üictuusH jbiugcn
regelen eene zaak van algemeen belang of van locaal belang,
waarvan de bezorging in de eerste plaats bij de gemeente
besturen berust? Kan het antwoord twijfelachtig zijn? Kan
men hier denken aan een locaal belang Is het mogelijk
hier aan iets anders te denken dan aan een algemeen belang?
Ik begrijp niet hoe het mogelijk ware. Voor mij is het
antwoord niet twijfelachtig."
Inderdaad kan ook dat antwoord niet twijfelachtig zijn.
Wanneer een besmettelijke ziekte, 't zij onder het vee of
onder de mensehenis uitgebroken die gemakkelijk schijnt
voortgeplant te wordendie haren weg neemt van de eene
gemeente in de andere, en aldus ons geheele land bedreigt,
welke macht zou dan wel geroepen zijn tot het nemen van
maatregelen tot bestrijding van het kwaad waar dit zich reeds
vertoonten tot wering van het gevaar waar de besmetting
nog niet is doorgedrongen Hier kunnenhier mogen de
gemeenten niet vrij blijven in haar doen en laten. Wat
baat het een gemeente of zij de uitstekendste voorzorgsmaat
regelen neemt, wanneer hare buren dat voorbeeld niet volgen
Zijkan toch de haar omringende gemeenten niet dwingen. Mag
het nu aan het inzicht van den gemeenteraad worden over
gelaten dat misschien door groote zorgeloosheid een enkele
gemeente een brandpunt van besmetting wordt dat alle om
ringende gemeenten aansteekt? Wat een gemeente doet of
nalaat heeft niet alleen invloed op den toestand dier gemeente
zelve maar kan tevens over het lot van vele andere beslissen.
En daarin bestaat juist het groote bezwaar. De gemeenteraad
heeft zich hier niet af te vragenwat eischt het beiang onzer
gemeente? maar wat eischt het belang van deze provincie
of van het land? Wat eischt het algemeen belang? En
de gemeenteraad is niet geroepen om voor dat algemeen be
lang te waken. De gemeenteraad zou hier in het algemeen
belang meermalen maatregelen moeten nemendie nadeelig
geacht konden worden voor de bijzondere belangen der ge
meente. Nog eens: daarvoor is hij niet geroepen; maar
daarom ook behoort deze zaak in den gemeenteraad niet t' huis.
Wanneer een algemeen gevaar ons land bedreigtwanneer
handelingen eener enkele gemeente ernstig gevaar kunnen
doen ontstaan voor een geheel gewestkortom wanneer het
de beteugeling geldt eener besmettelijke ziekte onder vee of
menschendie zich om de grenzen der verschillende ge
meenten niet bekommertmaar van de eene tot de andere
van de zorgelooze op de waakzame overgaatdan m a g de
algemeene regeering de zaak niet overlaten aan de gemeen
tebesturen niet afwachten wat deze zullen doen maar
moet zij zelve optreden voor het algemeen belangtot. af
wering van het algemeen gevaar. Dan vooral is er eenheid
van handelen noodig. Dan mag het doen of het nalaten
der eene gemeente de maatregelen der andere niet belem
meren tegenwerken of onuitvoerbaar maken zooals nood
wendig gebeuren moet, en zooals dan ook gebeurd is bij de
maatregelen tot wering der veeziekte.
Of er algemeene maatregelen genomen behooren te wordeu
tot bestrijding van besmettelijke ziekten ouder de menschen
vau de cholera in 't bijzonder, is op 't oogenblik de vraag niet
ik voor mij zou gelooveu van ja welke maatregelen er te nemen
zijn, en of het goed zou zijn dat de regeering in sommige
gevallen de kermissen kon schorsen wordt nu niet onder
zocht mij komt het voor, dat er voor de schorsing der
kermissen veel te zeggen is maar dit schijnt mij onbe
twistbaar, dat de algemeene laudsregeering alleszins bevoegd
en verplicht is deze zaak te overwegen te beoordeelen of
het nemen van algemeene maatregelen noodig isen die
maatregelen ook inderdaad te nemen wanneer het noodig
schijnt. Dit is een geoorloofde, een plichtmatige centralisatie
waarbij de onaf hankelijkheid der gemeenten geen gevaar loopt.
W. v. d. K.
PRUIS E IV.
Tot voorzitter van den noordduitschen Rijksdag is met 132
van de 187 uitgebrachte st. gekozen dr. Simsontot eersten
en tweeden ondervoorzitter zijn gekozen de hertog v. Ujest
met 158 en de heer Bennigsen met. 99 st.
In het den Rijksdag aangeboden budjet voor het Verhond
worden de uitgaven op 72.158.243, de inkomsten op 52.320.676
tb. begroot. In het tekort zal Pruisen 16.873.305, Saksen
1 54-1.490 en de overige Staten 1.422.772 moeten bijdragen.
Voor militaire doeleinden is 66.417.573, voor de marine
2.310.603 gewoon en 2.628.376 buitengewoon geraamd.
De voorzitter heeft den Rijksdag nog 3 wetsontwerpen
aangeboden betrekking hebbende op de opheffing der pas
poorten binnen de grenzen van het Verbond, de postadmi
nistratie en den zout-accijns.
De meerderheid van de ridderschap in de Stenden van
Lauenburg heeft zich verklaard ten gunste van het voort
duren der personeele unie met de pruisische kroon en der
halve tegen eene rechtstreeksche vereeniging met P»llsen-
De provinciale Staten van Hannover zijn tegen den 21
opgeroepen.
Tot opperpresident dier provincie is benoemd graaf Utto
Stolberg- Wernigerode.
In eene bijeenkomst van bierbrouwers, meestal uit JNoord-
duitscliland te Kassei gehouden is besloten eene memorie
tegen de voorgenomen verandering in de belasting op de
brouwerijen, door al de betrokkenen in het Tolverbond
geteekend bij de regeering intedienen.
De Koningin heeft aan de frankforter dombouwvereemgnig
1000 fl doen toekomen en verzocht haar als lid dier veree
niging inteschrijven.
In overeenstemming met de vroegere hertogelijke besluiten,
is het den ouderwijzers in Nassau verboden geworden zich
eene jachtaote aanteschaffen of zelfs deeltenemen aan eene
jacht.
In het regeeringsdistrict Trier zijn in het vorige jaar langs
de groote wegen 19000 boomen geplantwaarvan vrucht-
boomen.
Aan de Berg-Marksche spoorwegmaatschappij is concessie
verleend tot het aanleggen van eene verbindingsbaan tus-
schen de rechter- en linker Rijnoevers bij Dusseldorp en
Neuss, met eene spoorwegbrug op de hoogte van Hamm.
De vergaderingen der sleeswijk-holsteinsche notabelen te
Berlijn zijn den 19 geëindigd.
Graaf Bismarck heeft den 7 eene circulaire aan de diplo
matieke agenten in het buitenland gericht naar aanleiding
van de geruststellende verzekeringen der fransche en oosten-
rijksche gezanten betreffende de bijeenkomst te Salzburg.
De zin dezer circulaire is hoofdzakelijkdat. Duitschland
met vrede gelaten wordeudehet geene mogendheid lastig
zal maken.
Den 17 is in den Staats-Anzeiger de wet afgekondigd tol
vermeerdering van het aantal leden van het Huis der Afge
vaardigden met 80, als een gevolg van de aanhechting der
nieuwe provinciën n. 1. 12 uit het regeeringsdistrict Wies-
baden 14 uit het district Kassei36 uit Hannover en 18
uit Sleeswijk-Holstein.
KOSTI-A HUK.
Het catholieke congres te Innsbruck heeft niet slechts
het aanbod van den gemeenteraad van Luxemburg, om de
kazernen der Bondstroepen op zijne kosten te doen inrich
ten voor eene duitsche catholieke universiteitin overweging
genomen maar zelfs met geestdrift aangenomen.
Volgens de Neue Bresse hebben de beide ministeriën van
de aanneming hunner voorstellen betreffende de gemeenschap
pelijke aangelegenheden eene kabinetskwestie gemaakt-
De hongaarsche Rijksdag is tegen den 29 bijeengeroepen.
De tegen 6 October te Urad in Hongarije uitgeschreven
honveds-meeting is verboden ten einde conflicten met de
militairen te voorkomen.
De hongaarsche spoorwegleening (voor een nominaal be
drag van 212 miljoen fr.) is te Parijs gesloten.
De uit zijne ballingschap téj-uggekeerde genl. Türr heelt
zich, hij gelegenheid van eene hem te Pesth gebrachte
ovatiezeer bepaaldelijk ten gunste der verzoenende denk
beelden van graaf üeak verklaard.
De rijkskanselier v. Heust heeft aan een ter zijner eer te
Reichenberg aangerichten maaitijd zijne hoop geuit, dat
tusschen de verschillende nationaliteiten eene verzoening tot
stand zou komen waarom hij de voorliefde voor Rusland
in den jongsten tijd door ide nationale partij in Boheme
aan den dag gelegdmisprees.
Omtrent, het vredescongres te Genève verneemt men nog
dat het aangeplakte protest van 30 aanzienlijke catholieken
ook aan den Raad van State is gezondendat de catho
lieken uit de stad en de omliggende gemeenten voornemens
waren op een der pleinen ten aanhoore van het congres
het magnificat te zingen en' kreeten ter eere van Pins IX
aanteheffen gevolgd door het uitspreken van den pontifi-
calen zegen; dat de Raad van State, hiervan onderricht,
het recht der catholieken; tot dit alles erkennende maar
beroering en gewelddadigheden Vreezeudeeen zijner leden
aan den bisschop heeft gezonden met. verzoek, zijne geloofs-
genooten neder te zetten; dat de bisschop, op de betuiging
zijner verontwaardiging en van de gevoeligheid der catho
lieken de toezegging bekwam dat Garibaldi den volgenden
dag zou vertrekken; dat de Raad van State te gelijkertijd
eene depêche vau de Bondsregeering ontvingwaarin be
zwaren werden geopperd oVer den toestand en dat Garibaldi
des nachts onderricht var. het voornemen der patholieken
en uitgenoodigd de stad te verlatendaaraan s morgens
heeft voldaan.
Het ontbinden van het congres door de radicalenhet
ontruimen van de zaal eb het zich verwijderen van den
president om een protest iu gereedheid te brengen worlt
tegengesproken door de tijdingdat de voorzitter de ver
gadering gesloten heeft en de leden nog geruimen tijd daarna
in de zaal bijeengebleven .-zijn.
It A 69 E IV.
Op het voorbeeld van de 1« Kamer spreken de leden van
de 2e, bij de discussie over het adres van antwoord, mede
voor de vereeniging van Zuid-Duitschlaud met het noordelijk
Verbond hoewel zij duidelijk te kennen geven volstrekt
niet ingenomen te zijn met Pruisen. Het regeeren zonder
bndjethet annexeeren van naburige Staten de ongenoeg
zame verzekering der vrijheid door de Bondsconstitutiedat
alles is lang niet goed te keuren maar Pruisen moet door
geheel Duitschland ondersteund worden vermits het buiten
land de pruisische vlag wantrouwt.
I T A I. I E.
Garibaldi is den 17 uit Genève te Florence aangekomen.
Te Belgirate had hij de inwoners toegesproken en, na
zijne gewone uitvallen tegen den Paus en de priesters,
gezegd dat er spoedig werk te doeu zou zijn. De dames
commissie tot het verleener. van bijstand aan hem heeft bij
circulaire »al de vrienden van Italië" uitgenoodigd om zich
zoo spoedig mogelijk gereed te maken, ten einde hulp te
kunnen verleenen aan »de christen-patriotten in Italië.
De regeering doet de grenzen van den Kerkelijken Staat
inmiddels ijverig en nauwlettend bewaken om alle aanslagen
van vrijbuiters te beletten.
De napelsche geestelijkheid bedreigt de koopers van ker
kelijke goederen met den kerkelijken banvloek.
Ónder de douanen te Napels zijn zooveel verkeerde prac-
tijken ontdekt, dat het geheele personeel vernieuwd moet
worden en 2 commissiën vari onderzoek benoemd zijn.
."O
SPANJE.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat het effectief van het
leger niet meer dan 85000 man bedragen mag.
(2 IM G E E A I».
Het clipperschip Taepingk den 4 Juni nagenoeg gelijktijdig
met andere schepen van Fooéhow in China vertrokken is
den 14 Sept. te Londen aangekomen en heeft dus, even
als iu het vorige jaar, de kortste reis gemaakt.
Te Manchester zijn den 19 2 feuians door eene bende
ieren uit den gevangenwagen verlost. De ieren hebben op
den koetsier en de 2 policie-agenten die den wagen bege
leidden geschoten en van de laatsigenoemdcn 1 gedood.
Den 15 zijn 4 der voor de expeditie naar Abyssinie uit
geruste schepen naar Bombay vertrokken.
De veepest heeft nu 118 weken gewoed, in welke 278.927
runderen aangetast en 56911 gezonde afgemaakt zijn. Het
hoogste cijfer der aangetasten was in de laatste week van
Februari '66, n.l. 17875.
Garibaldi heeft de uitnoodiging voor het reform-banket op
30 dezer van de hand gewezen, op grond, zegt men, dat
dringende zaken alsdan zijne tegenwoordigheid in Italië
misschien noodig zullen maken.
De minister van marine heeft eene commissie van zeeoffi
cieren benoemd, ten einde eene hervorming der marine
voortebereiden.
90 Geestelijken en 192 kerkerader. in het bisdom balis-
bury zijn bij adres aan den aartsbisschop van Canterbury
den primaat der anglieaansche Kerk, in verzet gekomen
te^en eenige stellingen door den bisschop van Salisbury in
een schrijven aan zijne geestelijkheid verkondigd. De aarts
bisschop'heeft het geven van een beslissend antwoord voor-
loopig uitgesteld, op grond, dat de talrijke in het adres
voorkomende punten eenigen tijd van overweging eischen.
Den 17 is te Glasgow eene groote schotsche reform-meeting
gehouden, waar afgevaardigden tegenwoordig waren uit 36
steden van Schotland en voorts uit Londen Manchester,
Birmingham en Leeds.
In een den 17 gehouden vergadering van londensche am
bachtslieden is besloten zoo mogelijk in het volgende jaar
aldaar eene internationale tentoonstelling van door ambachts
lieden vervaardigde voorwerpen te doen houden.
's Avonds hebben de londensche dagblad-correctoren in
eene onder voorzitting van den heer Ch. Dickens gehouden
bijeenkomst, eene commissie benoemd om bij de drukkers
op eene loonsverhooging met 10 p.ct. aantedringeu.
Sedert de dagen van den hertog v. Wellington zijn de
uitgaven voor het leger gestegen vau 15 tot 28 miljoen p.st.,
terwijl daarenboven eeDe legermachl van 160000 vrijwilligers
is tot stand gekomen.
GKIEKE!VEJu\D.
Men verzekert dat het bijeenkomen der Kamers lot 13
Nov. is uitgesteld en meent dat die maatregel het gevolg
is van gewichtige den ministers alleen bekende redenen.
De stoomboot Union heeft 3 voorspoedige reizen naar
Candia gedaan, ammunitie en levensbehoeften derwaarts,
en eenige uitwijkende gezinnen en enkele vrijwilligers naar
Athene brengende. Voortdurend worden door italiaansche
pruisische russische en oostenrijksche schepen huisgezinnen
vervoerd.
T U K K IJ E.
De fransche stoomboot Brésil, van de Messageries Impé
riales, is in den avond van den 14, in de Zee van Marmora
aangezeild en in den grond gevaren door de engelsche hark
Dolphin. Van de aan boord aanwezige personen zijn 30 ver
dronken en 12 gered. De bark is te Gallipoli kunnen
binnenloopen.
M EX ICO.
Ter eere van den op last van Maximiliaan gefusilleerden
generaal Arteaga zal te Queretarowaar hij militair gouver
neur geweest is een gedenkteeken opgericht worden zijne
2 dochtertjes zuilen worden aangenomen als kindereu der
republiek en de Staat Queretaro zal den naam ontvangeu
vau Queretaro de Arteaga.
De geul. Carlos Miramon heeftaan het hoofd vau 3000
soldaten, 90 liberalen doen fusilleereu, als wraakoefening-
wegens het ter dood brengen van zijnen broeder.
Juarez heeft hel land voorloopig iu 5 mili'are districten
verdeeld.
Porfirio Diaz heeft met eene militaire tusscheukomst ge
dreigd, indien niet aan de talrijke doodvonnissen eèn einde,
wordt gemaakt.
BI\M-;.\ LAXU.
De japansche prius Mohu Taju is den 17 bezocht door de
ministersen den burgemeester der residentievervolgens heeft
hij de geschutgieterij bezocht en is daarna met zijn gevolg
hij den Koning in een plechtig gehoor ontvangen. Hij bood
Z M. een geschenk aan gelijk hij vervolgens ook den prins
v. Oranje deed. 's Avonds heelt de Koning zijn portret,
bestemd voor den Taikoeu van Japan, de prius doen aan
bieden. Den 18 heeft de prins een tocht naar het Nieuwe
Diep gedaan om het ramtorenschip, het marine-hospitaal en
's Rijks werf te bezichtigen. Z. K. H. werd aldaar met
vorstelijke eerbewijzen onlvangen. Den 19 ontving hij een
bezoek van prins Frederik.
Staten Generaal. Bij de 2» Kamer is ingekomen een
wetsontwerp betreffende de maten, gewichten en meetwerk
tuigen: een dito tot wijziging der wet van 19 April 1867,
houdende voorzieningen omtrent den veetyphus (het ontwerp
strekt tot opheffing van het gebod betreffende het vastleggen
en vasthouden van honden); een dito tot vaststelling der be
grooting van 1868 voor Neêrlandsch Indie. De Koning beeft
den heer v. Reenen wederom tot voorzitter benoemd.
De 1* Kamer heeft den 19 het adres van antwoord op de
troonreden aangenomen met 21 tegen 3 st., uadal met 18
tegen 6 st. verworpen was een amendement vau den heer
Duymaer v. Twist, strekkende om te wijzen op de behoefte aan
wettelijke regeling der cultuur-aangelegenheden in Ned. Indie.
IsRAëLmsCH Weeshuis. De utreehtsche afdeeling der
maatschappij tot nut der Israëlieten heeft het plan ontworpen
om te Utrecht een israëlitisch weeshuis voor geheel Nederland
tot stand te brengen, en zal eerlang de gelegenheid tot alge
meene deelneming openstellen.
Onderwijs. Het gemeentebestuur van Wieringerwaard
daartoe door het djjksbestuuE op onbekrompen wijze in staat
gesteld, heeft besloten tot het aanbouwen eener tweede school
en onderwijzerswoningbestemd tot inrichting voor meer
uitgebreid lager onderwijs.
Te Boxtel en Oostel-Beers heeft men de tractementen der
vacante onderwijzersplaatsen moeten verhoogen omdat na
gedane oproeping geene sollicitanten zich hadden aangemeld.
Theologische School te Kampen. Bij de kweekschool
voor christ. afgescheideu leeraren zijn met het nieuw studie
jaar ingeschreven 14 studentenzoodat het aantal nu 65
bedraagt.
Feesten. Bij de jaarlijksehe harddraverij te Medemblik
op den 16, ia de prijs, een zilveren olie- en azijnstel, be
haald door de Vriendschap van K. G. Out te Purmereude en
de premie, een zilveren schrijfgarniluur, door Boa vanJ.de
Wit Pz. te Zijpe. Er waren 12 mededingers.
Aanbestedingen. Den 16, te Kampen, het bouwen van
een nieuw bestedelingenhuis voor de herv. gemeenteaan
A. J. v. Gelder, voor f 12000.
Den 19, ten burele vau het prov. bestuur van Noordholland,
het bouwen van eene school én onderwijzerswoning te Rans-
dorp, minste insehr. C.en D. Meijers, te Diemen, voor ƒ9888;
het bouwen van eene school en onderwijzerswoning te Oude
Schild op Texel, minste insehr. P. Willems, te Barsingerhorn,
voor f 9470.
Gipten. Mejufvr. C. J. Heemskerk den 16 Aug. te Utrecht
overleden heeft aan de maatschappij van weldadigheid f 200
gelegateerd.
Prins Hendrik heeft bij zijn onlangs gebracht bezoek aan
het ramtorenschip 300 geschonken voor de bemanning
welke daarvoor eene blijvende herinnering, en wel een or
gel wil aankoopen.
Het concert door de liedertafel Euterpe in vereeniging met
het Park-orchest te Amsterdam gegeven, ten voordeele van
de slachtoffers der aardbeving op Java, heeft zuiver opge
bracht f 408,83".
D'. A. v. d. Linde te 's Gravenhage heeft eene uitgebreide
verzameling van teekeningen plaatwerken enz. op de stad
Haarlem betrekking hebbende, daaraan geschonken.
De heer M. B. Coster, chef der diamantslijperij aan de Zwa
nenburgerstraat te Amsterdam, zal, bij loting 8 zjjner werk
bazen de tentoonstelling te Parijs doen bezoeken en daartoe
