ALKMAARSCHE
o. 1. Eenenzeventigste Jaargang.
1809.
J
Zondag
3 Januari.
I.lk voor nieuwe malen en
gewigten Ie /Alkmaar,
Sentiineiilalilcil.
rv.
ËlSUckcltjkscftc Berichten.
Frankrijk.
S i» a n j e.
V
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijg
baar op Zaterdag avond te 7 uren. Prijs per jaar f 3,-10
franco per post f 4,
Brieven franco aan de Uitgevers
HERM-. COSTER ZOON.
ys,v
De Advertentiën kosten van 1—5 regels 0,75, "Vóór"
elke regel meer 15 Cents, behalve 35 Cents zegelrecht
voor elke plaatsing. Zij worden uiterlijk aangenomen tot
Zaturdag namiddag 1 uur; ingezonden berichten een dag
vroeger.
alsmede kostelooze herijk van nieuwe ongebruikte bij de
fabriekanten en winkeliers in voorraad zijnde maten en ge-
wigten, in het gewone lokaal van den ijk, op Maandag f
Januarij 18G9.
De Arrondissements-IJker
tijdelijk met de dienst belast,
E. G. STAAL.
P O S '1' E R IJ E N.
Van 1 Jan. 1869 af zullen verkrijgbaar zijn postzegels van
één en twee cent, tot het verzenden van drukwerken. Deze
maatregel wordt genomenomdat het publiekzich van die
postzegels voorziende, ten allen tijde in de daartoe bestemde
bus, zonder tusschenkomst van den postbeambte, zijne druk
werken gefrankeerd kan werpen. Aan dat genot zijn echter
de volgende voorwaarden verbonden:
1°. dat men de drukwerken werpe in de daarvoor aan het
postkantoor nieuw vervaardigde bus, die, nevens de gewone
brievenbus geplaatst, het opschrift drukwerken draagt. Wordt
in de andere bus, uitsluitend voor brieven bestemd, drukwerk
gestoken, al is de frankering ook voldoendedan wordt het
als een gewone brief getaxeerd.
2°. dat men bij do berekening van het frankeergeld lette
op art. 1214 van de postwet, die voor de binnenlandsche
verzending bepalen, dat voor een oppervlakte drukwerk be
neden de 8 vierk. palmen van 815 vierk. palmen 1, van
1530 vierk. palmen 2 cent en verder voor elke 15 palmen
meer 1 cent bovendien wordt betaalddoch in geen geval
minder dan 1 cent. Voor couranten, hoe groot ook, met de
daarbij behoorende bijvoegsels wordt niet meer dan één cent
berekend. In één band verschillende stukken drukwerk ver
zonden wordende, wordt elk stuk afzonderlijk berekend, bijv.
4 visitekaartjes kosten 2 cent (zijnde 4X1 cent). Die kaar
tjes moeten gedrukt zijn en geen photographic bevatten. De
drukwerken mogen volstrekt geen schrift, zelfs geen dag- of
handteekening inhouden, behalve drukproeven de noodige
korrektie. Bij deze laatste mag de daarbij behoorende kopie
verzonden wordenwaarvan elk stuk als een stuk drukwerk
gefrankeerd wordt. De banden om het drukwerk mogen te
zamen niet meer dan de helft van de oppervlakte van het
drukwerk beslaan, opdat het onderzoek naar den inhoud
mogelijk zij. Tevens moeten de bepalingen van de zegelwet
opzigtens circulaires, aankondigingen, prijscouranten, catalo
gussen enz. in acht genomen worden. Bij verzuim van de
juiste toepassing dier bepalingen worden de drukwerken met
vol briefport belast.
Het frankeren van drukwerk door geld aan de postkantoren
blijft toegelaten, evenzeer als men bij groote verzendingenin
eens, die drukwerken niet in de bus maar aan het gewone
frankeerraam moet afgeven, al zijn ze ook van postzegels voorzien.
Nog is aan te raden de brieven niet in de drukwerkbussen
te steken, ten einde geene miszending van brievendie tus-
schen drukwerken kunnen gerakente veroorzaken.
Ook voor het buitenland zijn de postzegels te gebruiken,
doch moet er dan op gelet worden, dat men zich eerst op de
hoogte stelle van de geheel andeie berekeningen, die daarbij
te pas komen.
Èn voor het buitenland èn voor het binnenland kan men
ook gewone briefpostzegels gebruiken, zoodra de frankering
van het drukwerk minstens 5 cents is.
Later worden de metalen bij bussen ook ingerigt tot de
ontvangst van drukwerken. Tot aan dat tijdstip mogen die
niet voor drukwerken gebezigd worden op poene van de be-
.zwaring dier stukken met, briefport,
Alkmaar, den 31 December 1868.
De Directeur van het Postkantoor te Alkmaar,
CARBASIUS.
Een machtige vasaldes dieuens moede,
Verschopt zijn leenbrief, heft zijn bauderol
Steunt brusk zijn onaflianklykheid op 't zwaard,
En roept zijn mannen op naar hun geweten.
Daar komen, en daar weigren op dien grondslag.
En zoo de leenman 't leenerf vrij vechtheet
Hy held; en moet hij buigen oproerling.
En altoos zit 't geweten op den throon
En bant geen vonnis dan by overtuiging
Draagt slechts één kleur en tochden regenboog
Onibreekt de ruimte om elke kleur te naasten.
Aldus laat de dichter (1) den gewetenlooze redeneeren,
om tot de slotsom te komen dat het geweten niets anders
is dan veen kneedbaar deeg, voor eiken vorm ontfanklyk,"
zoodat elk den zijne kiest; //en in den oven des tijds allengs
gehardwint met den dag zijn bruikbaarheid," voegt hij er
bij. Zoo moet inderdaad de indruk zijndien het verschil
lend oordeel over dezelfde daad op den gewetenlooze maakt.
Dezen hoort hij eeren en toejuichenwat gene veracht en
betreurt. Toch verklaren beidedat zij naar hun geweten
uitspraak doen en partij kiezenen daar hij bij zich zeiven
niets van zoodanige inwendige stem ontwaartblijft er wel
niet veel anders voor hem over, dan aan te nemen dat dit
hoog geroemde geweten zoorcel beteekent als een leus
een vaandeleen kleur die men willekeurig aanneemtdie
men kiest uit den grooten voorraad die er van voorhanden is
zooals zijn belang het meebrengt. Uit die wemeling van
kleuren koos de redenaar, wiens woorden hier boven werden
aangehaalddan ook bet //goudgeel." Zoo zijn er meer.
Het goudgeel is een verleidelijke kleur, en vandaar dan ook
dat er bij elke partij gevonden worden die zich wel tooien
met hare kleur, meestal zelfs zeer opzichtigmaar die toch
eigenlijk geen andere kleur volgen dan het goudgeel. Eigen
voordeel of eigen grootheidmachtaanzien heerschappij
is het doel waarnaar zij strevenmaar om er te komen is
het noodig een vaandel te vertoonen waaraan velen trouw
hebben gezworeneen kleur aan te nemendie velen aan
genaam, geliefd, heilig of wel die in de mode is.
Maar wat hebben wij ons over deze fortuinzoekers te be
kommeren? Laten wij ons bepalen tot de personen die in
(1) Hofdijk. De bloem der waereld.
oprechtheidzonder hijoogmerkenin gemoede en naar hun
beste weien hun oordeel over personen en zaken uitbrengen.
Hoe loopt dat oordeel uiteen! Maar ook dat moet ons niet
verwonderen. Bij zooveel verschil van meening en inzicht
kan het niet anders. Wat echter wel een oogenblik onze
aandacht mag bezig houden is ditdat dezelfde daad zoo
dikwijls nu eens wordt goedgekeurd, althans verdedigd of
vergoelijkt, dan weder wordt verfoeid, veroordeeld of be
streden al naar mate zij gepleegd wordt door de aanhangers
van deze of van gene partij.
Men zal zich nog herinnerenhoe verschillend het oordeel
was over de treurige gebeurtenissen van den laatsten opstand
in Polen. Opstandelingen, muiters, rebellen, ondankbare
en strafwaardige onderdanen van een weldenkend vorst waren
die strijdende Polen in de oogen van dezenkampioenen
voor de heiligste rechten der menschheidvoorbeelden van
zelfopofferende vaderlandsliefdemartelaars voor de innigste
overtuiging waren zij in de schatting van anderen. Lu de
woede van den strijd werden er van beide zijden wreedheden
gepleegd. Niet altijd werd er met open vizier gestreden.
Heimelijke moordaanslagen waren niet zeldzaam en daarom
alleen meenden sommigen reeds gerechtigd te zijn den ge-
heelen opstand ten strengste te veroordeelen. Menschen die
zulke daden bedrijven verdienen geen deelneminggeen on
dersteuning geen aanmoedigingzeiden zijen zelfs de
uiting van meegevoel poogde men belachelijk te maken als
bespottelijke sentimentaliteit.
Een verdediging van de moordaanslagen in denPuolschen
opstand zal men hier niet vinden. Toch schijnt het noodig
op sommige zaken te wijzen, die bij de beoordeeling van
de geschiedenis der volken dikwijls uit het oog worden ver
loren. Misschien zal het oordeel billijker, en ten opzichte
der verschillende partijen rechtvaardiger worden.
Bestaat er een recht des oorlogs Deze vraag beteekent
nietof een machtig alleenheerscher, door eerz ucht of heersch-
zucht gedreven, of wel een overmoedig volk, door hebzucht
of gloriedorst vervoerd, een ander volk met de wapenen mag
onderwerpen of aanhechtengelijk de diplomatieke taal
der negentiende eeuw het uitdruktzulk een recht bestaat
zeer zeker nieten 't is alleen jammer dat er geen macht
bestaat om de bedrijvers en aanleggers van dit onrecht
te vonnissen en een billijke straf te doen ondergaan. Maar
heeft een volk het recht om zijn vrijheid met de wapenen
te verdedigen tegen den vijand die het van die vrijheid wil
berooven Het algemeen antwoord is toestemmend. Zulk
een oorlogsrecht bestaatzegt menen met den oorlog ver
klaart men ook die middelen geoorloofd waarvan alle volken
gewoon zijn zich in den oorlog te bedienenen die bekend
staau onder den naam van verrassingen, hinderlagen, overrom
pelingen, krijgslisten, spionneering enz. Laatons dit niet vergeten
en ons bij gelegenheid herinneren wat er alzoo met die na
men wordt aangeduid.
Maar als het bedreigde volk nu wordt overwonnen, is
dan de overwinnaar zijn wettige meester Zeker nietge
weld is geen recht. Het overwonnen volk mag dus den
oorlog tegen zijn overwinnaar hervatten, als het de kans
daartoe gunstig ziet. Het mag dus in opstand komen en
den overweldiger zoo mogelijk verdrijven. Alzoo moet men
aan de Polen het recht toekennen om tegen de Russen op
te staan, en evenzeer aan de Hanoveranen, Hessen en Nas-
sauers om in opstand te komen tegen de Pruisische heer
schappij, wanneer zij dit verkiezen. Misschien zou het zeer
dwaas en onvoorzichtig zijn, misschien zullen de bewoners
der door Pruisen ingeslikte staatjes hun vroegeren toestand
niet genoeg betreuren om tot herwinning daarvan een opstand
te wagen, tenzij soms de veranderde tijdsomstandigheden
hun eenmaal uitzicht geven op een goeden uitslagmisschien
ook zullen zij allengs genoegen nemen met hun nieuwen
toestandmaar als zij wildenzou niemand hun het recht
kunnen betwisten om op te staan. Yan de Polen is het zeker, dat
zij de Russische heerschappij hatenen bereid zijn de wape
nen op te vatten zoodra zij meeDen dat er kans van slagen
is. Ilun recht om op te staan dient dus erkend te worden.
Doch wat is een opstand Wat zou het anders zijn dan
een oorlog van het eenmaal overwonnen volk tegen zijn
overwinnaar, tot verkrijging van zijn verloren vrijheid? Maar
als er dan oorlog isdan zijn ook verrassingenhinderlagen,
overrompelingen krijgslistenspionneering enz. geoorloofd.,
Schildwachten worden overrompeld, dat is: plotseling overvallen
en afgemaakt, om een zwakke bezetting in den slaap te
verrassen. Een afdeeling van 's vijands troepen wordt in
een hinderlaag gelokt en komt weerloos om. Men zendt
van weerszijden spionnen uit, en verzint allerlei listen om
elkander te misleiden. Maar zijn dit dan geen sluipmoorden,
die door den oorlog gewettigd zijn? Of mag de partij van
den opstand zich niet even goed op de oorlogsgebruikcn
beroepen als hare tegenpartij
Toen de voormalige president der Pransche republiek zijn
eed brak en zich meester maakte van Frankrijk, schoten zijn
soldaten op de weerlooze nieuwsgierigen langs de boulevards
als op de schijf. Wat was dit anders dan een groote moord?
En als nu één van de verdedigers der barricaden naar het
Elysée was geslopen, en den man die daar voor het vuur
zat en op wiens last dit alles geschiedde, voor het hoofd
had geschotenhad hij iets ergers gedaan dan die man door
zijn soldaten liet doen
Toen Keizer Napoleon, niet tevreden met Mexico's bereid
willigheid om aan de eischen van Frankrijk Engeland en
Spanje te voldoenen het tractaat verbrekende dat de beide
andere mogendheden handhaafdentot verovering van dit
land beslootwaren de Mexicanen ongetwijfeld gerechtigd
tot verzet. Ook toen de Pransche Keizer een Oostenrijk-
sehen Aartshertog wist te bewegen om uit zijne handen den
titel van Keizer van Mexico aan te nemenbleef natuurlijk
de toestand onveranderd. De oorlog werd voortgezet. De
vreemde veroveraar die zich Keizer van Mexico noemde, liet
al wie met de wapenen in de hand gevangen genomen
werd fusilleeren. Europa scheen te begrijpen dat dit oor
logsrecht is, en zag alles bedaard aan. Maar daar wordt ein
delijk de man die zich Keizer noemt, maar die tegenover de
oude Mexicaansche regeering niets anders is dan bij voorbeeld
weleer Prins Napoleon te Straatsburgen te Boulogne was tegen
over de regeering van Bodewijk Philips, de ondernemer van
een aanslag tegen den staat, gevangen genomen; men past
dezelfde straf op hem toe, die hij voor zijn tegenpartij had
bepaald, en hij wordt doodgeschoten. Doch nu verheft zich
luide de verontwaardigingdie handelwijze was onmenschelijk,
zonder voorbeeld, schreide ten hemel om wraak, enz.
De Penians die in Engeland zijn opgehangen, werden
door de partij die den opstand in Ierland voorstond, als
martelaren voor de goede zaak beschouwd, en evenzoo oor-
deelen thans de Italianen over de onlangs te Rome ter
dood gebrachte Mond en Tognetti. Voor de Engelsche en
de Pauselijke regeering was het echter een dood eenvoudige
zaakdat deze personen ter dood werden veroordeeld. De
strafwet van elk volkwaarbij de doodstraf niet geheel is
afgeschaft, zal haar tegen dergelijke feiten bedreigen. De
eenige kwestie wasof er aan de veroordeelden gratie zou
worden geschonken, en daarover kon natuurlijk het oordeel
verschillend zijn. De regeeringen die hier te beslissen hadden,
meenden dit niet te moeten doenmaar is dit een reden om in
verontwaardiging op te stuiven en wraak te roepen over onge
hoorde hardheid en bloedgierigheid. Evenmin als bij de terecht
stelling van Keizer Maximiliaan. Men kan in het algemeen
tegen de doodstraf zijn; maar waar nog bijna elke staat die
straf bedreigt tegen hen die een aanslag wagen tegen de
gevestigde regeering, gaat liet niet aan, bij de voltrekking
der vonnissen nu eens goedkeurend te knikken, dan weer in
verontwaardiging los te barsten. Ook hier gebruike men
een vasten maatstaf, en late men zich niet meesleepen door
ingenomenheid met deze of gene partijnoeh beschuldige
elkander van onmenschelijkheid of van sentimentaliteit.
W. v. u. K.
De parijsche orde van advocaten heeft besloten eene in
schrijving te openen tot oprichting van een monument voor
Berryer.
Het van regeeringswege ingestelde onderzoek naar den
staat en de behoeften van den landbouw heeft het bewijs
opgeleverddat het stelsel van den vrijen handel gunstige
resultaten voor den franschen landbouw oplevert.
De Keizer heeft den 23 den heer Olozaga ontvangen, tot
aanvaarding van diens geloofsbrieven als buitengewoon gezant
van Spanje.
De brusselsche boekverkooper Vital Puissant, door de
rechtbank van Rocroy veroordeeld tot 2 maanden gevan
genisstraf eu 200 fr. boetewegens het binnensmokkelen van
1886 nummers der Lanterne en van een honderdtal andere
verboden boeken, onder de kleederen van 3 vrouwen, is,
in hooger beroep, door het gerechtshof te Metz, verwezen
tot 8 maanden opsluiting en 1000 fr. boete, zijne 3 mede
plichtigen ieder tot 3 dagen gevangenisstraf.
Den 23 is uitspraak gedaan in de zaak der gearresteer
den bij den volksoploop op 3 Dec. bij de begraafplaats Mont-
martre. 2 Beklaagden zijn vrijgesprokeneen schoenmaker
is wegens feitelijke beleediging van een policie-agent tot 1
maand gevangenisstraf en 16 fr. boete 2 anderen een com
missionair en een goudsmidsknechtzijn wegens mondelinge
beleediging van agenten tot 100 en 50 fr. boete verwezen
terwijl de zaak van een arbeider, die een magistraatspersoon
in de uitoefening zijner fuuctiën gehoond heeftwegens ont
stentenis van zijnen verdediger, 8 dagen is uitgesteld.
Gelijk bekend is heeft de regeering met den heer Witters-
heim een nieuw contract gesloten voor de uitgaaf van het offi-
ciëele blad, dat vrij van zegel verschijnt en waarvan gedrukt
worden, van den grooten Moniteur 25000 en van den kleinen
200000 exemplaren, van welke laatste 95000 gratis aan het gou
vernement worden verstrekt. De firma Panckouke, sints jaren
eigenares van den Moniteur uuiversel, is er tegen opgekomen,
dat de heer iVittersheim den titel zal mogen gebruiken van
Moniteur officiel de V Empire francais, of een blad zal mogen
uitgeven met den naam van Moniteur officiel of Moniteur, en
de rechtbank van koophandel te Parijs heeft het eigendoms
recht van genoemde firma op die titels gehandhaafd.
Even als Victor Hugo, Louis Blanc, Garibaldi en Mazzini,
heeft thans ook Kossuth een schrijven aan het Yoorloopig
Bewind gerichtom het aantesporen tot eiken prijs de re
publiek te doen zegevieren.
De handelsbetrekkingen met Ecuador en Chili zijn hersteld
en de staat van oorlog tusschen Spanje en de verbonden
zuid-americaansche republieken heeft feitelijk opgehouden.
De burgerlijke gouverneur van Cadix is verplaatst naar
Grenada en vervangen door den heer Bojo Arias.
De gemeenteraad van Cadix heeft bij adres aan het Voor-
loopig Bewind verklaarddat de overgroote meerderheid dei-
bevolking gehecht is aan vrijheid en ordeen voorts dat
Bewind verzocht om den sluier der vergetelheid over het
gebeurde te werpen.
De hertog v. Montpensier heeft bij schrijven van 19 Dec.
verklaarddat hij hulde doet aan het beginsel, dat de volks
stemming in vrije Staten de bron moet zijn der politieke
rechtenen dat hij steeds bereid blijft om het nieuwe vrije
Spanje te dienen. Zijne reis naar Andalusie verklaart hij
door zijne betrekking als officier van het spaansche leger en
door zijn vermoeden dat de opstand te Cadix het werk der
reactie waswaarom hij zich verplicht rekende tot de be
teugeling medetewerken.
Tc Madrid zijn 45 monarchalen met 24000 stemmen en 4
republikeinen met 3600 stemmen tot leden van den gemeen
teraad verkozen. Te LogronePampelona, Segovia, Zamora,
Avila, Caceres, Cuenfa en Gerona hebben de monarchalen
mede de bovenhand behouden. Daarentegen in 17 groote
steden, waaronder Sevilla, Saragossa en Barcelona, de repu
blikeinen, tot welke partij in laastgenoemde stad 30 der 47
gekozenen behooren. In 14 andere groote steden hebben de
partijen tegen elkander opgewogen. Uver het algemeen is er
weinig belangstelling betoond.
Te Brihuega (Nieuw-Castilie) zijn de carlisten in optocht
en met banieren met het opschrift //leve Carlosleve Ca
brera leve de godsdienst!" hunne stem gaan uitbrengen.
Bij decreet der regeering is het den 1 Maart uitgevaardigde
verbod van den uitvoer van granen opgeheven.
Den 22 zijn de troepen bij Sanguesa, in Navarra, aange-
