flienwstijbhigen.
hun het regt geeft onze koloniale politiek een inpalmings-
politiek {grasping policy) te noemen, daar hun eigen inpal-
mingswoede de onze toch verre overtreft en letterlijk overal
hare sporen heeft achtergelaten. Als de Engelschen ons
regeeringsstelsel ten opzichte der Indische bevolking despotisch
noemenzouden wij op onze beurt kunnen vragenof hun
stelsel in Hindostandat de bevolking aan zich zelve over
laat en den particulieren ondernemingsgeest volle vrijheid
schenkt om zich te bewegen waar en hoe zij verkiestzoo
veel betere vruchten heeft gedragen voor de inlandsche be
volking. Met het oog op de hongersnooden die nog onlangs,
niet honderden en duizenden maar honderdduizenden hebben
doen omkomenzou hun dat antwoord niet zoo gemakkelijk
vallen.
Maar de Alkmaarsche Courant heeft in Engeland voor zoo
ver bekend is geen enkelen lezer, en in Noord-Amerika ook
niet. Ook blijkt tot nog toe niet, dat de Eugelsche en
Amerikaansche couranten zich beijveren om hare artikelen te
vertalen. Wij spreken hier dus onder ons en niet voor
vreemden. Daarom kunnen we ook wat openhartiger zijn
en hebben we niet te vragen wat doet een ander maar
wat doen wij en wat behooren wij te doen
Rondweg, in vertrouwen, hier onder ons gesproken en 't
't blijve vooreerst onder ons moeten wij erkennen, dat onze
Oost-Indische bezittingen eigenlijk voor ons veel te groot
zijn; dat wij met geen mogelijkheid, ook niet met inspanning
van alle krachten, en al werden wij met het ondernemendste
en bedrijvigste volk der wereld, die uitgestrekte landen be
hoorlijk kunnen ontwikkelen noch hunne rijkdommen ont
ginnen. Zij zijn zelfs veel te groot om ze behoorlijk te be
sturen op vele punten blijkt van het Nederlandsch gezag
volstrekt niets. Er is geen denken aan ze in oorlogstijd alle
te verdedigendie verdediging zou zich alleen tot Java
moeten bepalen. Op de vraag: wat doet gij met uwe kolo
niën zouden wij wat Java en Madoera en misschien nog
enkele streken betreft een voldoend antwoord kunnen geven
maar zoo men ons bijvoorbeeld vroeg: wal doet gij met het
kolossale Sumatra en met het reusachtige Borneo dan
zouden wij met het antwoord deerlijk verlegen zitten. Kun
nen wij dan op den duur behouden, wat wij niet kunnen
regeeren niet kunnen verdedigen niet kunnen ontginnen
niet kunnen gebruiken terwijl reusachtige en ondernemende
volken zoeken naar koloniën, om hun overvloedige krachten
gelegenheid tot ontwikkeling te geven? Wij zijn nu eenmaal
een klein volkwat zal het zijn als men tot ons zegtgij
hebt in de Oost honderdmaal meer ruimte dan gij met moge
lijkheid kunt gebruikenen wij verdringen hier elkander op
ons klein plekje grondssta ons toch iets af van het uwe
Dat zouden lastige vragen en onwelkomen verzoeken zijn.
Mochten zij nooit door een machtigen staat in ernst tot
ons gericht worden! Wat zou nu nog het beste middel
zijn om ze te voorkomen? Zou het niet zijn afschaffing van
alles wat naar uitsluiting van vreemdelingen zweemt
Zouden wijklein volkdie een zoo buitengewoon groot
deel bezitten van die begeerlijke en door allen begeerde
Indische koloniën zoo wij willen voorkomen dat andere en
grootere volken dit ons trachten te ontnemenniet het ver
standigst handelen met hun gastvrijheid te verleenen
met hen bij ons toe te latenen hun zooveel mogelijk
gelegenheid te geven om hunne kapitalen en overvloedige
werkkrachten te gebruiken op onzen grond Er is ruimte
genoeg om te kunnen zorgen dat wij zeiven niet verdron
gen worden. Of zou het misschien nog beter ziju, zoo
daartoe aanvrage werd gedaan, vrijwillig en bereidwillig zelfs
zulke gedeelten af te staan die wij in 't geheel niet gebrui
ken en die voor ons inderdaad niet anders dan lastposten zijn?
Hier moge een meer bevoegde het antwoord geven en
daarom geven wij het woord aan een Indischen specialiteit
die genoemd mag wordenaan Mr. H. van Alphendie zich
omtrent deze kwestie aldus uitlaat (1)«Traditioneel hebben
onze latere koloniale staatkundigen het als een axioma vau de
O. I. Compagnie overgenomen, dat ons belang medebrengt,
om ons in den Archipel te arrondisserenten einde de En
gelschen er uit te houden. Ik zal hier niet uitweiden over
die dwaze vrees voor de Engelschendie ons met groote
opofferingen van manschappen en schatten heeft doen streven
naar het bezit van gedeelten van den Archipel, die meesten
deels niet houdbaar zijnen die wij bij eenen werkelijken
oorlog het best doen te verlaten, ten einde zooveel mogelijk
onze krachten te kunnen concentreren. Maarbehalve dat
die bezittingen mij doen denken aan het qui trop embrasse
mal êtreintbehalve dat zij ons van de zijde der Engelschen
het verwijt gedurig op den hals halen van onze grasping policy,
ofschoon zeer ten onregte, daar in vergelijking met hunne
eigen grasping policy de onze maar kinderspel is, behalve
eindelijk, dat menige andere mogendheid ons dat bezit mis
gunt en met begeerige blikken er de oogen opslaat, en niet
geheel zonder regtdewijl het onze krachten te boven gaat.
om ze naar behooren te ontwikkelen en het al den schijn
heeft, als of wij handelen gelijk de vrek die op zijn schatten
zit te broeien, alleen omdat hij ze aan anderen niet gunt,
terwijl hij ze zelf niet noodig heeft of niet wil gebruiken
er komt nog dit bij, dat zij ons het onwaardeerbaar genoegen
verschaffenvan er veel meer voor te moeten uitgeven dan
zij opbrengen vooral door de menigvuldige expeditiën, waartoe
zij ons jaar op jaar noodzaken. Dat doen van expeditiën is
zoo weinig een ongewoon verschijnseldat het veeleer iets
normaals is in onze koloniale geschiedenis.
Vreesde ik niet te doen te krijgen met een tal van groote
woorden, die men mij naar het hoofd zou werpen, zoo als
daar zijn: de roem der vaderen, de waardigheid van Neder
land het Nederlandsch bloed, dat gestroomd heeft, en de
Nederlandsche schatten, die besteed zijn, om ons die ge
westen te bezorgen zoo zou ik met mijn eenvoudig verstand
wel eens de vraag willen doen of wij niet beter en ver
standiger zouden handelen met de meeste dier buitenbezit
tingen op te geven door ze of eenvoudig te verlaten of
aau andere liefhebbers te verkoopen en ons dan, met behoud
van een gedeelte van Sumatra, ten einde meester te blijven
van Straat Sunda, en van de eilanden Bali en Lombok met
hunne zoo talrijke bevolkingen, ter verzekering van den
toegang door Straat Bali, op Java te concentreren. In stede
van ons te verzwakken, houde ik het er voor, dat onze
positie in den Archipel er krachtiger door zou worden
terwijl, zonder dat onze inkomsten in Indië belangrijk er
door zouden verminderende besparing der uitgaven van
bestuur en verdediging zeer aanzienlijk zou kunnen zijn,
en het veld waarop wij onze krachten zouden kunuen aan
wendennog ruim genoeg zou blijven voor nu en voor eeue
verre toekomst.
Ik ben reeds vooraf bekend met al de tegenwerkingendie men
mij zou kunnen makenwant niet voor niets heb ik 23 jaren bij
het Ministerie van Koloniën doorgebragt. De argumentendie men
gebezigd beeft, om d:e uitbreiding van ons gezag in den Archipel
smakelijk te maken, zijn mij volkomen bekend. Onder die argu
menten zijn er zelfsdiewanneer men er maar ooren voor heeft
kunnen doen ontbranden in een gloeijend en heilig verlangen om
op den ingeslagen weg voort te gaanten einde werkzaam te kun
nen zijn en blijven tot heil der bevolkingendie wij aan ons gezag
reeds hebben onderworpen of verder zouden willen onderwerpen.
Maar ik heb in mijn leven meer dan genoeg gehad van groote
(1) In zijn //Bijdrage tot de geschiedenis onzer koloniale
politiek" in de Gids van Mei 1867.
woorden en schoonklinkende argumenten, die, wanneer men weet
wat er achter schuiltozoo bitter ironieseh zijnen heb mij dus
niet kunnen terughouden, om hier, waar er sprake is van de on
verantwoordelijke uitzetting der uitgaven in Indiëniet ten
behoeve van den goedaardigenlijdzamen Javaanmaar tot vermeer
dering der gelegenheid voor onze ambtenaren en militairen om
flinke promotie te maken een enkel woord aangaande die bui
tenbezittingen in het midden te brengen." "W. v. D. K.
E.
Den 2 is le Mechelenna het houden eener plechtige
dienst in de hoofdkerk, het derde catholieke congres geopend,
waartoe meer dan 2000 personen uit alle landen der wereld
zijn opgekomen. De openingsreden werd uitgesproken door
den kardinaal-aartsbisschop van Mechelen.
De heer Ahlman, het bekende deenschgezind lid van den
vorigen Rijksdag heeft bij de verkiezing te Flensburg de
nederlaag geleden tegenover den heer Kreus, duitsch parli-
cularist. In geheel Sleeswijk-Holsteiu is slechts 1 deensch-
gezindede heer Kruger, tot afgevaardigde verkozen.
Een rijnsch blad verzekert, dat last is gegeven om de
kasteelen Bieberich en Plattede russische kapel te Wies-
baden en het S. Elisabethsgesticht aldaar (alle eigendommen
of beweerde eigendommen van den verdreven hertog van
Nassau) niet te doen inschrijven in de registers van het
pruisische staatsdomein.
B /I EIS E IV.
Den 28 Aug. is te Heidelberg overleden de 80jarige hoog
leeraar Miltelmaier, //de nestor der juridische faculteit in
Duitschland."
Het ministerie van financiën heeft ten behoeve van aan
teleggen spoorwegen, met het huis Rothschild te Frankfort,
de disconto-maatschappij tc Berlijn en de firma Ladenburg
te Mannheim, eene leeuing (met premiën) gesloten ten be
drage van 12 miljoen fl.
DOSTENK1JH.
De gemeenteraad van Weenen heeft thans besloten bij
adres aau het Huis der Afgevaardigdenaantedringen op
eene wettelijke hervorming der volksschool en op de intrek
king van het concordaat.
Tegen het einde vau het te Praag, ter gelegenheid van
het overbrengen der boheemsche kroon, gevierde feestheeft
de volksmenigte nadat de burgerlijke en militaire overheden
zich verwijderd haddenmet eene soort van onstuimige
geestdrift het russische volkslied aangeheven.
Met 1°. Sept. is de poolsche taal verplichtend gemaakt
voor het geven van onderwijs op het S. Anna-gymnasium te
Krakau.
Kossuth heeft het mandaat voor den hongaarsehen Rijks
dag, hem door de kiezers van Waitzen opgedragen, afgewe
zen bij schrijven, dat den 29 door de pesther Mgyar-Ujsag
is openbaar gemaaktten gevolge waarvan dat blad zich eene
vervolging heeft op den hals gehaald.
T A I, i E.
Garibaldi heeft zich in het laatst van Augustus opgehouden
te Orvietonabij de pauselijke grenzen. In weerwil van
het nachtelijk uur zijner aankomst, hebben de ingezetenen
hunne woningen geïllumineerd en hem eeue serenade gebracht,
waarbij burgers en soldaten den kreet //naar Romeaan
hieven. Hij antwoordde: //gij zult spoedig, met of zonder
mij naar Rome gaaner zijn gebeurtenissendie geene
menschelijke macht kan tegenhouden Rome moet en zal
tot Italië behooren."
De hertog v. Aosta (prins Amadeusheeft den minister van
oorlog geschreven dat hij nu het invoeren van bezuinigin
gen bij het leger dringend noodzakelijk is zijne betrekking
van generaal-majoor niet ten nadeele van andere hoofdoffi
cieren wenscht te behouden en dus daarvan afstand doet.
HE IS HEEIJ HE STAAT.
Gedurende het verblijf van Garibaldi te Orvietohebben
er te Viterbo wanordelijkheden plaats gehad waartoe het
plotseling overlijden van een zouaven-officier aan de cholera
tot voorwendsel diende,
SI* AN JE.
De bende opstandelingen onder geul. Conlreras, welke den
30 Aug. op fransch gebied is overgegaan was 200 man sterk
en3 dagen lang achtervolgd door 800 a 900 man koninglijke
troepen zoodat de manschappen uitgeput waren van ver-
moeinis en ontbering, üp zeer geringen afstand van de
grenzen in eene voordeelige stelling geplaatsthebben zij
nog een langdurigen en hardnekkigen aanval te verduren
gehad waarbij o.a. de kolonel Jules Ramirez (een advocaat
van beroep) ia gesneuveld. Hunne laatste patronen waren
verschoten.
Het lijk van den genl. Manzo de Zuniga is uit Saragossa
naar Madrid overgebracht en met veel luister ter aarde be
steld. De maarschalk Narvaez bracht bij het graf hulde aan
de dapperheid van zijnen gesneuvelden bloedverwant. De
Koningin heeft de oudste dochter van den generaal tot hare
hofdame aangesteld en de opleiding van zijn verder talrijk
gezin voor hare rekening genomen.
Bij kon. besluit zijn al de militaire verlofgangers opgeroepen.
FHANKRMK.
Het kamp te Chalons is den 1 Sept. opgebroken. De
commandant, geul. Ladmirault, heeft bij die gelegenheid een
zeer vredelievende dagorder tot de troepen gericht.
De Koningin van Wurtemberg, die zich reeds eenige da
gen incognito te Parijs bevond, is den 1 plechtstatig door
den Keizer cn de Keizerin ontvangen. Zij was door den
Keizer van haar hotel gehaald en naar de Tuilerien geleid.
Na afloop van dit bezoek heeft prins Olto v. Beieren zijne
opwachting bij het keizerlijk echtpaar gemaakt. Voorts heeft
de turksche gezant den Keizer een brief van dankbetuiging
zijns meesters voor de genoten gastvrijheid en verscheidene
fraaie arabische paarden aangeboden.
De heer Herbeteen hoogst verdienstelijk en algemeen
geacht ambtenaar, die, met den rang van minister-pleuipo-
tentiaris aan het hoofd der afdeeling //handelszaken" van het
ministerie van buit. zaken stond is te Lisieux, in de kracht
zijns levens en onverwacht overleden.
Nadat eenige dagen te voren het verlangen van den ar-
rondissementsraad van Lyonom die stad weder in het
bezit te stellen van een zelf gekozen gemeenteraad bij een
decreet was nietig verklaard heeft het bureau van den de
partementalen raad van de Rhonetoen in die vergadering
een gelijk voorstel werd gedaan zich tegen het in omvraag
brengen daarvan verzet. 5 Leden der oppositie hebben daarop,
onder protest, de vergadering verlaten. Een voorstel var,
een lid van den algemeeuen raad van Ille et Vilaiue, tot
bestrijding, in het belang van den landbouw, der aanhangige
legerwetheeft een dergelijk onthaal gevonden.
De manschappen der naar Luchon geweken bende van genl.
Contreras zijn, in weerwil van hun verlangen om nabij de
spaansche grenzen te blijven, in den nacht van 3—4 Sept.,
onder een geleide met geladen geweren naar Toulouse gezonden.
Den 25 Aug. heeft de heer de Moustier aan Frankrijks di
plomatieke agenten in het buitenland eene circulaire gericht
betreffende de bijeenkomst te Salzburg welke alleen ontstaan
is uit het verlangen om een hartelijk bewijs van deelneming
te geven aan de zoo zwaar beproefde keizerlijke oostenrijk-
sche familie, en welke, al mogen ook de beide Keizers ge
durende hun samenzijn van gedachten gewisseld hebben over
kwestiën van algemeen belang, het sluiten van overeenkom
sten noch ten doelnoch ten gevolg heeft gehad.
Bij den derden en laatsten zaugwedstrijdden 30 Aug.
te Parijs gehouden, is de eerste prijs behaald door het, uit
een 50tal te Parijs gevestigde belgische werklieden bestaande,
zanggezelschap les Entanls de la Belgique.
Bij een wedstrijd van zwemmers te Havre, waaraan door
20 mededingers deelgenomen werdis de eerste prijseene
fraaie schilderij in olieverf, behaald door den heer A. P. L. v. L
van Rotterdam.
E f; E E A X O
Uit de openbaar gemaakte briefwisseling tusschen de brit-
sche en americaansche regeeringen over de Alabama-kwestie
blijkt, dat beide gouvernementen, onder zekere voorwaarden,
goedkeuren om eene scheidsrechterlijke uitspraak in te roepen.
De stad Sheffield heeft haren mayor, den heer Morgan
eene zilveren wieg geschonken, ter herinnering aan de ge
boorte van een zoon gedurende het jaar van zijn mayorschap.
Sir Mozes Mor.tefiore meldt uit Bucharestdat hij in zijne
zending is geslaagd.
De mijnwerkers te Barnsley hebben den 2, in eene talrijk
bezochte vergaderinghunne tevredenheid betuigd over de
wijze waarop is te gemoet gekomen in het lot der betrek
kingen van de door ontploffingen omgekomen arbeiders, en
hunnen afkeer te kennen gegeven over hetgeen in naam
van ambachtsvereenigingen te Sheffield door Broadhead en
anderen is verricht.
In Nieuw-Zuid-Wallis is in Juni door een watervloed
gevolg van hevige regensgroote schade aangerichtvele
menschen zijn omgekomenduizenden runderen verdronken,
honderden huizeu vernield en vele akkers verwoest.
RUSLAND.
Bij Keiz. besluit worden belangrijke voorrechten toege
kend aan russische ambtenaren die in het koningrijk Polen
in de staatsdienst willen treden.
Een turksch edelman heeftnamens den Sultan, den Kei
zer te Livadia (in de Krim) eenige arabische paarden ten
geschenke aangeboden.
TURKIJE.
De geheele stad Enos (provincie Rumili) is eene prooi der
vlammen geworden.
De vijandelijkheden op Candia zijn gestaakt. Tusschen de
Porte en de verschillende gezantschappen wordt levendig
onderhandeld over de regeling der zaken op het eiland.
VEREENILDE STATEN.
In den Staat Illinois heerscht de cholera.
De overkomst van chineesche werklieden neemt gedurig
toezoodat zij in fabrieken en op de plantages meer en
meer de blanke en zwarte arbeiders vervangen.
Zekere Conoverdie veroordeeld is wegens het afleggen van
valsche getuigenissen, strekkende tot het verdacht maken van
den President Johnson en van verschillende aanzienlijke personen
der voormalige zuidelijke Confederatie van medeplichtigheid
aan de samenzwering tegen het leven van den President
Lincoln heeft uit zijne gevangenis een brief aan den Presi
dent geschreven in welke hij verhaalt door de heeren Ashley,
Butler en anderen te zijn omgekocht om die valsche verkla
ringen afteleggen, met mededeeling van allerlei bijzonderheden
omtrent de samenspanning tegen den goeden naarn van den
President, en met verzoek om kwijtschelding van straf, als
belooniug voor deze bekentenis. De heer Johnson heeft dit
verzoek niet ingewilligd, maarden brief doen bekend maken,
als gevolg waarvan de dagbladen opgevuld zijn met artikelen
ter verdediging of verguizing vau de genoemde personen.
De President heeft eene proclamatie uitgevaardigd, waarin
hij waarschuwt tegen het weerstreven van de uitspraken der
federale hoven en alle autoriteiten gelast die uitspraken te
helpen handhaven.
De indianen hebben de troepen der Unie in Kansas terug
geslagen.
De President van S. Domingo heeft het aanbod van den
minister Seward, om de haven van Samaua voor 5 miljoen
aan de Yer. Staten aftestaanaangenomen.
MEXICO.
Canales heeft zich voor Ortega verklaard. Escobedo rukt
tegen hem op.
ZUID-AMFKICA.
Het geallieerde leger is in Paraguay voorwaarts gerukt
zoodat een groote veldslag op handen schijnt. Eene afdeeling
braziliaansche troepen, 1300 man sterk, was het land aan
den noordoostkant binnengedrongen, maar is door den vijand,
de cholera en gebrek aan leeftocht zoo zwaar geteisterd, dat
zij, na het doorstaan van onbeschrijfelijke ellende, in Brazilië
is teruggekeerd.
Den 7 Sept. worden de Amazonen-rivier en andere groote
stroomen van Brazilië voor de buitenlandsche handelsscheep
vaart opengesteld.
De commissie der Wetg. Kamer van de Argentijnsche Fe
deratie heeft voorgesteld om den zetel der regeering van
Buenos-Ayres, waar hij indertijd voorloopig is gevestigd, naar
het meer binnenslands gelegen stadje Rosario te verplaatsen.
BINNENLAND.
De Koning is den 5 wederom op het Loo aangekomen.
De Koningin heeft den 6 het ziekenhuis aan den Cool-
singel en het cholera-hospitaal te Rotterdam bezocht.
Belastingen. Bij de ingediende begrooting voor Am
sterdam wordt voorgesteld eene directe belasting te heffen
van f 834000over het loopende jaar is het bedrag f675000
(voor uitgaven van meer buitengewonen aard wordt eene
leening van f 1,300,000 voorgesteld). Te 's Gravenhage
wil men de directe belasting op dezelfde hoogte houden,
maar 35 in plaats van 25 opcenten op het personeel heffen.
Militaire zaken. De minister van oorlogdaartoe
door Z. M. gemachtigd, heeft goedgevonden te bepalen dat
het samenkomen der miliciens-verlofgangers van de lichting
van 1863, waartoe dezen tegen den 20Men Sept. a. zijn op-
gerocpeu niet plaats zal hebben.
Volksweerbaarheid. Aan de te Lochem bestaande
vereeniging is den 1 door eene commissie uit de dames der
stad eene prachtige banier uitgereikt.
Visscherij. Den 3 en 5 Sept. arriveerden te Enkhuizen
6 van de 7 van daar ter haringvarende buisschepen, tezamen
aanbrengende 816 ton haring en eenige tonnen zoutevisch.
Tuinbouwschool. De minister van binn. zaken maakt
bezwaar om eene Rijks-subsidie van f 60U0 's jaars te
