^ii!
ALKMAARSCHE COURANT
a
No. 30.
Zeventigste Jaargang
i
Paardenmarkt te Alkmaar,
op Maandag 7 September 1808.
0 September.
Zondag
Een storm in een glas water.
SCIcfccÜjifcscïu' i3c cichtca
BI e 1 g i e.
Pruisen.
SS st «1 c n.
I$ostenri{k.-IIongarile.
K t a 1 i e.
Frankrijk.
1808.
.««.o*» r
l)oze Courant wordt wekelijks uitgegeven cn is verkrijg
baar op Zaterdag avond te 7 uren. Prijs per jaar ƒ3,40,
franco per post f 4,
Brieven franco aan de Uitgevers
HERM'. COST ER ZOON.
.//."-""•••ft
De Advertentiën kosten van 15 regels f 0,75, voor
elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelrecht
voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot
Zaturdag namiddag 1 uur; ingezonden berichten een dag
vroeger.
Het onweer, dat zich tegen den laatst.cn dag van Augustus
boven ons vaderland had samengepakt, en dat volgens de
weersvoorspellingen van den tolk onzer nationale partij ge
durende drie dagen onze residentie zou teisteren, is geluk
kig voorbijgedreven. Tot nog toe zijn er althans geen sporen
te ontdekken van een scheuring van België, en voor den
aanstaanden burgeroorlog schijnen voor alsnog geen voor
bereidende maatregelen genomen te worden.
Wist gij misschien niet, vreedzaam burger van Nederland,
dat er zulke donkere stippen aan den hemel waren f Dat
komt er van, als men zijn burgerplichten niet behoorlijk
vervult, als men zich niet op de hoogte stelt van hetgeen
er in het vaderland omgaat, als men zich niet laat inlichten
door de menschen die het alleen weten. Leest gij het Dag
blad ran fluid-Holland en 's Gravenhage Wél P Niet? Nu,
dat behoort gij te doen; dat is de plicht van elk recht ge
aard Nederlander, die liet wel meent met Koning en Va
derland en hart beeft voor onze nationale instellingen. De
meeste andere bladen worden geschreven door vijanden van
den Koningverachters van de godsdienst cn benljders van
's lands welvaren. Wat daarentegen in bet Dagblad staat,
gaat uit van de nationale partij, daarin worden echt natio
nale beginselen gehuldigd en wordt gewezen op nationale
rampen en gevaren zoowel als op nationale zegeningen en
goede vooruitzichtendaarin spreekt de ware vaderlander,
en wat hij spreekt is waarheid. En daarom nog eens, ieder
recht geaard Nederlander behoorde niet alleen het Dagblad
te lezenmaar het zich aan te schaffen om de daarin ge
plaatste artikelen naar hartelust te kunnen lezen en herlezen.
Aan het Dagblad komt de eer toe, de Nederlanders gewezen
te hebben op het dreigeude gevaar van den burgeroorlog
waartoe de grondslag zou gelegd worden op het tiende
Nederlandsch taal- en letterkundig congres. Deze congressen
tochverzekerde het Dagblad worden door de revolutionaire
partij gebruikt om een groote omwenteling voor te bereiden
om m België een burgeroorlog te doen ontbranden tusschen
Vlamingen en Walen en Vlaamseh België met het Konink
rijk der Nederlanden te vereenigen
Misschien zal iemand willen vragenhoe het dan mogelijk
is, dat zooveel uiterst rustig en behoudend gestemde mannen
aan zulke bijeenkomsten deel nemen, en zelfs onze Koningin
en Prins Frederik der Nederlanden een der zittingen met
hunne tegenwoordigheid hebben vereerd. Evenwel is dit
niet geheel onverklaarbaar. Als alle samenzweerders houdt
het revolutionaire gedeelte der congresleden zijn heimelijke
bedoelingen zooveel mogelijk voor het algemeen verborgen.
Op het tiende congres zou echter een slip van hét kleed
worden opgeheven, dat zooveel akeligs en bloederigs bedekt
er was een voorstel ingediend om den naam van het
congres te veranderen in letterkundig en maatschappelijk Con
gres. In dit voorstel lag de optreding van de bewegings
partij en de aanneming van dit voorstel zou hare overwiuning
zijn. Maar het voorstel is ingetrokken, de omwentelings-
mannen zijn in hun schulp gekropende mannen van orde
en vrede hebben de overwinning behaald. Daaruit is het
dan wellicht te verklarendat België nog niet uit elkaar
is gespat en de burgeroorlog nog niet is uitgebroken.
't Is mogelijkmaar ofschoon het zoozeer gevreesde
voorstel tot naamsverandering is ingetrokken, is er echter
over de naamsverandering gesproken naar aanleiding van
andere daartoe strekkende voorstellenen wat is het einde
van de zaak geweest Een bddat door het Dagblad onge
twijfeld tot de meest revolutionaire zal gerekend worden,
de heer Julins Vnylsteke uit (lend, verklaarde, dat het hem
.onverschillig was welke naam aan liet congres werd gegeven
zoo men slechts vasthield aan het oorspronkelijke doét zooals
dit in de statuten is omschreven. Hij stelde daarom voor,
dat men het aan dc regelingscommissie van elk congres zou
overlatendaaraan den naam te geven die haar het meest
gepast voorkwam, altijd echter met behoud van de noódige
vrijheid om alles te behandelen wat overeenkwam met het
doel waartoe de congressen waren in het leven geroepen.
Hij herinnerde dat dit doel wasde bevordering van alles
wat tot behoud van den Dietschen stam kan strekkenen nadat
hij nog eens uitdrukkelijk had herhaalddat zijn onvex-schil-
ligheid omtrent den naam gegrond was op vasthoudendheid
aan het doel, vereenigde de vergadering zich met zijne ziens
wijze, en nam zijn voorstel aan.
Voortaan zal elke regelingscommissie alzoo vrij zijn in de
keuze van een naam, maar, wat trouwens van zelf spreekt,
geen afwijking noch* beperking mogen toelaten van het doel
der congressen: het behoud van den Dietschen, stam. Geen
staatkundige eenheid wordt beoogdgeen eenheid van regee
ring, maar die volkseenheid die zich openbaart in eenheid
van taal en volkskarakter, eenheid op het gebied van letteren
cn kunst. In ontwikkeling en beschaving willen Noord- en
Zuid-Nederlanders denzelfden weg bewandelenen zoo doende
een zedelijke eenheid tot stand brengendie leidt tot ver
broedering van de bevolking der beide statenniet tot ver-
eeniging der staten. Blijft het congres aan dit programma
getrouw, is dit programma ernstig gemeend, dan zal er toch
ook wel over iets anders worden gesproken dan over de taal.
De gemeenschappelijke taal heeft Noord en Zuid tol elkander
gebracht, maar die taal is middel, en geen doel. Wil men
zedelijke eenheid, wil men liet, behoud van den Dietschen
stamdan zal men ook willen spreken over opvoeding en
onderwijs, over volkszeden en gebruiken, over volksspelen
en volksweerbaarheid.
Staat het doel van het congres echter allen leden helder
voor oogen? Heerschen hier klaarheid en vastheid van be
ginselen? Weet men wat men wil, en is men het eens over
de middelen en den weg die ie bewandelen is? Dit
schijnt betwijfeld te mogen worden. Voor een eenvoudig
toeschouwer of liever voor een gewoon congreslid, minder
bekend met de historische ontwikkelingmet de intieme ge
schiedenis der congressen, heerschen hiér duisternis en ver
warring', Als het doel is: behoud van den Dietschen stam
en de bevordering der zedelijke eenheid, der volkseenheid in
den hoagsten zin, uitgaande van en gegrond op de eenheid
van taal, dan was toch de naam Nederlandsch letterkundig en
maatschappelijk congres niet ongepast. Maar al mogen som
migen dien naam minder gepast vimleual moge, en te recht,
de naam weinig of niet tof de zaak doen, hoe kan de vooi>
zitter van het iiende congres zeggen, dat het voorstel tot
naamsverandering een gevaarlijke twistappel had kunnen
worden.? Als men het over de zaak eens iskan een beraad
slaging over den meest gepasten naam wol verschil van meening
aan het licht brengen, maar welk gevaar kan daarin gelegen
zijn? De beraadslaging tusschen de heeren van Floten, ten
Brink, Alberdinck Thy/n, de Fries en Heets over de vraag
welke naam de voorkeur verdiende, taal- en letterkundig
taalkundigletterkundig of taal- en letter-congres, was al zeer
onschuldig, eu bracht de gemoederen zeker niet in gisting.
Moet liet voorstel tot toevoeging van het woord maatschap
pelijk inderdaad als een gevaarlijke twistappel beschouwd
worden, dan is hier nog iets anders dan verschil over den
naam, dan is men het niet eens over de zaak. Eenheid van
taal en eenheid van afstamming maken toch nog geen volks
eenheid uit, geen zedelijke eenheid als hier bedoeld wordt;
en wil men het behoud van den Dietschen stam, dan doen
zich een tal van vraagstukken op maatschappelijk gebeft voor,
der bespreking op een Nederlandsch congres overwaardig.
Staatkunde, politiek wil men vermijden; uitmuntend, maai
de naam van maatschappelijk congres geeft geen vrijheid tot
het houden van politieke beschouwingen en beraadslagingen.
Als de naam onverschillig is, maar men u il volkseenheid zonder
staatkundige eenheid, men wil zedelijke eenheid, men wil in
één woord het behoud van den Dietschen stam, waarom
verklaarde dan de voprzittcr met zooveel nadruk bij het
sluiten van het congres, dat het een laai- en letterkundig
congres was eu dit behoorde te blijven? Den voorzitter
scheen alzoo de naam met onverschillig te zijn.
Toen een spreker over het onderwijs had gehandeld maakte
de voorzitter de aanmerking dat hij zich op verboden terrein
had bewogen. Maar behoort dan dit onderwerp niet thuis
op eeu taal- en letterkundig congres? Als men het behoud
van den Dietschen stam wil. zedelijke eenheidvolkseenheid
in hoogeren zin, mag dan een spreker de vraag niet behande
len of in den tegenwoordigen tijd op de scholen het onder
wijs in taal- en letterkunde wordt opgeofferd aan het onder
wijs in de natuurwetenschappen En waarom mag men weer
wel spreken over het tooneel als middel van volksopvoeding
en over de vraag in hoeverre het op den weg van den staat
ligt het nationaal tooneel te beschermen
Inderdaad hier hearsckt groote verwarringschromelijke
onzekerheid. De handelingen van den voorzitter of liever
van het bureel zijn moeilijk overeen te brengen met het be
sluit van het congres op het voorstel van den heer F'uyl-
stekeen zijn daarenboven met elkander in strijd. Mag op
het congres alles besproken wordén wat strekt tot behoud
van den Dietschen stammet strenge vermijding van gods
dienst en politiek, dan blijft er in elk geval een veel uitge
breider veld over dan het Haagscke bureel heeft willen vrij
laten. Dit verschil mag niet langer blijven bestaan vóór
alles blijve men waar, oprecht duidelijk. Dit zijn ook Nc-
derlandscke deugdenwaarvan de verkondiging eu toepassing
den Dietschen stam goed zullen doen. Een beperking als
te 's Ilage maakt een grondige behandeling van de meest
belangrijke onderwerpen onmogelijk. Men moet een keuze
doen: behandeling van alles wat de zedelijke eenheid, de
volkomenheid in hoogeren zin tusschen de beide verwante
volken kon bevorderen, met uitsluiting van godsdienst en
politiek ofalleen behandeling van zuiver taal- en letter
kundige onderwerpen. Vreest men deze vraag aan de orde
te stellen? 't Zou een bewijs zijn van innerlijke zwakte.
Men dient toch te weten wat men wil, de leden dienen met
juistheid te weten waarover zij mogen spreken en wat zij
mogen zeggen. Als men bevreesd is voor verschil van ge
voelen, voor twistappels enz. dan is het beter geen congressen
te houden. Eén van de belangrijkstenuttigste en meest
vruchtdragende beraadslagingen zou het zijn, wanneer deze
vraag werd behandelden duidelijkheid en zekerheid in de
plaats treden van verwarring en twijfel. Misschien heeft het
tiende congres dit reeds zoo duidelijk aangetoond, dat de
vraag op het elfde ter sprake wordt getnacht.
W. v. d. K.
De echtgenoot van Victor Hugo is te Brussel, waar hij
jaarlijks èenigen tijd verblijf houdt, overleden en, op haar
verlangenin het familiegraf te Yillequier, in Frankrijk
begraven geworden.
De rechtbank te Antwerpen heeft 7 werklieden der fabriek
van de heeren Cockerill veroordeeld tot gevangenisstraf van
9 maanden tot 6 jaren wegens onmenschelijke behandéhng
van loopjongens en leergasten, gedurende driejaren gepleegd en
waaraan de dood van eeu dier jongelingen wordt toegeschreven.
De bekende tooneelspeelster en schrijfster van tooneelstukken
Charlotte Birch-Pfeitfer is den 25 Ang. te Berlijn, in 68
jarigen ouderdom, overleden.
De oproeping der reeruten van dit j aar is 3 maanden uitgesteld.
Ij i ii p e.
De Volksvertegenwoordiging, die bijeengekomen was om
over het invoeren eener grondwet te beraadslagen, is door
de regeeriug ontbondenmet verwerping barer voorstellen.
De vergadering heeft alsnubij adres aan den Vorstde
aanneming van haar ontwerp verzocht.
Den 22 is het SOjarig bestaan der constitutie feestelijk
gevierd geworden.
Den 20 is de vaste brug over den Rijn te Mannheim
geopend, die als een meesterstuk van houwkunst wordt geroemd.
Oostenrijk. De ministers van justitie eu van binn. zaken
hebben ieder eeue circulaire uitgevaardigd aan de overheden
der verschillende landen. In de eene wordt gelast de be
scheiden van hangende processen van huwelijksscheiding van
de kerkelijke huwelijksrechtbanken, indien deze aan de op-
eischiug niet voldoen, door middel van den rechterlijken
weg te vorderen, in de andere zijn voorschriften vervat
feu aanzien der nieuwe politieke organisatie en wordt ge
wezen op de noodzakelijkheid om ambtenaren, die de jegens
de constitutie vijandiggeziude partijen ondersteunen, uit
's lands dienst teontslaan.
Garibaldi heeft zijn ontslag ingediend als Afgevaardigde.
Tegen den kardinaal Reisachdie te Magliano was aan
gekomen om, als opvolger van den kardinaal Andrea, bezit
van dien bisschopszetel te nemen, zonder dat hij voorzien
was van eene erkenning dér regeering, is een bevel van ge
vangenneming uitgevaardigd. Door een gebrek aan de tele
graaf was hij reeds weder vertrokken toen dit bevel te Ma
gliano aankwam.
Te Cagliari is de gouvernements-fabriek van mijnbuskruit
in de lucht gesprongen, waarbij de directeur en verscheidene
andere personen het leven hebben verloren.
S I» a II j e.
De tot galeistraf veroordeelden te Carthagena hebben ge
poogd hunne opzichters te vermoorden. Men heeft geweld
tegen hen moeten gebruiken en 9 der veroordeelden zijn
gedood en verscheidene gewond.
Onderhandelingen met het huis Rothschild over eene nieuwe
leening zijn mislukt.
Wegens een artikel in le Figaro, betreffende eene herhaalde
fusilleering van zekeren Martin Bidauré in het dep', van de
Var,^ na den coup-d'état van Dec, 1851, overgenomen uit
le Sièclemaar met sterker kleuring en met persoonlijke aan
duiding van den prefectden heer Pastoureauheeft de
parijsehe rechtbank den 24 den schrijver, den heer Claretie,
en den gérant van het blad, den heer Fillemessant, ieder tot
1000 eu den drukker tot 300 fr. boete veroordeeld. Te ge
lijker tijd is uitspraak gedaan wegens het nachtelijk tumult,
onlangs door een paar honderd parijsehe studenten verwekt.
3 Der aangeklaagden zijn wegens het, aanheffen der kreten
van leve la Lanterne! weg met Starnir en de stille verklikkers
tot 10 dagen gevangenisstraf, 3 andere tot 50 fr. boete verwezen.
De heer Pastoureau. verzekert, Bij schrijven aan den heer
Pelletan hoofd-redaeteur van la Tribune dat hij niet voor
het met Bidauré gebeurde aansprakelijk isaangezien alle
gezag zich toenmaals bevond in handen van den militairen
bevelhebber, den genl. Levaillant.
Den 28 is uitspraak gedaan in de zaak der tweede inbeslag
neming van la Lanterne. De heer Roche/ort, ditmaal schuldig
verklaard aan beleediging des Keizers, aanzetting tot haat en
minachting der regeering en hoon jegens eene wettig erkeqde
eeredienst, is veroordeeld tot 13 maanden gevangenisstraf en
10000 fr. boete, de drukker Gaittet tot 2 maanden en 2000 fr.
Het vonnis wegens de eerste inbeslagneming is den 29 door
het hof van appèl bekrachtigd.
De verkoop van le Figaro langs den openbaren weg is
verboden.
De heer Jerome David (ondervoorzitter van het Wetg.
Lichaam) heeftals voorzitter van den Algemeenen Raad van
het dep4, der Gironde, geweigerd een voorstel ter tafel te brengen
van eenige ledendieeven als de gemeenteraad van Bordeaux,
eene andere indeeling der kiesdistricten verlangdenals, vol
gens hemniet tot de bevoegdheid der vergadering behoorende.
De minister van onderwijs heeft, ten einde elk aandenken
aan het voorgevallene bij de prijsuitdeeling in de Sorbonne
uittewissehenbepaald, dat de jonge Cavaignac en zijn vriend
Genets weder tot de lessen van het lyoeum-Charlemagnè toe
gelaten zullen worden.
De graaf en de gravin v. Girgenti zijn den 29 te Parijs
aangekomen en hebben den 31 bij de keiz. familie te Fon-
tainebleau doorgebracht,
Het publiek blijft in spanning verkeeren door de tegenstrijdige
taal der officieuse dagbladen, waarvan het een oorlog, het
ander vrede predikt, 's Keizers staatslieden doen als voor
zitters der Algemeene Raden desgelijks; de minister van
sclioone kunsten en van het Huis des Keizers, maarschalk
Faillaritheft oen vredezang aande minister van oorlog
maarschalk Mei, doet wapenkreten hooren, de minister van
financiën, Magne, stelt bij een maaltijd een feestdronk op
den vrede in. De onafhankelijke bladen meenen, dat de onrust
zal ophouden en het vertrouwen zal wederkeeren, eerst dan
wanneer de beslissing over vrede en oorlog niet langer afhangt
van één persoon, m. a. w. wanneer de Keizer het land ver
antwoordelijke ministers en de bevolking invloed op de politiek
der regeering schenkt.
De Moniteur de V Armee logenstraft de geruchten van bui
tengewone bestellingen voor krijgsbenoodigdheden en verzekert,
dat nooit aan meer soldaten tegelijk verlof is verleend dan
thans gedaan wordt,
De commissie van onderzoek omtrent de vorderingen van
fransche burgers jegens het mexicaausche gouvernement heeft
bepaald, dat ieder schuldeischer onmiddelijk, op afrekening,
30 p.et. zal ontvangen van het hem toekomende.
Op 29 Juli werd teNimes door de policie eene vergadering
van kiezers op zoo ruwe wijze uiteengedrevendat een der
aanwezigen aan de daarbij bekomen wonden is overleden en
een ander nog lijdende is. De aanleggers beweerden, dat
het houden van eene niet openbare bijeenkomst, binnen de 4
dagen aan eene verkiezing voorafgaande, hun vrijstond, de
policie meende de bijeenkomst als openbaar en dus in dien
termijn als ongeoorloofd te moeten aanmerkenomdat zij niet
in eene bijzondere woning maar in een afgehuurd locaal plaats
had en omdat er. behalve 500 personen met toegangkanrten,
nog wel evenveel zonder tegenwoordig waren. Bij vonnis van
den 29 heeft de rechtbank zich met het gevoelen der policie
vereenigd en de heeren Lacy Guitton tot 500 èn Ribot tot
300 fr. boete veroordeeld, terwijl de heer Breton werd vrijge
sproken. De beklaagden waren verdedigd door Jules Farre,
in eene welsprekende pleitrede van 2) uren, onder luiden
bijval van liet publiek, 's Avonds na de uitspraak werd hem
een banket aangeboden, waaraan 60 personen deelnamen.
De Algemeène Raad van het dep', van dc Drömc Heeft
