No. 44.
Zevenenzeventigste Jaargang.
1875.
ZON 1) A G
31 OCTOBER.
Groote Paardenmarkt te Alkmaar,
Groote Veemarkt
Geen Spoorweg naar Hoorn.
©fftctëcl (Bcbccltc
op Woensdag 1© November 1SÏ5.
op Woeniduf; IS November 18J5.
€i$Glcfccltjfï0cfic ficricïtfcn.
KïuftscSiEanrï.
BMnnenSand.
A L k
E
T
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avond te 7 uren. Prijs per kwartaal 0,03, franco per post f O,SO,
afzonderlijke nommers 3 Cents.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM*. COSTER ZOON.
De Advertentiën kosten van 1—5 regels f 0,75, voor elke regel meer 15
Centsgroote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in liet eerstvolgend noramer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennisdat, bij gelegenheid der
GROOTE VEEMARKT, op Maandag 1 November 1S75.
de gewone Maandagscke markt voor VETTE KAL
VEREN, SCHAPEN en VARKENS zal worden gehouden
op de Gedempte Nieuwesloot nabij de Kanaalkade.
Burgemeester en Tf ethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
22 Oct. 1875. De Secretaris
NUHOUT van der VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente
secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek
met de bijlagen van J. F. A. GRUITER, om vergunning
tot het oprigten eener Steenhouwerijin het perceel aan de
noordzijde van de Oudegracht, wijk A, n°. 491, en dat op
Dingsdag 9 November 1875 des namiddags 1 uur, ten
raadhuize gelegenheid wordt gegevenom tegen het oprig
ten dier iurigting bezwaren intebrengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
26 Oct. 1875. De Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
berinneren, dat, bet in de volgende week na afloop der groot e
veemarkt geoorloofd is de straten te schrobben.
Burgemeester en ff ethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
30 Oct. 1875. De Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
Melchert ZwtSA Volkert St.roo Cloeck, Jantje Camphuijsen.
Petrus Josephus van Dijk. Martinus de Geus. Pieter Kokkes,
Martha Prins, Catharina Reiselenberg. Jacoba Zwaan, worden
verzocht zich aantemelden ter gemeente-secretarie.
SOLLICITANTEN naar de betrekking van HELPSTER
bij het ONDERWIJS in de VROUWELIJKE HAND
WERKEN aan de Openbare Tusschenschoo!op f 40,—
jaarwedde, worden verzocht ziek vdór 31 October 1875 ter
gemeente-secretarie schriftelijk aantemelden.
P O L I C I E.
Ter terugbekoming aan liet Commissariaat van Polieie
voorhanden het navolgende gevondene, als: een zwarte koraal
met zilveren stifttwee zakken haver; acht zakken meel.
Verder zijn aldaar inlichtingen te bekomen omtrent een
gouden broche; een blikken bus met suikergoedeen patent-
potlood met beenen schafteen zwartbonte geiteen portemon-
naie met eenig geld en een parapluie.
In bet jaar 1577 hebben de „vroede mannen," die te Hoorn
op de regeeringskussens zatenbet besluit genomen om de
toegangen naar hunne markt gemakkelijk te maken voor de
„kuysluiden" van Schagen en de Langedijkenen daartoe
besloten sluizen te leggen in den Huigendijk. „Doek de
„Schout en Burgemeesters en Schepenen (van Alkmaar) be
ijverende der burgeren welzijnals het hunne begreepen
„ligt het nadeel, dat hun stadt daerdoor soude lijden, waerom
„zij den 14d!" September in eigener persoonenvergeselt van
„verscheidene burgers met vliegende vaeudels uacr die plaetse
„trokken daer 't hout reeds door de Hoornsche was opge
scheept, en verbranden hetzelve," zoo vertelt Boomkamp.
En nu zijn wij wijzerNu zoeken wij niet langer den bloei
van onze markten en van onzen handel in den ondergang
van andere steden en hare burgers. Na drie eeuwen hebben
wij veel geleerd. Thans weten ween zijn wij doordrongen
van de waarheid dat alle maatregelen zoogenaamd om de
markt te beschermenen de verbruikers te dwingen zich op
eene bepaalde plaats te voorzien zich zelf wreken door kwij
nend vertier en booge prijzen. Thans vermeerderen wij de
verkeersmiddelen, trekken harde wegen en spoorlijnen in alle
rigtingen over ons landschaffen accijnsen aflokken koopers
door gemakkelijke toegangen welingerigte markten en vrij
heid van handel. Wijeen oogenblik geduld doen wij
dat, of zeggen wij dat Staat het in onze geschriften en
ligt het op onze lippenof blijkt het uit onze daden Dat
is niet, geheel hetzelfde. Belijders met den monddie der
moderne verkeersvrij beid toejuichen, zijn wij overtuigden in
ons hart Er is reden om er aan te twijfelen. Wij trekken
niet meer uit met „borgemeest.eren" aan 't hoofd met, vlie
gende vaandels en brandtoortsen om Hoornsche ccmmunicatie-
sluizen te verbranden vooral niet sedert de politie aan der
gelijke heldendaden onoverkomelijke zwarigheden in den weg
legt. Maar.... misschien weet ge, waarom Hoorn, en zij
die voor speciaal Hoornsche belangen sympathie hadden, de
spoorwegverbinding tusscben Hoorn en Alkmaar zoo zeer
hebben tegengewerkt Die verbinding is er niet gekomen
het amendement Stieltjes de Bruyn Kopsdat ons in de
onmiddelijke nabijheid moest brengen van de stad aan de
Zuiderzeeheeft het lot gedeeld van de 23 andere amende
menten die de tweede Kamer, niettegenstaande zij de dood
straf heeft helpen afschaffen van 't leven beroofd heeften
wij mogen er dus nu als menschen die niets meer te hopen,
en niets meer te verliezen hebbenover spreken.
Heeft de geest van 1577 dit, lijntje niet, begraven? Be
wezen kan 't zeker nooit wordendat het verbrand is om
dezelfde reden als wijlen de sluizen in den Huigendijk maar
waarschijnlijk is het.
Van oudsher bestond er tusscben Hoorn en Alkmaar eene
verhouding, als die tusschen twee buren, die „heel goed met
elkaar" zijnmaar allebei in kaarsen en krenten doeneen
burger van Hoorn van ouder tot ouder bewaart in zijn hart
een half mythologische voorstellingwaarin ons rustig en kalm
stedeke de figuur heeft van een loerend roofdieraltijd' tuk
om klanten, die volgens de aardrijkskunde de Hoornsche win
kels moesten bezoeken binnen zjjne eigene muren te trekken
die voorstelling brengt hij zijne kinderen weêr bij, gelijk hij
ze overnam van zijne overgrootvaders, die sluizen bouwden.
Echter 't dient gezegdals de Alkmaarders in dit opzigt
beter zijn, zijn ze niet heel veel beter. Welnu, wat Ara-
sterdam en Rotterdam doen mag men der kleinere zusters
wel vergeven. Dezelfde weinig verkwikkelijke naijver, die
men bij de stad aan de Amstelen de stad aan de Maas
opmerktzal men wel door de vingers mogen zien bij de
stadjes aan de Zuiderzee en het Groot Noordhollandsch ka
naal. Maar de uitslag is niet dezelfde; als Amsterdam en
Rotterdam strijden om den voorrangkrijgen zij, omdat zij
groot zijn iedef waten wij, die klein zijn geen van heiden
wat. Ieder een waterweg ieder een spoorweg Dordrecht
Eist en AmersfoortNijmegen; op Ons wordt eveueens de
gelijkheid maar de minder aangename vorm van gelijkheid,
geen van beiden wat toegepast. Hoorn krijgt, ja de ver-
binding met de Zaanstreek, maar die was in elk geval tot
j stand gekomende gewenschte verbinding krijgen wij geen
van beiden. Hoorn komt niet, naar Medemblik en wij niet
naar Hoorn.
f Waren wij maar eendrachtig geweest,! T Was zoo'n mooi
lijntjeen 't kostte niet veel. Van de Noordhollandsclie
Staatslijn ongeveer ter hoogte van St. Pancras, naar de Hul
ken bezuiden Hoorn waar zij aan zou sluiten aan de j 1.
Dinsdag door de Tweede Kamer aangenomen lijn, bedraagt
de lengte op de kaart gemeten 12% kilometer. Laat ons
aannemen, dat iedere kilometer kost 140 duizend gulden,
dat eigenlijk voor een weg zonder beweegbare bruggen en
kunstwerken veel te boog is. Maar de grond in de Wester
kogge is zeer slap en de lengte zalwanneer de lijn door
bet terrein gedwongen eenige bogten maaktligt, iets langer
worden. Dan kost de verbinding 17 ton. Dat is nog vrij
ver van de 23 ton die de minister in de Kamer noemde
trouwens de beer Stieltjes beeft het opgemerkt,, het is ver
bazend hoe veel duurder een werk is als de regeering 't niet
wildan dat zelfde werkais zij 't wel wil. Voeg daar nu
bij 120 duizend gulden wor exploitatie-kapitaal, dan zoude
de lijn op moeten brengen 7300,per kilometer om vijf
procent van het, bestede kapitaal te leveren. Dit schijnt en
is veel. Maar de lijn Haar'ent-Uitgeest bragt in 1874 reeds
f 9649,en de lijn UitgeestAlkmaar f 6653,dus bijna
genoeg op. Voorzeker er zullen onder de lijnen die in de
nieuwe wet zijn opgenomen, velen zijnwier opbrengst min
der verzekerd is. Want 't zou meer dan een zuiver lokaal
lijntje geweest zijn meer dan een plaatsvervanger van de
diligencedie een paar maal daags naar Hoorn rijdt,. Deze
verbinding zoude alleen waarde gegeven hebben aan het ver
band tusschen de Friesche lijn, die in Stavoren, en de Noord-
hollandsche, die in Enkhuizen eindigt. Zal men het Friesche
veede boter en landbouwproducten rijden naar Amsterdam
over Purinerend en de Zaanom ze van daar naar Rotter
dam op de Engelsche boot, of later door het Noordzeekanaal
naar Londen te zenden? Misschien; maar welk een omweg,
als men ze langs de verworpen verbindingslijn in de helft,
korter tijd, en met veel minder kosten in Velzen en in Rot
terdam had kunnen krijgenEn met het oog op de concur
rentie die de haven van Harlingen aan de verzending over
Amsterdam of Rotterdam biedt, is eene betrekkelijk geringe
[\erhooging van transportkosten voldoende, om het geheele
ervoer uil.tesluiten. Vraagt nu, waarom wordt, die verbin-
l ding niet, gemaaktwaarom is het amendement, dat, baar in
de wet wilde brengenverworpendan geeft niemand ant
woord niemand kan antwoordenomdat de redenendie
uitgesproken zijn, vermoedelijk niet, alle redenen zijn. Maar
als rade» geoorloofd isda» treft het q»s dat de lijnen in
Vriesland, door stoomboot,en met Enkhuizen verbonden, met
de verbinding voedingslijnen zouden zijn geweest voor Rot-
teedam en zonder die, reizigers en goederen naar Amsterdam
zullen brengen, dan treft het ons, dat Hoorn en Alkmaar zich
door oude ijverzucht hebben doen besturen, dat Hoorn althans
de lijn niet gewild heeft; dan vermoeden wij, dat de kleine,
maar luidruchtige redenen er tegende zege hebben behaald
op de groote, maar bescheidener redenen er vóór. Er zijn al
heel wat goede en grootsche dingen in de wereld tegen ge
houden omdat de slechte en kleingeestige redenen zwaarder
gewogen hebbendan zij regt hadden te doen.
En nu beterschap beloven echt-nederlandsche putdem-
perijals 't kalfIs het werkelijk al verdronken zou
't nog niet mogelijk zijn bet dier van den dood te redden?
Als wij 't beproeven willen, dan kunnen wij weêr Alkmaarscli
belang op den voorgrond stellen, mits wij dan ook met eigene
krachten den weg leggen en het werk tot stand brengen
want te regt of te onregt, het, is nu eenmaal zoodat wij
sprekende van Alkmaarsche belangen oumiddelijk doen den
ken aan anderen daarmede in strijd. Slechts dan zal de
wetgevende magt terug willen komen op haar besluitde
provincie subsidieëren en het, groote publiek deelnemen wil
len als dat groote belang, dat niet Hoornsch en niet Alk-
maarschniet Rotterdamsck en niet Amsterdamschmaar
algemeen Nederlandsch isden aanleg vereischt. Zou 't
zoo moeijelijk zijn, dat aantet.oonenals iedereen zijn denk
beelden van 1577 bet zwijgen wilde opleggen?
HISbi Ss* sstf&SüEs* bb «9
l)e oommissieaan welke door den Rijks-kanselier het
onderzoek naar de wensclielijkhcid eener nieuwe expeditie
naar den Noordpool was opgedragenbeeft, zich op grond
van de opgedane ervaring bijna eenstemmig tegen liet voort
zetten der expedition verklaard; zij oordeelde liet, echter
wenschelijk om binnen de poolcirkelszoowel in het noor
den als in het zuiden, observatie-posten te vestigen.
De verslimmering in den gezondheidstoestand van prins
Bismarck, die hem belet, heeft naar Italië te gaan, was het,
op nieuw verschijnen der slapeloosheid waardoor hij reeds
zoo dikwijls gekweld is. De krachtigste inspuitingen van
morphine zijn nauwelijks in staat, hem de noodige rust, te
verschaffen.
De Bondsraad heeft, den 22 in plenaire zitting de wets
ontwerpen ter invoering van eene Beursbelasting en ter ver
hooging van de bierbelasting aangenomen. Zij zullen nu
naar den Rijksdag worden gezonden.
Naar men verneemt is een bij den Rijksdag in te dienen
wetsontwerp in bewerking, betreffende het houden van pro-
cessiën en bedevaarten buiten de kerken.
Rijksdag. De zitting is den 27 door den lieer Delbriok
namens den Keizer geopend. In de door hem voorgelezen
troonrede wordt uitvoerig betoogddat de tegenwoordige
stilstand in den handel, dien de regeering niet, kan verhel
pen, in elk geval niet aan onzekerheid in de politieke betrek
kingen kan worden toegeschrevenvermits sedert verleden
jaar het duurzaam behoud des vredes, naar mensohelijkebe
rekening, meer verzekerd is, dan ooit in de twintig jaren
vóór de vestiging van het Duitscbe Rijk het geval was. On
der de waarborgen voor het behoud van den vrede noemt de
troonrede ook de hartelijke ontvangst, welke den Keizer van
de zijde des Konings en der bevolking van Italië is ten deel
gevallen. De Rijksdag zal zich in deze zitting minder
met nieuwe wetten, dan wel met de aanvulling en verbetering
van bestaande hebben bezig te houden. Onder de opgenoem
de komen voor eene tot verhooging der bierbelasting en eene
tot invoering van eene zegelbelasting op beurstransactiën en
effectenter dekking van het tekort op de Rijks begrooting.
Pruisen. Door de overheid van Berlijn isin naam van
de bevolking dier hoofdstadden burgemeester van Milaan,
graaf Bellenzaghibij telegram dank gezegd voor de schit
terende en hartelijke ontvangst den Keizer bereid als een
teeken van do duurzame, tusschen de twee natiën en Vor
sten bestaande vriendschap. In zijn antwoord heeft de bur
gemeester verklaarddat die ontvangst de uiting was van
de bewonderingdoor Italië voor Duitschland gekoesterd.
Den groet der stad Berlijn noemde hij een pand der be
stendige eensgezindheid tusschen beide Staten.
Do minis'er van binn. zaken heeft aan een in Noord-
Duitschland reizend beiersch tooneelgezelsehapdal passie-
spelen vertoont,verboden zoodanige voorstellingen te geven,
omdat „zij bij een groot gedeelte der bevolking aanstoot
zouden geven en het godsdienstig gevoel van velen kwetsen."
In het, ministerie van eeredienst wordt, eene algemeene
regeling van liet godsdienstonderwijs in de lagere scholen
voorbereid, vooral met het oog op het, geven van dit, onderwijs
aan catliolieke kinderen door de geestelijken zeiven. De re-
geering verlangt, dat dit onderwijs, even als in alle andere
leervakken dor lagere scholenalleen gegeven zal worden op
last van den Staat, en door zulke personendie de Staat
daartoe bevoegd acht.
De liberalen begroeten den uitslag der verkiezingen voor
den Landdag in Holienzollern liet, stamland des duitschen
Keizersmet vreugde als de eerste overwinning hunner
partij in eene catliolieke pruisiseke provincie.
De Keizer is den 25 te Berlijn teruggekeerd.
Het monument, op het, Dönhofsplein te Berlijn voor den
pruisischen staatsman Stein is den 26, den 75sten verjaardag
van den voorzitter der commissie, graaf Moltkeplechtig
onthuldin tegenwoordigheid van den kroonprins [die den
te Betze» verkouden geworden Keizer vertegenwoordigde]
de prinsen, de ministers en verdere autoriteiten en eene on
afzienbare volksmenigte. De Afgevaardigde dr. Gneist hield
de feestrede. Het, gedenkteeken bestaat in een standbeeld
van v. Steinop een voetstuk met 4 levensgroote beelden
voorstellende de vaderlandsliefde, de veerkracht, de oprecht
heid en de vroomheid.
In het 6e. kiesdistrict, der provincie Posen hebben nieuwe
verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden plaats ge
vonden. Herkozen zijn de aftredende leden2 leden der
poolsehe fractie en 1 iid der centrumspartij, maar met slechts
2 en 5 st. meerderheid; zij verkregen 251 en 252 st. tegen
249 en 247 die op de tegenover ben staande vrij-conserva-
tieve en nationaal-liberale caudidat.en werden uitgebracht.
Beieren. De bisschop van Regensburg heeft den minis
ter van eeredienst opgeëischt, om zijne beschuldiging in te
trekken of te bewijzen dat de bisschop bij de verkiezingen
de geheime instructie aan zijne geestelijkheid gezonden heeft,
waarvan de minister bij de discussiën over liet adres in de
Kamer gewaagd bad. De bisschop beweert, dat, hij aan
geen enkelen geestelijke in zijne dioeeese andere instructiën
gegeven heeft dan in zijn openbaar gemaakten herderlijken
brief van 2 Juli j.l. vervat zijn.
In zijn openbaar gemaakt antwoord hierop houdt de mi
nister van eeredienst de juistheid zijner in de Kamer gedane
opgaven staande evenwel zonder zijnen zegsman te noemen;
hij wijst echter op de vergaderingenna de aanschrijving^
van den bisschop door de geestelijken zijner diocees gehou
den en beroept zich op enkele geestelijken als getuigen
om te bewijzen dat de bisschop zieli wei degelijk aan eene
ongepaste inmenging in de verkiezingen schuldig gemaakt
heeft,.
Het schrijven des Konings, waarin Z. M. verzekert, dat
liet tegenwoordige ministerie zijn onbepaald vertrouwen ge
niet zal in alle gemeenten des Rijks bekend gemaakt, worden.
De Koning heeft voor de hem bij zijne aankomst. teMuu-
elien toegedachte ovatie bedankt. Aldaar wordt oji onder
scheidene plaatsen druk gsteekend op een adres waarin Z M.
dank wordt betuigd wegens zijn ten aanzien van het. minis
terie genomen besluit,. Ook uit vele andere plaatsen zijn
dergelijke adressen aan den Koning gezonden.
De pastoor van een der catliolieke gemeenten is tot 60
mark boete veroordeeld, omdat hij zijnen knecht van tooverij
beschuldigd had en niemand dien ten gevolge met dezen
man iets meer te maken wilde hebben.
De prinses van Saksen-Meiningen is den 26 uit de resi
dentie naar Duitschland teruggekeerd.
Staten-Generaal. Bij de 2'. Kamer is ingekomen een
wetsontwerp strekkende om als bijdrage tot dekking van
de voltooiing van het vestingstelsel dienst 1876, toe te
staan eene uit,keering van 5 miljoen uit de nader bij de wet
vast t.e stellen saldo's der indisolie diensten van 1867 en 1872.
Door 56 firma's te Amsterdam is aan de Kamer een adres
gezonden waarin zij te kennen gevende, „dat, ten gevolge
van de verbazend snelle daling binnen korten tijd na de uit
gifte van de obligat.iën der jongst gesloten americaansclie
spoorwegleeningen ons nationaal vermogen een zwaar en zeer
gevoelig verlies beeft geleden" de Kamer verzoeken een
onderzoek te willen doen instellen naar de oorzaken der ge
noemde daling en tevens, zoo mogelijk, op het voetspoor van
het britsche Parlementde middelen te willen beramendie
dergelijke rampen in de toekomst zullen onmogelijk maken.
De commissiebelast met, het. onderzoek der regeerings-
inliclitingen op de adressen uit Rotterdam omtrent de over
eenkomst gesloten met de Ned. Rijnspoorweg-maatschappij
betreffende de aansluiting te Rotterdam is niet tot, overeen
stemming kunnen geraken omtrent het nemen van eene con
clusie. De meerderheid stelt voor1°. den minister dank te
zeggen voor de verstrekte inlichtingen; 2°. te verklaren, dat
door de overeenkomst van 29 Juni/5 Juli, tusscben de mi
nisters van binnenlandscbe zaken en van financiën met de Ned.
lüjnspoorweg-maatschappij gesloten, liet, algemeen belang niet
behoorlijk is behartigd. De minderheid [waarmede het Hlb.,
dat van zijne vroegere ongunstige meening veelszins is terug
gekomen, instemt] stelt voor1°. evenzoo dank te betuigen
voor de gegeven -inlichtingen2°. als haar gevoelen uit te
drukkendat.na al bet vroeger gebeurde „het verkieslijker
ware geweest, als de overeenkomst, ware aangegaan onder
voorbehoud van goedkeuring door de Staten-Generaal".
Omtrent het, wetsontwerp tot herziening der kiestabel [vor
ming van 3 nieuwe districten: ApeldoornLoenen en Bergen
op Zoom] stelt de commissie van rapporteurs voor, een dis
triet Woerden in plaats van Loenen te vormen.
Den 26 is het tot eene stemming gekomen over de in bet
ontwerp tot aanleg van spoorwege.n voorgedragen lijnen en
de daarop ingediende amendementen. Al de door de regee
ring beraamde lijnen zijn goedgekeurd, met deze wijzigingen:
dat de lijn Amersfoort,Nijmegen gericht wordt over Rhcnen
in plaats van over Wageningen (amendement-Heydenrijck, 46
tegen 27 st.)dat de lijn Breda—Bosch wordt, Zwaluwe-
Bosch (smendement-s. Wassenaar, 51 tegen 22 st.) en dat
de lijn Schiedam of RotterdamVlaardingenMaassluis
wordt doorgetrokken tot den Hoek van Holland (amende
ment der commissie van rapporteurs, 42 tegen 31 st.). Alle
overige amendementen zijn verworpen. Het gewijzigd art. 1
werd aangenomen met 68 tegen 5 cn den 27 het. geheele
wetsontwerp met 65 tegen 7 st. Aan 8 der in art. 1 ge
noemde lijnen zal zooveel mogelijk gelijktijdig worden be
gonnen en aan de negende, Groningen-Delfzijl, wanneer da
r coucessie, in 1873 aan de heeren v. Heemstra, Kuinders en
j Docen voor den aanleg van buurtspoorwegen in Groningen
verleend mocht komen te vervallen. De Kamer heeft, daarna
nog eenige wetsontwerpen aangenomen en is vervolgens op
reces gescheiden.
FlNANClëN. De gemeenteraad van Amsterdam heeft den
27, op voorstel van mr. A. S. v. Nieropbesloten, uit de
nog voorhanden zijnde kasgelden der leening van 1874 op 1
Jan. 1877 in eens af te lossen het nog verschuldigde de 5 p.cts.
leeningen van 1867 en 1871, per resto bijna 6 miljoen fcg<
y
„-'I A,