52Hcfcelijfcscftc iad'ichtcu.
Pruisen.
Oostcnriik-Hongai'lfo.
Kerkeiyke Staat.
Spa n j e.
I<Vanki'|jk.
'fiis'kHe.
Wereenigde Slaton
Kiniiciilaml.
Den 1 heeft de Koning de zitting van den Landdag
geopend. De begrooting zou door de voortdurende strem
ming van het verkeer en de gevolgen van den ongunstigen
oogst van 1867, alsmede door de verlaging der tolrechten
waarvoor het Tolparlement geene andere inkomsten heeft
willen toestaan, een tekort opleveren [Naar men zegt,
bedroeg dit primitief 13 a 15 miljoen en is het door den
minister van financiën tot op 5 teruggebrachtnadat hij de
hoofdstukken 2 malen aan zijne ambtgenooten had terugge
zonden], Er zouden maatregelen voorgedragen worden tot
uitbreiding van het zelfstandig beheer der provinciën en
gemeenten.
Oostenrijk. Den 29 hebben de Afgevaardigden van deu
Rijksraad de wet op de recruteering en het handels- en post
verdrag met Zwitserland goedgekeurd.
De commissie van het Huis, in welker handen de indem
niteitswet ten behoeve der in Boheme genomen buitengewone
maatregelen gesteld was, heeftde poolsche leden uitgezonderd,
hare goedkeuring aan de handelwijze der regeering gehecht.
De club der linkerzijde in het Huis heeft besloten zich
aan die der liberalen aantesluiten.
Het Heerenhuis heeft den 30 zijne werkzaamheden hervat.
De gewezen minister v. Schmerling maakte bekend, dat zijne
beroepsbezigheden hem beletten zich langen tijd uitWeenen
te verwijderenzoodat hij zich verplicht zag als lid der De
legatie [welke dit jaar te Pesth moet vergaderen] te bedanken.
Hongarije. Den 29 heeft de eerste bijeenkomst plaats
gehad der aangewezen personen ter beslechting der kwestie
van Eiume. De croatische leden verlangden de opneming
in Croatie, welk denkbeeld de leden uit Eiume verwierpen;
de hongaarsche leden deelden hun oordeel niet mede en de
minister Andrassy zegde een regeeringsvoorstel toe.
De onderdirecteur van het sckotsche collegie te Rome is
uit een landhuis van die instelling opgelicht door roovers
die een losgeld van 100000 fr. eischten. Zij hebben hem
echter losgelatentoen zij omsingeld waren door troepen
die, op aandrang van den engelschen agent Odo Russell,
tegen hen waren afgezonden.
De officieuse Osseroatore Romano spreekt het gerucht te
gen dat de Paus Koningin Isabella zou uitgenoodigd heb
ben zich te Rome te vestigen en een gedeelte van het
Quirinaal te betrekken.
Het Voorloopig Bewind heeft den 25 Oct. een manifest
aan de natie uitgevaardigd, waarin het nagaat wat door de
revolutie is tot stand gebracht en wat het, in afwachting van
de bijeenkomst der Cortes, denkt te doen. Het pleit voor
de monarchie, als het meest overeenkomstig de behoeften en
zeden des landsmaar zou de keuze der meerderheidindien
deze de republiek verlangde, eerbiedigen.
Eenige democratische leden van het gemeentebestuur van
Madrid hebben een voorstel ingediend, om een afkeurend
oordeel uittespreken over het, op officiëele wijze, door het
gouvernement te kennen geven van zijne meening omtrent
aen toekomstigen regeeringsvorm. De stedelijke regeering
heeft de discussie over dit voorstel verdaagd.
De geul. Uulce is tot kapitein-generaal van Cuba benoemd
met machtiging om aldaar de in het moederland van kracht
zijnde gemeentewet intevoeren, het eiland in 3 provinciën
te verdeelen, de vrijheid der drukpers te vestigen en alle
gehate instellingen van het vorige bewind opteheffen. Der
waarts zal versterking van troepen gezonden worden. De'
regeering te Havanna is gemachtigd om in Engeland eene
leening te sluiten van 10 miljoen kroonen, tot dekking van
het bestaande deficit en tot voltooiing van het Isabella-kanaal
(Volgens de n. americaansche bladen verkeert het oostelijk
deel van Cuba in opstand en zijn de insurgenten daar 6000
man sterk).
De ambten van bestuurders van de bezittingen der Kroon
zijn opgeheven en het personeel der koninglijke kapel en van
al de aanhoorigheden van het paleis is ontslagen.
De hertog en de hertogin v. Montpensier hebben eene aan
zienlijke geldsom gezonden voor de betrekkingen dergenen,
die den 28 Sept. bij de verdediging van Bejar zijn gesneuveld.
Zij zullen te Lissabon blijven tot na den afloop der volks
stemming.
Het tekort bedraagt 2J miljard. De heerschende armoede
en het gebrek aan werk eischen, ofschoon de regeering er
niet aan toe is het recht op den arbeid te erkennen, hulp
en voortdurend buitengewone uitgaven. Alzoo wordt van
1 tot 25 Nov. eene leening opengesteld van 20U miljoen
kroonen (3200 milj. realen), waarvoor uittegeven 1250000
schatkistbons, tegen den koers van 80 p.ct. en rentende 6
p.ct., aftelossen van 1869 tot 1888. Als waarborg worden
gesteld de pagarès, de gedesamortiseerde en verdere kroon-
goederen, ter waarde van 2110 miljoen r.
De revolutionaire junta van Barcelona is ontbonden. De
overheid aldaar heeft den verkoop verboden van photograpkiën
en geschriften, waarin Koningin Isabella en sommige per
sonen harer hofhouding op stuitende en zedekwetsendc wijze
werden voorgesteld.
Het Voorloopig Bewind is erkend door Belgie en Turkije.
De minister Zorilla spoort, bij circulaire in het regeerings-
blad, ieder, zoowel particulieren als gemeentebesturen, aan
om het volks-ondenvijs te bevorderen. Hij heeft de academie
voor archeologie en geologie //Prins Alfonso" opgeheven.
De republikeinsche partij legt te Madrid eene buitenge
wone werkzaamheid aan den dag; hare dagbladen en clubs
nemen toe.
Den 2 Nov. is ten huize van den heer Olozaga eene con
ferentie van verscheidene aanzienlijke staatslieden gehouden
waarin besloten is een comité van 12 leden (4 democraten
4 unionisten en 4 progressisten) te vormen tot het opstellen
eener verklaring ten gunste der constitutioneele monarchie
gegrond op het algemeen stemrecht en gekenmerkt door zoo
liberaal mogelijke beginselen.
De regeering heeft het recht van vereeniging bij decreet
geregeld. Van de te houden vergaderingen moet 24 uren
te voren kennis worden gegeven, en zij mogen evenmin
periodiek als permanent zijn. Zij verliezen haar vreedzaam
karakter, indien gewapende personen er aan deelnemen.
De minister van marine heeft eene vermindering van dienst
tijd van 2 jaren ver leen aan de zeelieden, die van 18 tot
29 Sept. in actieve dienst waren.
In Murcia, waar bloeiende fabrieken bestaan, wordt druk
tegen de vastgestelde opheffing of verlaging van invoerrechten
gepetitionneerd.
De bisschop van Jaen heeft het Voorloopig Bewind ver
zocht, de schorsing van al de in den laatsten tijd tegen de
geestelijken, kerken en kloosters uitgevaardigde decreten te
1 bevelen, totdat de Cortes over de toekomst des Lands zal
beslist hebben; en om, in afwachting daarvan, aan de dooi
de junta's uit hunne gemeenten verwijderde geestelijken den
terugkeer te vergunnen.
De speciale rechtbank voor de militairen is opgeheven en
piet het opperste gerechtshof vereenigd.
Rams Serrano is tot directeur-generaal der nationale schuld
benoemd.
Er is last gegeven om de in de magazijnen der provincie
Leon voorhanden zijnde granen onder de behoeftige land
bouwers te verdeelen.
De invoer in de Antilles en op de Philippijnsche-eilanden
van alle voor werken van openbaar nut bestemde benoodigd-
heden is van alle rechten ontheven.
Bij decreet des ministers van justitie worden alle benoe
mingen en afzettingen, door de junta's onder de griffiers,
notarissen en procureurs bij de rechtbanken gedaanvoor
nietig verklaard.
Het, laatstelijk door de gravin Duchdtel bezeten Ohateau-
Lafitte is door een der heeren Rothschild voor 4miljoen fr.
aangekocht. De voorraad wijn der gewassen van 1797 tot
1861 is verkocht voor omstreeks 127,000 fr. of gemiddeld
ruim 20 fr. per tlesch. Het gewas van 1811 bracht 121 fr.
per tlesch op.
Te Parijs zijn 3 kaarten verschenen, welke Frankrijk voor
stellen onder de restauratie, onder de Juli-regeering en on
der het tweede Keizerrijk, welke moeten betoogen dat het
thansna den veranderden staat van zaken in Duitschland
en Italië, grooter, sterker, veiliger en minder door zijne na
buren bedreigd wordt dan vroeger. Deze kaartenwelke
men van de regeering afkomstig acht, worden druk bespro
ken en geven aanleiding tot de vraag, hoedanig die veilig
heid te rijmen is met de nieuwe leger-organisatiede ge
duchte wapeningen enz.
Prins Napoleon is den 28 naar Engeland vertrokken.
De minister van oorlog h eft aan eene commissie van
hoofdofficieren opgedragen om eene voordracht te ontwerpen
tot opheffing der plaatselijke commaudementenwaardoor eene
besparing van 1.800,000 fr. kan verkregen worden.
De heer Marfan heeft aan Koningin Isabella, zijn ontslag
verzocht als intendant-generaal van haar Huis.
De Moniieur du Soir bracht den 2 Nov.. naar aanleiding
van het bespreken door verschillende dagbladen van de con
stitutioneele bevoegdheid van het Hoofd van Staat, het
senatus-consult van" 18 Juli '66 in herinnering, waarbij der
gelijke discussie uitdrukkelijk verboden is.
Aan de dagbladen is een manifest toegezonden van het
//centraal comité van actie te Parijs," waarin met ronde
woorden aangedrongen wordt op het vermoorden van den
Keizer, tot herstelling van de vrijheid.
Alles is thans ijverig in dc weer voor de Parlementsver
kiezingen. De candidaten van beide partijen bezoeken de
districten en honden toespraken om hunne denkwijze over
de groote vraagstukken te ontwikkelen. Zeer ijverig toonen
zich daarbij de heeren Gladstone.die dag aan dag uitvoerige
redevoeringen houdt, Roebuck, die ook de fabrieken bezoekt
maar daarin niet altijd een welwillend gehoor vindt, en Bright.
De Koningin van Nederland, die zich te Torquay ophoudt,
heeft den 29 te Exeter de hoofdkerk en het stadshuis en
den 30 Plymouth bezocht. Prins Napoleon kwam den 1
Nov. te Torquay en bracht een bezoek aan H. M.
In het westen van Engeland zijn in den avond van 30
Oct. schokken van aardbeving gevoeld.
ItiiKiaiitl.
De. commissie van bijstand in Esthland heeft besloten zich
niet te ontbindenaangezien de oogst aldaar nog ongunstiger
is uitgevallen dan in het vorige jaar.
De hoofden der grieksche kerk hebben besloten den uit-
noodigingsbrief van den Paus voor het bijwonen van het
aanstaande concilie onbeantwoord te Laten.
De genl. Grant is tot President, dc heer Schuyler Colfax
tot Vice-president der Unie verkozen. De liberalen hebben
in bijna alle noordelijke Staten de overwinning behaaldmet
grooter meerderheid dan ooit. De Afgevaardigden van Penn
sylvania, Ohio, Vermont, West-Virginia, Rode Island,
Maine, Massachusetts, Nebraska en Jowahebben Grantdie
van DelawareKentucky en Maryland Seymour gestemd.
Mississippi, Texas en Virginia waren bij congres-acte van
de verkiezing uitgesloten.
De heeren Seymonr en Blair haddenbij het meer en meer
ongunstig worden hunner kansen, aan de leiders der conserva
tieve partij verklaardvan hunne candidatuur te willen afzien
indien dit voor de partij nuttig geoordeeld werd. De comité's
dier partij hadden echter manifesten uitgevaardigdwaarin
zij de kiezers tot ondersteuning van beider candidatuur op
riepen.
Voor het Huis der Afgevaardigden zijn gekozen in Nieuw-
York 17 liberalen van de 31 leden, in Illinois 10 van de 14,
in Missouri 5 van de 9, in Wisconsin 5 van de 6, in Mas
sachusetts alle 10, in Michigan alle 6 en in Jowa alle 6.
Bij het verkiezen van een gouverneur van N. York hebben
de conservatieven de overwinning behaald en is de heer
Hoffman met eene meerderheid van 18000 st. verkozen; in
Massachusetts de heer Clojjin, de candidaat der liberalen,
met eene meerderheid van 70110 st.
Prins Frederik, zijne gemalin en dochter zijn den 1 van
Silezie op het Huis de Pauw teruggekomen.
Staten-Generaal. Bij de 2® Kamer is ingekomen een
wetsontwerp, tot gedeeltelijke invoering der wet van 1861,
betreffende de nieuwe rechterlijke inrichting.
Den 4 Nov. zijn de beraadslagingen begonnen over de be
grooting voor Neerl. Indie voor 1869.
Verkiezingen. De gemeenteraad van Zaandam heeft, op
voorstel van B. en W., met alg. st. besloten een adres te
richten aan den minister van binn. zaken, ten einde eene
herziening van de indeeling der kiesdistricten te erlangen,
zoodanig dat Zaandam de hoofdplaats van een eigen kies
district worde.
Spoorwegen. Den 1 Nov. zijn de spoorvakken Win
schoten—Nieuwe Schans, Utrecht—Waardenburg en 's Bosch
Vught geopend. De kamér van koophandel en eenige leden
van den handelstand te 's Hertogenbosch boden bij die ge
legenheid een diner aan den commissaris des Komngsals
vertegenwoordiger van den minister van binn. zaken, die
door de onlusten te Rotterdam verhinderd was te verschijnen,
de ingenieurs van de staats-spoorwegen en de leden der
directie van de exploitatie-maatschappij. De openbare gebou
wen en vele woningen waren met vlaggen versierd, het mu
ziekcorps der schutterij deed zich op dc Groote Markt hooien
en 's avonds was het stadshuis geïllumineerd. Te Nieuwe
Schans werden volksvermaken, een diner en een bal gegeven.
Militaire zaken. In dc kazerne te Haarlem isdoor
de zorg van het departement van het Nvt en met bijdragen
der ingezeteneneen doelmatig locaal tot uitspanning der
militairen ingerichtdatgoed verlicht en verwarmd, prijkt
met de buste des Koiiings en vlaggen-trophée en voorzien is
van biljard, buffet, toestellen voor gymnastische oefeningen,
boekenkas, leestafel met tijdschriften en couranten, schrijf
tafel en brievenbus. Het locaal is op 2 Nov. met toespra
ken een concert en een assaut ingewijd.
Volks-Weerbaarheid. De Lcidsche Scherpschutter/-
vereeniging heeft besloten tot oprichting eener tweede sectic,
voor personen boven de 16 jaren, die eene maandelijksche
contributie van 15 cents te betalen en geeue uniform maar
slechts eene pet aantcschaffen hebben.
Tentoonstelling te Arnhem. De minister van binn.
zaken heeft den 30 te Arnhem de bekrooningen uitgereikt.
Het orchest van den heer Stumpff gaf eene matinée-musicale
en een avondconcerten 's middags werd een diner gehouden
waaraan de minister, de leden der jury en een aantal be
kroonden en inzenders deelnamen.
Kerkelijke zaken. Het classikaal bestuur van 's Gra-
venhage heeft de nieuwe aanklacht van den kerkeraad tegen
Dr. Zaalberg afgewezen, omdat het deze zaak op de aange
voerde gronden niet op nieuw in behandeling mocht nemen,
al sloot het geenszins het oog voor de bezwaren, die bij den
kerkeraad tegen de diensthervatting van Dr. Zaalberg blij
ven bestaan.
Kerk-inwijding. De nieuwe S.Willibrordus-kerk te Heyloo,
gebouwd naar het ontwerp van deu heer II. Jv. d. Brink
tc Driebergenis den 29 ingewijd door Mgr. den bisschop
van Haarlem die daartoe den vorigen dag door een eere-
wacht van 40 jongelieden te paard van Castricum was afge
haald. Het fraaie, met 2 torens van 27 ellen hoogte prijkende
gesticht, is in den romaanschen stijl gebouwd en inwendig versierd
door een prachtig marmeren altaar en geschilderde glasramen.
Aanbestedingen. Den 4, op 's Rijks- werf te Amsterdam,
liet maken van overdekkingskappen over dc monitors de Kro
kodil en de Tijger, aan II. Rietsnijder, voor 157 47te 's Ha-
ge aan het hoofdbureau der maatschappij tot exploitatie der
staatsspoorwegenhet vergrooten der hoofdgebouwen op de
stations Franeker en Dronrijp en de verlenging der hoofd
perron te Dronrijp, minste inschr. Jaagsmu teSneek, voor
f 7960; te Maastricht, het slechten van de oude Wijker-
poortminste inschr. Wittelings voor f 10489, het slechten
van de nieuwe Wijkerpoortminste inschr. Gebr. Boshouwers
te Limmel voor f 70'ul); te Sliedrecht, het bouwen van eene
school cn onderwijzerswoning, minste inschr. J. v. d. Steen
hoven, voor f 35255.
Giften. De baron v. Golstein v. Oldenatter, den 24 Oct.
tc Nijkerk overleden, heeft aan de Maatschappij van Welda
digheid f 1000 gelegateerd.
De giften, te Amsterdam voor de watersnoodlij denden in
Zwitserland ontvangen, zijn reeds geklommen tot/'8351,055.
Rampen. Door het onweder in den nacht van 2728
Oct. zijn, behalve het in ons vorig N®. opgegevene, ook
verbrand een gerst- en rijstpelmolen van mevr. de wed. A.
Laan te Wormerveer, 4 watermolens te Woubrugge en 1
dito te Aarlanderveen.
Een der loodsvaartuigen van Terschelling heeft sedert 24
Nov. niets van zich doen liooren en is waarschijnlijk door
stormweder verongelukt. Het was bemand met 10 personen,
de verzorgers van 8 vrouwen en 27 kinderen.
Onlusten te Rotterdam. Nadat reeds eenige avonden
volksoploopen, het eerst door de leerlingen der teekenschool
begonnen, met uitjouwen der puliciehadden plaats gehad,
is in den avond van 31 Oct, een geducht oproer ontstaan.
De verschillende policie- bureaux werden aangerand en met
moeite bewaard. Dat op de Kaasmarkt werd zoodanig
met steencn geworpen en met brandstichting bedreigd
dat de daarin aanwezige agenten tot op het dak wijken en
zich met het werpen van dakpannen verweren moesten.
Ook het stadshuis onderging een bombardement van keien,
zoodat alle ramen vernield werden, welk lot ook eenige na
burige huizen trof. Ecu begin van brand in het stadshuis
werd, even als in het policie-bureau, gelukkig gekeerd. De
policie joeg de menigte met de sabel uiteen, waardoor eenige
personen gekwetst werden. Van de agenten werden er 12
gewond, waarvan 1 door een pistoolschot. Tegen den mor
genstond arriveerden de hussaren uit 's Gravenhage, die later
op den dag door grenadiers gevolgd werden. De commissaris
desKonings, de procureur-generaal, de militaire bevelhebber
der residentie cn de minister van binn. zaken kwamen mede
over. De burgemeester verbood alle samenscholingen van
meer dan 5 personen en ruim 100 arrestatiën hadden plaats,
o. a. van Jacob de Kletter, een practizijn, van wien een uit
gegeven brochure, gepaard met ontevredenheid over de ver
plaatsing van markten en schuitenals aanleiding tot het
gebeurde beschouwd wordt. Nadat de orde door de komst
der troepen verzekerd washebben de leden der scherpschut-
tersvereeniging de wacht betrokken en 947 ingezetenen zich
aangemeld, om de overheid te ondersteunen bij mogelijke her
haling der ongeregeldheden.
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft den 30, met
25 tegen 3 st., besloten de subsidie van 4000 voor het
muziekcorps der schutterij tc doen vervallen.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft den 4 Oct., met
33 tegen 3 st. besloten B. enW. uittenoodigen, het voorstel
tot heffing van een recht op de riolen intetrekken cn andere
middelen te beramen tot aanvulling hunner financiëele plannen.
De gemeenten Castricum en Heemskerk zijntot
groot gerief van het publiekthans met lantarens verlicht
te Castricum van het station langs den toegangsweg endoor
het dorp tot aan de r. c. kerk.
Kustlicht op Eijerland. Sedert dit op 1 Nov. '64
door den heer J. L. Kikkert ontstoken is, zijn in de vroeger
zoo beruchte eierlandsche gronden gcene schepen meer ver
ongelukt.
Koloniën. Den 13 Sept, is van Soerabayaaan boord
van 4 stoomschepen, vergezeld van een hospitaalschip en 9
kruisbooten, naar Bali vertrokken eene expeditie van 860 man
schappen om gewapenderhand de uitlevering te eischen van
Ida Madeh Rahi, die zich tot onafhankelijk opperhoofd zoekt
optewerken en van zijne voornaamste aanhangers.
Bij een eerste gevecht heeft de vijand vele dooden verloren
en is een derin verzetzijndehoofden in handen der Nederlanden
gevallen, wier verlies bestond in 15 dooden en 4 gekwetsten.
Staats-loterij. Trekking der 5' klasse4e week. No.
17898/ 25000, No. 1258 10000, No. 15263 2000, No.
429, 583, 93 4, 1809, 3108, 319-2, 5915, 7641, 8253, 8293.
9429, 10243, 11248, 11798, 12879. 13983, 15233, 16407
180j2 en 18107 f 1000.
PER TELEGRAAF. Ilage 7 Nov.
Uit het antwoord san den minister op het voorl. verslag be
treffende het hoofdstuk van buitenlandscke zaken blijktdat
onze betrekkingen met alle andere mogendheden niets te
wenschen overlaten. Er bestaat eenstemmigheid tusschen
de Kamer en de regeering omtrent de te volgeu staatkunde,
door de handhaving van wettig erkende rechtende vervul
ling der ons opgelegde verplichtingen en stipte onzijdigheid
in de betrekkingen met alle mogendheden; aan geene daar
van heeft de regeering zich op eenigerlei wijze meer bijzonder
aangesloten of willen aansluitenwaartoe overigens van geen
kant eenig voorstel gedaan werd.
In het antwoord der regeering op de algemeene be
schouwingen betreffende de staatsbegrooting voor 1869, ver
wijst zij omtrent de politieke richting naar bekende handelingen,
verklaringen of maatregelen, -wier politieke betcekenis en
strekking niet te miskennen is; de verdere memoriën van
antwoord bevatten reeds ophelderingen en toezeggingen van
het aanbieden van ontwerpenop het beheer der grootboeken
de regeling van het beheer en de verantwoording der geld
middelen met inbegrip van de linanciëele verantwoordelijkheid
der ministers, de herziening der postwet, de vervanging der
fransche en der bestaande wetgeving op de grondbelasting i
