®$UkeUjks5cltc Berichten.
WURTEMBER®.
bedwingen, maar ook te gelyk zelf den Pauselijken Staat
bl°Zou de Schop van Nïmes het karakter van Garibaldi
juist geteckeud hebben, als lnj spreekt van "de gedweeheid
waarmee hij zich leent tot alle schandelijke rollen welke
men hem in den naam van Italië laat spelen //Verachtelijke
Proteus\ - schrijft de bisschop - men zegt hem
laster üod en hij lastert; Brul, en lnj brult; jeoht en
hij vecht; ga naar de gevangenis, en hij gaat, vloek de
Paus, en hij vloekt; verfoei Frankrijk, en hij verfmejt 'iet
hang met Maztini den republikein uit, en hij is republikein
prijs" en kroon Pu tor Emmanuel, en hij doet het een zoowel
als het ander. Armhartige speelbal van allen die u vleien
Nog eens, zou die karakterschets juist zijn Ik zou
zeggen neen. Hoe verschillend men over hem moge denken,
hoe men zijn werk en zijn doel moge prijzen of verfoeien,
dit schijnt mij onbetwistbaar toe: Garibaldi heeft zielli t
gewijd aan ééue zaak. en die zaak is hij steeds trouw geble
vende onafhankelijkheid en de eenheid van Italië. De
daar vóór zijn zijn zijn vrienden die daar
vijanden. Daarom is hij tegen den Paus en den Franschen
Keizer, daarom is hij, in dit opzicht althans en voor zoover
zij met hem gaande bondgenoot van Maszim j
Emmanuel. Dat doel gaat bij hem boven alles, daaraan is
al het andere bij hem ondergeschikt. Ik voor mij geloof
dat Garibaldi volkomen oprecht wastoen lnj onlangs te
Florence zeide: "ik ga naar Rome ik kan mijn plicht
jegens het vaderland met verzaken; het is de laatste den
ik"te vervullen heb. Ik geloof, dat de kogel die mij het
hart trof, Italië tot nut zou strekken." De verblinde,
zullen velen zeggen. Van hun standpunt Seiiei.',^aL
verblinde, maar ook de oprechte; even oprecht als de zou-
aaf die zijn leven stelt voor de verdediging van s Pausen
wereldlijk gezag, even eerlijk iu zijn overtuigingeven ro^
aan zijn zaakeveu moedig het gevaar, den dood te gemoe
Garibaldi en de Pauselijke zouaaf. Tegenstanders zijn ze
en vijanden tot den dood. Eu toch hebben zij veel gemeen
Zij vragen niet, of hunne onderneming hope oos is dan ot
er kans bestaat van slagen of zij bestand zullen zijn tegen
hunne tegenstanders, of zij zullen omkomen in den strijd
of zullen zegevieren, zij vragen met naar de uitkomst, maar
doen wat zij meenen te moete n doen. Dat is het wat wel
niemand iu één van beiden mag misprijzen.
Om den toestand van Italië, de houding des volks, het
gedra" van het leger en de handelingen der regeering te
kunnen beoordeelen zouden wij iets moe ten gevoelen van
de geestdrift die in Italië hecrschtvoor het denkbeeld Rome
onze hoofdstad. Rome is door de geschiedenis van ve e
eeuwen daartoe aangewezen. In de oogen der Italianen is
een vereenigd Italië zonder Rome misschien gelijk aan Frank
rijk zonder Parijsaan Engeland zonder Londenaan de
Vereeni"de Staten zonder het kapitool te Washington aan
Griekenland zonder Athene. Eeuwen lang zijn zij verdeeld
geweest en hebben zij onder vreemden invloed of vreemd
bestuur gestaan. Voor het eerst zijn zij een volk en een
vrii volk. Opgetogen over dit nieuwe en ongekende geluk
vol vreugde over deze optreding in de rij der vo kenis
hun nationale trots licht kwetsbaar, hun eergevoel uiterst
prikkelbaar. Wij zijn vrij. wij zijn ook een volk geworden,
juichen zjj, en hooger zwelt hun de borst, juist omdat het
de eerste maal is dat ze zoo mogen spreken. Hoe grievend,
hoe vernederend moet hun de wanklank zijnmaar gij mist
uw hoofdstad, gij zijt een lichaam zonder hoofd.— t is kin-
derachtiezal het koel verstand van een bezadigd toeschouwer
zeggen, die op een afstand toekijkt. Wel mogelijk, maar
behandel een jong student eens als een schooljongenen
neem u in acht, treed den jeugdigen officier met in den weg
die voor het eerst met zijn epauletten uitgaat, Voor de een
heid van Italië, voor dat denkbeeld dat ons koel laat, waar
wij weinig of niets voor gevoelen waarvan wij het boven
alles begeerlijke niet begrijpenvonden reeds vroeger vier
gebroeders Cairoli den dood sneuvelde de vijfdelid van
het Italiaansche Parlementdezer dagen onder de muren
van Rome, en werd de zesde zwaar gekwest. Den Italianen
schijnt de zaak ernst te zijn.
Hoe zal de ontmoeting zijn tusschende Fransche troepen
de Garibaldianen en het Italiaansche leger op het grondge
bied van den Pauselijken Slaat? Te beproeven op die vraag
een antwoord te geven, zou dwaasheid zijn.1 Wij zijn in
deze zaak reeds aan verrassingen gewoon; wie weet, weke
blijde of droevige verrassingen ons nog wachtenDat net
tot een botsing tusschen Frankrijk en Italië zou komen
is te erg om het vooralsnog te gelooven. Maar zal Gari
baldi in tijds terugtrekkenof misschien beproeven nog vóór
de Franschen te Rome te zijn? Binnen een dag of twee
binnen een uur of twee misschien, zullen wij het antwoord
vernemen. Maar de Franschen gaan niet weer naar Rome
om bet te blijven bezetten. Dit verzekert althans de F ran-
ache regeering. Wij koesteren niet de minste vijandige
gezindheid jegens Italiëzegt zijwij blijven indachtig aan
de banden die ons aan die mogendheid hechten. Zoodra het
Pauselijk grondgebied ontruimd en de veiligheid daar her
steld zal zijn, trekken wij terug. Wij moeten echter reeds
op de onderlinge verhouding tusschen Italië en den li. btoe
de aandacht vestigen van die mogendheden, die er even veel
belang bij hebben" als wij om de beginselen der orde en der
duurzaamheid in Europa te doen zegevieren. Wij twijfelen
er niet aan dat die mogendheden, met den oprechten weusch
om ze op te lossen, de vraagstukken in overweging zullen
nemen, waarmee voor een zoo aanzienlijk getal barer onder
danen zedelijke en godsdienstige belangen van den verlie-
vensten aard samenhangen.
Frankrijk wil dus op nieuw de oplossing van het Kmmein-
sche vraagstuk beproeven. W. v. d. K.
BKLIII K.
De minister van oorlog heeft de Kamer een wetsontwerp
tot reorganisatie van het leger aangeboden. Het effectief
wordt op 100.000, het jsarlijksch contingent op IdüOO man
voorgedragen.
PKUI9EN.
De Landdag van Waldeck-Pyrmont heeft den 22 het
accessie-verdrag met Pruisen met 12 tegen 3 st. goedgekeurd
Graaf Bismarck heeft in den Rijksdag verklaarddat in
dien de zuidduitsche Staten de tolverdragen met aannemen
onmiddelijk de andere met die Staten gesloten verdragen
opgezegd zullen worden. Nadat de Rijksdag nog goedgekeurd
had het scheepvaartverdrag met Italië de leening voor "e
marine, de wet op de Bondsconsulaten en die op de admi
nistratie der Bondssclmldis de zitting den 27 door den
Koning gesloten. rn
De voorstellen van Beieren ten aanzien van het tolverdrag
zijn stellig afgewezen.
Het of- en defensief tractaat met Pruisen is door de 2«
Kamer aangenomen met 58 tegen 32 st.
UEIEREBf.
Het Ueerenhuis heeft met bijna algem. st. aangenomen
een voorstel van prins IJiteensleindat men wel het nieuwe
tolverdrag wil goedkeuren, mits dat de door den Bondsraad
en het Toiparlement te maken bepalingen aan de goedkeu
ring der beiersche Kroon zullen onderworpen worden. De
minister v. [Iohenlohe en de heer Tbiingen zijn dientenge
volge naar Berljju vertrokken.
De 2° Kamer heeft den 30. met groote meerderheid van
stemmenbesloten bij hare onvoorwaardelijke goedkeuring
van het Tolverdrag te volharden.
OOSTE,\ KIJK
De Keurvorst van Hessen heeft voor 78UOO fl. het huis
van prins IFindischgrdlz te Praag aangekocht.
De minister van justitie heeft bij het Huis der Afgevaar
digden de ontwerpeu tot regeling der rechtsgedingen inge
diend, waurvau de voornaamste grondslagen zijn openbaarheid
der rechtspleging en invoering der jury.
De schoolwet is bij derde lezing aangenomen.
De tweede zoon van Kossuth is te Klausenburg tot lid
lid van het hongaarschen Vulkshuis verkozen.
I 'f A Ij S E.
De gemoederen verkeeren alom in eene ongemeene opge
wondeuheid. De gezamenlijke piemoutesehe Afgevaardigden
en Senaatsleden hebben eene verklaring geteekend waarbij
het bezetten vau Rome tot eiken prijs geëiseht wordt. De
inschrijvingen ten behoeve van den opstand houden aan en
de lijsten der gevers toonen de namen van adelijke eu andere
personen, van wie men niet vermoed had datzy het streven
der nationale partij toegedaan waren.
Te FlorenceLivornoVenetie en elders zijn adresseu
geteekend waarbij den Koning verzocht wordt de eer des
lands niet aau vreemde willekeur prijs te geven en Rome
te bezetten.
Te Genua hebben de stedelijke raad en de nationale garde
in een adres aan den Koning eenparig verklaard, voor het
verdedigen des lands en het handhaven der nationale waar-
di"heidDalles ten offer te willen brengen.
"Den 21 is den heer Ratazzi eene ovatie getracht, bij
welke gelegenheid hij verklaard heelt, dat de Koning en de
regeering vast besloten waren om de nationale eer voor elke
scheuding te behoeden.
Garibaldi heeft dien dag lnj proclamatie bekend gemaakt
dat hij de aanvaarde heilige en roemrijke zaak kwam onder
steunen, terwijl een bulletin van het comité van bijstand
keunis gaf, dat de krijgsverrichtingen onder zijn beleid zou
den hervat worden. Te Florence heeft hij zich openlijk op
gehouden en hebben de Kouing en de geul. Ctaldim te ver
geefs o-etracht hem van zijn voornemen aftebrengen. ie
Foli<*no is hij aangehouden eu gesommeerd om terugtekeeren,
maar zonder daaraan gehoor te geven heeft hij over de gren
zen weten te komen. Te Correse heeft hij zijne vrijwilligers
"eschift en allen verzocht te vertrekken, die met besloten
waren om met hem te sterven.
Het centrale comité van bijstand te Florence heeft, den
22 en 23 manifest op manifest uitgevaardigd, om de Italia
nen aantesporen Rome, waar toenmaals een opstand zou uit
breken, te hulp te snellen.
De prefect van Napels, geul. Durando gaf den 22 aan
de verzamelde menigte, die kreeten aanhief om het bezit
van Rome en tegen de vreemde tusscheukomstte kennen
dat hii de weuschen des volks aan den Koning zou over
brengen eu dat hij vast op de voltooiing van de eenheid van
Italië vertrouwde. Hij eindigde "leve Italië! leve Rome!
De genl Cialdini is niet geslaagd in het vormen van een
ministerie; de Kouing heeft deze taak toen opgedragen aan
den gematigd liberalen geul. Menabrea.
Den 25 heeft te Turijn eene groote demonstratie ten
gunste der romeinsche beweging plaats gehad waarbij den
prefect een adres voor den Kouing werd overhandigd
Den 27 is eene talrijke menigte onder het aanheffen der
kreten "leve Garibaldi! Wij willen Rome hebben! Geen
fransche interventie!" door Florence getrokken en heeft zij
de Vertegenwoordigers de Sanctis en Ferrari naar den Ko-
niu" afgevaardigdom naar de bedoelingen der regeering
onderzoek te doen. Eeu uur later hebben beide heeren af
gekondigd dat Frankrijks tusscheukomst terstond door die
van Italië zou gevolgd wordendat Garibaldi zou uitgenoo-
digd worden zich met zijue vrijwilligers bij het leger t<
voeden en dat nog 's avonds eene beslissing omtrent het
ministerie Menabrea zoo, bekend gemaakt worden. De 2 eerste,
mededeelingen werden met gejuich de laatste met den kreet
"Wee met het reactionaire bewind! Wij willen Cnspi heb
ben 1" beantwoord. De afgevaardigden zijn daarop terugge
keerd naar het paleis, waarvan de toegangen door troepen
afgezet waren. Verscheidene personen hebben toen de me
nigte hartstochtelijk toegesproken o.a. de gravin Chioggi
die een adres der milanezen aan den Koning heeft voorge-
lezen en uitbundig is toegejuicht geworden.
Den 2(J waren alle straten en pleinen der stad door troe-
P"ls Avonds verscheen in het regeeringsblad eene proclamatie
des Kouin»s in welke den inval in den Kerkdijken b.aat,
als eene schending der traetateu en als eene beleediging van
de eer van Italië afgekeurd, en de bevolking opgeroepen werd
om het It-o-er te ondersteunen. Dit stuk was mede-onderteekend
door alle "ministersmet name: Menabrea voorzitter, buiteul.
zaken en a.i. marine, Gualderio binn. zaken, Cambray Digny
financiën eu a.i. landbouw, Cantelli openb. werken eu a.l.
onderwijs genl. Bertole Viale oorlog eu Man justitie.
300 Te Terni aangebrachte pauselijke krijgsgevangenen
ziin aldaar op last der overheid in vrijheid gesteld.
Den 29 is eene ministeriëele ordonnantie verschenen,
waarbij de manschappen van de Is. categorie der iigting
ran 1811 onder de wapeuen geroepen worden.
Den 30 kondigde het regeeringsblad aandatwegens het
planten der fransche vlag op de muren van C.vita-Vecclna
de Koning aan de troepen gelast heeft om de grenzen e
overschrijden en enkele punten van het pauselijk gebied te
bezetten.
gedood en gekwetst. Een paar benden, elk van 40 a 50
lieden, trachtten daarop eeue poort en een wachtpost der
zouaveu te Cauipidoglio te vermeesteren maar werdeu bin
nen den tijd van één uur uiteengejaagd en meereudeels ge
arresteerd. De policie was iu tijds gewaarschuwd en op
hare hoede geweest.
In den nacht van 22-23 zijn opstandelingen, onder aan
voering van den Afgevaardigde Cairoli eu dieus broeder,
onder de muren van Rome verschenen maar door 500 zou
aveu omsingelden na een hardnekkig gevecht alle gedood of
gewond in handen der troepen gevallen.
Den 23 ondervond de policie aldaar bij eene huiszoeking
verzet; het huis werd met gevelde bajouet vermeesterd en
daarin 15 garibaldianen gedood en 36 gevangentevens werd
eene groote hoeveelhei l kogels eu wapens in beslag genomen
De Romeinsche Junta van den Opstand is op nieuw ver
rezen en verklaart iu eeue den 23 uitgevaardigde proclama
tie den dood aau het wereldlijk gezag.
Den 25 was te Rome het gerucht verspreiddat de Paus,
onder zekere voorwaarden, bewilligd had om het zouaven-
corps te ontbinden het fransche legioen naar huis te zenden
en een italiaansch garnizoen te Rome te ontvangen. De
vreugde hierover werd spoedig verstoord door 2 afkondigin
gen,0 de eene dat de stad en'haar omtrek iu staat van beleg
werdeu verklaardde andere dat de burgers binnen een
etmaal hunne wapenen moesten afgeven.
De Paus heeft eene eneyciiea aan de bisschoppen gericht,
waarbij het doen van openbare gebeden verlangd wordt.
Den 23, 's avonds, is een aanval op Viterbo van 800
garibaldianen onder Acer bidie eeu der poorten iu brand
gestoken haddeu met goed gevolg afgeslagen waarbij velen
o.a. de aanvoerder en de Afgevaardigde Sancli zijn gedood.
Den 25 werd eveneens eene bende, die een aanval op
Bagnorea ondernamafgeslagen en op de vlucht gedreven.
Garibaldi behaalde echter dien dag. met, 4 bataljons, bij
Monte Rotondo eene overwinning op de pauselijkeu die hij
na een z-er hevig gevecht op de vlucht dreef, met vermees
tering van 200 gevangenen en 3 stukken ges hut. Monte
Rotondo is door 2 compagniëu van het. legioen van Antibes
eu 100 geusdarmes tegen de 4 a 5000 man sterke macht
van Garibaldi verdedigd maar, na het afslaan van 2 aan
vallen den 26 verloren gegaan waarbij de bezetting krijgs
gevangen werd. Eene versterking van 1000 man, den 26
uit Rome gezonden schijnt te laat te zijn gekomen. Ga
ribaldi is vervolgens, door vele deserteurs vau het italiaan
sche leger versterkt, tegen Rome opgerukt, van waar eene
kolonne hem is te gemoet getrokken.
De fransche vloot is den 28, 's avonds, in het gezicht vau
Civita Vecchia verschenen en de ontscheping den volgenden
morgen begonnen.
Dc garnizoenen van Viterbo en andere steden concentree-
ren zich te Rome om de stad tegen Garibaldi te helpeu
verdedigen.
Ue italiaansche troepen rukken voorwaarts eu worden
(volgens de Opinione) door de bevolking met geestdrift
ontvangen. Door de gemeentebesturen der plaatsen, waar
zij doortrekkenworden besturen ingesteld in naam van
Kouing Victor Emmanuel.
ERAftHIïïJSi.
KKRKEMJKE «TA/Vr.
Volgens de napelsche Italia hebben de insurgenten onder
Menotti en Salomone den 18 of 19, tusschen T.vol. en Ro-
me de pauselijken in verwarring op de vlucht gedreven.
De Garibaldianen zijn den 19 eu 20 geslagen tc eroli,
Faruese" en Vagentano en velen hunner gevangen genomen.
Het Romeinsche Dagblad gewaagt ook van een hardnekkigen
strijd hij Borghettoin welke de opstandelingen 4 doodeu
en ettelijke gekwetsten telden, de zouaveu geen verlies leden.
De kó'onel d'Argy, bevelhebber van het legioen van An
tibes heeft Civita-Vecchia in staat van beleg verklaard
Den 22 zijn bij wijze van voorzorgsmaatregel5 poorten
te Rome gesloten. Tegen dien dag was een opstand be
raamd waartoe het sein gegeven werd door het springen
eener bom op het plein Colonna en van eeu vat kruit iu
de kazerne der zouaven, waardoor eemge manschappen zijn
Te Vanues, Josseliu, Lorieut, Rohan en elders hebben
ongeregeldheden plaats gehad ter zake der duurte van het brood.
De keizerlijke procureur van de Seine heeft aan de directie
van den Courricr Frangais doen weten, dat de regeering het
voortzetten der geldinzameling voor den opstand op pauselijk
gebied niet kan gedoogen nadat zij van Italië de sluiting
der werf-bureaux voor den opstand in de italiaansche steden
geëiseht en verkregen heeft. De Siècle meent, dat de inza
meling voor het pauselijk leger nu eveneens verboden behoort
te worden. n-
Den 24 heeft de Keizer van Oostenrijk de tentoonstelling
bezocht en aldaar de Keizerin Eugénie ontmoet, 's Avonds
bezocht hij met zijne broeders de Koningin van Nederland
in haar hötel. Den 24 had te zijner eere iu het bosch van
Boulo"ne eene wapenschouwing over 50000 man plaats. Ue
Koningin en prius Alexander der Nederlanden bevonden zich
ter zijde der Keizerin. De troepen betoonden eene buiten
gewone geestdrift. j
Den 26 las men in den Moniteur«Met het oog op de
vernieuwde pogingen der revolutionaire benden om in den
pauselijken Staat binneutedringen heeft de Keizer het ge
geven bevel, om het inschepen van troepen te iouiou te
stakeningetrokken." Den 27 werd daar bijgevoegd dat
het vertrek der expeditie op verzoek van den Koning van
Italië tot dien dag uitgesteld was, maar, nog geen Kabinet
gevormd zijnde eu het binnendringen der benden voordu
rende thans voortgang zou hebben, zonder een vijandig ka
rakter tegen Italië te dragen. Werkelijk is het gepantserd
eskader eu eene divisie transportschepen met troepen dien
dag van Toulon in zee gestoken en den volgeudeu dag door
eeue tweede divisie gevolgd.
De minister Moustier heeft den 25 eene circulaire ge-
richt aan de diplomatieke agenten van Frankrijk, welke
hoofdzakelijk inhoudt dal de September-conventie uitge
lokt en vrijwillig geteekend is door Italië: dat niemand
twijfelt, of dat Rijk heeft zijue verplichting om de pauselijke,
grenzen te bewaken niet nagekomen, en Frankrijk alzoo het
recht om de zaken weder te brengen in den staat waarin zij wa-
ren; aat de aangegane verbindtenis en de eer Frankrijk vcrplich-
ten om de verwachting niet te leur te stellen, welke de cathoheke
wereld gebouwd heeft op eene acte die zijne handteekenmg
draagt; dat het de b. zetting van Rome niet wil hernieuwen,
maar vertrekken zal zooilra de pauselijke Staat ontruimd eu
de orde hersteld zal zijn, en dat het geene vijandige ge
zindheid jegens Italië koestert.
Te-zen le Courrier Frahgais is eeue vervolging ingesteld
wegens een artikel, ten opschrift dragende: "de interventie.
Tot. den 26 was voor het pauselijke leger reeds ingekomen
336.000 fr. bij de 3 voorname parijsche clerikale bladen en
300.000 fr. bij de departementale bladen. Bij de QazietM
du Midi werd van de gravin de Sabran eene gift van 40000 tr.
ontvangen; bij het blad Unionvan Jen hertog de Luynes,
eene van 50.000 fr.
Iu al de aan de zee gelegen districten is de permanente
h-'ting van zeelieden weder in werking gebracht.
DDen 29 is op het stadshuis te Parijs een groot banket
-regeven ter eere van den Keizer van Oostenrijk, waaraan
Sok Keizer en Keizerin NapoleonKouing Lodewijk van
Beieren, de Koningin van Nederland eu vele pnnseuen prinsessen
hebben deelgenomen.
De Koningin van Nederland heeft den 29, s avonds,
hoofdstad verlaten, om over Heidelberg huiswaarts te keerea
Vele bisschoppen hebben aan deu Keizer hunnen dank
betuigd voor den aan deu Paus verleenden bijstand.
Op" voorstel van den minister Rouher heeft de keizerlijk
commissie voor de tentoonstelling besloten, de sluiting op
den 3 Nov. te bepalen. De buiteniandsche commissari
hebben zulks goedgekeurd, onder voorwaarde, dat de om
vangsten der 3 laatste dagen ten bate der parijsche arme
zullen komen.
