No. 20.
Negenenzeventigste Jaargang.
1877.
ZONDAG
20 M E I.
Engeland
en
i#urliii(
Bij deze Courant behoort een bijbladbevattende
weJcelijksche berichten en verslag van den gemeenteraad
(JDfficiccl (Scbceltc
Herijk van Maten Gewigten en
Weegwerktnieen.
Inschrijving voor de Schutterij,
op DIAG&DAG 011 D0M1ER1SAG, van 11 tol 2 uur,
ter gemeente secretarie.
SSÏcfcelijfcschc tócricïttcu
■linnen land.
t
1
Deze Courant wordt wekelijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avond te 7 uren. Prijs per kwartaal f 0,G5>, franco per post f O,SO,
afzom jriijke netnmers 5 Cents.
Brieven franco aan de Uitgevers EB KM'.
COSTBR ZOON.
II il A
I,
De Advertentiën kosten van 15 regels f 0,75, voor elke regel meer 15
Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis, dat de passage over de Bok-
kesluis, wegens aan die sluis uittevoeren werken, van Maan
dag 14 Mei 1877 des namiddags 1 uur, tot nadere aan-
kondiging zal zijn GESLOTEN.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLA1NE PONT.
fi Mei 1877 Ve Secretaris
NUHOUT van der VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
noodigen in een algemeen gezondheidsbelang de ingezetenen
uitde riolengoten en uitwateringen tot het schoonhou
den waarvan zij verpligt zijn behoorlijk schoon te maken
en voortdurend schoon te houden, ter voorkoming dat de
bij de politieverordening op de niet naleving dier verpligting
bepaalde straffen worden toegepast, zullende de eerste schouw
door de gemeentepolitie plaats vinden op Donderdag 24 Mei
1077 Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLA1NE PONT.
18 Mei 1877. De Secretaris,
NUHüUT van der YEEN.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
Gezien de circulaire van den beer Commissaris des Ko-
nings in Noordholland van 28 April jl. No. 15/778 MjS.
(Verzameling No. 32),
Roepen bij deze op de hier verblijf houdende verlofgangers
der militie te land, behoorende tot de ligtingen 1873. 1874,
1875 en 1878, voor zoover zij vóór 1 April 1877 in het
genot van onbepaald verlof waren gesteld, 0111 zich op Maan
dag11 Juni 1877 des voormiddags ten half tien ure, te
laten' vinden vóór het raadhuis alhier, gekleed in uni
form en voorzien van al de door hen van het korps me-
degebragte kleeding- en equipement-stukkenbenevens zak
boekje en verlofpas, om aldaar door of van wege den
Militie-Commissaris te worden onderzocht.
Aan de verlofgangersdie op 11^ J uni tot het ondergaan van
het voorgeschreven onderzoek voor net raadhuis alhier moe
ten verschijnen, wordt tevens in herinnering gebragt,dat
zij, zich schuldig makende aan wanordelijkheden en rustversto
ring, in overtreding komen met, het reglement op de krijgs
tucht te lande, terwjjl aan de Politie is opgedragen op de
naleving daarvan streng toe te zien.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
18 Mei 1877. He Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis der belanghebbenden
1". dat naar luid van het K.K besluit van 9 December 1876
(Staatsblad No. 238), in het jaar 1877 aan den herijk
bedoeld an art. 15 lett. a der wet van 7 April 1869
(Staatsblad No. 57), onderworpen zijnde lengtematen
van 1 en 2 dekameter, de ruimtematende inhoudsmaten
voor drooge waren met de daarbij behoorende strijkers
en de gewigten
2°. dat de gemeenten Alkmaar, AkerslootBergen, Heerhugo-
waard, Heiloo, Koedijk, Limmen, Oterleek, Oudorp, St
Pancras en Schoorl voor den herijk zijn zamengevoegd
3°. dat die herijk welke kosteloos geschiedtzal plaats heb
ben in een locaal der burgeravondschool, boek Doelenstraat
en gedempte Nieuwesloot te Alkmaar, van 25 Mei tot
en met 16 Juni aanstaande, op alle werkdagen, behalve
op 13 en 14 Juni en wel op Maandag, Hinqsdag, Woens
dag en Donderdag van iedere week voor de ingezetenen
van Alkmaar, van des voormiddags 9 tot des namiddags
3 ure;
op Vrijdag en Zaturdag voor de ingezetenen der overige
gemeenten van des voormiddags 9 tot des namiddags 1
ure, en voor de gewigten, bestemd voor fijnere wegin
gen, op Vrijdag, des namiddags van 2 tot, 4 uur.
Belanghebbenden worden dringend verzocht niet tot de laatste
voor den herijk bepaalde dagen te wachten met de aanbieding
hunner maten, gewigten enz., ten einde den geregelden loop van
den herijk te bevorderen.
Burgemeester en W ethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
19 Mei 1877. He Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR maakt bekend,
dat ter gemeente-secretarie tér lezing ligt, het bestek waar
naar op 12 Juni) a.s. te 's Hage wordt aanbesteed, het bou
wen van 3 woonhuizen voor de verlichting te IJ muiden.
Alkmaar, He Burgemeester voornd
19 Mei 1877. A. MACLAINE PONT.
VERGADERING van den RAAD der gemeente ALK
MAAR, op Dinsdag den 22 Mei 1877. des middags ten
12 ure. A amens den Voorzitter van den Raad,
De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
SOLLICITANTEN naar de hetrekking van JONGSTE
KLERK ter gemeentesecretarie, aanvankelijk op f 100,—
jaarwedde, worden verzocht zich ten spoedigste ter gemeente
secretarie aantemelden.
De houder eener Couuon groot f 12,50, leening 1872,
verschenen 1 Januarij 1877, wordt, verzocht die ten spoedigste
ter betaling aan te bieden ten kantore van den gemeente
ontvanger.
De PASPOORTEN voor de hier wonende militiens dei-
militie te land, ligting 1872 en van de zeemilitie, ligting
18/3, kunnen ter gemeente-secretarie worden afgehaald.
P O L I C 1 E.
Ter terugbekoming aan het, Commissariaat van Policie
voorhanden het navolgende gevondene, als: een bruinepara-
plme met witten knop en een moirée boezelaar.
Verder zijn aldaar inlichtingen Ie bekomen omtrent een
pakje patent stijfsel met blauwsel, een roode langharige hond,
een grof natten zakje met watten deken en een nieuwe zwarte
engelsch lederen broek, een zwart moirée boezelaar, twee zakken
bloem, een gouden ring met rood steentje en een gouden kapspeld.
Lijst van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn,
verzonden gedurende, de 2". helft der maand April 1877.
C. Smits Spoor Kruyne Amsterdam P. Hoogzaad
Broek; J. de Waard. Groningen; E. Vetter, Laurigburg;
A. Slikker, SehagenMaarschalk (niet vermeld).
Van het Hulpkantoor te OudcarspelM. Lampe
Veenhuizen.
Heeft Gladstone in het Eugelsche Lagerhuis een overwin
ning behaald of een nederlaag geleden De vraag schijnt
vreemdwant, het Huis heeft zich met de door hem voor
gestelde verklaringen omtrent hetgeen de regeering heeft,
gedaan en behoorde te doen niet vereenigd, maar ingestemd
met de meening van den heer Wolff, dat de regeering op
dit oogenblik door geenerlei motiën moest belemmerd worden.
Toch zal men moeilijk kunnen zeggendat, de voormalige
leader der liberale partij een nederlaag beeft geleden. Zijn
optreden heeft aanleiding gegeven tot zeer belangrijke ver
klaringen van de Engelsche bewindsliedenwaardoor de
onrust, die bet scherpe antwoird op de Russische nota had
verwekten de vrees voor een oude breuk met Rusland
werkelijk zijn bedaard. Dat antwoord was een strenge ver-
oordeeiing van Ruslands handelingendoor zijn troepen te
bevelen Turkije binnen te rukkenschreef de Engelsche
Minister, had de Russische Keizer de samenwerking van
Europa ten aanzien van Turkije verbrokendie oorlogsver
klaring was zeker niet, het beste middel om verbetering te
brengen in den toestand der christen onderdanen van
deu Sultan en daarenboven in strijd met het Parijsclie ver
drag van 1856, waarvan de onderteekenaars zien hadden
verbonden om de onafhankelijkheid en de onschendbaarheid
van Turkije te eerbiedigen.
De vraagof soms "ook de Porte in gebreke is gebleven
enkele verplichtingendie zij bij het verdrag van Parijs op
zich had genomen ten opzichte van de gelijkstelling van al
haar onderdanen en een aantal hervormingen in haar binnen-
landsch bestuur, behoorlijk na te komen en of de mogend
heden harerzijds zich op voldoende wijze hebben gekweten
van de taak waartoe zij bij hetzelfde verdrag zich hadden
verbonden de taak namelijk om te waken over den
rechtstoestand en de behandeling der christenen in Turkije,
die vragen heeft, de Engelsche Minister niet aangeroerd. Een
Minister van Buitenlandsehe Zaken weet daarenboven beter
dan iemand anders, dat politieke traktaten als dat van 1856
geenszins gelijk staan met, burgerlijke verbintenissen en ei
genlijk niets anders zijn dan regelingen van bestaande toe
standen waardoor een ooi-log wordt geëindigd of verwik
kelingen worden beslectit, maar die haar kracht en bet,eeke
nis verliezen door verandering der omstandigheden zelve.
Toen eindelijk de mogendheden in 1856 verklaarden de on
afhankelijkheid en onschendbaarheid van Turkije te zullen
eerbiedigen hebben zij zich daardoor stellig niet verbon
den om Turkije in geen geval den oorlog te zullen aandoen.
Is dan de handelwijze van Rusland vlekkelooszocdat
Engeland niet gerechtigd was zijnerzijds te Verklarendat
liet haar niet kon goedkeuren en daarvoor zijn gronden aan
te voeren? Ongetwijfeld heeft elke vrije Staat het recht,
zijn meening te zeggen; maar dat is nu juist, niet het hoofd
doel der diplomatie Niet zoozeer het kwaad in de hande
lingen van andere mogendheden af te keuren en den zeden
meester te spelen is haar taak maar veeleer zooveel mogelijk
het kwaad voor te komen en te verhinderen of gepleegd on
recht te herstellen. Het is niet de vraagof Ruslands
handelwijze in alle opzichten verdedigbaar is, maar of En
geland heeft gedaan wat, bet, had kunnen en moeten doen
om aan den loop van zaken in het oosten een andere wen
ding te gevenom die hervormingen in het binnenlandsch
bestuur van Turkije te doen tot stand komen die het zelf
zoo noodig en wenscbelijk achten om zoo mogelijk te
voorkomen dat Rusland alleen beproeft de Porte tot, reden
te brengen, en dit, beproeft door den oorlog. Niet de Rus
sische maar de Engelsche politiek moest in het Engelsche
Parlement besproken worden. De Engelsche Minister Sir
Hafford Northcote, die het gedrag der regeering verdedigde,
verklaarde dat, zij alle middelen in bet werk had willen stel
len om verbetering te brengen in het beheer van Turkjje.
De gepleegde gruwelenzeide bij, bewezen hoe diep de
kwaal bij het Turksche bewind was geworteld. (Die gruwe
len worden alzoo erkend, de tijd om van de zoo „genaamde"
gruwel, n te spreken schijnt voorbij). Zonder verbetering van
die kwaalverklaarde lnjblijft geen hoop voor Turkije
over. Dat zijn inderdaad belangrijke erkentenissen. Het
verschil met Rusland schijnt dus voornamelijk te loopen
over de meest gepaste middelen om de erkende kwaal te
bestrijden. Engeland wilde niet barscb tegen Turkije op
treden zei de Minister, en achtte het beter, Turkije in de
gelegenheid te stellen tot bet, uitvoeren der aangewezen ver
beteringen. Op zich zelf klinkt dat zoo kwaad nietmaar
men mag toch met recht, beweren dat Turkije een redelijken
tijd beeft gehad om te toonen wat het in dit opzicht wil
en vermag. Twintig jaren is een behoorlijke termijn. In
1856 werd de Krim-oorlog door den vrede van Parijs ge
ëindigd, en beloofde de Porte, dankbaar voor de van Erank-
rijk Bngeland en Sardinië ontvangen hulp, de veel bespro
ken beterschap; maar in 1857 brak reeds de eerste opstand
in Bosnië en de Herzegowina uit ten gevolge van de on
derdrukking en de afpersingen der Turksche ambtenaren en
grondbezitters. In 1858 had een Christen-moord plaats te
Dschedda op de kust van Arabië, waarom ds stad door een
Engelsch schip zoolang werd gebombardeerdtot eindelijk
de doodstraf aan de moordenaars werd voltrokken. In 1860
was de landing van een Pransch leger van 6000 man noodig
om aan de gruwelen op Christenen en Joden in Syrië ge
pleegd een einde te maken, enz. enz. Het heeft in die
twintig jaren de Porte niet aan raadgevingen en waarschu
wingen ontbrokenmaar alles bleef zonder gevolg. De
vraag is nuof men zich na hetgeen in Bulgarije gebeurd
is alweder tot raadgevingen en waarschuwingen moest bepa
len enzooals de Engelsche Minister wildeaan Turkije
„de gelegenheid laten" om de aangewezen hervormingen in
te voeren. Het antwoord op die vraag moest, dunkt ons,
afhangen van een ander, namelijk of de Porte getoond heeft,
dat het haar met die hervormingen en verbeteringen ernst
was, en op die vraag kan geen toestemmend antwoord wor
den gegeven. Evenals in i860 in Syrië zijn thans de voor
naamste bedrijvers der gruwelen in Bulgarije ongestraft, ge
bleven, en aan de arme bevolking is geen schadevergoeding
verstrekt. Ten gevolge van de Eransche tusschenkomst on
derging in I860 eindelijk de gouverneur van Damascus de
doodstraf, moest de stad' 2 00 nieuwe huizen voor de Chris
tenen bouwen, en betaalde de Turksche bevolking als scha
devergoeding aan de Cüristenen 25 millioen, en aan de Joden
4 millioen piasters. Eu nu is het de vraag, wat de Porie
zou gedaan hebben, wanneer geheel Europa zich had ver
eenigd om haar tot reden te brengen. Hadt gij dan oorlog
gewenscht met, Turkije heeft men Gladstone gevraagdin
zijn antwoord op die vfaag was hij sterk. Geen oorlog, zeide
hij maar gemeenschappelijken dwang. Wat zou Turkije
gedaan hebhen wanneer een Engelsche vloot voor Kon-
stant.inopel was versolienen niet als bondgenoot, maar om
aan de eischen van Europa klem bij te zetten? Als Turkije
zich van alle zijden ingesloten had gezien, nergens hulpof
voorspraak had gevonden maar van alle mogendheden de
zelfde taaldezelfde eischen had vernomenals des noods
zijn havens waren geblokkeerd dan zou misschien een an
dere uitkomst zijn verkregen dan een weigerend antwoord
op de voorstellen der conferentie. Een legertje van 6000
Eranschen was in 1860 voldoende om in Syrië recht te
verschaffen en een beteren toestand te vestigen zonder dat
het Mohammedaansch fanatisme zich deed gelden. Tegen
Rusland alleentegen den erfvijand wordt de vaan van den
profeet, ontrolden de oorlog tot, het uiterste gevoerd. Zou
de Porte daartoe zijn overgegaanals zij het vereenigd
Europa en de Engelsche vloot, tegenover zich had gezien
Engeland heeft, belangen in het Oosten te behartigenon
getwijfeld, maar daarom juist, bad het moeten voorkomen,
dat Rusland alleen handelend optrad. Een politiek die leeft
bij den dag en niet vraagt naar den dag van morgen als
die van beden maar zonder groote bezwaren ten einde loopt,
kan zich bepalen tot, het zoolang mogelijk schragen en stut
ten van een vermolmd gebouw een veroordeeld stelsel een
onmogelijk geworden bestuur. Een politiek die voor de toe
komst zorgt, vraagt zich af, op welke wijze een nieuwe
orde van zaken moet worden voorbereid en gevestigd.
Welk nut heeft eindelijk de scherpe veroordeeling van de
Russische oorlogsverklaring gehad Dat de moed en de
hardnekkigheid der Turken zijn versterkt, en zij aan Enge
land een dankbetuiging hebben gezonden. Moet dit misschien
dienen om den oorlog te bekorten en de Porte tot toestem
ming te nopen in de hervormingendie immers ook Enge
land verlangt Of is het de voorlooper van een oorlogsver
klaring aan Rusland? Wij weten reeds beter. Engeland
zal zich alleen dan verplicht rekenen gewapenderhand voor
zijn belangen op te komenwanneer Konstantinopel of de
vaart door het Suez-Kanaal bedreigd wordt, 't Klinkt alles
prachtigwat Engeland zegtmaar beter is het te zwijgen,
zooals de and-re mogendheden hebben gedaantenzij men
van woorden tot daden wil overgaan. Bekend is de schitte
rende charge der Engelsche ruiterij op de Russen in den
slag bij Balaclavamaar hekend is ook de opmerking van
den Eranschen generaaldie al die dapperen in dien hope-
loozen aanval zal wegwaaien door het Russische kanon
„6'est magnijiguemais ce n'est pas la guerre. Zoo heeft
men ook het; scherpe antwoord van Engeland reeds een di
plomatieke Balaclava-charge penoemd en van dit geschrift
gezegdC''est magnifigue mais ce n'est pas la diplomatie.
Staten-Generaal. De 2«. Kamer heeft, den 1 het wets
ontwerp tot regeling van het onderwijs aan de Kon. Mili
taire Academie goedgekeurd met 53 tegen 22 st,., zijnde
daarop nog aangenomen 2 amendementen der commissie, het
eenemet 45 tegen 30 st., tot herziening der wet vóór
1 Sept. 1882, liet andere, bestreden door den minister, mei
44 tegen 31 st., houdende vestiging eener krijgsschoolbe
stemd tot voortzetting der studiën van officieren waarvan
de bijwoning van den cursus verplichtend zal zijn voor de
luitenants der artillerie en genie van het leger bier te lande.
De 12 zijn aangenomen de wetsontwerpen tot. verlenging
van den termijn voor de herziening van den aanslag der
beetwortelsuikerfabrikantenmet alg. st., tot onteigening
voor den spoorweg ZwolleAlmelo, met 51 tegen 6 st., en
tot, wijziging der inoliscbe begroeting (havenwerken te Batavia).
Den 14 zijn van d- heeren Mackay, v. d. Kaay, v. Baar
en v. Barinxma kennisgevingen ingekomen dat zij wegens
herbenoemiug tot rechterlijke betrekkingen ophouden leden
der Kamer te zijn. Met alg. st. werd aaugenomen het ont
werp tot. wijziging van sommige art. van het. wetb. v. burg.
recht.sv., met 611 tegen 1 st. dat tot verhooging van hoofd
stuk IV der staatsbeirrooting voor 1877 (tractementen en
toelagen der rechterlijke ambtenaren).
Den iu is her, ontwerp tot verhooging van hoofdstuk VIII
der begrooting met 7 ton voor den aankoop van kanonnen,
met 42 tegen 19 st. verworpen. Het ontwerp tot, verhooging
van hoofdstuk V is aangenomen met 54 tegen 2 de daar
onder voorkomende post voor den rotterdamschen waterweg
met 39 tegen 17 -st. Vervolgens is met 32 tegen 16 st.
aangenomen de conclusie van het verslag der commissie over
de statistiek van de onroerende goederenstrekkende om
de regeertng uit te noodigen, eene statistieke opgaaf te ge
ven van de bezittingen in de doode hand voor elke gemeente
afzonderlijk. Nadat de minister van koloniën, op eene in
terpellatie van den heer v- d. Putte, eenige gunstige berich
ten gegeven had omtrent het doel en de vruchten der reis
van den gouv.-genl. van N. Indie naar Alchin, is de Kamer
op reeès gescheiden.
Giften. Bij den burgemeester van Amsterdam is voor
de algemeene armen ontvangen 3000van een stadgenoot,
die naar zijn geboorteland terhgkeert.
Voor den wederopbouw van het asyl Steenbeek te Zetten
is reeds ruim f 20000 ontvangen. De assurantiegelden. be
dragen f 25,300. Nog 4500 is noodig.
Wijlen O. Kz. Wals, te Ilpendamheeft aan de doops
gezinde gemeente te den lip de helft in zekere vaste goe
deren vermaakt, welk legaat, op f 21000 wordt geschat.
Geschenken. Pastoor Brinkman van den Helder is naar
Rome vertrokken om den Paus, bij gelegenheid van zijn
gouden bisschops-jubilé 12000 aan te bieden, als geschenk
van de congregatiën der H. Familie in Noordholland.
Dr. A. T. v. Aken, aftredend directeur der h. burgerschool
te 's Gravenhage, ontving dezer dagen van de leerlingen en
leeraren fraaie geschenken.
Rampen. Te Horsten, gem. Oust,wedde (Groningen),
heeft de vrouw van den commies J. Heklcer, den 9, in een
vlaag van waanzin, haar kind van 16 maanden, hetwelk
zij bezig was te kleeden het hoofd bijna geheel afgesneden
met een broodmesen daarna zieb zelve diepe sneden in
den hals toegebracht3 teenen van een der voeten en de
linkerhand afgesneden.
De den 11 aan den Helder binnen één uur tijds verbrande
Westerkerk was gebouwd in 1844 en 45voor 32800.
Zij was verzekerd voor f 35000. Het archief is gered. Or
gel en predikstoel waren fraai. De brand begon aan het, dak.
Eerst zijn het uurwerk en de klok en daarna is de toren
binnen de muren gevallen.
In den naeht van 12—13 Mei zijn te Utrecht, aan het
Oudkerkhof, afgebrand het groote pHlt.erijpnmagazijn van den
heer Roorda, het huis van den heer E., particulier, en dat
van den heer S., waarin een modemagazijn gevestigd is.
Naburige huizen hebben veel geleden.
Misdrijven. Te Loonopzand heeft een man zijne vrouw,
met welke hij reeds 30 jaren gehuwd is eu 17 kinderen
gewonnen heeftde hand afgekapt. Op hare aanklacht bij
den commandant der maréchaussees ts Tilburgis de man
aangehouden.
Rechtszaken. De rechtbank te 's Gravenhage heeft
den 12 de wed. 't Hoen, koffiehuistoudster aldaar, wegens
het bevorderen der onzedelijkheid bij jongelieden beneden
de 21 jaren veroordeeld tot 3 maanden eenzame opsluiting.
f 25 boete en 2 jareD verlies van burgerschapsrechten.
Vervolg der IVelcelijksche Berichten in het Bijblad.
Z. M. heeft ingetrokken de benoeming van mr. A. Sthee
man tot subst.-griffier bij de arr. rechtbank alhier, en tot die
betrekking benoemd mr. J. F. W. f eerenthans griffier bij
het kantongerecht te Naaldwijkzijnde zijne benoeming tot
griffier te Sommelsdijk ingetrokken.
De luit. ter zee 2». kl. J. Ilaremaker is gelast zich
naar O. Indie te begeven, om aldaar dienst te doen bij Zr.
Ms. marine.
Ds E B. Gunning is ook beroepen te Waspik (Noord
brabant). Z.W.Eerw. heeft bedankt voor het beroep naar
Berkel en Rodenrijs.
Den 17 is aan het ministerie van financiën te 's Gra
venhage aanbesteed het stichten van een gebouw aan de
Nieuwesloot alhier, voor post-, hypotheek- en kadasterkan
toren directeurs- en concierge-woningwaarvoor inschrij
vers waren S. Wit, te Oterleek, voor f 39,251 J. J. les-
selaar, te Alkmaar, voor f 39,793, en H. Zuidhofte Haar
lem voor 42,689.
Door het stedelijk muziekcorps zullen op Maandag,
21 Mei's avonds te 6 urenin den Stadshoutde
navolgende stukken worden uitgevoerd
1. Komt Kameraden, Militaire Marsch van Hermann. 2. Ce
cilia, Ouverture de Concert van Paque. 3. Hermina Walzer
van Carl. 4. Grande Air Varié de Concours, pour Clarinet,
Cornet a Pistons, Saxhorn Alii, Trombonne, Bugle, et. pour
toutes les BassesBaritonsTrombonnes etc. van Wettge.
5. Marehe des Diamantines du Ballet de Cendrillon van La-
borij. 6. „Heimliche Liebe" Gavotte van Resch. 7. Le Re-
veil de la Nature. Polca imitative, pour Concerts van Chris-
tophe. 8. Grande Bouquet de Melodies de l'opera Eaust
van Gounod.
Op Donderdagden 17 dezer, vond des avonds eene bij
eenkomst plaats, die in de stad onzer inwoning wel ongewoon
mag genoemd worden. Door een lOtal stemgerechtigde leden
der hervormde gemeente alhier uitgenoodigd hield de heer
de Vriespredikant te Oudorpeene populaire voordracht
in het gebouw Hiligentia. Gaf de begaafde spreker in de
inleiding uitdrukkelijk te kennendat hij zich bepaald voor
genomen had populair te spreken reeds aanstonds bewees
hij, hoe hij den waren eenvoud wist te paren aan sierlijkheid
en kracht. Ernstig en waardig, geheel overeenkomstig de
eischen van zijn gewichtig onderwerp, wilde hij de leden der
herv. gemeente opwekken om van hunne belangstelling in liet
godsdienstig leven getuigenis te geven bij de aanstaande ver
kiezing van nieuwe leden voor het kerkelijk kiescollegie.
Die opwekking is dan ook inderdaad met het oog op den
uitslag der pogingen, vroeger herhaaldelijk door vrijzinnige
leden der geref. gemeente aangewend, alles behalve over
bodig te achten.
Was bet getal der belangstellenden niet zóó groot als
men wel gewenscht en de bezielde spreker alleszins verdiend
had, toch was de opkomst talrijker dan men, den lijd van het
jaar in aanmerking genomen, had kunnen verwachten. Tot
aller genoegen werden onder de aanwezigen ook onderschei
dene aanhangers van het confessionalisme aangetroffen. Dat
deze laatsten met den spreker in alle opzichten van gevoelen
verschilden heeft geen verzekering noodig, zelfs nu er geene
gelegenheid bestond, dit openlijk te bekennen Maar indien
zij der waarheid getuigenis willen geven, zullen zij ongetwij
feld erkennen, dat ds. de Vries zich waardiglijk van zijn taak
gekweten heeft. Nadat hij in enkele trekken gewezen had
op den belangrijken strijddie in onze dagen op ieder ge
bied ontbrand is, bleef hij langer stilstaan bij de worsteling
t.usschen de beide partijen in de Ned. Herv. Kerk, tusschen
het confessionalisme en de moderne richting. Hij wees op
beider oorsprong en toonde daarbij aan, boe bet confessiona
lisme bet gezag van de letter stellende boven dat van den
geest en daarom onprot.estnutseh in merg en been, ten slotte
liet graf moet graven voor de ware vroomheid des harten.
Daartegenover stelde bij duidelijk in bet licht, hoe de nieuwe
richting, geboren nit de eischen van het geheiligd geweien,
steeds de beste waarborgen levert, dat de vrije vroomheid en
de vrome vrijheid van Jezus' godsdienst bevorderlijk is aan de
voortdurende ontwikkeling van den geheelen menseh 111 al
zijn kennen en kunnenzijn willen en volbrengen. Na
dat de spreker nog de gewone bedenkingen en tegenwerpin
genuitingen van lauwheid en menschenvrees, van onver
schilligheid en nog eene andere inheemsche ziekte, had
ontzenuwd wekte hij vol gloed en bezieling zijne hoorders
opom bij den aanstaanden verkiezingsstrijd zich bij de
vereeniging Evangelie en Vrijheid» aan te sluiten en als één
man op te staanten einde de moderne richting te doen
zegevieren.
Moge bet, alsdan blijkendat zijne woorden niet in den
wind gesproken zijn 1
Eenige opmerkingen omtrent het aanhangige
voorstel tot vergrooting van het Waagplcin.
Veroorloof' mij, M. de Redacteur, nu in de laatste
dagen zoo veel gesproken wordt over eene vergrooting
van het Waagplein of eene verplaatsing der veemarkt
van daar, hetzij naar de Paardenmarkt, hetzij naar de
gedempte Nieuwesloot, de aandacht te vestigen op
eenige omstandigheden, welke in het voordeel eener
vergrooting kunnen worden aangevoerd. Vóór 1853
bestonden hier, behalve de groote jaarlijksche. vee-en
paardenmarkten, twee weekmarkten de Vrijdagsche
kaas- en de Zaterdagsche veemarkt. Nadat eene poging
0111 eene markt voor vet vee op Woensdag in het
leven te roepen was mislukt, werd in 1858 besloten
eene dergelijke markt opterigteuwaarvoor het Waag
plein werd aangewezen. Die markt slaagde boven
verwachting en binnen een paar jaren was de aanvoer
niet onaanzienlijk. Toen dat plein voor die markt
werd aangewezen was zeker de gelegenheid om eene
geschiktere plaats te vindon, niet zoo proot als thans
door de na dien tijd plaats gehad hebbende dempin
gen, doch dat neemt niet weg, dat, had het motief,
nu ook voor de verplaatsing aangevoerd, dat een deel
der ingezetenen niet alles moet hebben, maar ook
anderen van de markt voordeelen moeten genieten,
de bovenhand gehad, het Gemeentebestuur wel in de
gelegenheid zou zijn geweest een ander terrein aan
te wijzente minder moeyeüjk omdat de aanvoer niet
dien omvang had, die in de laatste jaren eerst is
verkregen. Het Gemeentebestuur heeft toch dus nog
de ingezetenen, die van hare weekmarkten het genot
hadden, het voordeel eener derde markt gegund,
waarvan het gevolg is gewordeneene aanzienlijke
waardevermeerdering zoo van de vlak bij het Waag
plein als van de in de nabijheid daarvan gelegen per-
ceelen. Het Gemeentebestuur heeft toen de gelegen
heid gehad, om zonder iemands belang te krenken,
aan andere ingezetenen ook een voordeel te verschaffen,
en die gelegenheid heeft het ongebruikt voorbij laten
gaan. En is het nu billijk, dat voordeel plotseling
te ontnemen en eene kolossale waardevermindering
te veroorzaken, waartegen niet eene gelijke waarde
vermeerdering over slaat. Dat eene verplaatsing
der veem rkt hier even goed zou kunnen geschiedeu
als te Leeuwarden en te Amsterdam, de vergelijking
