 meer dan in '64 eu 19,260,060 meer dan
iu '63.
FlUlV'HRIJli.
De officieren die bij het voor deu Paus bestemde corps
in dienst tredenworden beschouwd als verlof te hebben en
behouden hunne rechten op bevordering. De troepen zullen
met fransche schepen naar Civita Vecellia worden overgebracht
en daarna ten laste van den Paus komen. Een agent zal in
Frankrijk mogen blijven werven tot het voltallig houden der
manschappen.
le Temps heeft eene eerste waarschuwing ontvangen.
De Senaat heeftbij het wijzigen van het strafwetboek
bepaald, dat geestelijken, die, in de uitoefening hunner
bediening, in liet openbaar en rechtstreeks, het gouvernement,
een wet, een besluit of eetiige andere handeling der overheid
aanrandeu gestraft zullen worden met eene gevangenisstraf
van 8 dagen tot 3 maanden en eene boete van 25 tot 500 fr.
De discussiën over liet adres ran antwoord in het Wef.g.
