10
worden in verwarring gebrachten als wij aan het voorspellen
gaan wat er nu zal volgen, aan het gissen wat er straks-zal plaats'
grijpen, dan worden.de zekerste profetieën beschaamd, de meest ver
trouwbare berekeningen gelogenstraft. Ocbhet is de aeloud®
strijd maar in zijn negentiende-eeuwsche vormen die strijd tus-
schen vrijheid en slavernij geweten en gezag zelfetandigheidaen
leiband; zeil weten, kennen en denken of zich gevangen geve®
onder anderer juk de aeloude strijd, ja, m-aar waarin ook onze
vijanden hebben moeten gehoorzamen aan de eeuwig geldende
wot van vooruitgang, daarin merkbaar, dat hun oorlogstaktiek
fijner, hun wapenen, meer geslepen hun strijdleuzen overreden-
^er ZÜUmnar juist daarom ook wordt er voor den tegenstander
zooveel meer moed beleid en trouw vereisoht. Wat woelt het
en gist hetwat bruist het en schuimt liet heinde en veer! In
maatschappij en kerk in staatkunde en godsdienstin weten
schap en kunst bij rijken em armen groots® en. kleinen is het
een aangegrepen, zijn door een geest van beroering., die als een
snelle trilling; door het litohiaami henenvaart en het doet beven op
zijn grondvesten. De grootere rijken óf ziek tot stervens toe
de wrange vruchten plukkend van vroegere uitspattingen en vroe
ger wanbeheer, óf omklemd met den ijzeren vuiab der- soldaterij
die het alles wil persen in één vorm en wil africhten naar één
modelóf volgend de kronkelpaden eener listige en sluwe staat
kunde, tuk op veroveringen gebruik makende van de. verwar
ring bij anderen om zich zelf te verrijken en te midden dier koorts-
aandoemngen is onder de kleinere staten ook ons kleine Neder
land met zijn roemvol verleden met zijn hoopvol uitzien naar
de toekomst, eii het gevoeltook wij moeten mede in den warrelen
den stroom, ook wij kunnen ons niet straffeloos onttrekken aan die be
weging der geestener is storm aan do luchter broeit onweer
wellicht aan den horizon, de wolken jagen, het zwerk wordt
verduisterd, ziet,, o ziet goed uit, o staat pal op uwen post,
houdt de wapenen in gereedheid, met moed den strijd aanvaard,
en de zege t zij vroeg 't zij laaten de zege is wederom ons
Nog eens, waar wij erkennen en hopen: zoo moet, zoo zal het
wezenwaarom zouden wij daar. op een dag als dezenniet vra
gen of het er naar uitziet dat het zoo wezeu kan Dat wil zeg
gen dit b. v., wij genieten voorspoed, met de daaruit geborene,
daarmede gepaard gaande welvaart, weelde in menig opzicht; zou
het ook kunnen wezen dat wo daardoor al langsamerhand wer
den verwijfd, verweeaelykt, ontzenuwd? als het tij eens verliep,
en hier; en daar begint de kentering zich al te vertoonenzouden
