Eenenzeventigsle J aargang. 1860. i\o. 10. Z O I) A G 3 OCTOBER. (Officieel (Bcbccltc. Burgeravondschool. Con gres-indrukken. r»r-TO iZUckclijksichc Berichten. Belgie. Pruisen. Itadeu. Zwitserland. Oostenrijk-Hongarije. Engeland. Turkjje. A L K II A A It S 0 II E t! All? Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag avond te 7 uren. Prijs per kwartaal f 0,G5, franco per post f 0,S O, afzonderlijke nommers 5 Cents. Brieven franco aan de Uitgevers HERM*. COSTER ZOON. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR brengen ter kennis van de belanghebbenden: dat de jaarlijkscbe schouw over de verschillende onder de gemeente gelegen slooten en vaarten zal gehouden worden op Woensdag 20 October e.k. Burgemeester en IKethouders voornoemd Alkmaar, A. MACLAINE PONT. 28 September 1869. De Secretaris SPANJAARD T. Zijdie de specie die uit de Singelgrachten te Alkmaar wordt gebaggerd verlangen te koopen, kunnen zieh daartoe aanmelden bij den gemeente-architect. De prijs der modder is bepaald als volgt: gebaggerde natte modder een gulden per vlet of per 5 kubieke meters (ellen); beklonken specie zestig centen per kubieke meter (el). De oudergeteekendedirecteur der burger-avondschool brengt ter kennis van belanghebbenden dat zij, die het on derwijs aan die inrichting zouden wenschen te volgen en tot dus ver verzuimd hebben zich te laten inschrijven, voor de laatste maal gedurende dezen cursus daartoe gelegenheid zul len hebben op Maandag den 4 October, des namiddags te half écuaau het lokaal der hoogere burgerschool. A. T. van AKEN. Lijst van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn, verzonden gedurende de 2" helft der maand Augustus 1869 NOKKIN. H. TIMMERMANS, K. van HEES, J. L. van GELDER, Amsterdam; D. JONGEJAN, 's Graven- hage; DIENA MEIJER (2 stuks), Haarlem; C. JOL, OudezandeMej. C. C. WEEHUIZEN Scheveningen GEELKERKEN, Utrecht; P. PRONK, Wieringerwaard. Yau het hulpkantoor Oude Niedorp: A. GERR1TS, Wrfrmenhuizen. Van het hulpkantoor Rustenburg: J. van dek LEE, Monnikendam. Van het hulpkantoor Schoorldam: T. GERRITS.'Amsterdam. Van het hulpkantoor Itoqnum: P. SCHOON'Heilo. RIJKS-TELEGRAAP. Kantoor Alkmaar. Van 1 October" tot 31 Maart is het kantoor geopend van 's morgens 8 tot 's avonds 9 ure. De Directeur van voormeld kantoor, LIEVELOO. II Nu de gemeenschap tusschen Noord- en Zuid-Nederland vrij en onbelemmerd is, nu er op het gebied van taal en letterkunde geen grenslinie meer bestaat tusschen Nederland en België, blijft de vraag over, in hoeverre aan de tweede voorwaarde is voldaan, die de Belgische vi/lksvertegenwoor- diger de Maere Limnander in zijn redevoering noodzakelijk achtte voor de opwekking 'en voortdurende voeding van het geestelijk leven ih Vlaamseh Belgic. ,yoor Vlaanderen's ont wikkeling en 'vooruitgang. Wordt' de opneming van de Nederlandsch-Gennaansche beschaving in België bevorderd Tracht men het gebruik van de Nederlandsche taal er alge meen te maken? Op deze vraag gaf de heer de Maere het volgend antwoord:(l) «Ik moet erkennenMijne Heerenhier stuiten wij aanstonds op een belangrijk i'eit, waarvan het gewicht door u niet zal voorbijgezien worden: in Vlaanderen hebben de hoogere klassen de taal des volks verworpenzij hebben het Vlaamseh afgeschaft, en spreken Pransch. »Ik herhaal het, dit feit is in mijn oogen zoo gewichtig, dat liet alleen reeds voldoende is om den staat van achter lijkheid te verklaren, waarin deVlaamsche bevolking zich op geestelijk en maatschappelijk gebied bevindt. "Het zal mij niet moeilijk vallen dit. aan te toonen. "Wat is wel de beschaving, Mijne Heerenzoo niet het gevolg van den voortdurenden wederkeerigen invloed der menschen op elkander? Herinnert u den oorsprong van elke beschaving, neemt het patriarchale stelsel, neemt den Ger- maanschen volksstam, gaat de wording na van de Romeinsche maatschappij, verplaatst u in de steden van Griekenland, overal zult gjj bevinden dat de beschaving niet is ontstaan, niet heeft kunnen ontstaandan wanneer er zooveel toena dering onder de menschen onderling plaats vond, dat zij op elkander invloed konden uitoefenen. "Zonder een gemakkelijken, aanhoudenden, geregelden om gang tusschen de verschillende klassenwordt de maatschap pelijke inrichting bedreigd, verlamd. De leden worden los van elkander, de spieren werken niet meer, de bloedsomloop is niet meer vast en vrij. "Het algemeen evenwicht van het maatschappelijk lichaam wordt gestoordvferbrokenen de ontbinding is zeker, wan neer de lagere klassën, in plaats van het werk waartoe zij geroepen zijn te volbrengen, dat bestaat in de hoogere klassen te vernieuwen en voor eigen ontaarding te bewaren, zich afscheiden en tot een bestaan van stilstand en afzondering terugzinken. "Dit heeft in Vlaanderen plaats; want misleidt u zei ven niet, Mijne Heeren, het is zooals Huizot met grooten nadruk zegt: In het leven der volken is de uitwendige, zichtbare eenheid, de eenheid van naam en regeering, hoe belangrijk ook, niet de eerste, de wezenlijkstede eenheid die inderdaad (1) De redevoering werd natuurlijk in het Pransch uitge sproken en is daarna ook in die taal te Gend gedrukt onder den titel Question Flamande. een volk maakt. Er is een diepereeen meer volkomen een heid; 't is de eenheid die voortvloeit, niet uit de gemeenschap van regeering en lotsbeschikkingmaar uit de gelijkheid van zeden, van denkbeelden, van gevoelensvan taal; de eenheid die woont in de menschen die de maatschappij vereenigt, en niet in de vormen dier vereeniging; de zedelijke eenheid, in één woord zoo ver verheven boven de politieke eenheid en alleen in staat haar op hechte grondslagen te vestigen. "De samenleving zegt Lamennais bestaat alleeif op de punten en langs de grenzen waar vereeniging is tot stand gekomen op het gebied van den geest; daar waar geen ge meenschap bestaat op dit gebied, bestaat geen samenleving; met andere woorden: de samenleving van den geest is de eenige samenleving, het noodzakelijk bestanddeel, de grond slag van al die uitwendige en zichtbare vereenigingen die men volken noemt. "Welnu, Mijne Heeren, die eenheid van denkbeelden, van gevoelens, ven taal, die zedelijke eenheid die volgens Gui- zot de politieke eenheid overtreftdie eenheid van den geest die Lamennais beschouwt als het bindend bestanddeel van elke samenleving, bestaat niet in Vlaanderen. "In Vlaanderen doen de meer verlichte klassen hun licht niet stralen over de minder verlichte. Geheel naar een andere beschaving gekeerdzich voedende met andere' denkbeelden en andere gevoelens, andere geestelijke behoef ten gevoelende, een andere taal sprekende" hebben zij zich allengs meer verwijderd van de volksklasse waaruit zij zijn voortgekomen; de volksklasse heeft de opstijgende beweging niet kunnen volgenzij heeft geen deel kunnen nemen aan een beweging die boven haar bereik ging. "Het voertuig van elke beschaving is de taal, de spreektaal en de schrijftaal, 't, Is waar, als schrijftaal heeft het Vlaamseh De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor elke regel meer 15 Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag 1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan; ingezonden berichten een dag vroeger. nooit opgehouden te bestaan maar het moest zonder invloed blijven op een bevolking die men niet leerde lezen; als spreektaal is het op het land beperkt gebleven tot de eenvou dige behoeften van het stoffelijk en piaaftelijk leven in dé steden bijna alleen tot het gebruik der dienstboden. Sedert langen tijd is het niet meer een ruilmiddel voor denkbeelden, een voertuig voor den vooruitgang, en ziedaar waarom de Vlaamsche bevolking, afgezonderd binnen haar eigen grond- gebied verlaten zelfs door hen die haar gidsen en voogden aehoorden te zijn, is vervallen tot een staat van achteruit gang, waarvan de cijfers die ik zoo even aanhaalde het on verbiddelijk en droevig bewijs hebben geleverd. "W at behoort er nu gedaan te worden Hereenigen wat ;escheiden is, het evenwicht herstellen waar het is' verbro ken, zorgen dat elk der bestanddeeelen van de verstoorde samenleving weer op de juiste plaats kome en zijn eigen loop herneme. "En dat is de Vlaamsche kwestie, Mijne Heeren, degeheele Vlaamsche kwestie, t Is alzoo niet, zooals sommigen be- weeren, een kwestie van zuiver letterkundige liefhebberij, of welgelijk anderen voorgeven, een >westie van politiek! van schuldige politiek, waarvan de geheime en onedele droombeelden zich tot. niets minder zouden uitstrekken dan tot de scheuring van Belgiët. is een maatschappelijke kwestie, een in haar wezen vaderlandsche, uitsluitend Belgische kwestie, want België alleen han haar oplossen, en ziehier hoe: »Ik behoor tot hen die gelooven dat het een gelukkige om standigheid is voor België, dat het binnen een beperkte ruimte twee volksstammen van verschillenden oorsprong bevat; omdat ik geloof dat het nuttigdat het voordeelig is, in de zede lijke wereld zoowel als in de natuur, dat er een zekere on derlinge leening, een zekere paring of, zoo gij mij deze uit drukking veroorlooft, kruising van rassen plaats heeft. Ik geloof dat de gedachte juister, sterker, meer waar zal zijn, wanneer zij, om het zoo eens uit te drukken, geput is uit een dubbele bron, gelijk het lichaam gezonder en sterker is, w anneer het afstamt van twee verschillende soortenen aan- deel heeft in de meest sprekende eigenschappen van twee rassen. "Verschil van ras en taal in die geregelde maatschappijen die men een Volk en een Staat noemt heeft nog onlangs Guizot gezegd is niet alleen een feit dat zieh ten allen Tijde heeft geopenbaard eu gehandhaafd in de geschiedenis, maar dit feit heeft krachtig bijgedragen tot de zedelijke en maatschappelijke ontwikkeling van het menschdomtot den vooruitgang van de algemeene beschavinghet past blijk- baai in het plan van de Goddelijke Voorzienigheid met het mensehelijk geslacht. "Het is alzoo voor België na de groote autoriteit die ik zoo even aanhaalde, kan ik het herhalen een gelukkig feitdat het binnen zijn grenzen twee volksstammen van verschillenden oorsprong tevat; want daardoor kan zijn be schaving de bijzondere eigenschap hebben van te putten uit de twee bronnen van de algemeene Europeesche beschaving. Immers ons vaderland is gelegen op de grensscheiding van de oude Romeinsche en de oude Germaansche wereld. De Romeinsche zeden, instellingen, invloeden en taal hebben in het Zuiden de overhand gekregen; de Germaansche zeden, instellingen, invloeden en taal hebben zich in het Noorden gehandhaafd. Daaruit volgt, dat de Belgische beschaving het volmaaktste en getrouwste beeld kan worden van de algemeene Europeesche beschaving, onder ééne voorwaarde nogtans, dat namelijk de beide groepen die onzen grond bewonen zich vermengen. In de vermenging, in de samen smelting zijner twee volksstammen zal België zijn kracht en zijn eigenaardigheid vindendat is zijn reden van bestaan. "Het land moet niet, als bloote geografische benaming of politieke noodzakelijkheid, uit twee naast elkander geplaatste afdeelmgen bestaan, die elkander vreemd blijven, elkander nu en dan inet wantrouwen gadeslaan, en over onrechtvaar digheid roepen, wanneer onder zekere omstandigheden aan de eene een grooter deel geschonken schijnt te worden dan aan de andere. Behalve de politieke en administratieve een heid moeten wij trachten die andere, diepere en machtigere eenheid te vestigen waarvan wij reeds gesproken hebben en die zetelt in de mensehen zeiven, en niet in de vormen van bestuur die hen verbindenwij moeten in één woord de eenheid van den geest najagen, die de grondslag is van elke samenleving. Ik weet wel, dat hier veel moet overgelaten worden aan particuliere krachten, aan den tijd, aan de belangen en be hoeften die de menschen als van zelf tot elkander brengen; maai even als de Staat door den aanleg zijner spoorwegen krachtdadig tusschen beide is gekomen, en daar in zekeren zin de beweging, de stoffelijke vermenging der tweeërlei bevolking heeft geleidkan hij zich ook op nuttige wijze met de beweging des geestes bemoeien, haar leiden, de eenheid op het gebied der nationale denkbeelden verhaasteneen België scheppen van eenerlei natuur. //Daartoe heeft de Staat twee hefboomen tot zijn beschik king van buitengemeene krachthet onderwijs en de openbare betrekkingen. *?°?rr, onderwijs kan hij de beoefening van het Ylaamsch in de V laamsehe landen verbeteren en haar algemeen maken in de Waalsche provinciën. Door haar in de Vlaamsche provinciën te verbeteren, zal hij deze taal uit de minachting opheffen waartoe zij vervallen was Weer een ruilmiddel geworden voor letterkundige en weten- se nappelijke denkbeelden, zal zij door de hoogere klassen niet meer uit de hoogte worden aangezien; haar werkkring nog zoo bekrompen en voor de meesten alleen tot het dage lijksch gebruik beperktzal zich spoedig uitbreiden. De gioote kloof die thans de "V laamsehe bevolking in twee klassen verdeelt, zal weldra gedempt zijn; één enkele beweging zal elke klasse, en alle klassen door elkander, tot een grootere maatschappelijke ontwikkeling voeren. Geen enkele klasse zal daaraan vreemd blijven. "Door de beoefening van het Vlaamseh in de Waalsche provinciën algemeen te maken, zal men een niet minder belangrijke uitkomst verkrijgen. //De kennis van het Vlaamsch zal de Walen geschikt maken om in Vlaanderen openbare 'betrekkingen te vervullen, en dit enkele feit, dit feit, schijnbaar slechts van bijkomend oelang, zal de kiem in zich bevatten der oplossing van het vraagstuk dat ons bezig houdt. //Als er tegenwoordig sprake is van benoemingen van amb tenaren, tot welke klasse zij ook behoorenbesteedt de re geering de uiterste zorg, ik zou bijna zeggen een ijverzuch tige zorg, om Vlaamseh België voor de Vlamingen, en de Waalsche provinciën voor de Walen te behouden. Zij heeft zich bij meer dan ééne gelegenheid op de nauwgezetheid waarmee zij m dit opzicht handeldeberoemd als op een verdienste. Zij had gelijk en redeneerde juist, want zij hul digde de allereerste beginselen van billijkheid, die meebrengen dat de bestuurder de taal spreekt van den bestuurde; maar juist daardoor handhaafde zij de scheiding van de twee groe pen die onzen grond bewonen, en maakte de personen die deze groepen uitmakenofschoon allen zonder onderscheid Belgen, er aan gewoon, alleen dat gedeelte van het grond gebied waar hunne taal gesproken wordt, te beschouwen als hun meer bijzonder toebehoorende. //Welnu Mijne Heeren, voor deze logica, voor dit stelsel, dat zoo noodlottig verdeelt, hoe zuiver ook de bedoelingen mogen zijn van hen die het volgen, zou ik een ander willen in de plaats stellendat vereenigt. //Ik zou willen, dat elk door den Staat bezoldigd ambte naar de beide talen van het land moest kennen. Ik zou willendat de kennis van het Vlaamseh, evenals die van het ïanschde eerste voorwaarde wasde co?iditio sine qua non van elke benoeming; ik zou willen, dat de regeering stelsel matig voor zoover het practisch doenlijk zou zijn de Walen die laamsch kenden in Vlaanderenen de Vlamingen die i ransch kenden in de Waalsche provinciën plaatste. T i 700r hecht aan het in practijk brengen van dit stelsel de grootste waarde. Dit alleen zal het ernstig vraag stuk dat ons bezi^ houdt kunnen oplossendit alleen zal er een volkomen oplossing aan kunnen geven. De oplossing zal volkomen zijnwant voor Vlaanderen zal zij de oorzaak doen verdwijnen die tegenwoordig de bevolking in twee klassen verdeelt, en voor geheel België zal zij tot zelfs de schaduw uitwisschen van een tweeslachtigheid, die noodlottig zou kunnen worden voor onze nationaliteit." Zoo sprak de heer de Maere. Heeft hij gelijk En zou de Belgische regeering er aan denken zijn raad op te volgen? (Slot volgt.) W. v. d. K. Na het vertrek der parijsche nationale garde uit Luik, is de schutters-wedstrijd te Spa voortgezet. Den 21, 's avonds, zijn de engelsche riflemen van daar te Brussel aangekomen door een detachement van de burgerwacht geleid naar de Groote-markt, welke door electrisch en bengaalsoh vuur ver licht was, en in de gothisclie zaal van het raadhuis door den burgemeester toegesproken. Ter viering der Septemberfeesten te Brussel is o.a. den 26 een groot, door den Koning en de graaf v. f laanderen bij gewoond bal m het nieuwgebouwde station van den zuider- spcorwegen den 27 een groote wapenschouwing over de uit verschillende^ steden daartoe samengekomen troepen, ten getale van 35000 mangehouden. Den 26 is, onder deelneming van de geestelijkheid, de publicistende kunstenaars on verscheidene stedelijke cor poration, in de kerk van N. D. au Sablon, eene luisterrijke lijkdienst gevierdter vereerinsr der nagedachtenis van den brusselsehen burger Anneessens, in 1719 onthalsd, wegens de door hein, als hoofdman der gilden, te werk gesteldekrach tige poging tot handhaving der oude gemeentelijke rechten en vrijheden. De Koningin van Zweden is den 24 van Muskau naar Stockholm teruggekeerd. De Groothertog heeft, bij de opening van den Landdag, zijne tevredenheid betuigd over de goede verstandhouding met 1 ruisen en over het toenemende nationale bewustzijn dat zich in alle duitsche Staten ontwikkelten waarvan de overeenkomst betreffende het verdedigingsstelsel van N. en Z. Duitschland, en de bemoeiingen van het Tolverbond de bewijzen zijn. Wetsontwerpen zijn toegezegd tot uitbreiding van het kiesrecht, tot aanvulling der wet op de ministeriëele verantwoordelijkheid, tot opdracht van het oordeel over staatkundige misdrijven aan gezworenen en tot invoering van het verplichte burgerlijk huwelijk. De oostenrijksche minister v. Beust heeft te Baden een bezoek afgelegd bij de Koningin van Pruisen en bij H. M gedineerd. Een gevolg dezer bijeenkomst is eene verbetering tier betrekkingen tusschen Pruisen en Oostenrijk, zoodat de Pruisische Kroonprins, op zijne reis naar Suez, het Hof te Weenen zal bezoeken. Den 20 zijn te Geneve de nationale feesten aangevangen ter viering der 50jarige vereeniging van het kanton met het zwitsersche eedgenootschap. De viering had reeds in IS64 moeten geschiedenmaar kon toenwegens de spanning tusschen de staatkundige partijen, geen voortgang hebben, thans heelt de geheele bevolking eendrachtig aan het feest deelgenomen. Den eersten dag werd een optocht van 10000 personen gehouden, een gedenkteekenbestaande uit eene kolossale bronzeugroep (2 gewapende vrouwenbeelden), ont- mid, waarbij 400 zangers eene feest-cantate aanhieven, en een banket in de open lucht gehouden. Het internationaal arbeiders-congres te Bazel heeft zich o.a. verklaard voor de afschaffing van den individuëelen eigendom het vredes- en vrijheids-congres te Lausanne voor eene bondgenootschappelijke unie der Vereenigde Staten van Europa, berustende op het beginsel der volkssouvereiniteit cn van autonomie en onafhankelijkheid der ledendie als voorwaarde hunner toetreding de volksrechten behooren te eerbiedigen, gelijk het verbond die rechten aan de deelnemende volkeren waarborgt. OOSTENRIJK. De czechische leden van den boheem- schen Landdag, die de zoogenaamde declaratie hebben onder- j-j biJna aberl herkozen. De constitutioneele candidaten hebben in de steden belangrijke minderheden op zieh vereenigd. Op de klachten van duitscligezinde kiezers te Praag, dat het gemeentebestuur een verschillenden maatstaf gebruikt Heeft voor het samenstellen der kiezerslijstenzijn de ver kiezingen in enkele districten dier stad, op bevel van den stadhouder, uitgesteld. De burgemeester dr. Klaudy heeft daarop zijn ontslag ingediend en in eene breedvoerige pro clamatie aan de burgerij zijne handelwijze verdedigd. Tot bet besluit om het voorstel van den heer Smolkatot het met zenden van Afgevaardigden naar den Rijksraad, met. aan eene commissie van onderzoek te verzenden, is door de galieiscken Landdag overgegaan met 57 tegen 5#st. Genoemde democraat wilde daardoor de bestaande organi satie van het Rijk omverwerpen én eene verdeeling van Oostenrijk in 4 groepen, Hongarije, Boheme, de duitsche erflanden en Galiciein het leven roepen. Iaden neder-oostenrijkschen Landdag hebben dr. Granitsch en 28 zijner medeleden een voorstel ingediend betreffende de in voering van rechtstreeksche verkiezingen voor den Rijksraad. De boheemsclie bisschoppen hebben 2 herderlijke brieven uitgevaardigdwaarin zij de onderwijzers aansporen om het godsdienstig onderricht en de goede verstandhouding met de dienaren der Kerk te bevorderen en de ouders om hunne kinderen uitsluitend naar catkolieke scholen te zenden en wel toetezien, of de onderwijzers ook eene andere leer zijn toegedaan of tot de liberale catbolieken behooren. Den 22 heeft weder eene levensverzekering-maatschappij de European n.l., eene van de uitgebreidste der engelsciie maatschappijen van dien aardbare betalingen gestaakt De transatlantische kabel van het jaar 1866 is, op 70 mij len van de kust van New-Eoundland, gebroken. De minister van buiten! zaken, lord" Clarendon, beeft den 28 aan een te Watford gehouden banket gezegd, dat zijne reis op het vasteland^ hem tot de overtuiging heeft gebracht, dat. er, sedert het einde van den pruisisch-oostenrijksclien oorlognimmer zooveel uitzicht bestaan heeft op het bewaard blijven van den vrede. Het vervoer van aan de tongblaar of het klauwzeer lij dende of met dezulke in aanraking geweest zijnde beesten isbij besluit van den Geheimen "llaadvan 1 Oct. tot 1 Januari a.s. verboden. Ierland. In het graafschap Meatli is 's avonds een land eigenaar, met name T. Reilly, terwijl hij met een ander land man huiswaarts reedvan achter eene heg aangevallen en doodgeschoten. Hij bezat 40 morgen landverdeeld onder 4 ot 5 pachters en had, 2 jaren geleden, van ieder, tegen vrijstelling van lj- jaar pacht, een stukje erf genomen, om op zijn eigen land te kunnen wonen. De pachters namen daar genoegen mededoch anderen namen deze beschikking over zijn eigendom kwalijken sedert was Reilly een „aan gewezene." Den 26 zijn in de voorsteden van Dublin en Cork groote volksbijeenkomsten (elk van p.m. 15000 personen) met mu ziek en banieren gehoudenten gunste van het verleenen van amuestie aan de fenian-gevangenen. De lord-luitenant is den 2S in laatstgenoemde stad gekomenalwaar hem door den sledelijken raad een adres van gelijke strekking is aan geboden. De Sultan maakt te Konstantinopel groote en kostbare toebereidselen voor liet bezoek van de Keizerin van Erank- rijk. Zoo ziju 4000 werklieden bezig om door de onbe bouwde strekenwelke de stad omgeveneen vele mijlen langen rijweg aanteleggen naar zeker beroemd woud. De

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1869 | | pagina 1