Drieënzeventig s te Jaargang. 1871 i\0. 50. ZOND A G 10 DECEMBER- Zulk'ii n|g «3a» n»»il van die s«ds- dicnsti^e gesehilEcn ito ons Par lement afi'komen? fBtcfcdtjJischc ficrichten. Shii^i'Siknd. üelgic. Frankrijk. C^root Blrillanjc en Ierland. KM ARSC Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag avond te 7 uren. Prijs per kwartaal f 0,65, franco per post t 6,8 O, afzonderlijke nommers 5 Cents. Brieven franco aan de Uitgevers HERM1. COSTER ZOON. Lijst van brieven waarvan de geadresseerden onbekend zijn, verzonden gedurende de 1". helft der maand November 1871: H. MEERLING, Aalsmeer; mej. C. NIJSSEN. I. VALK, mej. NOUWENS. Amsterdam; G. J. van LEEUWEN, BaarnA. BOU, Rinnegotn. Van de hulpkantoren: BennehroekH. van SANTEN Nieuwediep. HugowaardK. KISTEMAKER, Abcoude. NoordscharwoudeJ. T. WIELANDT, Haarlem. l)e Rijp: SIETSE PIK, Nieuwediep. Dat. vroeg de heer van Zinnicq. Bergmann op 16 No vember 11. in de Tweede Kamer. Het antwoord op die vraag is gemakkelijk te geven. Het hangt van ons zeiven af. Wij kunnen er dadelijk afkomen, wanneer wij slechts willen. Hoe Door de scheiding van Staat en Kerk nog wat llinker in toepassing te brengen. Dan viel er niet te spreken over een gezant bij den H. Stoel, dan behoefden er geen amen dementen voorgesteld te worden op voorgedragen toelagen aan kerkgenootschappen. In Nederland hebben echter Kerk en Staat nog slechts enkele punten van aanrakingin de hoofd zaak zijn zij geseheiden, en daaraan hebben wij het te danken dat wij in vergelijking met sommige andere landen een be trekkelijke rust op godsdienstig terrein genieten. Ook in dit blad is er meermalen op gewezenhoeveel beter het isde vennootschap tusschen Staat en Kerk op te heffenwanneer samenwerking onmogelijk is, dan den hand tot belemmering en verbittering van beide vast te houden. Onlangs wees het f aderland ons op het afschrikwekkend voorbeeld van Beieren, waar Kerk en Staat nog innig verbondenof liever want een innig verbond is alleen bestaanbaar bij hartelijke over eenstemming - waar zij nog vast aan elkander gekluisterd zijn. De Beiersche Minister von Ldtz zei daarvan het volgende: Er bestaan twee machten in den Staat; de Staat beschermt met zijn machtmet de wereldlijke macht,het gezag der Kerk. Hij dwingt een pasgeboren staatsburger tot het aan nemen eener godsdienstige belijdenishij dwingt met zijn macht het kind tot deelneming aan de godsdienstoefeningen. Van de wieg tot het graf brengt hij zijn onderdanen aan het verstand dat het gezag der Kerk moet worden geacht en geëerd. De kerk is een tweede regeering in den Staatdie de wereldlijke regeering aan haar gezag tracht te onderwer pen; de vraag is, wie meester in den Staat zal zijn, de regee ring of de Kerk. Op deze wijze is de Kerk als 't ware een tak van de pu blieke diensten werkt, alles wat in de kerk voorvalt terug op den Staat. De Staatdie allerlei zaken aan de Kerk op draagt, haar daartoe de middelen verschaft en met zijn gezag bijstaathaar dienaars bezoldigt,, den Kerkvoogden krachtens hun ambt plaats geeft in de hoogste staatscollegies, moet nu ook wel scherp letten op alles wat in de Kerk plaats grijpt, op hetgeen zij leert en predikt. Zoo worden kerkelijke zaken inderdaad staatszaken. De Duitsche Rijksdag heeft het noodig geoordeeldbij zondere strafbepalingen (gevangenis- en vestingstraf) voor te schrijven tegen geestelijkendie in hun predikatiën staats- aangelegenheden behandelen op een wijze die de openbare rnst in gevaar brengt. Ziedaar inderdaad een alles be halve vrijzinnige bepalingdie door de rekbare beteekenis barer woorden een gevaarlijk wapen kan worden in de hand eener vervolgzieke regeering. De openbare rust wordt in de oogen van sommigen zoo licht in gevaar gebracht door woorden van personen, die men nu eenmaal gevaarlijk acht en bij wie men vijandige oogmerken onderstelt. Toch moet men zich niet te veel verbazen over dergelijke strafbepalingen in lan den waar de geestelijken in menig opzicht staatsambtenaren zijnde staat heeft toch recht om te eischen dat hij door zijn eigen ambtenaren niet bestreden wordt. De vrijheid die wij in ons vaderland bij voorbeeld genieten, is alleen bestaanbaarwanneer Kerk en Staat zijn gescheiden. Maar weet gij wel, dat onze strafwet, ook alles behalve vrij gevig is jegens de geestelijken? Terwijl aan den eenen kant bespotting met woorden of gebaarden van eenig voorwerp bij de eeredienst in gebruik of wel van den leeraar in de waarneming zijner bediening met boete en gevangenis straf baar wordt gesteld, en een buitengewone straf wordt voor geschreven tegen hem die een leeraar in de waarneming zijner bedienining slaat, bepaalt daarentegen onze wet gevangenis straf tegen den leeraardie in de waarneming zijner bedie ning in een openbare vergadering een rede houdt,, die eenige bestraffing of berisping bevat van de hooge regeeringvan een wet,, een keizerlijk besluit of eenige andere akte of daad van het openbaar gezag. Doet hij dit in een herderlijk ge schrift dan moet hij volgens onze strafwet verbannen worden. Gelukkig zijn onze regeering en onze justitie verstandiger en yrijgeviger dan deze Napoleontische wet (men heeft haar De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor elke regel meer 15 Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag 1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan; ingezonden berichten een dag vroeger. reeds herkend aan de uitdrukking //keizerlijk besluit"), die. helaas, nog altijd onze strafwet is. Als men er ooit toekomt die wet te herzien, zal men ook de moeite nemen dergelijke bepalingen te schrappen. Maar moet men dan ongestraft oproer laten precken De regeeringeen wet of koninklijk besluit berispeneen regeeringsdaad af keuren is geheel iets anders dan oproer preekendan tot, opstand, verzet of onge hoorzaamheid aan de wetten des lands of de bevelen van het openbaar gezag aansporen. Evenmin als het laatste straffeloos kan worden toegelatenmoet het woord vrij blijven wanneer het zich bepaalt tot, een beoordeeling't zij die tot coed- of tot afkeuring leidt, en de geoorloofde middelen aanwijst om herstel van grieven te verkrijgen. Alle onderzoek en beoor deeling, die tot nadenken aanspoort, moet vrij blijven, iu het belang der waarheid zelvedie telkens nieuw onderzoek en beoordeeling behoeft. Aansporing tot wanorde en verzet tegen het openbaar gezag is iets anders. Door volkomen scheiding van Kerk en Staat wordt de geestelijkede leeraar weer een gewoon burger, vallende onder het gemeene rechten moet ook zijn uitsluiting ver vallen van het lidmaatschap van Tweede Kamer, Provinciale Staten en Gemeenteraad. W. v. d. K. Voor het slaan van gouden munten in de 9 muntwerk plaatsen in Duitschlaud is voorloopig een bedrag van om streeks 70 miljoen th. aangewezen. Rijksdag. Den 30, is bij tweede lezing, met 150 tegen 131 st., de door de regeering aangevraagde som voor het leger voor den tijd van 3 jaren toegestaan, nadat, met 190 tegen 81 st., was verworpen een amendement van een ge deelte der nationaal-liberale fractie, strekkende om zulks slechts voor 2 jaren te doen. De minister Delbrück verdedigde de regeerings-voordracht met het oog op den politieken toestand en betoogde, dat Duitschland in 1871, als wanneer het, laatste gedeelte der oorlogsvergoeding door Frankrijk betaald moet wordenvooral niet minder weerbaar behoorde te we zen dan thans. Den 1 December is het ontwerp, met 152 tegen 128 st., bij derde lezing aangenomen en de Rijksdag vervolgens door den minister Delbrücknamens den Keizer, gesloten. Pruisen. Den 29 heeft de minister van financiën bij het Huis der Afgevaardigden het buajet voor 1872 en een ontwerp tot opheffing van het pruisische oorlogsfonds inge diend, welke 30 miljoen th. zullen dienen tot aflossing der nog in omloop zijnde 26J miljoen der 5 p.c. leening van 1859 en voorts tot aflossing van 5 p.c. rente, hetgeen eene rentebesparing van 1,800,000 th. zal opleveren. De rekening over 1870 sluit met een batig saldo van ruim 6 miljoen Op de nieuwe begrooting is ruim 8 miljoen aangewezen tot verhooging der traetementen van ambtenarenonderwijzers der lagere scholen en hoogleerarenvoor verbetering van wegen enz. Ook is voor de policie te Berlijnwaar zeer geklaagd wordt over het toenemen van onveiligheid en on zedelijkheid een aanzienlijk hooger bedrag uitgetrokken. In het Huis der Afgevaardigden heeft zich, onder de leiding van den heer v. Bonineene nieuwe fractie gevormd onder den naam van „het liberale centrum." De onlangs bij het leger tot 2tn luitenant der artillerie aangestelde fransche officier Prol de Viéville is, „onder op heffing zijner slechts bij wijze van proefneming plaats gevon den hebbende aanstelling in het pruisische leger," weder ontslagen. Beieren. De Koning heeft de opheffing van het minis terie van koophandel goedgekeurd. De werkzaamheden zullen verdeeld worden tusschen de ministeriën van buit. zaken, binn. zaken en onderwijs. Enz as-Lotharingen. Te Straatsburg hebben zich 39 elzassers aangemeld om het examen voor eenjarig vrijwilliger afteleggen hoewel de algemeene dienstplichtigheid eerst in October '72 wordt, ingevoerd; 28 hebben voldaan, 11 zijn afgewezen. Aldaar is eene duitsche zangvereeniging opgericht, waartoe zich 50 mannen en vrouwen uit allerlei standen, en daaronder verscheidene geboren elzassershebben vereenigd. De bisschop van Straatsburg heeft onlangs den Keizer een door 800 geestelijken van den Elzas in stilte onderteekend adres aangebodenwaarbij het stellen der scholen en in richtingen van liefdadigheid in handen der geestelijkheid vrijheid van vestiging en uitbreiding voor alle geestelijke orden en vrijheid van drukpers voor clerikale belangen ver zocht werd. Hierop is niet rechtstreeks geantwoordmaar de regeering heeft de aanvragen van verscheidene gemeenten, om hare scholen aan leden van geestelijke orden overtelaten, afgewezen en het ultramontaansche blad Rheinpfalz opge heven. Bij het openen van de zitting der Kamer op den 1 heeft de minister d'Anethan medegedeeld-dat de ministers op 's Konings verlangen hunne portefeuilles ter beschikking van Z. M. hadden gesteld, en dat de regeering het in deze om standigheden wenschelijk achtte om de zitting der Kamer te verdagen. Daartoe is besloten na eenig debat over de vorm der mededeelingachtende de oppositie het niet constituti oneel dat de ministers deden blijkendat zij niet vrijwillig aftradenwaartegen van andere zijde beweerd werd, dat de ministers 's Konings naam wel moesten noemen om te doen blijken, dat zij niet voor het straatrumoer en het geweld weken. De graaf de Theuxbekoorende tot de parlementaire rech terzijde is met het samenstellen van een nieuw kabinet belast. In den avond van 1 Dec., na het bekend worden der af treding van het kabinetis het plein vóór liet, kon. paleis weder het, tooneel eener volksmanifestatie geweestdie dit maal echter ten doel had om de sympathie der bevolking met den door den Koning gedanen stap aan den dag te leggen. Den 3 heeft de Koning zich door de voornaamste gedeelten der stad doen rondrijden en is hij overal luide toegejuicht geworden. Het Journal de Bruxelles, tot dus ver ketofficieuse hoofd orgaan van bet katholieke bewindspreekt zonder omwegen van de „zwakheid" des Konings tegenover de oppositie' niet alleen maar ook tegenover het oproer. Volgens de liberale bladen, had de bn. d'Anethan den Koning willen bewegen om tot onderdrukking der brusselscke beweging van het leger,gebruik te maken, dewijl men zich op den geest der burgerwacht niet kon verlaten. De Koning had geantwoord dat hij bij de voorgevallen manifestatiën niet die bedenkelijke strekking opmerkte, welke het steeds gevaarlijke optreden van het leger zoude wettigen. Bn. d' Anethan had toen verklaarddat, de ministers in dat geval niet langer voor het behoud der orde konden ontstaan, waarop de Koning geantwoord haddat hijindien dit het geval washunne portefeuilles moest terugvragen. Negenhonderd der leuvensche studenten hebben den 2 in eene bijeenkomst beslotenhet aftredende ministerie, als „een blijk van hulde wegens zijne waardige en moedige houding," een gouden medalje aantebieden. De bisschop van Orleans heeft den heer Qambetta een uitvoerigen brief geschreven naar aanleiding van diens te S. Quentin uitgesproken redeten einde hem „als bisschop rekenschap te vragen van den oorlogdien hij aan de Kerk en aan de godsdienst heeft verklaard." Eerst het te S. Quentin ontwikkelde staatkundige programma nagaande, komt de prelaat op tegen de verklaringdat het in het verledene verrichte moet strekken tot, waarborg voor hetgeen in het vervolg van hem tot definitieve vestiging der republiek te wachten is; gelijk hij dat door den dictator verrichte op telt komt hij tot de slotsom„het grootste ongeluk van ons land is geweestdatin de geduchte crisiswaarin het verkeerd heeft, gij de onbeperkte beheerscher, de meester van Frankrijk zijt geweest. Msgr. Dupanloup bestrijdt ver volgens het door de radicale partij verlangde verplicht en kosteloos leeken-onderwijs en verdedigt het congreganistisch onderwijs, zoowel wat deugdelijkheid als wat zedelijke strekking betreft. Op het einde van den brief verwijt de prelaat den heer Gamhettadat diens doel niet is het vestigen der vrij heid maar het dooden der godsdienst en het bemachtigen van het gezag. De graaf de Flavigny, president der fransche Maatschappij van het Roode Kruisdezer dagenwegens zijne gedurende den oorlog bewezene dienstendoor den heer Thiers tot commandeur van het Legioen van Eer bevorderd heeft den minister Périer geschrevendat hij deze onderscheiding niet aanvaarden kan, dewijl het niet mogelijk is om alle personen, die wegens hunne toewijding aan de gekwetsten een ridder kruis verdiend hebbendie belooning te schenken. Bij zijne inscheping te Ajaccio naar Frankrijk, is den heer Conti door een troep bonapartist.endie een vaandel met zich voerdeneene ovatie gebracht. Verscheidene per sonen werdenwegens het aanheffen der kreet „leve de Keizer!" in hechtenis genomen. Bij de herstemming in de parijsche wijk der Folies Méri- court, is de radicale candidaat voor den gemeenteraad verkozen. Uit de ingediende supplementaire parijsche begrooting van 1871 blijkt, dat het tekort op de loopende dienst 51 mil joen bedraagt, hetgeen men voorloopig door vermeerdering der vlottende schuld zal dekken. Onder de gewone mid delen voor de dienst van 1872 zullen 24 milj oen aan nieuwe belastingen begrepen zijn. De burggraaf de Gontaut Biron, legitimistisch Afgevaardigde van het, dept. der Neder-Pyreneeënis tot gezant te Berlijn benoemd. De directie der Fransche Bank heeft de regeering een rapport, omtrent den staat dier instelling toegezonden, waarin zij zich in beginsel voor de uitbreiding der banknoten-cir culatie verklaart, maar tot een niet hooger bedrag dan2800 miljoen (alzoo eene vermeerdering van 400 miljoen), en verder voorsteltde door het disconto-kantoor uitgegeven biljetten van 5 fr. en van lager bedragdoor dergelijke eigen bank noten te vervangen. De Permanente Commissie heeft beslotenden minister van financiën te verzoeken om van de spoorweg-maatschap pijen te verkrijgendat zij de nieuwe kleine banknoten in betaling aannemen. De oudste dochter van den hertog v. hemours, de 25ja- rige prinses Margueriteis verloofd met den poolschen prins Czartoryski. De commissie tot, herziening der militaire promotiën heeft van de 47 kolonels der infanterie die onder het gouverne ment, van den 4 Sept. zijn bevorderd, 34 in dien rang ge handhaafd en de overigeu tot, lagere rangen teruggebracht. Er is een begin gemaakt met de ontmanteling van S. Omer en Atrecht, dewijl in den jongst,en oorlog de nutte loosheid dezer plaatsen als vestingen gebleken is. De gewezen gambettinistische prefect van Straatsburg vervolgens prefect, van Maine en Loire, Engelhard is te Angers veroordeeldtot het betalen van 100 fr. boete wegens laster jegens den directeur en den gérant van Vhnion de l'Ouestdie hij, in het decreet tot schorsing van dat blad in Dec. '70, van verstandhouding met den vijand en verraad jegens het vaderland beschuldigd hadtot het betalen van 400 fr. aan de weduwe Dunewier man hij in een decreet beschuldigd had het brevet eener tabaks-regie verkregen te hebben tot vergoeding der diensten, het Keizerrijk als „aan brenger" bewezen; de uitgeier van het democratische blad, waarin bedoeld decreet is opgenomen, is mede tot eene vergoeding van 100 fr. veroordeeld. Binnen den geheelen omtrek van het duitsche occupatie rayon is de staat van beleg afgekondigdzijdie misdaden tegen duitsche soldaten bedrijvenzüllen voor duitsche krijgsraden terechtstaan. Te Epernay zijn den 28 Nov 2 franschendie een duitschen schildwacht vermoord hadden, naar krijgsrecht gefusilleerd. Op 25 Nov. bedroeg het aantal der door de krijgsraden wegens het parijsche oproer gevelde vonnissen 1088 en waren 11240 gevangenen op vrije voeten gesteld. De krijgsraad heeft Preau de Vedel, wegens de vermoor ding van den heer Chuudey, redacteur def Siècle, en het Commune-lid Lisbor.ne ter dood veroordeeld. De parijsche publicist Elysée Rectusbekend door zijne aardrijkskundige en andere opstellen in de Reme des deux- Mondesdie reeds 3 jaren lid der Internationale is geweest, op 25 Maart een „beroep op het volk" ten behoeve der Commune onderteekend heeften op 4 April in een gevecht bij Chatillon als eenvoudig nat. garde, maar met de wape nen in de handdoor de troepen van Versailles gevangen genomen werd istot groot leedwezen van een deel der parijsche bevolkingtot eenvoudige deportatie veroordeeld. De commissie van gratie heeft de doodstraf der 3 petro- leuses Suétens, Papavoine en Marchais in levenslange opslui ting veranderd. De straf van deportatie in eene vestinguitgesproken tegen den gewezen ingenieur der Commune Cavalier, indertijd secretaris van Gamhetta, is in opsluiting veranderd. De voorziening in cassatie van het Commune-lid Amouroux tegen het vonnis, waarbij hij wegens deelneming aan de gebeurtenissen van Maart te Lyon tot deportatie in eene vesting is veroordeeld is verworpen. Bij decreet van 29 Nov. heeft de President de wijze van verkiezing vastgesteld voor eene Synode der Hervormde Kerk, van welker bjjeenroeping reeds lang spraak is geweest. Bij decreet van 26 Nov. is de nat. garde in het dept. der Monden van de Rhone onbonden verklaard. Den vol genden dag heeft de militaire commandantgeul. Espivent al de te Marseille bestaande comité's opgeheven enuit kracht der hem door den staat van beleg toekomende macht, de uitgaaf van het socialistische blad la Voix du Peuple geschorst. De maire Guignon en de 3 andere personendie ter zake van het gebeurde bij de ontwapening der nat. garde te Cette gearresteerd warenzijn weder op vrije voeten gesteld. De ontwapening der nat. garde in het dept. van het Noorden is volledig en in goede orde afgeloopen. Te Rijssel hebben de garden in brieven met rouwranden de „begrafenis" aan gekondigd en op den dag der ontwapening1 Dec., zijn zij en corps, met rouwstrikken om den arm en met gedekt geweer, naar de kolom van 1792 getrokken om op het voet stuk daarvan immortellen-kransen neder te leggen, en hebben zij zich daarna in doodsche stilte naar let gebouw begeven, waar zij hunne wapenen en equipementstukken moesten afgeven. Gaston Crémieux is den 30 te Marseille ter dood gebracht. Nadat hem het doodvonnis was voorgelezenzeide hij„Ik zal toonen hoe men sterft." Na zijne jas uitgetrokken te hebbenbleef hij overeind staangebood de soldatendat zij op het hart zouden aanleggenen riep hierop„leve de republiek!" Deze executie heeft te Marseille eene sterke agitatie verwekt. Talrijke troepen volk hebben zich voor de woning van den heer Molinaden behuwdvader van den gefusilleerdevereenigd om een bewijs van hunne sym pathie 1e geven, en meer dan 10000 personen hebben ge durende de 2 op de executie volgende dagen hunne visite kaartjes ten huize van genoemden heer doen afgeven. 't)p den eersten verjaardag van den veldslag bij Cham- pigny aan de Marne bij Parijs (2 Dec.) hebben 25000 parij- zenaarsondanks het scherpe winterweder, in het open veld eene lijkdienst voor de talrijke gesneuvelden bijgewoond. De nieuwe aartsbisschop en de geul. Ducrot hielden bij die gelegenheid toespraken. De geul. Ladmirault voerde het bevel over de 1,roepen der parijsche bezettingwelke de jilechtigheid bijwoonden, en over de opgekomen ongewapende detachementen uit de corpsenwelke deel aan den veldslag hebben genomen. Den 4 is de zitting der Nat. Vergadering hervat. De heer Grévy is tot voorzitter en ook de vice-presidenten en secreta rissen zijn herkozen. De adml. Jaureguiberry heeft zijn ont slag als Afgevaardigde genomen. De stedelijke raad van Arles heeft beslotenaftetreden op grond dat het onmogelijk zou zijn om met den nieuwen prefect samen te werken. Den 4 zijn de lesse* bij het College de France te Parijs hervat na bijna 2 jaren laug, ten gevolge der staatkundige gebeurtenissen, geschorst te zijn geweest. In verschillende gedeelten van Ierland zijn vertegenwoor digende vergadering van protestanten gehouden en daarin motiën aangenomen waaruit blijkt,dat de iersche protes tanten nietzooals de catholiekenhet gemengde onderwijs afgeschaft en een seetarisch ingevoerd willen zien. Den 28 'heeft de te Cork vergaderde Synode der Episcopaalsche Iersche Kerk eene motie aangenomen, waarin elk stelsel van onderwijs, waarbij aan gezindte-scholen staatshulp zou worden verleend allernadeeligst wordt verklaard voor de belangen des lands. Eene vergadering der presbyterianen te Cork heeft besluiten van eene gelijke strekking genomen. Daaren tegen is een door 30000 catholieken vsm het bisdom Dublin onderteekend verzoekschrift aan den kardinaal Culten openbaar gemaakt,waarin hij verzocht wordt om eene groote meeting te beleggenmet het doel om bij de regeering aantedringen op het toestaan aan Ierland van een r.c. hooger,- middelbaar- en lager onderwijs. Den 28 zou in het londensche kiesdistrict van sir Ch. DilkeChelseaeene vergadering gehouden wordenom zijne te Newcastle uitgesproken redevoering te overwegen en te verklarendat zijne geuite meeningen andere waren, dan op grond waarvan de kiezers hem hadden afgevaardigden hem, derhalve te verzoeken zijn ontslag te nemen. Opdat de

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1871 | | pagina 1