ALKMAARSCHE COURANT [\o. 22^ Zeventigste J aar gang. 18 Zondag 31 Mei. pu ill sew. (Officieel (öcbccltc. De Nederlandsche vredebond. W. v. d. K. S2Tcfielijfc0che Berichten. i if- Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg baar op Zondag morgen, tusschen 8 en 0 ure. Prijs per jaar/3,40, enkele Nos. 7 Cents, lranco per post.4.—. Brieven ranco aan de Uitgevers HERM'. COSTER ZOON. De Advertentiën kosten van 15 regels J 0,75, voor elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelrecht voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot Zaturdag namiddag 1 uuringezonden berichten een dag vroeger. De Commissaris des Koningsin de provincie Noordholland brengt ter kennis van belanghebbenden, dat door de ver nieuwing der jaagbrug No. 28. liggende in den Oostelijken dijk van het Noordliollaudsch kanaal te West Graftdijk de passage van vaartuigen dóór en van paarden en rijtuigen over die brug, van 1 Jumj tot 20 Augustus aanstaande niet kan plaats hebben. Haarlem L)e Commissaris des Konings voornoemd den 29 Mei 186S.RöELL. De onderstaande personen worden verzocht zich ter ge meentesecretarie aautemehlen (afd. militie en schutterij) CAKEL JOHANNES SNIJDERS, PIETEll van HOEK. SIMON LOU RE NS VERHOEVE HENDRIK BERNAR- DUS HELLEMAN MA RTINUS J ELMERS, ANTHONIJ HOEKMA LUDOUICUS van WEEUH, JOHANNES HUIJBERS. SIEBRAND SIEBRANDS. Een voorstel zoo belangrijk en veelomvattend als dat van den schrijver van het boekje dat den titel draagt van //Ne derlandsche vredebond," een voorstel //tot vestiging eener politieke partijvereeniging met politieke geloofsbelijdenis" moest wel aan verschillende en zelfs zeer uiteenloopende beoordeelingen bloot staan. Ieder die belang in de zaak stelt, mag er zich over verheugen dat het de algemeene aan dacht trok, dat het aan onderzoek en critiek werd onder worpen; een voorstel, vooral zulk een voorstel, dient nauw keurig onderzocht en rijpelijk overwogen te wordenvpor men er zich voor of tegen verklaart. Het was daarom een gelukkig denkbeeld van de redactie van den vredebond het houden eener eerste bijeenkomst uit te stellen en de gele genheid tot het inzenden van verklaringen van instemming en van bedenkingen voor het publiek open te stellen tot 15 Juni. Niet minder gelukkig was het denkbeeld, te gelijk een openbaar antwoord te geven op de belangrijkste beden kingen die tegen het plau zijn ingebrachten nadere ver klaring en toelichting te geven omtrent punten die to' misverstand en wantrouwen aanleiding hadden gegeven. Had het boekje wantrouwen gewekt? Ja; 't was naamloos in 'l licht verschenen, en men is niet gaarne in onbekend gezelschap. Maar kan hier sprake ziju van onbekendheid? Doet de naam hier iets tot de zaak Komt het bij een voorstel tot aaneeusluiting van gelijkgezinden in poiitieke richting niet vooral aan op de duidelijke en ondubbelzinnige omschrijving der beginselen En is het geen overdreven bedachtzaamheid vooraf te willen weten hoe de mensche» heeten in wier gezelschap men zich zal bevinden Geestdrift is ons zwak niet, en onbezonnen voortvarendheid wordt niet onder onze hoofdzonden geteld. Wij Nederlanders zijn niet gewoon over ijs van één nacht te gaan wij zijn een voorzichtig en behoedzaam volk en uiterst bang om ons te compromitteeren. Deze eigenschap, op zich zelve natuur lijk benijdbaar, ontaardt in ons lieve vaderland door overdrij ving meermalen in lafhartigheidflauwheid en algeheeie onthouding. Men zal eens zien, men wil niet gaarne //haan tje de voorste" wezenmen wil zich niet op den voorgrond stellenmen wil eerst de kat eens uit den boom zien men wil afwachten welken loop de zaak neemt, en zoo ge beurt het dat de zaak in 't geheel geen loop neemt. Maar ook, als men eens toetrad en de zaak misluktewat zouden de vijanden lachen, en de vrienden niet minder! En uitge lachen te worden is loch we! het ergste dat een mensch kan overkomen. Alsof het bespottelijk warehet goede be proefd te hebbendoch door de werkeloosheid van auderen van het programma vermeld, welke de redactie slechts voor hare subjective inzigten of interpretatiën uitgeeft, en waar mede men geenszins behoeft in te stemmen om toch de (niettegenstaande verschil in menig punt van toepassing en gevolgtrekking) zeer bepaalde en kernachtige grondbeginse len aan te nemen. Niet het //boekje," niet de toelichting der geloofsbelijdenismaar de geloofsbelijdenis alleen is credo van den bond voorgesteld." Met nadruk komt de sehrtjver dat de vredebond op tegen de bewering optreedt, als een nieuwe partijvoorzien van een nieuwe geloofsbelijdenis//op soortgelijke wijze als soms eene nieuwe godsdienst of secte met nieuwe gods dienstige geloofsartikelen theoriën of droombeelden gesticht wordt." »De redactieleest men verder wenscht niet hare Ia,ndgpnopten tot hare belijdenis Ie bekeerenmaar de politieke belijdenis van een groot en aangroeijend aantal barer Iaudgenooten uit te drukken. Het nieuwe van haar voorste! ligt in de partijmatige formulering van politieke beginselen in de beoogde hervorming van het partijwezen zoo buiten ais in den Bond, in de magt welke de Vrede bond aan de bestaande progessive rigting welker beginselen zij uitdrukt verschaffen zalniet in nieuwe beginselen." De vrgdebond pronkt met geleende veerenheeft gezegd hij heeft de beginselen van de liberale geuomen niet geslaagd te zijn De redactie van den vredebond schijnt het raadzaam te oordeelen vooralsnog onbekend te blijven zij geeft haar deckbeeld aan het algemeen ten beste; de oproeping tot het houden eener vergadering tot oprichting van den bond zal van haar niet uitgaanzij verwacht dit. van ben die met haar voorstel instemmen en verklaart zelve niets liever te verlangen dan onder deze eerste op richters te versmelten. Welk gevaar bedreigt ons uit die naamloosheid De oproeping tot de bedoelde vergadering zal onderteekend wordenen wie men daar zal aantreffen kan natuurlijk niemand voorspellen. Maar al viel het, gezel schap nu tegen wat zou het schadenindien men later moest, erkennenik dacht dat die bond misschien iets goeds zou kunnen stichten, en daarom heb ik mij aanvankelijk bereid verklaard om toe te treden; maar ik zag spoedig dat ik mij bedroog, en ik heb mij teruggetrokken? Voor misleiding kan in weerwil der naamloosheid wel geen gevaar bestaan daar de schrijver met een zelden ge evenaarde openhartigheid en ondubbelzinnigheid omtrent, alle kwestiën van den dag zijne meening blootgeleed schier alle onderwerpen van staatszorg besprokenm één woord het geheele politieke gebied in alle richtingen doorkruist, heeft. Hoe er nu nog argwaan en wantrouwen omtrent zijn bedoe lingen kunnen bestaan, is inderdaad on begrijpelijk. Wat overigens deze uitvoerigheid betreft, ofschoon de belangrijk- heid van het hoekje er door wint, heeft zij ontegenzegge lijk het plan zelf benadeeld. Het bljjkt toch uit het, thans verschenen tweede geschrift, van den vredebond »Nog een woord der redactie", dat, men bij de lezing weinig onder scheid heeft gemaakt tusschen de hoofdpunten der geloofs belijdenis en de door den schrijver uitgewerkte toelichting; men is tegen een aantal ondergeschikte punten in liet, con cept-reglement, opgekomen en heeft daarin beletselen gezien voor de toetreding tot den bond. Zelfs de acte van oprich ting en de voorstelling die de schrijver zich gemaakt heeft van de uitbreiding van den bond en het standpunt dat hij lang zamerhand zou kunnen innemen in ons politiek levenziju critiek onderworpen. Toch had de schrijver reeds in zlJi eerste geschrift verklaard dat zijn werk alleen zou moeten dienen «mis leiddraad of punt, van uitgang." en heeft hij zelfs door verschil van drukletter gezorgd dat de hoofdpunten niet met, de toelichting en de daarin voor komende beschouwingen werden verward. In zijn tweede geschrift leest men daaromtrent,; »In de toelichting worden veie zaken ter sprake gehragtwelke buiten de voorgestelde geloofsbelijdenis liggen. Ook worden daarin allerlei gevolg trekkingen uit en toepassingen van de gestelde beginselen men van de liberale partij over- daarmee getooid treedt hij op als stichter eener nieuwe partij, als politieke profeet. Die beschuldiging wordt door de boven aangehaalde woorden reeds genoegzaam weer legd. Als een liberaal man een politieke" geloofsbelijdenis voorstelt als verenigingspunt voor een nieuwen bond hoe zal hij ook anders dan liberale beginselen voordragen -- Maar, heeft, men verder gevraagd is de stichting van zulk een boud daarom alleen dan ook niet reeds nadeelig of althans overbodig? Zoo hij zich al niet vijandig tegenover de liberale partij plaatstzal hij er voor liet minst naast staan en zoo doende verdeeldheid brengen in het liberale kamp, waar thans juist groote behoefte is aan eendracht. Dit blijkt, echter wel allerminst liet plan van den voorstelier te zijn. Een vredebond wil hij stichten. Hij haat blijkbaar alle onder scheiding in Thorbeckianen, Putteanen etc. Hij heeft ook geen vrede met namen als liberaalconservatief, nationaal, monarchaal of monarchaal-constitutioneel. Namen en leuzen zijn hem te onbepaald, te rekbaar en kneedbaar van betee- kenis; alle partijen eigenen ze zich toe of verwerpen ze, al naarmate ze met betrekking tot een bepaalde zaak een goeden of een slechten klank hebben. Hij wil een poging wagen om de partijen te zuiveren om verwarring en misverstand te voorkomen en ook aan de tegenpartij een kleur te toonen die niet, miskend kan worden een streven dat geen misvat ting toelaat. Daarom wil hij eenige beginselen vastgesteld hebben in breede trekken natuurlijk maar daarbij toch zoo duidelijk en bepaald mogelijk, die openlijk worden beleden, en waarom alle gelijkgezinden zich kunnen scharen als om een voor allen verstaanbare en onmiskenbare banier. Namen, spreuken en leuzen kunnen hier niet voldoen; zij staan ter beschikking van ieder die er zich van bedienen wil, en worden al t.e vaak gebruikt als bevriende vlaggen om ver dachte ladingen te dekken. Het zich noemen naar bekende en invloedrijke politieke personen acht hij gevaarlijk; 't geeft den schijn alsof het meer om den persoon dan om de zaak te doen is, en geeft aanleiding tot kleingeestigen na ijver, tot afgunst en scheuring. Hij wil aaneensluiting door de openlijke belijdenis van duidelijk omschreven beginselen eu verwacht, dat daardoor kleine veeten en persoonlijke ge schillen zullen wegvallendat coterieën en factiën zïch zullen oplossen in een kloeke zuiver politieke partij, in vredebond. Verdient zulk een streven geen ernstige mede werking? 5 En ziedaar tevens het hoofdpunthet glanspunt van het geheele plan. Geen misbruikte lenzen meer, geen dubbel zinnige namen, maar een duidelijk gestelde geloofsbelijdenis. Openbaarheid, waarheid en klaarheid, daaraan is behoefte, die zijn onmisbaar bijeen eerlijken en zuiver politieken strijd. Dat wil de ontwerper van den vredebond, daartoe doet hij zijn voorstel aan bet Nederlandsche volk. De schrijver bestrijdt dus in geen enkel opzicht de liberale partij. Integendeel verwacht hij van haar medewerking en steun. Hij hoopt,, dat daarenboven ook conservatieven, eon cilianten en indepeudenten zullen toetreden. Immers ook vele conservatieven maken aanspraak op den naam van liberaalen het. gelukt slechts zeer zelden een kenmerkend verschil van beginselen aan te geven waardoor zij zich van de liberalen onderscheiden. Als dan het verschil van namen wegvalt, en men daarvoor in de plaats beginselen stelt, zullen dan ook niet vele conservatieven, velen van deze achterhoede der liberale partij tot den bond toetreden? De schrijver verwacht het,en waarom hem zijn hoop te ontnemen Maar waarschijnlijk is het niet. Deze verwachting is mijns inziens een illusie. Er zijn er inderdaad die om deze of gene reden niet tot de liberale partij willen gerekend worden doch niettemin met heel hun hart de liberale be ginselen zijn toegedaan er zijn indepeudenten eu concilian- ten van wie toetreding tot den boud is te verwachten maar van hen die zich conservatieven noemen is dit niet te vermoeden. Reeds in zijn thans verschenen tweede ge schrift bericht, ons de schrijver, dat hijBehalve betuigingen van iustemming en sympathie, ook bedenkingen en bezwaren heeft ontmoet en bestrijding heeft ondervonden, die van liberale en conciliante zijde doorgaande welwillend is geweest, van de zijde der ultramontaansche en der ortodox-prolestant- sche school-partij minder welwillend, doch dat hij van con servatieve zijde niets vernam. Dat was ook juist het meest, waarschijnlijk, nietsgeen bepaalde bestrijding, maar ook geen instemming. Mocht echter de conservatieve partij iets van zich laten hooreu 't zal ongetwijfeld een bestrijding zijn. Van de liberalen alleen kan men verwachten dat zij een geloofsbelijdenis in den geest van de door den schrijver oorgestelde tot de hunne zullen maken. Voor de liheralen biedt, zijn voorstel een gelegenheid aan tot aansluiting en onder- inge kennismakingmaar vooral ook tot het openlijk aan nemen van een politieke geloofsbelijdenis, tot.de vaststelling en duidelijke omschrijving van beginselen, waardoor zij zich aap hun'jie Iaudgenooten heter zullen doen kennen dan door de eukele woordenwij zijn liberaal. Mogen zij deze gelegenheid niet ougebruikt laten voorbijgaan. BELGIE. Bij de verkiezingen van leden der Prov. Staten zijn te Brussel, Luik, Leuven, Diest en Tienen de liberale candi- daten gekozen. Te Brugge, Aerschot en Haecht zijn de clerikale candidaten gekozenalsook te Antwerpen waar zij eene meerderheid van ongeveer 200 st. verkregen hebben, meerderheid is echter in geen der 9 gewestelijke Ra- De den verplaatst en liberaal gebleven en BrabantHenegouwen, Luik en Luxemburgelerikaal in de beide Vlaanderen Antwerpen Limburg en Namen. Den 22 is door verschillende kringen te Berlijn aan de zuidduitsche leden van het Tolparleinent een feest in Tivoli aangeboden dat door ongeveer 700 menschen is bijgewoond. Den 23 heeft het Tolparlement de belasting op de petro leum voor de tweede maal met 149 tegen 86 st. verworpen. De heer Bismarck heeft daarop het ontwerp-tarief ingetrok ken. De vergadering is vervolgens door den Koning ge sloten. Z. M. merkte aan dat de vastgestelde bepalingen de bezorgdheid voor eene niet onbelangrijke vermindering der inkomsten van het Tolverbond althans vooreerst niet weggenomen hadden hij hoopte dat het een volgende keer zou gelukken de financiëele en maatschappelijke belangen van het Verbond in overeenstemming te brengen. Voorts zeide Z. M.: //Niet het gezag, door God in mijne hand gelegdmaar de rechtenwaaromtrent ik met mijne bondgenooten en met de constitutioneele vertegenwoordigers hunner onderdanendoor middel van uit vrije beweging aangegane verdragen, overeengekomen ben, zullen mij voor taan tot richtsnoer strekken voor mijne politieke gedragslijn." Den 24 zijn de leden van den Bondsraad en van het Tot- parlement te Kiel door de overheid en de bevolking feeste lijk ontvangen zij hebben de werven der marine bezichtigd en een zeetochtje gemaakt. Den 25 hebben 26 zuidduitsche Afgevaardigden een stuk openbaar gemaakt, waarin zij zich tegenover hunne kiezers verautwoordeu omtrent de houding door hen in liet Parle ment aangenomenen krachtig aandringen op eeoe vaste onderlinge vereeniging der zuidduitsche Staten en op het volgen eener bepaalde vrijzinnige politiek als de beste middelen om de jegens Noordduitschland aangegane ver plichtingen getrouw natekomen, zonder gevaar te loopen van in Pruisen ondertegaau. Bij Kou. besluit van 14 Mei is bepaald, dat ook dit jaar, even als in het vorige de 2 oudste ligtingen der landweer van verdere dienstplichtigheid worden ontheven. De noordduitsche Rijksdag heeft den 27 een aanvang ge maakt met de beraadslagingen over de wet tot opheffing der gijzeling voor schulden en art. 1 aangenomengelijk den volgenden dag de overige artikelen. itOITEKlUJH. Koning George heeft eene door hem aangekochte villa te Dötding betrokken. Prins Ernst August blijft vooreerst te Htelzing in een der bijgebouwen van het slot Schönbrunn. De financiëele commissie uit het Huis der Afgevaardigden stelt voor: de verwerping der belasting op het vermogen, de aanneming der wet op de conversie der staatsschuld met de door haar voorgestelde wijzigingenen de dekking van het tekort gedeeltelijk dooreen beroep te doen opdeschuld- eischers van den Staat en voor het overige door middel van nieuwe belastingen. De Keizer heeft den 25 de schoolwetde wet op het bur gerlijk huwelijk en de interconfessioneels wet bekrachtigd. Den 23 heeft de Rijksraad de begrooting van financiën benevens de ontwerpen op de controle der vlottende en ge consolideerde staatsschuld, tot het slaan van nieuwe pasmunt en het intrekken der papieren pasmunt aangenomen. De Afgevaardigde Mühlfeldteen der voorname bewerkers van de agitatie tegen het concordaat,, is overleden. Hongarije. Den 26 is bij het Volkshuis een wetsont werp tot regeling van het staatsburgerschap ingediend. De centrale commissie van het Volkshuis heeft den 27 voorgesteldin liet handelsverdrag met het Noordduitsch- Verbond, voor den Keizer de volgende titels te gebruiken: //Keizer van Oostenrijk en Apostolisch Koning van Hongarije." De regeering beloofde de kwestie der titulatuur zoo spoedig mogelijk te doen beslissen en konden 28 reeds mededeelen dat Pruisen met deze wijziging genoegen nam. Het verdrag werd daarop met eenparige stemmen goedgekeurd. De croatische Afgevaardigden hebben de staatkundige een heid van Croatie en Hongarije erkend. KKKKKLIJKK STAAT. De regeering heeft de americaausche bisschoppen gemach tigd om 1000 vrijwilligers naar Rome te zendenonder voorwaarde, dat door die bisschoppen zeiven in het onder houd der manschappen zal worden voorzien. Blijkens eene, op verlangen van den Paus door genees- heeren gedane lijkschouwiugis de kardinaal Andrea over leden aan longontsteking, waaraan hij sints lang laboreerde. Er waren geruchten in omloop, dat hij vergiftigd was. De policie te Rome heeft, liet te koop hangen van photo- grafische portretten van den Kroonprins en de Kroonprinses van Italië verboden. SPANJE. De voltrekking van het huwelijk der infante Isabella met den graaf v. Girgenti is ook bijgewoond door den hertog en de hertogin v. Montpensier diewegens verschil van staat kundige denkwijze met de Koningin te Sevilla wonen. De bruidschat der infante bedraagt, 36 miljoen realen (4£ milj. gulden), waaronder 8 miljoen voor een te Madrid te bou wen PORTUGAL. De Kamer der Pairs heeft, na kennisneming der proces stukken beslistdat er grond bestaat tot voortzetting der rechtsvervolging tegen haar medelid, graaf Peniche, wegens deelneming aan de jongste oproerige beweging te Lissabon. EltAMtltlJH. Den 21 is aan den pruisischen gezant eene verklaring ter hand gesteld van 757 uitgeweken haunoveranen die weigeren gebruik te maken van de door den Koning van Pruisen verleende amnestie,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1868 | | pagina 1