Spanj e.
FrankrJJk.
Kngeland.
Btuslanfï.
Turkije.
Wereenigtle Stalen
Mexico.
Paraguay.
ministers ran justitie eu van binn. zaken verklaard, dat de
regeering, "den strijd tegen de confessioneele wetten moede,
doortastende maatregelen zal nemen om daaraan een einde
te maken.
Tegen den 18 was te Praag weder eene volksbijeenkomst
'Uitgeschreven en waren eenige duizenden menseden naar de
aangewezen plaats gestroomd, maar zijn zij, toen de militaire
macht aanrukte, rustig uiteengegaan.
De uitgave der meeste czechische bladen is geschorst ge
worden. De redacteur der Narodni Noviny te Praag is, we
gens verstoring der openbare orde, tot 8 maanden gevange
nisstraf en 1000 fl. boete veroordeeld.
De lands-rechtbank te Praag heeft den inhoud van den
herderlijken brief der boheemsche bisschoppen van 21 Juni,
en van hunne instructie aan de geestelijkheid ten aanzien
der wet op het burgerlijk huwelijk, als eene aanranding der
openbare orde veroordeeld en de verdere verspreiding dier
stukken verboden. Het gerechtshof te Linz heeft het vonnis
bevestigd, waarbij de bisschop dier stad is schuldig verklaard
aan hef storen der orde en waarbij de inbeslagneming van
zijn jongste herderlijk schrijven is gelast.
Hongarije. Den 29 is bij het Volkshuis een wetsont
werp omtrent de nationaliteiten ingediendwaarbij bepaald
wordt, dat ieder burger zijne moedertaal zal mogen gebrui
ken zoo dikwijls hij met een staatambtenaar in aanraking zal
komen. Ook zullen de plaatselijke besturen voor hunne pro
tocollen gebruik mogen maken van niet-hongaarsche talen.
De hongaarsohe taal blijft de offlciëele voor den Rijksdag en
de centrale staatsambten.
In de te Madrid geopende stedelijke geldleening van 10
miljoen realen 1,250.000), tot het versohaffen van werk
aan den arbeidenden standwas den 19 nog voor niet meer
dan 7 miljoen ingeschreven, waarvan 1 miljoen door de Bank.
Van den 21 wordt bericht, dat de leening volgeteekend is.
In eene week tijd waren reeds nagenoeg 600,000 r. van de
gestorte gelden uitgegeven.
Te Malaga zijn den 20 eenige ongeregeldheden van geringe
beteekenis onder de werklieden voorgevallen. Te Sevilla zijn
zij te hoop geloopen en hebben zijonder hevige bedreigingen
verhooging van loon geëischt, maar de overheid heeft de
vreemde belhamels weten te verwijderen en de overige mis
noegden tot rust te brengen.
De dames dier stad hebbenbij adres aan den maarschalk
Serrano, de vernietiging gevraagd van het decreet der junta,
waarbij het sluiten der vrouwenkloosters en het slechten van
57 kerken en kapellen dier stad wordt gelast.
Te Valladolid en andere steden is men ijverig aan het
afbreken van kerken en kloosters.
De heer Bios Rosas heeft zijn ontslag genomen als vice-
president van den Raad van State.
De minister van justitie heeft gelast, de uitbetaling te
schorsen van de 6 miljoen, die tot dus ver aan de semina-
riën werden verstrekt.
De heer Madoz, die zich aan het presidium der revolutionaire
junta te Madrid onttrokken had, heeft thans ook de hem
sedert opgedragen betrekking van gouverneur der provincie
Madriduithoofde van den ongunstigen staat zijner gezond
heid. nedergelegd en is vervangen door den heer Moreno Benitez.
De kardinaal-aartsbisschop van Valladolid, die aanvankelijk
geweigerd had de junta dier stad te erkennen, omdat zijde
sluiting en opheffing der seminariën gelast had, heeft sedert
zijne equipage en een gedeelte van zijn mobilair te gelde
gemaakt en de opbrengst ter beschikking van die junta ge
steld ter verschaffing van arbeid aan behoeftigen.
De regeering heeft eene commissie naar Ferrol gezonden,
waar de junta weigert zich te ontbinden. De junta's van
S. Sebastian en Tolosa hebben zich bij de aankomst van den
nieuwen gouverneur der baskisehe provinciën uit eigene be
weging ontbonden. Die van Barcelona beroept zich op den
bijzonderen toestand der hoofdstad van Catalonie, waarom
zij haar aanblyven noodig acht. 2 Leden zijn naar Madrid
gezonden om deze zaak met het voorloopig bewind te regelen.
Zij heeft op het adres van zwitsers, om vergunning tot het
bouwen van protestantsche kerken, geantwoord, dat de ver
gunning overbodig is, vermits de afgekondigde vrijheid van
godsdienst. De minister van oorlog heeft, op grond van
de toeneming van de bevolking dier stad, het slechten van
verscheidene vestingwerken bevolen.
Bij decreet is bepaald, dat de drukpers-delicten onder
worpen zullen zijn aan het gemeene strafrecht. De censuur
op de drukpers en op het tooneel is opgeheven.
Het jaargeld van 30000 fr., dat aan den biechtvader der
Koninginpater Claretwerd betaaldis ingetrokken.
Ten bate van den handel op de koloniën is een aanmerkelijk
gedeelte der invoerrechten op verschillende artikelen van
verbruik afgeschaft.
Alvorens uiteentegaan, heeft de regeeringsjunta de dood
straf voor afgeschaft verklaard, en aan het voorloopig bewind
voorgesteld den verkoop der strafgestichten en het oprichten
van strafkoloniën, ook voor de tot korten tijd veroordeelde
of onder toezicht der policie gestelde personen, op gezonde
punten der bezittingen in Africa en op de Phifippijnsche-
eilanden. Het volk te Madrid heeft den 26 het op het plein
der strafoefeningen staande schavot in brand gestoken.
De buiten werking gebleven wet van 1854 tot regeling
der provinciale en stedelijke besturen is van kracht verklaard
maar op den grondslag van het algemeen stemrecht.
Het hooger onderwijs is in alle vakken vrij, de graad van
baccalaureus en van licentiaat opgehevende leerstoelen in
de godgeleerdheid bij de universiteiten vervallen verklaard
met opdracht van de zorg voor het onderwijs in die weten
schap aan de bisschoppen.
Pruisen, Italië, Frankrijk, Engeland, Portugal en Nederland
hebben hunne betrekkingen met de regeering weder aange
knoopt. De pauselijke nuncius heeft een bezoek afgelegd bij
den minister van buit. zaken.
De \zexE.RorneayYanguas is als gezant te 'sGravenbage
ontslagen.
In afwachting van eene daaromtrent door de Cortes vast-
testellen wet, is eene snellere bevordering bij de staatsambten
ingevoerd.
De minister Ayala heeft de gouverneurs der koloniën
geschreven, dat de regeering aan de verkiezingen in de
koloniën zooveel uitbreiding mogelijk zal geven; dat zij door
het nemen eener beslissing omtrent het vraagstuk der slavernij
hare bevoegdheid zou te buiten gaan en die beslissing wenscht
overtelaten aan de Cortes, voorgelicht door de koloniale
Afgevaardigden.
Verscheidene adressen van adhsesie van fransche democra
ten en republikeinen aan het Voorloopig Bewind te Madrid
zijn door de dagbladen openbaar gemaakt.
De genl. Prim heeft door zijnen secretaris in het blad la
Presse nadrukkelijk doen toegenspreken de daarin opgenomen
bewering, dat hij, vóór zijn vertrek naar Spanje, vruchte
loos getracht had eene audiëntie bij den Keizer te verwer
ven, en dat de spaansche omwenteling door pruisisch geld
(600000 th.) zou zijn tot stand gebracht. Aan den corres
pondent van le Gaulois heeft hij verklaard, dat hij er nim
mer aan gedacht heeft, de Kroon van Spanje te aanvaarden,
en dat hij die, al werd zij hem aangeboden, afwijzen zou.
Ook van den maarschalk Serrano is een brief in le Gauluis
opgenomen, waarin hij zegt, dat de hoofden van den opstand
vast besloten zijn, het revolutionaire programma te doen
eerbiedigen, en de overtuiging uitspreekt, dat de constitu-
tioneele regeeringsvorm het best overeenkomt met de belangen
van Spanje.
La Liberté plaatst een brief van Prim aan den heer de
Girardin, waarin hij zich verdedigt tegen hei verwijt, dat
hij de republiek niet heeft geproclameerd. Hij zegt, dat
daarvoor in Spanje niet genoeg republikeinen zijn en betuigt zijne
vreugde, dat alle demoeraten daar te lande het met hein eens
zijn, om zich te bepalen tot het vestigen der vrijheid op
breede grondslagen.
De rechtbank te Loches heeft den redacteur en den druk
ker van V Union Libérale te Tours veroordeeldden een tot
100 en den ander tot 50 fr. boete, wegens de mededeeling
dat zekere luitenant voornemens was zijn ontslag te vragen,
ten einde een staatkundig dagblad opterichten. Dit is de
eerste toepassing van art. 11 der drukperswet, waarbij het
mededeelen van feiten uit het bijzonder leven, op de vorde
ring der belanghebbende partijvervolgbaar is gesteld.
De Kroonprinses van Pruisen heeftop hare reis naar
Engelandden 20 het Keizerlijk gezin op S. Cloud bezocht
en den 21 een tegenbezoek van den Keizer en de Keizerin
in het hotel du Louvre ontvangen.
De Loire is op verscheidene plaatsen buiten hare oevers
getreden; de vallei der Aveyion staat geheel onder water.
In het departement van de Lot is daardoor aan den land
bouw belangrijke schade toegebracht.
De Keizer heeft een door ongeveer 100 aanzienlijke engel-
schen onderteekend adres ontvingenwaarin aangedrongen
wordt op het verleenen der concessiewelke door eene fransch-
britsche maatschappij zal aangevraagd worden tot verbinding
van Engeland en Frankrijk door middel van een onderzeeschen
tunnel.
Bij Keiz. besluit is bepaald, dat jaarlijks 7800 burgerlijke
ambten zullen worden beschikbaar gehouden voor militairen,
die zich voor het vervuilen van een tweeden diensttijd ver
bonden hebbenten einde tegemoet te komen aan de door
hen geleden schade ten gevolge van het opheffen der premiën
van weder-inwerving.
De Keizer heeft "als een blijk zijner genegenheid voor
Zwitserland" 20000 fr. voor de noodlijdenden door de over
stroomingen daar te lande geschonken.
Don Carlos heeft aan al de Souvereinen doen weten, dat
zijn vader ten zijnen behoeve afstand heeft gedaan van zijne
rechten op den spaansclien troon, en dat hij de eandidatuur
voor dien troon aanvaard heeft.
Den 13 heeft de stedelijke raad van Edinburg met alg.
st. besloten om het eere-burgerschap te verleenen aan den
heer John Brightter erkenning zijner verdiensten als rede
naar en staatsman en vooral als bevorderaar van den vrijen
handel.
De Reform-League heeft een brief van gelukwenscliing
wegens den uitslag der spaansche omwenteling, gezonden
aan de junta te Madrid.
De graaf en de gravin v. Girgenti zijn den 21 te Brighton
aangekomen.
Den 22 is met groote plechtigheid het, in een gouden kistje
vervat, diploma van eereburger der city van Londen aange
boden aan den 86jarigen veldmaarschalk sir J. F. Bnrgoyne,
die zijn vaderland gedurende bijna 75 jaren heeft gediend.
De Koningin van Nederland is den 22 te Dover aange
komen. Met rijtuigen van den opperbevelhebber der zuid
oostelijke afdeeling begaf H. M. zich naar het kasteel en,
na dit bezichtigd te hebbennaar de stationwaar zij door
den mayor der stad en andere personen werdt opgewacht.
Onder de toejuichingen der aanwezigen vertrok de Koningin
naar Londen, alwaar zij haren intrek nam in Claridge's hotel
en al ras bezocht, werd door den prins en de prinses v. Wales,
aan welke H. M. een tegenbezoek bracht op Marlborougk-house.
De deputatie van inwoners van den Oranje-Vrijstaat heeft
den 26 de terugreis aangenomen; men zegt, dat zij haar
doel niet volkomen bereikt heef:.
De minister van buitenb ziken en de gezant der Ver.
Staten zijn, naar verzekerd wordt, overeengekomen, dat de
aanspraken voortvloeiende uit den opstand der zuidelijke
Staten, door eene gemengde commissie te Londen zullen wor
den beslist, en dat de Keizer van Rusland de vraag zal uit
maken, of het afvaren der Alabama uit Liverpooleene schending
is geweest der internationale wetten. Zoo ja. dan zou de ge
mengde commissie het bedrag der aanspraken bepalenzoo
neen, dan zou N. America zijne eischen laten varen.
De bejaarde gezant der Unie, de heer Reverdy Johnson,
wordt steeds gevierd. De groote steden en de kamers van
koophandel bieden hem gedurig maaltijden en adressen aan.
De lord-luitenant van Ierland heeft geweigerd eene depu
tatie te ontvangen, die het in vrijheid stellen der gevangen
fenians kwam verzoeken.
Den 24 was in de city van Londen, tot leeniging van de
ramp, door de jongste aardbeving in Peru veroorzaakt, reeds
18405 ingeschreven.
Den 26, 's avonds, zijn te Middleton (Ierland) 25 perso
nen de woning van een heerenboer binnengedrongen, en hebben
zij zich van verscheidene geweren en pistolen meester gemaakt.
Bij Keiz. besluit is het beheer over de zakende vereenigde
grieksche Kerk in Polen betreffende, opgedragen aan den
minister van onderwijs.
De staat van beleg in het gouvernement Witebsk is opgeheven.
Het aantal huizen te S. Petersburg, waar sterke drank
verkocht, maar ook dikwerf gestolen goed geheeld en aan
boosdoeners eene schuilplaats verleend wordt, is sedert 1862
van 460 tot 2500 toegenomen. De gemeenteraad heeft aan
eene commissie het ontwerpen eener verordening opgedragen,
ten einde deze vermeerdering tegen te gaan.
De onlangs ontdekte samenzwering was gesmeed door ge
wezen leveranciers van het Serail, die het plan hadden om
den Sultan van het leven te beroovenin de hoop dat hunne
zeer betwistbare vorderingen door zijnen opvolger zouden
worden gehonoreerd. Het aantal gearresteerden beloopt niet
meer dan 4.
Den 22 is te Konstantinopel eene engelsche kerk ingewijd,
gebouwd ter gedachtenis van de in den Krim-oorlog omge
komen soldaten en zeelieden.
Donau-Vorstendommen. Er zal een derde regiment
ruiterij worden opgericht.
Verscheidene boyaren hebben eene inschrijving geopend
voor het oprichten van een standbeeld voor Napoleon LIT,
"den weldoener van Roumanie," als een protest tegen de
panslavistische kuiperijen.
Te S. Francisco heeft op 21 Oct. eene hevige aardbeving
plaats gehad, waardoor vele woningen verwoest of bescha
digd, maar slechts weinig mensoben omgekomen zijn.
De genl. Reynolds had, ingevolge de reconstructiewet,
verboden, dat in Texas de presidents-verkiezing zou gehouden
worden, maar de President heeft de aandacht der officieren
van het leger gevestigd op de artikelen der constitutie,
waarbij de inmenging der krijgslieden in de verkiezingen
verboden wordt.
De liberalen hebben bij de verkiezingen in Nebraska eene
meerderheid van 2000, in Westelijk-Virginia van 4000 stem
men bekomen. In Ohio is een conservatief tot lid van het
Congres gekozen.
Eene stoomboot op den Mississippi is overvallen door eenige
vermomde personen die 4000 gewerenvoor de negers in
Arkansas bestemd, over boord geworpen hebben.
De onlangs in vrijheid gestelde genl. Patonieen aanhanger
van Ortegais op zijne doorreis te Durongo, door eenige
officieren en manschappen van het garnizoen in zijn logement
overvallenbuiten de stad gevoerd en met pistoolschoten
afgemaakt. Het gouvernement heeft een gestreng onderzoek
bevolen en den brigade-generaal Canto, op wiens last de moord
vermoedelijk is geschiedhuisarrest gegeven en door een
ander hoofdofficier in zijn commandement vervangen.
De maarschalk Caxias is den 19 Aug. met 30000 brazi-
lianen van Humaïta opgerukt naar Tebieuary, waarop de
paraguayers het fort Timbo verlaten hebben. Den 26 heeft
zijne voorhoede eene vijandelijke kolonne geslagen en den 28
hebben de brazilianen, na een gevecht van 2 uren, de re
doute op den linkeroever der Tebieuary met storm ingenomen.
Bij deze gevechten leden zij een verlies van 300 dooden en
gekwetsten en vielen 200 gevangenen en 4 stukken geschut
in hunne macht. In den nacht van den 28 heeft Lopez 34
kanonnen in de rivier doen werpen, de schans S. Fernando
ontruimd en zich te Villeta verschanst in eene positievan
waar hij het arsenaal te Villa-Rica en te gelijker tijd de stad
Assumpcion meent te kunnen dekken. Bedacht voor verraad
en afval, heeft hij zijne 2 broeders, zijn behuwdbroeder en
zuster, den bisschop van Assumpcionden minister van buit-
zaken Benitez en vele andere, waarbij onder bescherming der
vreemde consuls staande, personen gevangen doen nemen.
iSiniieiilaiitl.
Staxen-Generaal. Bij de 2* Kamer zijne eenige wets
ontwerpen ingediend, waaronder een tot verlenging van den
termijn, gedurende welken de wet van 17 Oct. '6öopdevee-
typhus van kracht is.
Het ontwerp tot vaststelling der begrooting voor 1869 van
het fonds, voortspruitende uit de koopprijzen van domeinen,
raamt de uitgaven op f 188.000 waarvan f 175.000 tot ont
manteling van Maastricht, Venlo, Bergen op Zoom, Coevor-
den, Fort Bath en Vlissingen, en het saldo op f 1.020.020,
't welk de minister van financiën wenscht toetevoegen aan de
staatsinkomsten, tot gedeeltelijke dekking van kosten der spoor
wegen.
Benoemingen. De heer J. A. Mazel, thans tijdelijk be
last met de waarneming der zaken van het gezantschap te
Washington, is benoemd tot minister-resident bij de Ver. Staten.
Tot consul-generaal te Parijsis benoemdMartin Coster.
Standbeeld van Piet Hein ïe Deleshaven. Voor de
oprichting hiervan is reeds toegezegd of ontvangen van den
Koning f 400, van prins Hendrikeere-voorzitter der com
missie, f 500, van prins Frederik f 300, van den heer Rösener
Mam, burgemeester van Delfshaven en voorzitter der com
missie, 2000, van de overige leden der commissie 1100.
Handel. In 1867 bedroeg de algemeene invoer ruim 552
(23), de invoer tot verbruik 439 (14), de algemeene uit
voer 449 (13), de uitvoer uit het vrije verkeer 340 (2). de
doorvoer ruim 109 miljoen gulden (11 m. meer dan in 1866).
Feesten. Den 28 heeft de Illustre-Lievevrouw-Broeder-
schap te 's Hertogenboseh, waarvan de Koning eerste zwane-
broeder is, in hare nieuwgebouwde, prachtige zaal, haar 550
jarig bestaan gevierd.
Bij de harddraverij op den 29, te Beverwijk, waaraan 12
paarden deelnamen, is de prijs, een zilveren inktkoker,behaald
door Marianne van G. Barendrecht te Barendrechtde premie,
een trancheermes en vorkdoor de Vlieg van den heer Eecen
te Oudearspel.
Aanbestedingen. Den 29 te Amsterdam, voor de vereeni-
ging ten behoeve der arbeidende klasse, het bouwen van 10
perceelenbevattende 7 2 woningenop een terrein tusschen
de Achtergracht en Weteringschans, aan de Groot, te Knol
lendam, voor f 104077.
Den 29, aan het prov. gouvernement van Noord-holland,
het bouwen eener nieuwe school en onderwijzerswoning te
Nauerna, minsteinschr. A. J. Leent te Beverwijk, voor/8289,
het bonwen eener nieuwe school en onderwijzerswoning in
den Anna-Paulowna-polder, minste insehr. J. Ott aldaar, voor
f 7995.
Bouwwerken. B. en W. van Rotterdam hebben den
(gemeenteraad voorgesteld eene 3 p.cts. leening te sluiten van
6 miljoenaflosbaar met premiën in 68 jarenwaarvan 3
miljoen voor de uitbreiding der gemeente en het maken van
meerdere havens1 j m. voor eene drinkwaterleidingj m.
voor een slachthuis en 1 m. voor de voortzetting der nieuwe
straten in de polderstad en van het stelsel van afvoer der
faecale stoffenvoor een nieuw stoomgemaal aan het water
project voor 2 nieuwe scholen en voor de uitbreiding van
het ziekenhuis. Rente en aflossing zouden gevonden moeten
worden in vermeerderde opbrengst der belastingen en in eene
belasting a f 140,000 's jaars voor het recht van spuiing
op de gemeente-riolen en wateren.
De vebeeniging tot aanleg van een rij- en wan
delpark te Amsterdam vraagt bijdragen tot voltooiing van
het park, door het door de trekken tot den Amstelveenschen
wegzijnde eene vergrooting van ruim 16 bunders, waarvan
de kosten 130000 zullen bedragen.
Gieten. Tot 24 Oct. was voor de watersnoodlijdenden
in Zwitserland bij de commissie te Amsterdam ontvangen
f 6052,40.
MejY. Dijkstra heeft hare geheele nalatenschapgeschat
op een gedrag van 80 a 100,000, vermaakt aan de diaco
nie der herv. gemeente te Leeuwarden.
Rampen. Den 22 zijn in een huis tusschen Hilversum
en Loosdrecht 4 kinderen, van 3 maanden tot 6 jaren, ver
brand terwijl de ouders op het land werkzaam waren.
Den 26 is de tweede spoortrein van Haarlem naar den
Helder nabij Beverwijk gederailleerd door een aantal op den
spoorweg loopende koeien, waarvan er 2 zijn overreden; de
passagiers hebben geen letsel bekomen.
In "den nacht van 27-28 Oct. is de bliksem in den dorpstoren
te Grosthuizen geslagen; het vuur werd spoedig gebluscht.'
Tusschen den Oudendijk en Beets werd een molen getroffen
en de 2 te bed liggende zoons van den eigenaar gedood.
Te Abbenbroek, bij Hellevoetsluis, sloeg de bliksem in de
kerk en wierp stoelen en banken dooreen. Dc brand, hierdoor
veroorzaakt, werd met moeite vermeesterd. Te Zaandam
sloeg de pelmolen de Prinses in brand en werd geheel inde
asch gelegd, terwijl 3 andere molens zware schade bekwamen.
Misdrijven. In den stormachtige nacht van 24-25 Oct.
zijn wederom 5 gevangenenwaaronder 2 die het ook kor
telings beproefd hebben, uit het tuchthuis te Leeuwarden
ontvlucht en wel door een onderaarsche cachot. Zij hadden
zich in het magazijn van burgerkleeding weten te voorzien,
alvorens het gebouw te verlaten. Een der schildwachten had
zich uit vrees stil gehouden en is daarvoor in arrest gesteld.
Alle ontvluchten zijn binnen een paar dagen wederom gevat,
