2
No. 38.
Zesenzeventigste Jaargang.
1874
Z O i\ S) A G
20 SEPTEMBER.
©fficiceï {Öcbcclte
Het Koppelteeken.
Frankrijk.
-3Y
Ifielgie.
€«r«ü5« mtï'ïsstango en Ierland.
k
A BSC
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avond te 7 uren. Prijs per kwartaal f 5franco per post, O.Sfi,
afzonderlijke nommers 5 Cents.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM'. COSTER ZOON.
De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor elke regel meer 15
Centsgroote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
De COMMISSARIS des KONINGS in Noordholland
brengt ter kennis van belanghebbenden
dat de scheepvaart aan de doorvaartsluis te Buiksloot, den
21 September e.k. en eenige volgende dagen, oponthoud
zal kunnen ondervinden, door het inhangen van sluisdeuren.
Haarlem, üe Commissaris des Konings vot
18 Sept. 1871. RÓELL.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
brengen ter kennis van het algemeen, dat in bet, St
seum een aanvang is gemaakt met het behoorlijk rang
van de oude schilderstukken en merkwaardige oudh
gemeente; dat het voornemen bestaat het Museum 1;
het publiek ter bezigtiging opentestellen dat om
heel tot een belangrijke verzameling te verheffenI
sehelijk is dat de verspreiden stukken in eigendon
rende aan de bijzondere instellingen of aan parth
aan de gemeente worden afgestaan, hetzij ten ge;
hetzij in bruikleen.
En het is daarom, dat Burgemeester en Wethou
eigenaren van schilderstukken of merkwaardige oi
dringend verzoeken medetewerkenter verkrijging
goed geheel, door de schilderstukken of oudhedei
bezit, hetzij ten geschenke, hetzij in bruikleen, aan
meentebestuur aftestaan.
Burgemeester en W ethouders v
AlkmaarA. MACLAINE PON'
19 Sept. 1874. üe Secretaris
NUHOUT van der VE
Onder dezen titel heeft de heer M. Cohen Stu
Economist van JuliAugustus 1.1. een artikel geschi
inzonderheid voor Noord-Holland van belang is.
Eerste Kamer was een enkel woord gezegd over de
lijkheid van den aanleg van spoorwegen in Noord
en Priesland maar bet, denkbeeld om die spoorwe
een geregelde stoombootdienst over het smalste gec
de Zuiderzee met, elkander te verbinden en tot éér
maken vond er bij den één bestrijding, bij den and
men onverschilligheid. Noord-Hollandsehe en Eriesc
wegen achtte men hoogst wenschelijk, maar den N
landseh-Erieschen spoorweg nam niemand in bes;
Het koppelteeken moest of mocht uit den naam
worden.
Een verbinding van die beide provinciën door ma
een spoorweg bestaat reeds, werd gezegdzij het
langs een omweg. Maar zoo bestaat er tegenwoo
binding tussehen bijna alle eenigszins belangrijke st
Europa. Men legt nieuwe lijnen aan juist om die
weg te nemen. De verbinding tussehen A msterdam en
den die de Noord-Hotlandsch-Eriesche spoorweg
stand brengen, zou bijna 35 percent korter zijn dai
bestaande voor Noord-Holland benoorden het IJ en
zou het verschil tussehen den nieuwen en den oi
natuurlijk nog veel belangrijker zijn. Niemand zoi
de wenschelijkheid van de onmiddelijke verbinding 1
wanneer er geen Zuiderzee tussehen de beide provi,.
Wacht tot de Zuiderzee droog is, werd in de Eersf~
gezegd. Die zeereis is voor de meesten het groote
overkomelijke bezwaar. Het schrikwekkende en o\
van dat bezwaar weg te nemen en de voordeeleii
rechten weg boven den omweg aan te toonen is
van den heer Stuart.
De ontstelde verbeelding had zich de rampspoed
gers langs den Noord-Hollandsch-Eriesehen spoor
voorgesteld op groote vlotten dobberende tussehen
en Enkhuizen, misschien zoo ongeveer als deschip
gen van de Meduza. Over die vaart op de Zuide
wij in de Economist het volgende:
„De booten, die thans van Amsterdam op Harlin
zijn vrij groot, maar mogen slechts een diepgang h
5 voet, omdat zij, ten einde Enkhuizen (de stad
vuurtoren aan de Ven) aan te doen, bezuiden Enkh
zoogenaamde Slijk moeten passeeren, waar slechts
water staat. Is het water zeer laag dan kunnen z
niet over en loopen veel oostelijker langs of buitei
huizerzand om. Langs de Eriesche kust benoord;
loopen staat in het vaarwater dier booten maareei
meer dan op het Slijk, doch bij aflandigen wind 1
het water nog sterker weg, zoodat die booten
weder veel westelijker moeten loopen.
„Het gevolg daarvan is, dat die stoombooten v
sins eigenaardige constructie moeten zijn. Die lang;
booten, die eigenlijk niet in maar op het water ligg<
kwalijk vastliggen en snel doorvarenwanneer zij,
de Zuiderzee dikwerf geschiedt, met wild weêr,
en korten golfslag te kampen hebben. Eenezoodt
geschikt om te kunnen varen in de 6 voel wat<
Slijk, heeft, gelijk men het uitdrukt, niet veel te komman
deeren. wanneer zij op het Groot seheepsvaarwater een fermen
Noord-Wester ontmoet. De daardoor veroorzaakte mindere
snelheid en de bij aflandigen wind te maken omweg verhin
deren dikwerf de tijdige aankomst.
„Wie dus, steunende op de ervaring bij die booten opge
daan eenig bezwaar in de zeeëngte tussehen Enkhuizen "en
Stavoren ziet, heeft niet geheel ongelijk, maar een nader on
derzoek bewijst dat men hier met geheel andere toestanden
te rekenen heeft.
„Vlak voor den Vuurtoren aan de Ven staat h\] gewoon laag
water 24 en vlak voor Stavoren 20 voet water. De grootste
diepte in dit vaarwater is 30 en de kleinste 15 voet. De
gewone rijzing en daling van het water bedraagt te Stavoren
5 en te Enkhuizen 4 decimeter en met springtij 1 a lj de
cimeter meer. Bij buitengewoon laag water in het alleron
gunstigst geval, doch dat dan ook niet langer dan een uur
aanhoudtvalt het water voor Stavoren (57 centimeter of
circa 2 voet beneden l et straks opgegevene voor gewoon
tftag water.
„Uit die cijfers blijkt reeds, dat de schepen, die men hier
in de vaart zou kunnen brengenniet op maar in het water
a„nrlan l-iinnpn lio-crp.n flat mpn hipr tinnten kan CP.hruiken
De Koning van Beieren heeft den 28 Parijs verlaten, na
gedurende zijn verblijf aldaar en in den omtrek al het be
zienswaardige te hebben bezichtigd. De duitsche ambassadeur
heeft den maarschalk Mac Mahon namens den Koning dank
gezegdvoor het hem in Erankrijk te beurt gevallen harte
lijk en minzaaam onthaal.
Te Pau is in den leeftijd van 19 jaren overleden de
gravin v. Bardi, zuster van Koning Frans II van Napels en
behuwdzuster van den hertog v. Parma.
De korenoogst van 1874 is een der beste die Erankrijk
sedert verscheidene jaren gehad heeft, 1)^ opbrengst is on
geveer 110 miljoen mudden. Yoor binnenlandsch verbruik
zijn nagenoeg 72 m., voor zaaikoren 14 m. mudden benoo-
digdzoodat er 24 m. voor industrieel gebruik en den
uitvoer zouden overblijven indien de voorraad oud graan
niet nagenoeg uitgeput was, zoodat men op zeer veie plaatsen,
tegen de gewoonte terstond van het nieuwe gewas is gaan
teren. Voor den uitvoer zullen daarom niet veel meer dan
10 m. mudden afgezonderd kunnen worden.
De lijkmisden- 26 ter gelegenheid van 24en verjaardag
van liet overlijden van Koning Lodewijk Philipsin de kapel
van S. Ferdinand des Ternes te Parijs gevierdis door eeue
groote menigte parijzenaars bijgewoond zoodat de kerk te
klein was om al de opgekomen belangstellenden te kunnen
bevatten. De prins v. Joimille was met zijne etemalin op
zettelijk te Parijs gekomen om bij de plechtigheid tegen
woordig te kunnen zijn. üe graaf v. Parijs heeft "de te Dreux
gevierde mis bijgewoond.
Het Fransch Genootschap ter bevordering der Wetenschap
pen heeft den 26 een bezoek gebracht aan de steenkolenmij
nen van Anzin (van welke de beer Thiers hoofd-administra-
teur is). Bij het daarop gevolgd banket is door de 250
aanzittenden (franscken zoowel als vreemdelingen) tot 2 ma
len toe een kreet aangeheven ter eere van Thiersden groe
ten fransehen historieschrijver en geleerdeen den bekwa
men staatsman en verdienstelijken patriot. Van dit blijk
van sympathie is hem per telegraaf bericht gegeven. Den
27 is het congres gesloten. Het volgende, in 1875, zal te
Nantes wordeu gehouden.
Ten gevolge van de verandering der vuurwapenen bij het
leger, worden van staatswege een groot aanthl buiten gebruik
gestelde geweren en patronen verkocht. De carlisten "tracht
ten van deze gelegenheid gebruik te maken om hunne re-
oruten en andere slecht gewapende manschappen van bruik
bare wapenen te voorzien; maar de genl. iie Chabaud-Latour
neeftop uitnoodiging van den hertog Pecazesde stellig
ste bevelen aan de prefeeten gezonden om geenc koopen te
f luitenwaarvan men niet zeker isdat zij der zaak van
don Carlos niet kunnen baten; terwijl daarentegen aan de
agenten van den maarschalk Serrano alle gelegenheid wordt
gelalen om zich van voor het fransehe leger onbruikbaar
geworden wapenen en ammunitie te voorzien.
Do heer Philippe Rohan Chabot graaf v. Jarnac is tot
gezant te Londen benoemd.
De Eransche Bank heeft maatregelen verordend om de ten
gevolge der jongste geldcrisis uitgegeven banknoten van
25 fr. weder uit den omloop te nemenzooals zij reeds
nagenoeg geheel met opzicht tot de gelijktijdig uitgegeven
noten van 5 fr. heeft gedaan.
Uit de rapporten van den genl. Lewal en den procureur-
generaal van het gerechtshof te Ain moet blijken, dat de
door Bazaine in omloop gebrachte lezingen omtrent zijne
ontvluchting geheel bezijden de waarheid zijn en hij eenvou-
dig door eene poterne het fort S. Marguerite verlaten heeft,
dat de directeur der gevangenis Marchi niet in de zaak
betrokken is geweest, en dat een gedeelte van het bewakings
personeel zich door den kolouel Pilette beeft doen oiukoopen.
De rechtbank te Rijssel heeft den 28 een handelsreiziger, in
wiens bezit men, bij zijne aankomst op fransch gebied uit Belgie,
een nummer van la Lanterne en l'Indiscret hadgevonden, tot
I maand gevangenisstraf en 100 fr. boete veroordeeld.
Het stoomadviesjaeht 1« kl. VHeruitte dat zijne eerste
reis deed, is op een der riffen van de Tongha-Tabougroep
(tussehen Nieuw-Caledonie en de Societeits-eilanden) ver
gaan. Bij dit onheil zijn slechts 2 menschen omgekomen.
Volgens le Gaulois is de gewezen kapitein Boineau die
te Nizza, als medeplichtig aan de ontvluchting van Bazaine,
vriest."
Eindelijk was men bevreesd voor het drijfijs en het gevaar
van zeerampen en aanvaringen. Deze vrees wordt op de
volgende wijze van haar blijkbare overdrijving ontdaan
„Wanneer de Zuiderzee gedeeltelijk is toegevroren gaat
uit het. Zuidelijk deel bjj eb en door den bij dooi veelal
heersckenden zuidenwind, vaak eenig drijfijs door de zeeëngte.
Dat bezwaar weegt echter bij diepgaande, sterke en snelva
rende sckroefbooten natuurlijk veel minder dan bij ligte
raderbooten, maar toeli bet kan in sommige gevallen eene kleine S
vertraging geven. Het staat ongeveer gelijk met de op onze S
Staatsspoorwegen iu Noord-IIolland en de Oostelijke pro
vinciën soms ondervonden bezwaren van sneeuwopstuiving.
Doch wie zal in ernst beweren dat men in ons land geene
spoorwegen mag aanleggen omdat er wel eens om de 6 a 7
jaar, bij een paar treinen eene kleine vertraging door de sneeuw
plaats heeft.
„Vorst en ijs zullen dan ook hier niet, als op het water
gedeelte van detrouwens flnanliëel toch gunstige lijn Rot-
terdam-Antwerpen tot eene schier jaarlijksche staking der
dienst aanleiding geven. Somtijds na strenge winters kan
bij een of twee der overvaarten door drijfijs uit het zuidelijk
gedeelte van de Zuiderzee een naar uur vertraging ontstaan.
gearresteerd maar weder losgelaten wasop nieuw in hech
tenis genomen. Onder het Keizerrijk was hij chef van een
„bureauaraben en werd hij door het hof van assises te
Oran, wegens crimineele feiten, ter dood veroordeeld, maar
op voorspraak van den maarschalk Bazaine begenadigd.
Den 28 Aug., s avonds 7 uren, is de natuur- en sterren
kundige Ca mille Plammarion, vergezeld door zijne echtgenoot,
zijnen broeder Ernest en den heer Jules Godard, met een
nieuwen reusachtigen ballon le Lumer. gebeetente Parijs
opgestegen en den volgenden morgen te 7 uren te Mor-
montten zuidwesten van Spanedergekomen.
Den 30 heeft de luchtreiziger Duruofvergezeld door
zijne echtgenoot, te Calais getracht met zijn ballon het Ka
naal over te steken, niettegenstaande de wind en alle andere
omstandigheden ongunstig waren en het gemeentebestuur en
zelfs het publiek zich tegen het doen der reis verzetten. Door
zijne vrouw aangemoedigd en naar het schijnt om de spot
ternijen van sommige lieden te besehamen, is Duruof toen
het reeds duister was geworden opgestegen. De ballon dreef
in plaats van naar de engelsche kust al dadelijk de Noordzee
in, eu is na 10 uren m het water gevallen. Nog 2 uren
werden de reizigers in de richting van Noorwegen voortge-
sleurdtot zij 5 uren zeilens van Christiansand opgenomen
werden door het smakschip Grand Charge, door hetwelk zij
den 4 Sept. te Grimsby aan land zijn gebracht.
Bij hunne aankomst te Orleans zijn in den nacht van 31
Aug.—1 Sept. 5 nederlandsche onderdanen als niet in het
bezit van papieren zijndein hechtenis genomen. Zij ver
klaarden als vrijwilligers bij de carlisten in Spanje gediend
te hebben en terug te keeren omdat men hen niet betaalde.
Le Temps, le Bien Public en VOpinion Nationale zijn den
1 Sept. door de correctioneele rechtbank te Parijster zake
van mededeeling van den brief van den gewezen maarschalk
Bazaineelk tot eene boete van 50 fr. veroordeeld.
De heer Chaudordytot dusver gezant te Bernis als
zoodanig te Madrid benoemd.
In verschillende departementen zijn in den laatsteu tijd
belangrijke bosehbranden voorgevallen. Zoo is het hout in
het bosch van Orleans over eene uitgestrektheid van niet
minder dan 400 bunders vernield geworden.
De abdij van Pontigny (Yonue), die gedurende de geloofs
vervolging tegen de catholieken in Engeland aan verscheidene
engelsche prelaten tot toevluchtsoord verstrekt heeft en waar
britsche catholieken gewichtige relieken uit dien tijd
Een koopman te Zwickau die kort na den moordaanslag
te Kissingen zich in een bierhuis dreigende en beleedigende
woorden betreffende prins Bismarck liet ontvallenis tot 8
maanden gevangenisstraf veroordeeld.
De Keizer heelt aan prins Alexander der Nederlanden de
ridderorde van den Zwarten Adelaar verleend en hem dien
zelf ter hand gesteld.
BissehoD Martin van Paderborn heeft den 14 een van den 7
schrijven van den opperpresident ontvangen
rrdt aangemaand om binnen 10 dagen zijne bis-
vaardigheid neder te leggen, onder verklaring
egenovergestelde geval bij het gerechtshof voor
[gelegenheden te Berlijn eene vordering tot ont-
jn ambt zal worden aanhangig gemaakt,
mdigde conferentie van vertegenwoordigers van
jké geloofsbelijdenissen is den 14 door dr. P'ól-
rzitter te Bon'n geopend. Meer dan 40 beroem
den uit DuitschlandDenemarken Erankrijk
igelandGriekenland en Noord-America waren
De debatten zijn in bet, duitsch en in het
oerd en door den bejaarden voorzitter uitste-
De voorzitter en bisschop Reinkens hebben
rerklaard voor de geldigheid van de bisschops-
ding der Anglicaansehe Kerk. Over gewichtige
ogmatiek is overeenstemming verkregen.
eitwig meentdat de onlangs in Sleeswijk her-
orgekomen uitwijzingen vau deensche burgers
varen voor de rust van den Staat, maar alleen
roor het gemak der polieie.
Het gemeentebestuur van Munchen heeft deu
eerste maal vergaderd in het nieuwgebouwde
'e eerste burgemeester heeft in zijne toespraak,
stemming der gekeele vergadering t zijne afkeu
ren gegeven over de weigering der r.' e. geeste
de klokken te doen luiden bij de onthulling (op
van Sedan) van bet voor 300 in Erankrijk ge-
ieren opgerichte gedenkteeken aan welke plech-
de hoogste militaire en burgerlijke autoriteiten,
en veteranen-vereenigingen en alle zangvereeni-
Muncben is deel genomenterwijl de klokken
atsehe kerk geluid werden,
lewege zijn den 12 alle te Munchen bestaande
-cratische afdeelingen en alle vereenigingen van
voor zelfstandige vereenigingen verklaard en is
bevolen. Den 13 zijn bij de daar woonachtige
van sociaal-deinocrat en huiszoekingen gedaan en
ren in beslag genomen.
De prins v. Wales is den 11 tot een bezoek
(ene dagen aan prins Lodewijk v. Hessen, te Darm-
:omen en aan het jachtslot Kranichstein afgestapt.
heeft van den 11 tot den 14, toen hij naar Han-
jkken isop het kasteel Eriedberg, liet zomer
den Groothertog vertoefd om in den omtrek
,en der 3 divisiën van het 11". legercorps bij te
bewaard worden, is, onder de leiding van den aartsbisschop
Manning, in processie bezocht door 316 engelsche bedevaart
gangers meerendeeis dezelfdedie ten vorige jare eene be
devaart naar Paray-le-Monial ondernomen hebben. De dienst
in de kerk te Pontigny op 3 Sept. werd door meer dan 3000
bedevaartgangers bijgewoond. Msgr. Manning sprak eene
rede in bet engelsoh uit, welke door den aartsbisschop van
Sens beantwoord werd. ele engelsche pelgrims hebben ook
den 8 deelgenomen aan de vermaarde bedevaart naar de kerk
van O. L. V. van het H. Hart te Issoudun. Aan een der
overgekomen voorname engelsche vrouwen is voor eene waarde
van 30000 fr. ontstolen.
De burgers hebben met den meesten ijver hunne inschrij
ving op de kiezerslijsten gecontroleerd, die ingevolge de
onlangs aangenomen wel op de verkiezingen voor de ge
meenteraden heeft plaats gehad. Te Marseille, waar 14726
doorhalingen waren gedaan, zijn er 14242 hersteld, te Nantes
van de 6600 meer dan 5000, te Toulouse 8000 van de 10000,
de Havre 3700 van de 4700, te Aix 1500 van de 1600.
Te Besaupon zijn de 12000 kiezers slechts met 600, te Diion
de 11000 met 500 verminderd.
In de bijeenkomst der Permanente Commissie, op den 3
zijn de heeren de Labouillene, d Aboville en de Laroche/oucauld
teruggekomen op de erkenning der spaansche regeering en
hebben de legitimïstische leden der commissie hun protest
tegen die erkenning vernieuwd. De minister van justitie
verklaarde, dat het geding wegens de ontvluchting van Ba
zaine den 14 in behandeling zou komen, en dat van regeerings-
wege voorschriften waren gegeven om het lot der te Marseille
preventief in hechtenis verkeerende personen zooveel mogelijk
te verzachten. De linkerzijde beklaagde zieh over nieuwe schor
singen van gemeenteraden en van dagbladen en over de par-
tijdigheid fler regeering daarbijzoodat eene oproerige rede
van den cavallerie-kapitein de Mm te Sables d'Olonne en
een dagblad te Parijs, 't welk eveneens tot burgeroorlog had
namens den apostolisehen delegaat. Wie deze delegaat is,
is slechts aan enkelen ingewijden bekend De heer Kvbeczak
oefent thans ongestoord zijne ambtsbediening uitzijne gods
dienstoefeningen waarvoor hij een kerkdienaar en ook een
organist gevonden heeft, worden echter weinig bezocht. Bij
den deken Rzezniewski is eene huiszoeking gedaan om dé
volmacht van den pauselijken delegaat te vinden krachtens
welke de excommunicatie heeft plaats gehad.
De heer v. Gerlach is den 11wegens een door hem ge
schreven brochure tegen het burgerlijk huwelijkbij verstek
tot 200 th. boete of 6 weken gevangenisstraf veroordeeld.
Toen hij vernamdat eene vervolging tegen hem was in
gesteld had hij zijn ontslag genomen als voorzitter van het
hof van appèl te Maagdenburg.
iharingen. Hoezeer de duitsche bevolking te
de gevoeligheid der voormalige fransehe niet te
h onthouden heeft van eene openlijke viering van
i Sedan, heeft het gemeentebestuur op den derden
der begrafenis van den laatst.en in het hospitaal
fransehen soldaat der vroegere bezettinggeza-
;odsdienstoefening in de hoofdkerk bijgewoond
is een praehtigen krans van immortellen op het
doelden soldaat nedergelegd.
/aart te Verviers, op den 8 is gelukkig zonder
jingen afgeloopen waartoe hebben bijgedragen de
g eener aanzienlijke poiieiemaehteen mindere
n bedevaartgangers dan verwacht was (men be-
mtal op 12000), en beperking van het vertoon van
le. De bisschop van Luik, die de feestelijkheid
zond per telegraaf berichtdat hij door eene
ongesteldheid verhinderd wasde pontificale mis
n nuncius gecelebreerd. Toen de stoet bij de
jp het Eranciseanerplein terugkwam, werd hij met
g gefluit en geschreeuw en met anti-clerieaJe lie-
>et. De nuncius was bij zijne komst des ochtends
itgejouwd; waarschijnlijk daarom is het uitdeelen
gen van het balcon der kerk achterwege gebleven.
Bazaine heeft uit Luik een brief aan den uitgever
ork Herald geschreven ter rechtvaardiging van zijn
dj gispt de samenstelling van den krijgsraad, die
alken had moeten bestaan; bij wijt zijne rampen
andigheden en aan de regeering te Parijsdie den
dedan voortgezet heeft; en bij 'acht het zonderling
gsraad middel gevonden beeft om hem gelijktijdig
eelen en vrij te spreken. Hij bad tijdens zijn
gen Mac-Mahon evenveel kunnen aanvoeren als
aangevoerd is; hij prijst den heer Thiers, die,
omkeering van 24 Mei '73 het onrechtvaardig
rkomen zou Lebbenlaat zich ongunstig uit over
ce talenten van den hertog v. Aumale en vooral
rewerkers der September-omwentelingtegenover
■onen hij zijnen aan den Keizer gezworen eed ge
dachtig was en het belang des lands in het oog hield, omdat
noeb van Rusland noch van Italië eenige samenwerking te
wachten was met „mijnheer Gambetta en met de staatkun
dige straatjongens die te Tours gevestigd waren." De brief
is onderteekend„Maarschalk Bazaine.n
De markies s. Ripon, die achtereenvolgens in verschillende
liberale ministeriën vice-minister en minister van oorlog
vice-minister en minister voor Indie en voorzitter van den
Geheimen Raad geweest isheeft onverwachts het groot
meesterschap der engelsche vrijmetselarij nedergelegd met een
schrijvenwaarin hij zegt in de onmogelijkheid te zijnhet
langer te voeren. Het grootmeesterschap is thans den prins
