@©lcfcclijfi0cïtc 15cvichtcm
de gemeente zal hem opheffenof laat ze hem in wezen
wien zal het schaden Men zal alleen van de gelegenheid
geen gebruik maken. Zoo zullen handel en verkeer zeKen
hunnen weg kiezen, en de geschikte dagen en plaatsen voor
de verschillende markten aanwijzen. Zoo zal de vrije stroom
zelf zijn loop bepalen en zich een bedding vormen. Zoo
zal het tij kunnen veranderen en verloopenen men zal
de bakens verzetten naarmate het tij verloopt en zooals de
verandering in den stroom het eischt. Thans moeten Gede
puteerde Staten naar hun beste weten de bakens zetten en
verzettenen de stroom behoort er zich naar te richten.
Maar dat is net omgekeerde van de wijze van handelen
die door het vaderlandsche spreekwoord zoowel als door de
ervaring wordt aanbevolen. Dat is in strijd met. de leer die
op het gebied van handel en verkeer als de eenig ware is
aangewezen, de leer van het laissez faire.
Er is nog iets. dat hier voor de geheele vrijheid der ge
meenten pleit en tegeu de bemoeiing van Gedeputeerde Sta-
teu. Hoe dikwijls hoort men sommige gemeenten klagen over
verwaarloozingveronachtzaming en achterstelling door de
regeering en over begunstiging harer zusteren. Daartoe geeft
ook de voogdij van Gedeputeerde Staten overvloedige stof.
De gemeente A vraagt een marktdag; haar verzoek wordt
geweigerd en zij klaagt over tegenwerking en over begun
stiging van de gemeente B, die bij Gedeputeerde Staten tegen
haar verzoek is opgekomen. Of haar verzoek wordt toege
staan en nu klaagt de gemeeute B nog eens zoo luid om
dat zij vreest, dat hare sinds jaren bestaande markt zal be
nadeeld worden door de nieuw opgerichte markt te A. Al
die klachten al dat morren en pruttelenal die bezwaren
kunnen worden voorkomen door de gemeenten geheel vrij
te laten. Laat haar al die marktdagen houden die zij in haar
belang noodig achten. De handel zal dan een ruime, vrije
keus hebbenen zijn eigen weg kunnen volgen. W. v. n. K.
SS E 3. t, i E.
De kardinaal Sterckxaartsbisschop van Mechelenis
den 4 overleden in den ouderdom van 75 jaren.
LUX Kin UUR CL
De Koning-Groothertog heeft het ontslag van het minis
terie de Tornaco aangenomen en de vorming van een nieuw
kabinet opgedragen aan den heer E. Servais.
Het blijkt thans, dat de milicie bij Groothertogelijk be
sluit, niet verdubbeld, maar integendeel ingekrompen en op
eenvoudiger voet geschoeid is.
PRUIS EX,
Graaf Bismarck heeft den 24 eene nota gezonden aan den
pruisischeu gemachtigde te Darmstadt, waarin de hessische
minister Dalwigk ernstig berispt wordt wegens de voorbarig
heid in het aannemen der fransche uitnoodiging voor de
conferentie, zonder voorafgaand overleg met de duitsche
bondgenooten.
Den 28 is tusschen Pruisen en Nederland eene overeen
komst geteekend betreffende de spoorwegaausluiting te Vt-nlo
Dien dag is bij het Huis der Afgevaardigden de aange
kondigde voordracht ingediend om de civiele lijst des Ko-
nings van 3 op 4 miljoen th. te brengen.
Den 30 is in de begrootingscommissie een warme woor
denstrijd gevoerd tusschen graaf Bismarck en den heer Twes-
tenter zake van het regeeringsontwerp om vau de ten
vorigen jare voor het leger toegestane 60 miljoen th. de
schadeloosstelling te betalen aan den gewezen Koning van
Hannover (bijna 20 miljoen) eu den gewezen hertog van
Nassau. Twesten laakte het,dat deze gelden aan hare be
stemming onttrokken werden om de onttroonde Vorsten
overdadig te begiftigen en noemde deze handelwijzemet
het oog op de vroegere toezeggingwoordbreuk. Bismarck
vertrok onmiddelijk en schreef den voorzitter der commissie,
dat hij zich niet straffeloos wilde laten beleedigeu en dus
niet langer aan de debatten zou deelnemen. De commissie
heeft daarop eenparig verklaard dat zij wei den heer Twes
ten tot haren rapporteur had benoemd maar zich niet ver
antwoordelijk stelt voor het door dezen tot de regeering
gerichte verwijt.
In de zitting van het Huis der Afgevaardigden van 2
Dec. heeft de heer Lasker zijn voorstel tot het tenietdoen
van het proces tegen den heer Twesten ingetrokken 'omdat
den mede veroordeelden heer Frentzel had afsezien van het
komen in hooger beroep en den tijd voor het aanteekenen
van appèl had laten verloopen zijn tweede voorstel betref-
ende de interpretatie van art. 84 der grondwet, werd met
188 tegen 174 st. aangenomen.
Graaf zur hippe heeft zijn ontslag verzocht als minister
van justitie.
Eeuige leden der linkerzijde van het Huis der Afgevaar
digden hebben voorgesteld om de bestaande verbodswetten
tegen openbare hazardspelen zoo spoedig mogelijk van toe
passing te verklaren op de nieuwe provinciën des Rijks.
RRMTEXKIJK.
Bij den gemeenteraad van Weenen is een adres van
gelukwensching ontvangen van het leipziger Volksvereinter
zake zijner houding ten opzichte van het concordaat.
De, hongaarsehe barones Julie Ebergenyi is te Weenen in
hechtenis genomen, verdacht van de gema'in van graaf
Chorinsky, den zoon des stadhouders van Beneden-Oostenrijk,
met medeweten van haren echtgenoot, te Munohen vergif
tigd te hebben. De graaf is te Munchen gearresteerd.
Tot de nieuw benoemde leden vau het Heerenhuis behoort
ook de bekende dr. Zelinkaburgemeester van Weenen; 15
of 16 der 21 benoemden worden geacht de vrijzinnige wet
ten van den minister v. Beust te zullen ondersteunen.
Het Heerenhuis heeft der. 20 Nov. een aanvang gemaakt
met de discussie over de fiuanciëeie wetten. De kardinaal
Rauscher maakte bedeukincen tegen het. recht der Vertegen
woordiging om jaarlijks over de belastingen te stemmen en
werd o. a. door den minister v. Beust wederlegd. Den 30
heeft het Huis de constitutioneele wetten, bij tweede lezing
aangenomen.
Den 2 Dec. heeft het Huis zoowel de constitutioneele wetten
als de wet op de delegatiën ook bij derde lezing goedgekeurd.
De regeering heeft verklaard dat de regeling der betrek
kingen met llome plaats zal hebben zonder acht te slaan
op de bepalingeu van het concordaat indien de Paus den
constitutioneelen Keizer niet ontslaat van eene overeenkomst
door den absoluten Keizer aangegaan.
Pater Heidenreichdirecteur der aartsbisschoppelijke kan
selarij te Olmütz, is door de rechtbank aldaar veroordeeld
tot 1 maand streng arrestwegens het doen drukken van
eene brochure, zonder de bij de wet gevorderde exemplaren
overteleggen. Die brochure had ten doel om de geestelijk
heid aantesporen tot een algemeen petitionnement aan den
Keizer, voor de instandhouding van het coucordaat. Bij
eene in de kanselarij gedane huiszoeking was hij gebleken
de schrijver te zijn. De drukker is tot 15 fl. boete verwezen.
De rechtzinnige israëlieten in Hongarije willen zich tot
den Keizer wenden met het verzoek dat aan de door het
ministerie Andrassy beoogde gelijkstelling van israëlieten en
christeuen geen gevols moge gegeven worden.
Het hongaarsehe Volkshuis heeft de voordracht betreffende
het door Hongarije te dragen aandeel in de staatslasten bijna
eenparig aangenomen,
ITALIË
Den 28 is eene huiszoeking gedaan in het groote voor
malige karthuizer klooster bij Florence. Uit. de gevonden
papieren is gebleken, dat dc monniken een ultramontaancsh
geheim genootschap vormden
De regeering is in beginsel tot de conferentie toegetreden,
maar heeft, ten einde het land te kunnen vrijwaren vooral
hetgeen zijne rechten zou kunnen krenkeu aan hel fransche
gouvernemeut omtrent sommige punten ophelderingen ge
vraagd welke tot nu toe niet ontvangen zijn.
De uitbarsting der Vesuvius neemt in hevigheid toe.
Mazzini heeft eene proclamatie aan het leger uitgevaardigd
m zoo hevige bewoordingen dat dc uapelsclie Italia gecue
vrijheid zegt te vinden om het stuk in hare kolommen op-
tenemen.
Io den laten avond van 2 Dec. zijn te Florence 12 maz-
zinisten in hechtenis genomen, hetgeen geleid heeft tot de
ontdekking van een uitgebreid complot, dat in alle voorname
steden comité's bezateene ijverige propaganda onder het
leger en de handwerkslieden dreef en de omverwerping der
monarchie beoogde Ook in vele auderc steden hebben iu
de laatste dagen gevangennemingen plaats gehad.
K SC 14 54 SC I-«5 Ï4 E STA AT.
De rooverijen nemen toe in de Campagna en op de grens
van de provincie Terra di Lavoro.
Den 30 zijn de fransche troepen begonnen de stad Rorne
te ontruimen, hetgeen op 2 Dec. geheel volbracht was.
De Paus heeft den kardinaal Andrea in zijne waardigheid
geschorst eu hem 3 maanden tijd gegeven om zich te ver-
ootmoedigeu.
EIIA XRjlUK
De Keizerin heeft, van dè Keizer van Oostenrijk eene
prachtige rozenhouten piano ontvangen, waarvan de waarde
op 30000 fr. wordt geschat. Aan de door keizer Frans
Joseph bezochte boekerijen zullen op zijnen last een aantal
in Oostenrijk verschenen prachtwerken worden gezonden.
Den 29 heeft de heer Uupin in den Senaat zijne interpel
latie over de romeinse.he kwestie gedaan hij dankte de
ïegeering voor de aan den Paus verleende bescherming en
achtte het in het, belang van Frankrijk, om het door de
revolutie bedreigde eatholicismus te blijven ondersteunen.
De kardinaals de Bonnechose en Bonnet trokken hevig te velde
tegen Italië en meendendat men de vroeger tot den Ker-
kelijken Staat behoord hebbende provinciën weder aan het
Koningrijk ontnemen moest. Den 30 oordeelden de heeren
Rouland en üarboy (aartsbisschop van Parijs) dat men daar
op niet terugkomenmaar evenmin den Paus aan zijn lot
overlaten moestde minister Mouslier was het hiermede eens
hij trad in eene beschouwing van het gebeurde verklaarde
dat. Frankrijk de eenheid vau Italië niet veruietigen maar
evenmin zijne verplichtingen als oudste zoon der k' rk ver
geten zouen hoopte dat de bezwaren zouden opgelost
worden door de conferentiewaarop de Paus verklaard had
zich te zullen laten vertegenwoordigen niet om zijne rechten
optegevenmaar om die te verdedigen. Op voorstel des
ministers werd overgegaan tot de orde van den dag.
Den 30 Nov, zijn te Toulon reeds 6 schepen met troepen
uit Rome teruggekeerd.
Den 2 Dec. hield Jules Faore zijne interpellatie in het
Wetg. Lichaam hij hekelde de regeering scherpdie de
Vertegenwoordiging wederom tegenover eene buiten hare
medewerking volbrachte daad plaatste, noemde de romeinsche
expeditie een even groote ramp voor Frankrijk als de mexi-
caansche las uit een vroeger geschrift, des K"izers eenige
zinsneden voor betreffende de gebreken der pauselijke regee
ring, noemde die regeering ondankbaar voor de verleende
bescherming, daar zij op alle raadgevingen en vermaningen
geantwoord had met eene encyclicawaardoor alles veroor
deeld werd wat aan Frankrijk dierbaar was, en beschouwde
de oprichting vau liet legioen van Antibes en de zending van
den genl. Dumont ais eene schending der September-overeen-
komst. De heer Chesnelong bestreed lieui en wenschte dat
Frankrijk Rome voor het eatholicismus mocht bewaren, door
zjjne vlag te Civita Vecchia te laten wapperen. Jules Simon
meende daarentegen dat het wereldlijk gezag, slechts onder
bescherming mogelijk zijnde, geene souvereiniteit meer heeten
mocht.
Den 4 werd de heer Faore beantwoord door den minister
de Moustier, die beweerde, dat de regeering steeds consequent
gebleven was, de onafhankelijkheid van Italië en de ver
zoening daarvau met het, Pausdom beoogendeeu dat de
vorming van het legioen van Antibes geene schending der
September-conventie was en door de italiaansche regeering
evenmin als zoodanig was beschouwd als de uitvaardiging
der encyclica. Indien de conferentie bijeenkwam en de
veiligheid van den H. Stoel verzekerd achtte zou Frankrijk
zijne bezetting van het romeinsche gebied eindigen en
kwam zij niet bijeen, dan zou de September-conventie weer
in werking treden en van Italië goede waarborg geëischt worden
voor hare volledige uitvoering. De heer Thiers eeloofde,
dat het land eene andere gedragslijn verlangde dan die der
regeeringwelke alleen bestaanbaar zou zijn indien eene verzoe
ning tusschen Italië en het Pausdom mogelijk ware. Frankrijk
had ten aanzien van Italië rechten te doen gelden, maar
ten aanzien van Rome plichten te vervullen. Door Frauk-
ryks tusschenkomst waren in 1859 de zwakke Vorsten ont
troond, men verwijt dit niet, maar zal het evenmin verwijten
als het tusschenbeide komt om den laatsten beroofde te
beschermen. De wereld zou niet hegrijpen waarom hetde
beschermer van 200 miljoen calholieken kunnen le zijn, dit
niet zou willen. Daarom moet Frankrijk geplaatst tusschen
de duitsche en italiaansche revolutiën die elkander trachten
te voltooienopenhartig tot Italië zeggenik heb mijne
belangen gecompromitteerd toen ik u vergunde een tractaat
met Pruisen te sluiten ik heb toegelaten dat men mijne
loyauteit in twijfel trok; ik heb u de kleine Slat.en van
Italië overgeleverd, maar ééne zaak kan ik u nooit afstaan,
n. 1. mijne eer, en die zou ik prijsgeven indicu ik u het
Pausdom overleverde.
Den 5 sprak de heer Jéróme David ten gunste van het
wereldlijk gezag en wenschte hij de occupatie te doen voort
duren totdat Italië zijne staatkunde gewijzigd had. I)e
minister Rouher verdedigde daarna de fransche tusschenkomst
en verzekerde dat de troepen het, romeinsch geiled niet
verlaten zouden, alvorens de veiligheid van deu Paus. ook
door ernstige waarborgen van Italië, verzekerd was. «Nim
mer, riep hij uit zal Italië zich van Rome meester maken 1"
welke woorden luide toejuichingen deden opgaan. Hij voegde
er later nog bij, dat Frankrijk niet slechts de veiligheid van
Rome maar van deu pauselijken Staat in zijnen tegenwoor-
digen vormbedoelde. Faore erkendedat de regeerinc
ditmaal duidelijk voor hare zienswijze was uitgekomen, maar
betoogde lat het eene hersenschim was, te gelijk de eenheid
van Italië te willen versterken en het wereldlijk gezag van den
Paus te willen handhaven zoodat liet bezetten van Rome een
onbepaalden tijd zou moeten duren. Chesnelong kondigde aan,
dat de onderleekenareu van het t weede interpellatie-verzoek, na
de door de regeering gegeven ophelderingen, dat verzoek introk
ken.Berryer betreurde ditomdat de Kamer, door afwijzing
van dat tweede verzoek, formeel acte zou hebben genome i
van de verklaring van Rouher. Deze geloofde, dat er toch
één middel was om van de overeenstemming tusschen de
Kamer en de regeering te doen blijken, n. 1. door ten aanzien
der interpellatie Favre over te gaan tot. de orde van den dag.
Met 237 tegen 17 st. werd aldus besloten.
E X O K L A X I».
De vroeger aan de Zuidelijke Confederatie behoord heb
bende en onlangs door Griekenland aangekochte stoomboot
Bubulinais den 29 te Liverpool, op het punt van te ver-
trekkeu door het springen van deu stoomketel, uiteenge
barsten en volstrekt onbruikbaar geworden. Bij deze ramp
hebben 23 menschen het leven verloren.
Het Lagerhuis heeft den 28 met 198 tegen 23 st., over
eenkomstig de voorstellen der regeering, besloten om, ter
voorzieuing iu de kosten der abyssiuische expeditie te ge
bruiken het overs hot van het, loopeude jaar, ten bedrage
vau 200.000, en de verder benoodigde 1.800.000 te
vinden uit eene verliooging der belasting op het. iukomen
met 1 d. per p. st. Voorts om de soldij der indische troe
pen die aan de expeditie deelnemen en de kosten van hun
transport (een en ander ongeveer 300,000 bedragende)
op de indische begrooting te brengen.
Den 26 is in eeue bijeenkomst van slagers en veehandelaars
besloten om pogingen «antewenden tegen de uitvoering van
het aanhangige wetsontwerp, op het slagten van al het
buitenlaudsche vee in slagt huizen op de plaatsen van invoer
of nabij de loudensclie veemarkt.
Bij liet be tuur der reform-league is een brief van dank
betuiging ontvangen voor de iersche afdeeling, wegens de
pogingen om liet leven te redden van de 3 ter dood ge
brachte fenians.
Te Cork is den 28 de winkel van een geweermaker ge
plunderd.
Den 1 is te Dublin, ter herinnering aan de ter dood gebrachte
feniaus, door ongeveer 13000 menschen eene treurprocessie
gehouden. Te Manchester hebben aan dergelijke demonstratie
3000 menschen deelgenomen.
In eene vergadering vau afgevaardigden der kamers van
koophandel is besloten bij de regeering aantedringen op liet
oprichten van technische scholen aangezien op de tentoon
stelling te Parijs is gebleken dat de britsche. werklieden in
ontwikkeling achterstaan bij de duitsche. Eene deputatie,
tot bevordering van dat doel aan den ondervoorzitter vau
den geheimen raad gezonden ontving de verzekering, dat
reelsaande legatie-secretarissen op het vasteland het levereu
van verslagen over dergelijke inrichtingen is opgedragen.
Den 2 Dec. heeft lord Russell bij het Hoogerhuis voor
stellen ingediend eu verdedigd tot verbetering der opvoeding
van deu lundwerksstand in Engeland en Wales, door het
invoeren van een beter beheer over de voor het onderwijs
der middenklassen bestemde giften door het opheffen der
beperkende bepalingen aan de universiteiten van Oxford en
Cambridge en het door betere verdeeliug voor het volk nut
tiger maken vau de ruime inkomsten dier instellingen, en
eindelijk door de benoeming van een minister van ouderwijs.
D ze voorstellen werden door lord Malborough bestreden en
vervolgens verworpen.
De jeugdige broeder van den Taikoen van Japan is den
2 le Dover aangekomen en na door het gemeentebestuur
begroet te zijn naar Londen doorgereisd.
Den 4 is te Londen onder voorzitting van den aarts
bisschop van Westminster, eeue bijeenkomst van calholieken
gehouden, waarin een adres aan den Paus is vastgesteld en
een besluit is genomen, houdende dat alle catholieke mo
gendheden verplicht zijn den Paus te ondersteunen.
GRIEKENL4XD.
De Koning en zijne jeugdige gemalin zijn den 25 te Athene
aangekomen eu met de meeste geestdrift ontvangen.
T U U Ei IJ E.
De vergadering van cretasche gedelegeerden is den 23 te
Canea door den grootvizier geopend.
V E RE MM 4. IS E STAT EX
De verkiezingen in Arkansas, Mississippi, Florida, Noord
en Zuid-Carolina zijn gunstig uitgevallen voor het houden
eeuer conventie, waarin de reorganisatie van het Zuiden
besproken zal worden.
De genl. Scho/ield heeft den President bericht, gezonden
dat de negers meerendeels van wapens ziju voorzienterwijl
de blanken zonder middelen zijn om zich te verdedigen.
Het Congres is den 21 Nov. bijeengekomen in de
boodschap vau den President werd dringend verlangd
dat het Congres de wetwaarbij het Zuiden onder militair
beheer is gesteld zou opheffen aangezien dezevoort
durende, een staand leger en eene jaarlijksche uitgaaf van
200 miljoen d., gevolgelijk verhooging van belastingen
zou vereischen. Mocht het congres in dit opzicht op
den inconstitutioneelen weg volharden, dan zou het uitvoe
rend bewind genoodzaakt worden om op zijne eigene verant
woordelijkheid de natie te redden De ontvangsten iu het
vorige dienstjaar hadden 490, de uitgaven 346 milj. d. be
dragen, voor het volgende jaar waren de ontvangsten ge
raamd op 417, de uitgaven op 393 milj., waarvan 77 voor
hel krijgswezen. De openbare schuld was sedert November
1866 met 59 milj. verminderd. De commissie voor de
middelen heeft voorgesteld de belasting op de katoen afte-
schaffen hetgeen door de Afgevaardigden is goedgekeurd.
De Senaat heeft de benoeming van den heer Horace Greely
tot gezant te Weenen bekrachtigd. Bij die vergadering is
een voorstel ingediend om de staatsschuld in goud te betalen.
.41 EX 5 C O
Juarez heeft een groot aantal vonnissen tegen vreemde
lingen die liet Keizerrijk erkend of gediend haddengewijzigd,
door verandering der gevangenisstraf in ballingschap.
Hij heeft den adml. Tegethof van een geleide naar Vera-
Cruz voorzien.
BI AX EX L A X II.
Staten-üeneraal. De 2e Kamer heeft op 30 Nov. met
alg. st. aangenomen het wetsont werp tot verlenging van den
termijn voor de werking der wet 17 Oct. 1865 voorschrij
vende buitengewone maatregelen tegen de veepest.
De credietwet voor het departement van bicuenl. zaken
en de spoorwegbegrootmg voor 1868 zijn den 5 met alg. st.
goedgekeurd.
Ministeriele Crisis. De Koning heeftbij kabinet
schrijven van 1 Dec., op hel door de ministers tot hem
gerichte verzoek om ontslag, geantwoord, de beslissing daarop
te willen uitstellen tot na den afloop der beraadslaging over
de ingediende eredietwetten.
Marine Den 30 is op 's Rijks marinewerf te Amsterdam
de kiel gelegd van den eersten in Nederland te bouwen
ijzereu monitor, die den naam van Cerberus zal voeren.
Militaire Zaken. De minister van oorlog heeft afwij
zend beschikt op het adres van den gemeenteraad van Mid
delburg om met 1". Mei a.s. het garnizoen te mogen behouden.
Volks-weerbaarheid. De amsterdamsche gymnastiek
vereniging Lycurgus stelt pogingen in het. werk om eene
vereeniging tot stand te brengen, voor het houden van oefe
ningen iu bet wapen Ier artillerie, ten einde de amsterdam
sche linie te kunnen verdedigen.
Nieuwe Ondernemingen. De maatschappij, door welke
de spoorweg van Turnhout naar Tilburg is aangelegd, heeft
concessie gevraagd om dien tot. 's Hertogenbosch te mogen
verlengen en alzoo de kortste verbinding tusschen Amsterdam
en Parijs te vormen.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft den 3 met 27
tegen 7 st., verworpen de voordracht van B. en W., om aau
den heer v. Limburg Stirum te 's Hage concessie te verleenen
tot aanleg van een paardenspoor tusschen de beide spoorweg
stations.
Afdamming der Ooster-Schelde. Ten gevolge van dit
werk vormt zich tegenover Bath eene bevaarbare geul, die
