Aehlëiizeveuiigsle Jaargang.
J 876.
ZONDAG
Groote Koemarkten te Alkmaar,
Groote Paardenmarkt,
Oorlog ol' Wapenstilstand?
No. 43.
22 OCTOBER.
©fftctcel CScbeclte.
Maandag 6 November 1876.
Woensdag 22
Woensdag 8 November 1876.
REKENINGEN wegens leverantiën
voor de Volksspelen worden vóór 1 No
vember ingewacht ter gemeente-secre-
tarie.
SOsrfedij&schc Bcvidttcn
EÜSissB'ieiilajidL
II A A
C
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avond te 7 uren. Prijs per kwartaal O,SS, franco per post f O,SO,
afzonderlijke nommers 5 Cents.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM». COSTER ZOON.
De Advertentiën kosten van 15 regels 0,75, voor elke regel meer 15
Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
Bij deze Courant hehoorl een Bijblad,
bevattende Wekelijlesche Berichten, Verslag van den
Gemeenteraad en Advertentiën.
PROVINCIALE WATERSTAAT VAN N00RD1I0LLAND
AANUESTEDING.
Op Donderdagden 9 November 1876, des namiddags te
half drie urenzal aan het locaal van het provinciaal be
stuur, te Haarlem, bij enkele inschrijving worden aanbesteed;
Het driejarig onderhoud van den grindweg
van de brug aan het einde van de Breelaan,
nabij den Huigend ij k, naar U r s e m uit
makende een gedeelte van den grooten weg der
2e klasse van Alkmaar naar Hoorn, gedu
rende 1877, 1878 en 1879.
De bestekken zijn tegen betaling van 10 cents per exem
plaar, verkrijgbaar aan het locaal van het provinciaal bestuur
voornoemd en aan het bureau voor buitenlandsche paspoorten
op de Oudezijds-Achterburgwaltegenover het Walepleintje,
te Amsterdam.
Nadere inlichtingen kunnen worden verkregen bij den
Hoofd-Ingenieur van den Waterstaat, te Haarlem, en bij den
Ingenieur J. M. F. Wellan, te Alkmaar.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van de belanghebbenden
dat het Isuppletoir kohier van de belasting op de honden
over de dienst van 1876 op 18 dezer door den Gemeente
raad vastgesteld, met bepaling van 30 December 1876 als
den dag vóór of waarop de aanslag in eens moet zijn vol
daan, op heden aan den Gemeente-ontvanger ter invordering
is uitgereikt.
Burgemeester en Welhouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
19 Oct. 1876. De Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
BURGEMEESTERen WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis: dat bij gelegenheid der groote
veemarkt, op Maandag 6 November 1876, de gewone Maan-
dagsche markt voor vette KalverenSchapen en Varkens zal
worden gehouden aan de gedempte Nieuwesloot, nabij de
Kanaalkade. Burgemeester en Wethouders voornoemd.
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
21 Oct. 1876. De Secretaris,
NUHOUT van -Der VEEN.
P O L I C 1 E.
Ter terugbekoming aan het Commissariaat van Polieie
voorhanden het navolgende gevondene, als: een vrouwemak,
Hen mudden rogge.
Verder zijn aldaar inlichtingen te bekomen omtrent een
portefeuille met geldswaarde, een bloedkoralen armbandje met
gouden slotje.
Lijst van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn,
verzonden gedurende de 2e. helft der maand September 1876.
ZweertsluisJh. Stuik, Bonschieur, Philips, J.E. W.van
Dijen, Amsterdam; Johanna Kruier,'s Hertogenbosch K. de
Groot, W. Komedeur, Heilo; J. J. N. de Groot, Kolhorn;
J. Hart, Langedijk; E. Mulder, UrsemJ. Jongejan, Zuid
polder.
Van het hulpkantoor te Petten
W. G. Bootsma Amsterdam.
Allerlei teekenen schijnen een politiek onweder te voor
spellen. De beurs is zeer onrustig geworden. Russische en
Oosterijksche fondsen worden tot een aanzienlijk bedrag aan
de markt gebracht. Even onrustig is de telegraaf. Gunstige
tn ongunstige berichten kruisen elkanderen geruststellende
tijdingen worden eensklaps door verontrustende mededeelin-
gen afgewisseld. Niemand waagt zieh meer aan eenige voor
spelling. Men geeft de vruchtelooze pogingen op om den
gang der zakpn na te gaan en voor zich zeiven gevolgtrek
kingen te makenwaaraan men niet kan nalaten een groote
mate van waarschijnlijkheid toe te kennen. Alles is mogelijk,
roept men ontmoedigd uit: terwijl wij meenendat een aan
nemelijk voorstel tot het sluiten van een wapenstilstand in
ernstige overweging is genomen, zijn de Russische troepen
misschien reeds op marsch naar het oorlogstooneelmaar
onmogelijk is het ook niet, dot Ier elfder ure, terwijl wij
den oorlog onvermijdelijk achten, de diplomatie in haar uiter
ste krachtsinspanning er in slaagt een schikking te doen
aannemen.
Vreemd en volkomen in strijd met hetgeen in gewone,
natuurlijke toestanden pleegt te gebeuren is inderdaad de
houding der oorlogvoerende partijen. Servië, dat toch wel
het meest in het nauw is gebracht en waarvoor de voortzet
ting van den oorlog het verderfelijkst moest zijn, weigert
een wapenstilstand van vijf of zes maanden en schijnt
niets liever te willen dan den strijd met kracht voort te zetten,
terwijl van Turkijedat op het punt scheen te staan den
oproerigen vasalstaat binnen te dringen en met geweld van
wapenen waarborgen te nemen tegen een mogelijke herhaling
van zulk een vermetelheidgevergd wordtdat het niet
alleen alles zal vergeven en vergeten maar zelfs aan het
schatplichtige Servië een volkomen onafhankelijkheid zal toe
kennen en daarenboven in de belangrijkste deelen van zijn
Europeesoh grondgebied een nieuw stelsel van regeering zal
invoerenwaardoor de bevolking en wel de in getalsterkte
overwegende Christelijke bevolkingeen mate van zelfstan
digheid van bestuur zou verkrijgendie van de betrekking
tot de Porte niet veel meer dan schatplichtigheid zou overlaten.
Deze vreemde verhouding is aan niets anders te wijten
dan aan de in Europa vrij algemeen gevestigde overtuiging,
dat het Turkschebewind in Bosnië, en de Herzogewina en
in Bulgarije onhoudbaar is. Zoo het de Porte al niet ont
breekt aan den goeden wil om de sinds jaren beloofde her
vormingen in te voerendan mist het daartoe de kracht.
Aan zulk een staat kar de heerschappij over Servië niet
worden teruggegeven. Maar wat moet er dan gebeuren
Op welke wijze moeten de zaken in Turkije geregeld worden P
Ziedaar waarover de groote mogendheden het vooralsnog
niet eens zijn, en daarom kan er ook nog niet aan het sluiten
van den vrede worden gedacht. Daarom schijnt voor het
oogenblik alleen een wapenstilstand mogelijk. Maar voor
hoe lang Turkije wil een wapenstilstand van zes maanden.
Servië, blijkbaar vertrouwende op de hulp van Rusland,
wil daar niets van weten Zes weken is de termijndie
aanvankelijk door Engeland in overeenstemming met Rusland
voor een wapenstilstand was voorgesteld en nu Turkije een
tegenvoorstel heeft gedaan van zes maandenverklaart Rus
land daarmee geen genoegen te nemen, maar le blijven aan
dringen op het Engelscbe voorstel van zes weken. Wat de
beweegredenen zijn der wederzijdsche partijen, is duidelijk
genoeg. Turkije's taktiek is altijd geweest tijd zoeken te
winnen en de op hervormingen aandringende mogendheden
met betuigingen van goeden wil en schoone beloften tevre
den te stellen. De vraag isof het wel iets anders kan doen.
Gelijkstelling van Muzelmannen en Christenen voor de wet
zou niets anders zijn dan terzijdestelling van de voorschriften
van den Koranverloochening van het Mohammedaansche
geloof en opheffing van de grondslagen van de Turksche
staatsregeling en het geheele Turksche bestuur, die zijn op
getrokken op bet beginsel van ovcrheersehing. Al wilde de
Turksche regeering daartoe overgaan, zij zou onmachtig zijn
om haar plannen ten uitvoer te brengen. Evenmin als voor
malige slavenhouders bereid zijn hnn vroegere slaven als hun
medeburgers te erkennen en hen te beschouwen als menschen
met gelijke rechten, met wie gemeen overleg en samenwerking
in de behartiging der algemeenemaatschappelijke belangen
noodig zijnevenmin kan van de Turken verwacht worden
dat zij goedschiks met de Christen-bonden, op wie zij eeuwen
lang met de uiterste minachting hebben neergezien zullen
verkeeren op den voet van maatschappelijke gelijkheid. Min
der dan ooit kan er thans aan gedacht wordenbet maat
schappelijk en burgerrechtelijk verschil tusschen de Turksche
en Christelijke bevolking te doen verdwijnen. Aan beide
zijden zijn de hartstochten en de overgeërfde haat zoo sterk
mogelijk opgewekt. Turksche dweepzucht is in gisting ge
bracht door den opstand in de Herzegowina en de oorlogs
verklaring van Serviëen de Christenen zijn niet minder ver
bitterd door de moorden in Bulgarije. Wat vermag op dit
oogenblik de Turksche regeering tot verbetering van zulk
een toestand
Een wapenstilstand van een half jaar zou daarenboven
voor Turkije hoogst wenschelijk zijn tot vermijding van een
winter-veldtochtwaartegen zijn troepen minder bestand zijn
dan de tegen het ruwe klimaat geharde Serviërs en Russen
En Russenwantofschoon tusschen Turkije en Rusland
tot op dit oogenblik geen vredebreuk heeft plaats gehad
stroomen Russische officieren en soldaten als vrijwilligers
naar Serviëom onder de vanen van Vorst Milan den Turk
te bevechten. Rusland wil blijkbaar met Turkije tot een be
slissing komenen geen nieuw uitstel van zes maanden toe
staan. Volgens verschillende berichten worden troepen in het
zuiden des lands samengetrokken en zijn duizenden kozak
ken naar Servië op weg. Wil Rusland dan den oorlog met
Turkije? Misschien zal het daartoe overgaan, wanneer geen
ander middel om Turkije te dwingen overblijft. Maar dat
is nog geen reden om den oorlog onvermijdelijk te achten.
Nog duren de onderhandelingen der overige mogendheden,
ook met Engelandvoorten de russische gezant is weer
met zijn familie te Konstantinopel. Nog behoeven wij de
hoop niet op te gevendat Engeland zich met Rusland en
de overige mogendheden zal vereenigenom de Porte te be
duiden, dat er tot afdoende maatregelen moet worden over
gegaan en er volstrekt geen reden bestaat om zich eerst
nog eens een half jaar te bedenken. Vereenigen Engeland
en Rusland zich in dien eiscbdan zal de Porte toegeven
dan kan een wapenstilstand van een paar maanden tot stand
komenen bestaat er uitzichtdat de maatregelendie in
Turkije noodig zullen blijken, door de Europeesche mogend
heden in onderling overleg zullen worden vastgesteld en onder
haar toezicht zullen worden uitgevoerd. Dan bestaat cr
hoopdat Rusland niet alleen de zaken in het oosten zal
regelendan kan niet alleen een oorlog voorkomen maar
ook vermeden wordendat ServenBulgaren en Montene-
grijnen zich geheel in de armen van Rusland werpen.
Staten-Generaal. De 2" Kamer heeft den 16 een aan
tal kleine wetsontwerpen aangenomen en den 18, de beraad
slaging over het wetsontwerp tot regeling der coöperatieve
vereenigingen voortzettendegoedgekeurd het 2»., door de
regeering dus gewijzigde artikel„Onder coöperatieve ver
eenigingen verstaat de wet de vereenigingen van personen
waarbij de in- en uittreding van leden is toegelaten en die
de bevordering van de stoffelijke belangen der leden ten doel
hebben, alsdoor middel van gemeenschappelijke uitoefening
van hunne nering of ambachtdoor aanschaffing van hunne
benoodigdheden of het hun verstrekken van voorschotten of
crediet. Eene vereeniging, welke aan deze vereisehl en vol
doet, verliest haar karakter niet, indien de statuten haar ver
oorloven haren werkkring ook tot derden uittestrekken."
Den 20 is het geheele ontwerp aangenomen met 58 tegen 7 st.
De ingediende begrooting voor de Rijks-gestichten Om-
merschans en Yeenhuizen voor 1877 bedraagt in uitgaaf
f 558,005,20,zijnde f 50,473,40 minder dan de vorige. De
bevolking is gedurende 1875 verminderd van 2809 tot 25(J9
en gedurende de eerste helft van 1876 tot 2078 personen.
Marine. Den 14 is aan de werf ede Atlasu, fabriek van
stoom- en andere werktuigente Amsterdam te water ge
laten het ijzeren gepantserd stoomvaartuig Isala, gebouwd
voor rekening van den Staat.
Kerkelijke Zaken. Kerkvoogden en notabelen der
herv. gemeente te Noordscharwoude hebben het tractement
van den predikant met f 200 en dat van den koster en
voorzanger met f 70 verhoogd en tevens eene aanzienlijke
som beschikbaar gesteld tot het plaatsen van een orgel in
de kerk.
Den 17 is te Amsterdam eene bijeenkomst van ongeveer
200 predikanten gehouden om te beraadslagen over de te
volgen gedragslijn na de beslissing der synode van de Ned.
Herv. Kerkwaarbij het onveranderd doen der z.g. beves
tigingsvragen verplichtend is gesteld. Er werd besloten een
adres aan de gemeenten te richtenwaarbij zij aangespoord
worden zich tot de synode te wenden en deze te verzoeken,
tot beoordeeling der bij haar ingekomen bezwaren eene
buitengewone vergadering te houden. Het zenden van een
adres aan de synodewaarbij men tegenover hare uitspraak
omtrent het verbindend karakter van art. 39 ernstig zou ver
klaren „wij kunnen niet" werd besproken doch overgelaten
aan het particuliere initiatief. Een deel der aanwezigen be
sloot tot dezen maatregel over te gaaneen ander tot het
zenden van een krachtig protestwaarbij tevens op eene
ruime toepassing der bepalingen omtrent het godsdienston
derwijs zal worden aangedrongen.
Onderwijs. De gemeenteraad van 's Gravenhage heeft
den 17 met 14 tegen 13 st. aangenomen een voorstel van
den heer Stam, strekkende om den minister van binn. zaken
te kennen te gevendat de door hem verlangde regeling
van het onderwijs in de gymnastiek (als leervak tusschen
de andere uren in) met het welbegrepen belang der koogere
burgerschool moeilijk is overeen te brengenen hem eer
biedig te verzoekende voorwaardenwaarop liet subsidie
ten behoeve der school door den minister is toegezegdin
nadere overweging te nemen.
Aanbestedingen. Den 13, te Boxtel, het verbeteren
der rivier de Dommel (vak BoxtelSt. Oedenrode) en van
den Esscken stroomaan J. Monsters Jz., te Putterskoek
voor f 90.000.
Den 16, te Amsterdam door het bestuur der veenderij
„de Nieuwe Bullewijk", onder Weespercarspel en Ouderam-
stelhet maken van eenige aardwerkeneene schutsluis
eene brug- en sluiswachterswoningaan A. O. den Boesterd,
te Hillegersbergvoor f 38,790.
Den 17, te Utrecht, bij berbesteding liet verbeteren van
het verdedigingswerk bij den Korten Uitwegin de stelling
Honswijk, geraamd op/182.000, minste inscbr. W. H. Schram,
voor f 217.070.
De regeering heeft voorloopig beslotende havenwerken
te Batavia voor eigen rekening uit te voeren.
Doorgraving van Holland op zijn smalst. Den 16
is door het Noordzeekanaal naar Suriname uitgevaren het
schip Geertruida Cornelia, met koopmansgoederen het eerste
dat langs den nieuwen waterweg naar de koloniën vertrok
ken is. Den 19 vertrok het stoomschip Rembrandt door de
Noordzeesluizen naar zee.
19 October 1876. Heden had, in tegenwoordigheid van
het bestuur en van ingelanden, de proefneming plaats van
het stoomgemaal van de Noordeindermeer.
Dit stoomgemaal werd daargesteld onder het toezicht en
de machineriën geleverd door de lieeren IV. C. en K. de Wit,
ingenieurs te Amsterdam. £- u-
üe proefneming liep in de beste orde af, en bij meeting
werd bevonden, dat de diract werkende cjintrifJgaalporop
het water per minuut 35 kubiek meter, 2,30 meter hoog op
voerde. Sedert laatstleden Zondag was het stoomgemaal
werkzaam en het heeft, tot heden werkende, 0,40 meter water
afgemalen van den polder, die voor een gedeelte onder water
stond door gebrek aan wind.
Vervolg der Itekelijksche Berichten in het
Bijblad.
Yoor het examen van hulponderwijzer is geslaagd de heer
L. P. Vogelezang, voor dat in de landbouwkunde de heer
JCh. Hormei.
De Ontzetdag heeft een schoone octaaf gehad. Het
prachtige weder lokte tal van bezoekers naar het monument,
dat bij vernieuwde beschouwing in ieders schatting nog wint,
en was 's avonds volkomen geschikt om de voorgenomen
illumination te doen gelukken. De hooge byzantijnsche poort
op den Steenenbrug deed eer aan onze gemeente-architect
die ai vaak getoond heeft op het gebied van illuminatie wat
fraais te kunnen leveren. Ook de verlichting der Schapen-
brug, aan de samenwerking harer buren te danken, voldeed
zeer goed. Het stedelijk muziekcorps deed zich gedurende
eenige uren op de Steenenbrug hoorenen eene overgroote
menigte genoot van al het schoone dat haar ten beste ge
geven werd. Wij mogen daaronder ook tellen den treffenden
zang der knapen uit het verbeterhuisdie veroordeelden
als zij zijn vele vrije burgers moesten doen blozen, die,
ook als anderen vaderlandsche liederen aanhievenslechts
een zouteloos lied als dat van „Haagsehe leen" wisten te
galmen. Reeds elders is naar aanleiding onzer feestviering
van den 9 op dit gebrek aan nationalen zin gewezenwij
hebbenhoewel onze afkeuring even sterk waser in ons
feestverslag niet van willen doen blijken; onze nieuwe er
gernis noodzaakt ons er ditmaal niet van te zwijgen.
De eerste volksvoorlezing van wege het departement der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen is den 17 gehouden
en goed bezocht geweest. Als spreker trad op de heer
Cohen Stuart, bandelende over kunst, met het oog op het
onthulde gedenkteeken. Hij schetste hoe de schilder een
trouwe afspiegeling moet geven van de natuur en de werke
lijkheid maar met verstandige keuze, daar niet alles wat
hij waarneemt schoon of geschikt tot reproductie ismaar
hoe hij bovendien niet moet geven eene slaafscheziellooze
copiemaar zuik een afbeeldsel waaruit blijkt wat hem in
het subject getroffen beeft, wat bij het zien daarvan in hem
is omgegaan; hoe uit zijn werk moet blijken eene gedachte,
in zulk een vorm dat de aanschouwer die begrijpen kan.
Verder wees hij er op datwaar de schilder ter bereiking
van zijn doel over lijnen en kleuren beschikken kande
beeldhouwer zich slechts van de eersten kan bedienen, en
zijne taak daardoor des te moeilijker wordt; terwijl de moei
lijkheid toeneemt indien zijn werk nietals eene schilderij
van eene zijdemaar van verschillende zijden kan waarge
nomen worden zoodat zijn beeld nergens richtingen of lijnen
vertoonen mag, die niet schoon zijn en het oog onaangenaam
aandoen. Spreker herinnerde voorts hoeveel bezwaarlijker
het nog valtin de stugge grondstof niet een substantieel
iets aftebeelden of voortest.ellenmaar een geeslelijk iets
een idéé uittedrukken, te verzinnelijken, in aanscbouwelijken
en verstaanbaren vorm te brengenen hij toonde aan hoe
uitnemend het den beer Stracké gelukt was, de leus „van
Alkmaar begint de Victorie" in een schoon en treffend kunst
werk voor te stellen. Hij beschreef de beteekenis van het
monument en wees zijne hoorders in bijzonderheden er op
hoe juist en uitstekend de kunstenaar de opdracht der com
missie volvoerd en daardoor een pronkstuk geleverd had
over welks bezit wij ons ten zeerste mogen verheugen. Ter
wijl hij zijne verwachting uitsprakdat het monument op
prijs gesteldgeëerbiedigd en van eene fraaie omgeving
voorzien zou worden, drong hij tevens krachtig aan op eer
biediging onzer plantsoenen, welke nog steeds veel te wen-
schen overlaat en door ieder stadgenoot ter harte moet genomen
worden. Dat de begaafde spreker, die zijne rede toelichtte
met menig voorbeeld aan liet gebied der kunst ontleend
in zijn onderwerp ook gelegenheid vond tot vaderlandslievende
toespelingen en aansporingen behoeven wij niet te verzeke
ren. De heer Fogteloo droeg na de pauze voor: Op Staal
duin, door J. C. Perk.
De luit. ter zee 2«. kl. P. Luhbe Backer is op non
activiteit gesteld.
Met genoegen vernemen wij, dat de minister van finan
ciën op voorstel van den directeur van liet postkantoor al
hier, vergunning heeft verleend tot het aanstellen van een
zesden brievenbesteller.
BURGERLIJKE STAND.
GETROUWD.
15 Oct. Mazes Buys en Kaatje Maljlcels. Adriaan Swin-
kels en Johanna Maria Klein.
GEBOREN.
14 Oct. Hendrilca Albertdina Maria, D. van Gerardus Jose-
phus Henneke en Dieutje Lammers. Hubertina
Christina Aldegonda MariaD. van Hubertus Ge
rardus Josephus Benedict en Anna Maria Christina
Hubertina Q,uat. Cornelis'L. van Jan Kaal en
Geertje Ero.
15 n JannetteD. van Abraham Mattheus de Jong en
Grietje Koorn. Johannes Franciscus HeikrichZ.
van Jacobus Johannes Nieuwenbuizen en Anna
Geertruida Catbarina Duink.
17 v Elisabeth FrederikaD. van Jan Kroon en Geertje
van der Hoef.
18 AicolaasZ. van Arie Peperkamp en Guurt.ruida
Koopman. Jannetje, D. van Weijert Smit en
Neeltje Spanjer, wonende te Purmerende. Ber-
nardus JohannesZ. van Willem Martinns van Leeu
wen en Hiltje Zein.
17 Jan HendrikZ. van Pieter Metselaar en Maria
Alida de Wit.
OYEllLEDEN.
14 Oct. Boelof Venema, 46 j. Hermanns Hendrik, Z.
van Cornelis Penders en Maria Margaret.ha van Dijk,
5 j. en ruim 8 m. -—Anna Elisabeth D. van Pieter
Arzbaoh en Wilkelmina Pouwilina Mans 1 m.
19 f/ Barend Landman, 67 j- en 7 m. Willem Klaver,
42 j. Benjamin, Z. van Barend Bruin en Jaeo-
mijntje Oukes, ruiifi 8 m.
YEILING VAN VASTE GOEDEREN.
18 Oct.
Door den Notaris J. VAN DER TANG.„
De Boerenplaats onder Heilo, groot 15 bunders, 29 roe
den 80 ellen38680,
en 19 bunders, 26 roeden, 20 ellen onder
Alkmaar44805,
te zamen f 83485,
Door den Nolaris W. F. G. L. GOUWE.
Huis, Z.z. Laat, over de r- e. kerk, sectie A 1829.
Str. 1. Manheim 3905,
(Afslag 25 Oct.)
