m
No. 8,
Aehtënzeventigsie Jaargang.
3 870
Z O Ni A G
F E13 li I V R 1
(SH'fieiëeï (*icbccl<c
Schuldvortlfriii^pn (en Saste
van het SSfik.
Bismarck over de dagbladen en
den algemeenen toestand.
den 17 Februari 1876, A. MACLAINE PONT.
v^lckclijkscfic Berichten.
üuitscialasMi
Ilelgle.
4
I)
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avoud te 7 uren. Prijs per kwartaal O, GS, franco per post f 0S O
afzonderlijke nommers Cents.
Sneven franco aan de Uitgevers 1IERM'. COSTElt ZOON.
Bij deze Courant behoort een bijblad.
Dc COMMISSARIS des KONINGS in AOORDHOLLAB O
herinnert alle autoriteitenen een ieder die daarbij belang
heeft, aan de bepalingen der wet van den 8 November 1815
(Staatsblad No. 51), en aan den inhoud van art. 29 der wet
van den 5 October 1841 (Staatsblad No. 40), betreflende de
vereffening van schuldvorderingen ten laste van het Rijk,
met aanmaning om zoodanige schuldvorderingen zoo spoedig
mogelijk, immers vóór den eerden Juli aanstaande in te dienen,
aangezien aan die wetsbepalingenzoo nu als in het vervolg
stiptelijk de hand zal worden gehouden.
Haarlemden 1 Februari 1870.
De Commissaris des K onings voornoemd
RÖElt.
GEDEPUTEERDE STATEN der provincie Noordholland,
Gelet op art. 15 der wet van 7 April 1869 (Stbl. u». 57).
betreffende de maten, gewigten en weegwerktuigen, waarvan
de gewijzigde tekst is bekend gemaakt bij Koninklijk besluit
van -29 November 1874 (Stbl. n». 148);
Gelet op het Koninklijk besluit van 9 December 1875
(Stbl. n°. 289), waarbij onder anderen is bepaald dat in het
jaar 1876 aan den herijk, bedoeld in art. 15. litt. a der ge
noemde wet, zijn onderworpen; de lengtematen, de inhouds
maten voor natte waren en de gewigtenen voorts dat die
herijk zal geschieden binnen het tijdvak dat aanvangt op 1
Januarij en eindigt op 1 September van dat jaar; C
Gelet op hunne besluiten van 29 December 1875 n°. 53
(Prov. blad n°. 116) en van 5 Januarij 1876 n°. 10 (Prov.
blad n°. 3), bij welke besluiten onder anderen de plaatsen en
de tijdstippen zijn bepaaldwaarop de herijk zal plaats heb
ben voor de gemeenten ZandooortBloemendaal, Zijpe, Anna
Paulowna en W leringen;
Overwegende dat tegen de bepaling der plaatsen voor den
herijk voor de gemeenten Zandooort en Anna Paulowna be
zwaren zijn ingebragt;
Gelezen de ter zake ingewonnen berigten van de IJkers,
chefs van dienstte Haarlem en te Hoorn
Hebben goedgevonden
I. met wijziging in zoo verre van hunne aangehaalde be
sluiten van 29 December 1875 n°. 53 (Prov blad n". 116)
en van 5 Januarij 1876 n°. 10 (Prov. blad n°. 3), te bepalen
dat de herijk zal plaats hebben:
in de gemeente Haarlemmede voor de ingezetenen van
Schoten en van Zandvoort (welke gemeenten met Haarlem voor
den herijk worden zamengevoegd), van 7 Eebruarij tot en met
21 Ma.rtop alle werkdagen, behalve des Zatu'rdags, van
des vooimiddags 9 tot des namiddags 3 ureen welvoor
de gewigten voor fijnere wegingen: van 7 tot en met II Ee
bruarij voor de gewigten bestemd voor gewoon gebruikvan
14 Eebruarij tot en met 10 Maart, voor de lengtematen en
voor de inhoudsmaten voor natte waren: van 13 tot en met.
21 Maart
in de gemeente Bloemendaal: op 13 Julijvan des voor-
middags 9 tot des namiddags 1 ure
in de gemeente Zijpeen wel te Schagerbrugmede voor
de ingezetenen van Petten, Wieringerwaard en Callanlsoog
(welke gemeenten met Zijpe voor den herijk worden zamen
gevoegd): op 3 April, des namiddags van 2 tot, 5 urevoor
de bewoners van het dorp Burgerbrugop 4 April, des
voormiddags van 8 tot 12 ure, voor de ingezetenen der ge
meente Petten en voor de bewoners van het dorp St. Maar
"'T -
De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor elke regel meer 15
Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing ia het eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR herin
nert de belanngkebbende lotelingen dat hij op V r ij d a g
25 Februari e.k. des avonds ten 6 ure ten raadhuize dezer
gemeente, zitting zal houden tot het ontvangen der getuigen,
die de certificaten voor broederdienst en e enigen
zoon zullen onderteekenen voor zooverre de belanghebbende
lotelingenhet opmaken van die stukken ter gemeente-secretarie
hebben aangevraagd. Dc Burgemeester voornoemd
Alkmaar, 16 Februari 1876. A. MACLAINE PONT.
NICOLAAS LINDEBOOM en PIETERTJE BAKKER,
worden verzocht zich aan te melden ter gemeente-secretarie.
P O L I C 1 E.
Ter terugbekoming aan het Commissariaat van Polieie
voorhanden het navolgende gevondene, als: een sleuteleen
vrouwenzak met zakdoek en eenig geld; een zweep en een pakkist.
Verder zijn aldaar inlichtingen te bekomen omtrent een
zweep; een medaljon; een duimstok; een ierschepper en een
kinderwantje.
De Duitsche Rijkskanselier heeft de gewoonte van tijd tot
tijd de gelegenheid aan te grijpen om op zijn eigenaardige
korte en bondige manier het een en ander te zeggen dat
hem van t hart moet. Voor weinige dagen voerde hij het
woord bij de behandeling van de wetsvoordracht tegen het
verspreiden van valsche geruchten door de dagbladen. Dat
de voorgestelde strafbepalingen niet zouden worden aange
nomen was bekenddaartoe heeft von Bismarck dan ook
geen poging gewaagd; hij wilde alleen wijzen op het kwaad
dat door het verspreiden van verzinsels en scheeve voor
stellingen wordt veroorzaakt. Niets schijnt in dit opzicht
meer in den smaak te vallen dan het verdichten en versprei
den van oorlogsgeruchten. En niets schijnt bij het publiek
gemakkelijker ingang te vinden dan voorspellingen van een
j vredebreuk. Zoo worden de gemoederen verontrustver-
i dwijnt het vertrouwenwordt de ondernemingsgeest uitge-
bluseht, en kwijnen handel en nijverheid. Er schijnen in-
derdaad altijd personen te bestaan met een buitengewoon
scherp gehoor gezegend en met een paar oogen begiftigd
waarvoor de dikste muren doorschijnend worden; personen,
die aan alle deuren schijnen te luisteren en om alle hoeken
te gluren zonder dat ze betrapt worden, 't Is of zij den ring
van Gyges of den onzichtbanrmakenden helm hebben terug
gevonden. Ze weten ons te vertellen wat de beheerscbers der
machtigste staten en de invloedrijkste staatslieden in ver-
ti ouwen met elkander bespreken niet aiieen maar, naar bet
schijnt, ook wat Koningen en Keizers, ministers en gezanten
hardop droomen ol in nun biunenste overleggen. Mogelijk
houden ze bulderende alleenspraken op de manier der oude
tooneelhelden. Te recht wees Bismarck er op, hoe dwaas
het isaan die verzinsels geloof te slaan.
Die dwaasheid wordt te grooter, wanneer, zoo als gewoon-
hjk geschiedt, de inlichtingen omtrent de plannen der mogend
heden niet worden medegedeeld als toevallig aan het licht
tensbrug, en des namiddags van 1 tot 4 ure, voor de bewo- &ekomel1maar als opzettelijk geopenbaard. De „officieuse"
ners van het dorp 't Zand; op 5 April, van des voormiddags 8 berioilten spelen de hoofdrol. Belaehlijk is het inderdaad
tot des namiddags 2 ure, voor de ingezetenen der gemeente te denken, dat een regeering, een vorst of een staatsman die
fVienngerwaard en voor de bewoners van het dorp Oude oorlog wensckt, zal beginnen met de tegenpartij door oor-
Sluis-, op 6 April, van des voormiddags 8 tot des namiddass j f., c tcfeeuparuj uoor oor-
n>"viLiLio mu act uurp uuae
Sluisop 6 April, van des voormiddags 8 tot des namiddags
1 urevoor de ingezetenen der gemeente Callanlsoog en voor
de bewoners van het dorp Schagerbrug
in de gemeente Anna Paulowna: op 14 Jnlij, des namid
dags van 12 tot 3 ure;
in de gemeente Wleringenop 15 Julij des voormidda°'s
van 7 tot 12 ure;
II. de besturen der hiervoren genoemde gemeenten, onder
kerinneiingvoor zooveel noodig, aan de circulaire van
10 Januarij 1872, n°. 66 (Prov. blad n°. 9), uit te noodigen,
logzucktige dagblad-artikels op te schrikken en wakker te
maken. „Zeer zeker zei von Bismarck te recht, „kan men
hem niet verdenken van oorlog te willen, van brand te stick,
tendie het eerst brand roept. Indien inderdaad een mi
nister gevonden werd die tot oorlog drijven wildezou hij
het vermoedelijk wel anders aanleggen, dan eerst alarm te slaan
in de dagbladen.
Maar wórden die valsche berichten dan eenvoudig verzonnen
hunne ingezetenen met hef bepaalde sub T^oV^^ij u-"""* eenvoudig verzonnen
hunne gemeenten betreft, bekend te maken, en er voor te j WIjze Viltl tijdverdrijfIn de eerste plaats hebben correspon-
zorgen dat de belanghebbenden aan het. tijdstip van den herijk denteQ en berichtgevers natuurlijk gaarne i
tijdig worden herinnerd, opdat zij aan hunne verpligtingen boe belangrijker de inhoud van hun briei
'liik Iriinnan *ml r] r\an t
behoorlijk kunnen voldoen.
Gegeven te Haarlem, den 2d™ Februarij Ï876.
Gedeputeerde Staten voornoemd
R E l LVoorzitter.
II. J a c o b i, Griffier.
kennisgeving.
Hot HOOED van het Plaatselijk Bestuur te ALKMAAR
rpnrri nn mvinrJ mn 7 Ji. i c n -
iets te schrijven; en
'ieven en telegrammen
is, hoe beier natuurlijk. Tijd tot onderzoek is er niet, want
het is van belang dat de berichtgever alle anderen vóór is
Dat onderzoek kan later even goed worden ingesteldmaar
voor het oogenblik is dit van het, grootste gewicht, dat het
bericht wordt verzonden. En de dagbladen, evenzeer be
vreesd dat hun concurrenten het belangrijk nieu ws een dag
brengt, op grond van MtïdeV'wet'van22*Mei DktfStaTts- n"?'mefedeelen' baasten zich om het, te plaatsen-
blad n°. 22) bij deze ter kennis van de ingezetenen der ge- I ls s WRnlleer er bygevoegd wordtdat be4
meente, dat het halt'.jaarsch kohier voor de belasting op liet per. j „allezins bevestiging behoeft." Zoo wil liet het groote pu-
soneel No. 6, over de dienst 1875/76, op den 16 Februari 1876, j bliek. Op het beoordeelenhet met elkander in verband
door den Heer Provincialen Inspecteur der direeie heLvtin i i veroana
gen in Noordholland executoir verklaard, op lieden aan den i Tuf"!] v'erfelyken he' aan elk!llld(;r toetsen van de ver
Heer Ontvanger der Rijks directe belastingen binnen deze so!'lUende berichten stelt het geen uriisdaarmee knurft
gemeente ter invordering is overgegeven
Ieder ingezeten, die daarbij belang heeft, wordt vermaand,
op de voldoening van zijnen aanslag behoorlijk acht te geven,'
ten einde alle geregtelijke vervolgingen, welke uit nalatigheid
zouden vóortvloeijente voorkomen.
Alkmaar, liet Hoofd van het Bestuur voorn
schillende berichten stelt het, geen prijsdaarmee houdt het
j zich met opde eerste te zijn die een belangrijke, een ver
ontrustende tijding verneemt en vertellen kan, dat is de zaak.
Eu daarmee is de rekening gemaakt van hen die ze noodig
hebben voor hun beursspeeulatiën. Verlangen zij een daling,
een verontrustend bericht omtrent oorlogstoerustingen hier,
verwikkelingen daar, omtrent een geheimzinnige vertrouwelijke
kennisgeving van dezen diplomaat of een officieuse mededee-
ling van gene minister is voldoende. Wanneer later de
ongegrondheid van de tijding blijkt, zal de rijzing van zelve
volgen. En zoo wordt het vertrouwen ondermijnd en de on
dernemingsgeest gedood. De woorden van von Bismarck tot
waarschuwing tegen deze beursspeculanten zijn dan ook maar
al te zeer verdienden nu de strafbepalingen tegen het ver
spreiden van valsche berichten niet tot, stand komen, schijnt
de Duitsche regeering zelve het publiek beter te willen in
lichten. In haar officieel blad noemt zij zonder omslag het
agentschap Havas een inrichting waarin elke die een daling
der fondsen verlangt, een gewillig werktuig vindt.
Maar is er dan inderdaad geen reden om zich te veront
rusten Heeft dan de ondervinding in de laatste oorlogen
niet duidelijk genoeg gesproken Ongetwijfeld. Op een
eeuwigen vrede raag vooreerst nog niet gerekend worden.
Maar het merkwaardige van de zaak is, dat men ondanks
al zijn onrustige waakzaamheid en al zijn angstvallige op
merkzaamheid in weerwil van alle officieuse mededeelingen
nog altijd door den oorlog is verrast. De oorlog brak uit
ja maar toch nog onverwacht, juist als men er het minst aan
dacht, en de aanleiding was geheel anders dan men had
kunnen vermoeden. Het gaat er mee als met liet zoeken
naar den schuldige aan een misdaad op vermoedens. Door
zijn achterdocht geraakt men op den verkeerden weg, ziet
men in de verkeerde ricfitingen men merkt de aanwijzin
gen niet op die voor de voeten liggen. In plaats dus van
ons voor te lichten, brengen al deze officieuse mededeelingen
ons op een dwaalweg.
En toch hebben ook de regeeringen, die thans haar waar
schuwende stem laten booren groote schuld. Von Bismarck
erkende het. Geen regeering kan onverschillig zijn omtrent
den steun der dagbladen. Soms komt het wenschelijk voor
ook haar gevoelen eens te doen kennen, en gaarne maakt zij
daarom gebruik van de gelegenheid om in een bevriend blad
over eenige ruimte t.e mogen beschikken. Zoo ontstaan de
officieuse mededeelingen. Ongelukkig echter worden deze
mededeelingen met dezelfde letter gedrukt als al het andere.
De regeering wii dan ook niet voor den zegsman worden
gehoudende bron waaraan het bericht is ontleent
mag wel vermoeddoch niet met zekerheid gekend wor
den, en daarom juist moet zooveel mogelijk het officieuse
met, het niet officieuse dooreengemengd worden. Maar nu
weet het publiek ook niet meer te onderscheidenwat van
de regeering is en waar de redactie haar eigen meening zegt.
Men begint den geheelen inhoud van het blad te beschouwen
als door den minister zeiven in de pen gegevenof althans
als onder zijn oog geschreven. Daarin ligt een gevaar, zei
von Bismarcken dit heeft allengs de overtuiging doen rij
pen dat het verkieslijk is zich van alle mededeelingen en
eigen beschouwingen te onthouden. Wij gelooven dat de
minister volkomen gelijk heeftvoor zoover de officieuse
mededeelingen betrelt. Veel goed zou echter een regeering
kunnen .doendoor de zakendie zij met zekerheid kan we
ten wanneer geen geheimhouding noodig isniet op offici
euse, maar op officieele wijze mede te deelen.
Dat de oorlogzuchtige berichten en stekelige beschouwin
gen over de zaken van andere mogendheden in de dagbladen
wel de gemoederen verontrusten en krediet en handel schaden,
maar overigens op den gang der gebeurtenissen op het lot
van vrede of oorlog zonder invloed blijven, zooals von Bis
marck verzekerdekan wel ais zeker worden aangenomen.
Hoe onaangenaam enkele Duitsche bladen zich dan ook soms
over Nederland mogen uitlaten, van meer belang dan al die
weinig vriendschappelijke artikelen is de uitdrukkelijke ver
klaring van den Rijkskanselier, dat onze Staat, met het Duit
scke Rijk op zeer vriendschappelijken voet staat en door we"
derzijdsche vriendschappelijke gezindheid is beschermd. Ons
verbaast die veiklaring niet, daar wij altijd overtuigd zijn
geweestdat het, belang van Duitscbland zelf die goede ver
standhouding medebracht, en zijn regeering inderdaad wel
de meest avontuurlijke en gewaagde politiek zou volgen en
het haar terecht toegeschreven gezond verstand j uist besef
van den toestand en verstandig beleid geheel zou verlooche
nen wanneer zij ten onzen opzichte vijandige bedoelingen
had. Maar niet alleen tegenover onstegenover geheel
Europa is DuitschJand volgens von Bismarck vredelievend
gezind. „Wij hebben niets te veroveren", zeide hij; „Wij
kunnen niets winnen wij zijn tevreden met hetgeen wij be
zitten en het is laster, wanneer men ons beschuldigt van
zucht tot verovering, tot verdere uitbreiding van gebied."
Wij gelooven he! gaarne. Dnitschland kan zich in de poliiieke
wereld onder de satisfedts rangschikken. Zoo is ook in de
burgermaatschappij de welgestelde, de rijkbedeclde in den
regel met de bestaande orde van zaken tevreden; hij voor
zich all,hans wii een ander geen schade dien mits men hem
maar het zijne iaat. De vraag is echter, of die ander ook
zoo tevreden, en ol zijn aandeel niet wat heel schraal is. Wij
zijn tevreden met hetgeen wij bezitten en wenschen geen oor-
ogzegt van Bismarck. Nog eens, wij gelooven het gaarne,
gij kunt tevreden zijn. Wij zijn overtuigd dat gij geen nieuwen
oorlog zoektmaar wij hebben ons wel eens niet zonder be
zorgdheid afgevraagdof gij een ander niet wat te veel hebt
afgenomen om te mogen vertrouwen dat hij ook altijd zoo
tevreden zal zijn altijd ook na jarenals hij misschien
krachtiger zal zijn en rijker in vriendenen als de omstan
digheden en de onderlinge verhoudingen tussehen Europee-
sche Staten ook misschien anders zullen wezen dan thans.
■i -i mi L
Bij den Bondsraad is een voorstel van den Rijks-kanseiier
ingekomen om met Oostenrijk-Hongarije onderhandelingen
aan te knoopen voor eene overeenkomst, ten doel hebbende
over en weder geene naturalisatie te verleenen aan hen die
met bewijzen hunnen dienstplicht in hun vaderland volbracht
te hebben.
Hmmdaq. Bij de tweede lezing van het wetsontwerp be
treffende het vervoer en den arbeid van inlandsche werklieden
uit Polynesie heeft de regeering verklaard dit wetsontwerp
m te trekken.
Den 10 is de wet tot aanvulling van het strafwetboek bij
derde lezing met eene groote meerderheid aangenomen. Tegen
stemden de fortschriltspartijhet centrum en de sociaal-de
mocraten. Het kansel-artikelwaarvan de verscherping hij
tweede lezing verworpen was, is met 173 tegen 162 st. weder
in de wet opgenomen maar volgens het voorstel van den
heer Vólk geamendeerd. De Duchesne- en Arnim-artikelen
zijn volgens de amendementen van den Afgevaardigde Mar-
quardsen, de overige artikelen overeenkomstig de besluiten
der tweede lezing goedgekeurd. Prins Bismarck heeft na de
afhandeling van deze wet den Rijksdag gesloten.
Pruisen. Met Huis van Afgevaardigden heeft den 14
zijne beraadslagingen hervat.
De Kamer van Afgevaardigden heeft den II de eerste 5
artikelen der suikerwet onveranderd aangenomen. Alle voor
gestelde amendementen werden verworpen, o.a. dat van den
heer le Hardy de Beaulieuom met 1 Jan. 1878 den suiker
accijns te doen vervallen, en dat der centrale sectie om de
rechten reeds terstond met de helft te verminderen.
De rechtbank te Brussel heeft, een vonnis geveld, waarbij
het in Engeland gesloten huwelijk van een priester ook in
Belgie ten aanzien van de burgerlijke gevolgen geldig is
verklaard.
Uit eea nader onderzoek is gebleken, dat het in een stoom-
schip (de Vaderland, van de Red Stc/r Line), 2 dagen na liet
vertrekin de steenkolen gevonden kruit bestond in een pak
van ongeveer 4 kilogewikkeld in een zijden doek en van
eene lont voorzien.
Den 13 heeft te Meehelen eene algemeene bijeenkomst van
r. catholieken uit alle oorden des lands plaats gehad. De
optocht van de spoorwegstation naar de vergaderplaats be
stond, volgens het Journal de Bruxellesuit J2000, volgens
den antwerpsehen Précurseur uit eenige honderden personen.
De vergadering begon met de aanbieding van ruikers aan de
in October gekozen raadsleden. Daarna voerden het woord
de heer Fris voorzitter der regelings-commissie, het Senaats-
lid bn. d'Anetha/ibeide uit naam der nieuwe raadsleden be-
ant woord door den heer de Kerckhoveen voorts een paar
andere^ redenaars. Later werd, onder voorzitting van den
heer d'Anethan, een banket van 450 couverts gehouden. Toen
de gasten van tafel kwamen en weder naar de station ver
trokken zijn er hevige tooneelen voorgevallen. Volgens den
Précurseur riepen de opgewonden feestgenooten „weg met
de geuzen en lieten de priesters hunne seminaristen dien
kreet aanheffenen beantwoordde de menigte zulks met liet
zingen van het Geuzenlied. Volgens lietJounal de Bruxelles
werden de feestgenooten grovelijk beleedigd en met stoksla
gen begroet. Hoe het zij, er ontstond een algemeen gevecht,
waaraan door de polieie en de gensdarmerie met moeite een
einde werd gemaakt.
Den 15 heeft in de Kamer de lieer Wasseigeeen lid der
rechterzijde en een der deelnemers aan de manifestatie te
Meehelen de regeering over de voorgevallen oneerepeldhe-
den geïnterpelleerd en strenge straf voor de schuldigen ge-
eischt. alsook een onderzoek naar het gedrag van het hoofd
der mechelsche polieie en den stationschef. In kleine groe
pen met zijne vrienden naar de station gaande, waren zij
door eene in het duister schuilende menigte, nadat zij de
vraag beantwoord hadden of zij catholieken dan wel libera
len waren, met, stokslagen begroet; zelfs was een jongman
door een dolksteek getroffen. De minister Delcour 'ant
woordde, dat de regeering zich de zaak aangetrokken en
reeds een onderzoek ingesteld had. De heer Pirmezvan
de linkerzijde keurde het onderzoek goedmaar drong er
op aandat het onpartijdig en zonder vooroordeel zou
geschieden. Eene catholieke vereeniging had ie Meehelen
aangekomen honende kreten voor het huis des burgemees-
teis aangeheven. De heer Kervyn lie! zich in gelijken geest
ais de heer Wasseige uit en verklaarde o.a., dat de lieer de
Buisseret 3 dolksteken had ontvangen. Het, omwerp be
treffende de internationale suikerconventie werd met 64 te
gen 23 st. aangenomen na verwerping met 44 tegen 42 st
van een amendement der centrale sectie, strekkende om
art. 5, hetwelk het minimum der ontvangsten in de 3 maan
den op 1% miljoen fr. stelt, te doen vervallen.
Vervolg der Builen!andsche Berichten in het Bijblad.
lëinm'Kiiiiicl.
De heer BurgersPresident der Zuid-Africaanscke Repu
bliek, heeft den 14 een bezoek gebracht aan het graf van