van Zondag 20 October 1878.
i
Vervolg der wekelijksche berichten.
Binnenland.
Bultschlmitl.
Frankrijk.
De minister Bardoux heeft eene circulaire aan de pretec-
Groot Brittanje en Ierland.
naarsclie Courant
van
Staten-Generaal. De 1= Kamer heeft den 18 metajg.
st. aangenomen het wetsontwerp betreffende het huwelijk des
Konings en voorts eenige andere wetsontwerpen, waarna zij
weder is uiteengegaan.
Bii het der 2". Kamer aangeboden wetsontwerp tot uen-
nitieve vaststelling der koloniale huishoudelijke begrooting
van Suriname voor 1879 worden de uitgaven geraamd op
f 1,682,293,25 en de middelen op f 1,234,600 en de bijdrage
op 447,693,25.
Benoemingen enz. Z. M. heeft tot president van het hoog
militair gerechtshof benoemd mr. G. Turk, thans lid van
datDe°gemeenteraad van Haarlem heeft dr. E. v. d. Ven, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als directeur der h. bur-
gerschool met 5jarigen cursus.
Rijks-Middelen hebben gedurende het derde kwartaal
opgebracht 69,906,930 tegen ög OlS.Ug m hetze fde
tijdvak van 1877. Het 9/12 der raming bedraagt f70,791,620.
Toonkunst. Te 's Gravenhage heeft zich eene commissie
gevormd om de composition van wijlen den 'neer Dunkier m
het bezit te doen blijven van de kapel van het reg. grena
diers en jagers. De heer Nicolaï heeft de nalatenschap,
uit 1948 stukken bestaande, op f 20000 geschat Door de
Littéraire Sociëteit is ingeschreven voor f 5000, door het
Zoölogisch Genootschap voor f 2oOO.
Aanbestedingen. Den 11ter directie der Wed. Rijn
spoorwegmaatschappij, het verlengen van de bestaande stations
overdekking met bijbehoorende werken te Arnhem, minste
inschr. Dalhuizen, te Kampen, voor 49,475.
Den 16, aan het dept. van marine, het lossen, in gebruik
brengen enz. van het ijzeren droogdok voor de marinedienst
in Indieeenig inschr. de heer v. d. Made, te Amsterdam,
voor 660,000.
Het verbeteren van het fort te Honswijk is voor de
tweede maal door den minister van oorlog niet, gegund.
Den 18, te Amsterdam, door het bestuur der Maatschappij
tot verkrijging van eigen woningen, het bouwen van 60 pei-
ceelen, ingericht voor 180 gezinnen, op een terrein van
het Funenminste inschr. A. Paansvoor 225,000.
Geschenken. Het model eener groninger boerderij, ver
vaardigd door de leerlingen der ambachtsschool te Groningen
en door het Genootschap van Nijverheid te Onderdendam
ter tentoonstelling te Parijs ingezonden, is geschonken aan
's Rijks landbouwschool. Aan diezelfde inrichting zijn door
de erven van dr. IV. C. Staring geschonken zijne collectie
delfstoffen en herbaria.
De Gemeenteraad van 's Gravenhage heeft den 15 besloten,
den Koningbij gelegenheid van zijn huwelijknamens de
ingezetenen een geschenk aan te bieden.
Te Apeldoorn zijn de dames er op bedacht om de aan
staande Koningin een geschenk aan te bieden.
Sterke drank. Uit Vlissingen is een door vele personen
uit alle rangen der maatschappij geteekend adres aan den Ko
ning gezonden, ter ondersteuning van het adres van den
Multapatiorsbond.
Kermis. De gemeenteraad van Haarlem heeft afwijzend
beschikt op een verzoek van de afdeeling der Vereeniging
tot afschaffing van sterken dranktot het afschaffen der
kermis.
Te Medemblik is eene vereeniging tot stand gekomen
tot bevordering van de belangèn dier stad en hare omstre
ken. De statuten daarvan zijn bij kon. besluit goedgekeurd.
Noordpool-expeditie. De Willem Barendsz. is den 12
's avonds te IJrnuiden binnengekomen. Uit een verslag van
den tocht blijkt, dat de schoener met goed succes de nauwe
zeeëngte der Matoschkin Seharr, aan de monding der Ijira-
kina-rivier is binnengezeild en daar eenigen tijd vertoefd
heeft, om de noodige kleine herstellingen van tuig enz. te
doen' Ook werden van daar uit kleine wetenschappelijke
tochten ondernomen, op een van welke de zoöloog Sluiter,
met 2 anderen, in het water is geraakt, ten gevolge waar
van hij tot op de tehuisreis aan eene ernstige ongesteldheid
(pleuris) heeft geleden. De poging om een der medegenomen
steenen op Kaap Nassau te plaatsen, mislukte. Wel werd
onder vele bezwaren een steen aan land gebracht, maar
teruggehaald toen het bleek, dat men Kaap Troost voor
Kaap Nassau had aangezien.
Rampen. Op Ameland is den 14 verongelukt het noorsche
schip Patientia van Frederikstad met hout naar Alkmaar.
De equipage heeft zich des nachts in 2 vletten van boord
moeten begeven. De stuurman en 2 schepelingen zijn door
een enkhuizer visscher overgenomen en te Nieuwediep aan
gebracht de kapitein en 3 andere schepelingen zijn vermoe
delijk verongelukt.
Het duitsche schip Margarethavan Grangemouth met
piekijzer naar Leer, is den 15 op Terschelling gestrand en
met de lading weg; volk gered.
Misdrijven. In eene herberg op den Zeedijk te Amster
dam heeft den 16, bij een twist tusschen 2 vrouwen, de
eene hare tegenpartij schier het geheele oor afgebeten en
voor de oogen der omstanders verslonden. Zij is kort daarna
door de politie in hechtenis genomen.
Te Vollenhove zijn den 17 de gemeente-veldwachter de
Liefde en de Rijk-veldwachter Hasting, die op surveillance
waren geweest, vermoord gevonden. De laatste is doodge
schoten, den eersten de hals afgesneden. Als vermoedelijke
moordenaars zijn G. en K. Nieu-oenhuis en J. Jonkman ge
vangen genomen en naar Zwolle overgebracht.
Koloniën. Atchin. Habieb Abdul Rachman heeft zich den
13 Sept. te Rotta-Radja aan ons gezag onderworpen, daar
in het openbaar vergiffenis gevraagd en den eed afgelegd.
Rijksdag. De algemeene beraadslagingen over art. 1 der
socialistenwet zijn den 10 ingeleid door den sociaal-democra-
tischen Afgevaardigde Hasselmann Hij verklaardedat zijne
partij den haar opgedrongen stryd zou uitvechten en hij stelde
de regeering en de meerderheid van den Rijksdag voor mo
gelijke gewelddadigheden en bloedvergieten verantwoordelijk.
Bij zijne verdere uiteenzetting van de bedoelingen der soci
aal-democratie trad spr. in eene rechtvaardiging der parijsche
•Commune. Toen hij aan het slot zijner rededie 2 uren
duurde, van de mogelijkheid van eeuen openlijken opstand
der onderdrukte arbeidersbevolking sprakmoest hem de
voorzitter, onder luide toejuichingen het Huis, tot de orde
roepen. De heer Uwe, het hoofd van eene kleine groep
onafhankelijke Afgevaardigden, bestreed, op grond van zijne
40jarige ondervinding als geneesheer, de schildering van den
benarden toestand der werklieden, door den vorigen spreker
gegeven; indien iemand reden tot beklag had, dan waren
ihet de kleine burgers, ambtenaren, onderwijzers, geestelijken
et\ kleine bazen die niet meer bestaan konden, in de eerste
plaats ten "evolge van het slechte gehalte der werklieden.
Intusschen zag hij niet veel heil in de aanneming der wet;
hij verwachtte meer van de oprichting van instellingen in
Hen geest van die des heeren Schulze, die meer dan iemand
aan de aanvallen der sociaal-democraten had blootgestaan
omdat hij, de arbeiders tot welvaart willende brengen, hun
bedierf. De heer Winterer, van de elzasser protest-
verklaarde, dat hij en zijne fractie tegen de wet zouden
omdat in Elzas-Lotharingen geene sociaal-demo-
bestond, en deze wet dus niets anders
pveweging
spel
partij,
stemmen
cratische
oohcfeV— DO heer v. Bennigsen verklaarde zich, namens de
nationaal-libera le partij, tei gunste van liet ontwerp dat
veel beter is dam hef vorige, 't welk gericht was tegen eene
partij, onverschillig f zij kwaad deed of met; deze wet
een nieuw wapen in de hand der willekeurige
daarentegen tegen eene zekere soort van handelingen, onver
schillig van welke partij of stand die uitgingen. Het ge
vaar, dat de maatschappij door die handelingen dreigde
kon men het best leeren kennen door de rede van den heer
Hasselmann. Mochten sommige leden van sprekers partij eene
betere wet denkbaar achten, men moest zich op een practisch
standpunt stellen en dan zou men tot de overtuiging komen,
dat er dit jaar langs wetgevenden weg geen ander middel
tot bestrijding van het gevaar te verkrijgen was dan deze wet,.—
Het artikel is aangenomenin hoofdzaak overeenkomstig
de besluiten der commissie. Daartegen stemden het centrum,
de fortschritsspartij en de socialisten.
Den 11 is op art. 1 a. een amendement aangenomen ten
doel hebbende de zoogenaamde Genossenschatten van Schulze
tegen willekeur der politie te vrijwaren. De Afgevaardigde
Schulze en ook de regeering verklaardenzich met dat-
amendement te kunnen vereenigen. Art. 2 3 en 4 werden
goedgekeurd zooals de commissie ze had voorgesteld. Bij
art. 5 handelende over het ontbinden van vergaderingen
beweerde dr. Windthorst, dat men even goed der regeering
onbeperkte volmacht kon geven om alle discussie over maat
schappelijke vraagstukken te verbieden. In het belang der
wetenschap en der vrijheid verzetten hij en zijne partij zieh
daartegen. Daarentegen verklaarde hij, dat de sociaal-demo
craten alle partijen in het Rijk aaneengesloten tegenover zich
zouden zien, indien zij den weg van geweld insloegen, dien
hun Afgevaardigde Hasselmann den vorigen dag had aan
geduid. Indien iets voor de noodzakelijkheid eener wet als
tleze pleitte, dan was het de rede van dien Afgevaardigde.
Maar spr. zou het voldoende achtenindien de wet moge
lijke gewelddadigheden met straf bedreigde. "Voor het overige
verwachtte hij alleen beterschap van den invloed der Kerk.
Maar dan moest de regeering ook ophouden de Kerk te be
strijden. Steun de Kerk, zeide spr., en gij verzwakt het
socialismemaar met de eene hand de Kerk te onder-
drukken en met de andere het socialisme te willen aanvatten,
is waanzin. Zoolang 15 miljoen catholieken om hun geloof
in Duitschland vervolgd worden, kon sprekers partij met
deze regeering niet medegaan.
Art. 5 handelende over het verbieden en ontbinden van
sociaal-democratische vergaderingen, is den 12 zonder hoof
delijke stemming naar de redactie der commissie vastgesteld,
nadat het amendement van dr. Hanelstrekkende om dit
art. niet toepasselijk te verklaren op vergaderingen na de
uitschrijving van verkiezingen voor den Rijksdag of de
Landdagen deswege gehouden, met 200 tegen 167 st. ver
worpen was. Een der sprekers tegen het art., de socialist
Reinders, moest door den voorzitter tot de orde geroepen
worden omdat hij alle voorstanders der wetals verkrach
ters der constitutie, landverraders noe de. Voor art. 6,
dat het verbod van socialistische schriften regeltsprak dr.
Bamberger, die daarbij den ultramontanen hun bondgenoot
schap met de sociaal-democraten gedurende de verkiezingen
verweet. Hij gaf toe, dat deze wet de algemeene vrijheid
van drukpers, van vereeniging en vergadering beperkt en
dat de regeering door deze wet de macht krijgt om niet
alleen de sociaal-democratenmaar ook andere partijen te
bestrijden. Hij betreurde hetdat men genoodzaakt was
dien weg van reactie op te gaan, en zag hierin juist de
groote schuld der sociaal-democratie, dat zij zoo iets noodig
maakte, maar bijna even groot was dan ook de schuld harer
bondgenooten.
Den 14 is de beraadslaging over art. 6 (verbod van so
cialistische geschriften) voortgezet. De heer Ackermann en
eenige zijner conservatieve geestverwanten stelden voor om
bij te voegen de woorden„vooral die de goede verstand
houding van de verschillende klassen der bevolking in gevaar
brengen", en achter „het verbod van het verder verschijnen
van een periodiek geschrift kan gegeven worden", te schrappen
de woordenzoodra op grond van deze wet liet verbod van
een enkel nummer geschied is. De heer Richter, lid der
fortschrittspartijbeweerdedat het voorstel -Ackermann het
vermoeden zou wekkendat men zekere personen vervolgen
wilde. De heer Windthorst verlangde schorsing van den „Kul-
turkampf;" het centrum vertegenwoordigde, volgens hem, niet
alleen kerkelijke, maar ook burgerlijke vrijheid; daarom bestreed
hij de wet. De minister 'Eulehburg verklaarde zich voorde
beide veranderingen- De eerste werddaar de conservatieven,
de vrij-conservatieven en de nationaal-liberalen ervoor stemden,
aangenomen, de laatste, daar de meerderheid der nationaal-libe-
ralen zich er tegen verklaarde, verworpen. Wegens het behoud
der woorden in kwestie, schaarden zich nu de conservatieven aan
de zijde der tegenstemmers, en het geheele artikel werd, zoowel
gelijk de regeeringals gelijk de commissie het voorgesteld
had verworpen. Art. 7 tot 10 werden daardoor onvatbaar
voor' behandeling. Art. 11, 12, 13 en 15 werden volgens
de redactie der commissie aangenomen. Art. 14 viel weg
wegens de verwerping van art. 6.
Den 15 stelde de heer Ackermann voor, art. 16 (beper-
kin0* van het recht van verblijf voor socialistische roeivin-
kenr d0or de commissie eenigermate verzacht en alleen
geldig voor plaatsen buiten het werkelijk verblijf) volgens de
redactie der regeering te herstellen. De heer Schmidt stelde
een bemiddelend amendement voor, n.l. het schrappen der
woorden „buiten het werkelijk verblijf." De heer Reichensper-
qer meende, dat het art. aan de policie te vrij spel liet. De
heer v. Bennigsen verklaardedat de commissie toch reeds
niet dan te nauwernood had kunnen besluiten om de beper
king van het recht van verblijf toe te staan en dat de con
servatieve voorstellen die verder gingen dan de commissie
wilde voor zijne partij onaannemelijk waren. Hij stelde de
conservatieven' voor eene mogelijke verwerping van het arti
kel verantwoordelijk. De minister Eulenburg wierp de aan
tijging van een der sprekers van zich als zouden de recht
banken bij de jongste processen wegens majesteitsschennis
onder den invloed der regeering hebben gestaan. Hij meende
verder, dat men de woorden des heeren v. Bennigsen niet
al te streng moest opvatten en dat de nationaal-liberalen
niet tegen de amendementen zouden stemmen. Het artikel
was volstrekt onmisbaar, als men het doel der wet ernstig
bereikt wilde zien. Beide amendementen werden verwor
pen en daar de conservatieven de redactie der commissie
niet'wilden, stemden zij ook tegen het door haar gewijzigd
artikel (waarvoor zich slechts de nationaal-liberalen en
eenige vrij-conservatieven verklaarden), zoodat dit verworpen
werd, hetgeen ook het geval was met het regeerings-artikel,
waarvoor alleen de conservatieven stemden. Art. 17 en 18,
handelende over het verbieden van de uitoefening van be
drijf aan tappers boekhandelaren enz-, en over het verbod
van colportage van periodieke geschriften zijn overeenkom
stig de redactie der commissie aangenomen. Op art. 19
bepalende, dat het collegie van hooger beroep zal bestaan
uit 4 leden van den Bondsraad en 5 uit de hoogste rechter
lijke collegiën, met benoeming van den voorzitter door den
den Keizer uit de leden, stelde de heer Ackermann voor dat
de Keizer den voorzitter naar vrije keuze zou benoemen en
dat de 8 overige leden voör de helft uit den Bondsraad
voor de wederhelft uit de hoogste rechterlijke en admini
stratieve collegiën gekozen zouden worden. De saksische
minister van justitie ondersteunde dit amendement, omdat
de verschillende regeeriugen daaraan boven bet voorstel der
commissie de voorkeur gaven. De heer Windthorst bestreed
het art., als in strijd met de constitutie des Rijks en de
rechten der verschillende Staten. Het amendement werd
verworpen en het art. overeenkomstig het voorstel der com
missie aangenomen.
Op art. 20, den 16 behandeld en de bepalingen over den
kleinen staat van beleg betreffendewaren door den heer
Ackermann 2 amendementen ingediend. Het eerste strekte
om het beding van on.niddelijk gevaar voor de openbare rust
tot het nemen van bijzondere maatregelen te doen vervallen;
het tweedeom de beperkende bepaling uit het artikel te
verwijderenvolgens welke aan verdachte personen alleen in
plaatsen buiten hunne woonplaats het oponthoud ontzegd
kon worden. De heer Beseier stelde voor te bepalen, dat
liet bevel tot het nemen van bijzondere maatregelen zou uit
gaan van den Keizer, onder toestemming van den Bondsraad,
in plaats van de door let ontwerp aangewezen overheden
en dat den Rijksdag van de geno ea beschikkingen mede-
deeling gedaan in plaats van rekenschap gegeven zou worden.
De minister Eulenburg drong er op aan, dat men zich aan de
besluiten der commissie ter. dezen honden zou. De ver
schillende regeeringen, zeide ij, weren van oordeel, dat tot
de bedoelde maatregelen alleen j~oest worden overgegaan op
voorstel der regeeringen, in weuier Staten de noodzakelijkheid
daarvan gebleken zou zijn. Daarentegen verlangde hij de
aanneming van de beide am er Leun enten des heeren Acker
mann, aangezien anders de werking der wet denkbeeldig
worden zou. ln dien zin is dan ook ae stemming uitge
vallen. De beide amendementen zi,n aangeno en en het voor
stel van den heer Beseier is verworpen waarna 'iet aides
gewijzigd art. met groote meerderheid is goedgekeurd. Tegen
stemden de fortschritts-partij, het centrum, de socialistische
en eenige nationaal-liberale leden. Art. 21 rakende de be
kendmaking van de bevoegde politie-ambtenaren door de be
trokken Bondsstaten is eveneens goedgekeurd. Art. 22,
waarin de duur der wet beperkt wordti° volgens de re
dactie der commissie (termijn van 2% jaar) aangenomen, mat
afwijzing van een amendement van conservatieve zijde om
de wet 4% jaar in werking te laten.
Pruisen. De jongeling, die onlangs bij Dusseldorp een
14jarig meisje in den Rijn verdronk, is tot 15jaren tucht
huisstraf veroordeeld. Uit zijn verhoor is geblekendat hij
eerst een aanslag op hare eerbaarheid ondernomen en na het
mislukken daarvan haar uit woede en wraak om het leven
gebracht heeft. Hij had reeds verscheidene vonnissen wegens
bedrog diefstal en landlooperij ten zijnen laste.
De bankier Abr. Oppenheimchef van de kenlsche firma
Salomon Oppenheim fy Co., is in 75jarigen ouderdom op zijn
kasteel Bassenheim overleden. Hij leed sedert geruimen tijd
aan het steen. De engelscbe specialiteit dr. Thompsonuit
Vevey ontboden en die voor zijne overkomst eene belooning
1000 bedongen had heeft den lijder niet in het leven
kunnen behouden. De overledene is israëliet gebleven, even
als zijn broeder Simonmede-chef der firma zijne neven
echter zijn tot liet christendom overgegaan.
Beieren. De genl. graaf Bothmer, chef van den generalen
staf, een zeer verdienstelijk officier en krachtig voorstander
van eene zoo nauw mogelijke aansluiting aan het duitsche
leger, en als zoodanig in het beiersche leger en in de hof
kringen vele tegenstanders tellendeis te Munchen op
62jarigen leeftijd overleden.
Saksen. De 13 is te Dresden het tweede duitsche anti
socialistische werklieden-congres geopend. De sociaal demo
craten trachtten, door rumoer te maken, de beraadslagingen
te belemmeren en werden door den voorzitter, dr. Max Hirsch,
nadrukkelijk vermaand zich stil te houden.
Saksen-Coburg-Gotha. Een der naaste bloedverwanten
van den onlangs overleden dr. A. Petermann spreekt het
bericht tegen, dat deze zich zeiven om het leven zou hebben
gebrachten zegtdat hij in de laatste maanden door ge
durige hoofdpijn gekweld werd, maar niettemin dagelijks
tot laat in den nacht werkte, en dat hij door eene beroerte
is gestorven.
De heeren Laisant en Joly, afgevaardigden der commissie
van enquête voor de laatste algemeene verkiezingen voor de
Kamer, die tegenwoordig Corsica doorkruisenworden op
verschillende plaatsen feestelijk onthaald.
53 Ingezetenen van een dorp in het dept. der Yonne
hebben openlijk de r. Kerk verlaten om tot het protestan
tisme over te gaan.
Graaf de Kergarioueen der aftredende leden van den
Senaat en behoorende tot de legitimistische rechterzijde, is
overleden.
De Groothertog van Baden heeft te Parijs vertoefd en
bezoeken gewisseld met den President der Republiek.
Al de personenwegens deelneming aan het mislukte so
cialistische werklieden-congres gevangengenomen, zijn weder
op vrije voeten gesteld. 39 Werklieden zijn te dezer zake
voor de rechtbank gedaagd.
Ter gelegenheid van de uitreiking der bekrooningen van
de parijsche tentoonstelling zullen 216 plaatsen beschikbaar
worden' gesteld voor franscbe en 100 voor buitenlandsebe
journalisten.
In eene circulaire aan de inzenders ter tentoonstelling is
kennis gegeven, dat de sluitingsdag tot 10 Nov. is uitgesteld,
maar dat bet hun vergund zal zijn, van den 1 Nov. af
hunne artikelen, zoo verkochte als onverkochte, te verwijderen.
Msgr. Dupanloup bisschop van Orleanslid van den Senaat
en van het Instituut, is den 11 onverwachts overleden. Hij
was den 3 Januari 1802 geboren en heeft zich als redenaar
en schrijver naam gemaakt.
De heer Gambetta is, uit Zwitserland terugkeerende
allerwegen door maires gemeenteraden en bevolkingen met
groote onderscheiding en uitbundig vreugdebetoon verwel
komd. Den 9 's avonds te Grenoble aangekomen werd hij
door den prefect der Isère ontvangen en vervolgens door
deputat.iën van handelsreizigers en van vrijmetselaren begroet.
Den volgenden avond hield hij in den met vlaggen en een
borstbeeld der republiek versierden schouwburg eene rede
voering waarbijbelialve eene overgroote menigte belang
stellenden de geheele raad der stad een aantal leden van
den Alg. Raad, der Arrond. Raden en der Kamer en eene
menigte maires uit het geheele departement tegenwoordig
waren. „Uw land zeide hij is de Republiek toegedaan,
maar mist politieken zin. Handelen is noodig, onnut rede
kavelen is verkeerd; men moet aan de meerderheid zich
onderwerpen of beraadslagen zonder elkander te beleedigen.
Ik ken de toewijding van de republikeinschgezinde bevolking
van Grenoble en ben daarvan thans op nieuw getuige." De
heer Gambetta drong aan op het verkiezen van republikeinsch-
gezinde senateurs, ten einde 's lands voorspoed en rust te
verzekeren. Het verwijt, dat de Republek vijandig tegen
over de godsdienst staat, noemde hij laster; men behoorde
onderscheid te maken tusschen de godsdienst en eene heersch-
Euchtige secte Hij hoopte dat de kiezers zich niet onder het,
juk der sacristy zouden buigen. Spreker hechtte veel gewicht
aan de verkiezingen voor den Senaat. Hij rekende op eene
meerderheid vau 20 st. op 84 verkiezingen. Na den 5 Januari
zou de oude meerderheid hare hoop laten varen, dan zou de
vreemdeling het land bewonderen, waar wijsheidarbeid
zaamheid en goede zeden zouden heersclien, en de Republiek
zou liet recht hebben, tot liet land te zeggen, dat zij zijne
vroegere grootheid had hersteld. Den 11 s avonds
den heer Gambetta een banket aangeboden, aan t welk de
maire van Grenoble dronk „op de Republiek en baren door-
luchtigen verdediger."
De heer Gambetta is den 13 te Parijs teruggekomen. Bij
het verlaten van Grenoble en aan verschillende stations ge
durende de terugreis werd hij met geestdrift toegejuicht,
Te Grand-Lemps bracht men de oude vlag van 1789 te
voorschijn en Gambetta begroette haar als de vaan van de
eerste door de revolutie vrijgemaakte gemeente. Te Tour
du Pin loste men kanonschoten toen de trein stilhield en te
Bourgoin kwam laat in den avond nog eene menigte volks
Bij breedvoerig gemotiveerd besluit van den President der
Republiek is bepaald dat binnen eene vastgestelde grens
strook geene spoorwegen, bruggen, kanalen, wegen en
andere werkenwaarvan een invallende vijand partij zou
kunnen trekken voortaan zullen mogen aangelegd of gebouwd
worden zonder de toestemming van de gemengde burgerlijke
en militaire commissie voor o. werken. Hiermede worden
feitelijk voorzorgsmaatregelen wederom ingevoerd koedanige
reeds'in 1776 werden genomen, maar welke eerst in 1851
en later in 1862 onder den invloed van gelukkige veldtoch
ten meer en meer in onbruik raakten.
eigenaar der zaal heeft 20 uitgeloofd voor de
van den persoondoor wien het brand-alarm is
ten gericht, waarin hij inlichtingen verlangt omtrent de
werking van schouwburgen zonder censuur.
Te Marseille is den 12 door de redactiën der aldaar ver
schijnende dagbladen een banket aangeboden aan den direc
teur der afdeeling voor de drukpers bij het ministerie van
binn. zaken den heer Anatole de la Forgewaarbij ook
de Afgevaardigden van het dept. Labadié en Amatden
directeur der Siècle en andere gasten van elders aanzaten.
Prins Alexander der Nederlanden is te Parijs aangekomen.
In de Siècle zegt de beer Cermschidat de minister
Léon Saf voornemens is, de Latijnsche Unie voor 6 jaren te
vernieuwen, doch dat de Eransche Bank daartegen is, omdat
zij thans meer dan 1 miljard aan zilver in voorraad heeft,
waarvan 300 miljoen in vreemde munt, die zij zeer gaarne
zou kwijtraken.
Het getal soldatenkinderendie door de regeering in
Erankrijk worden opgevoed, beloopt tegenwoordig 10,000.
Da minister van oorlog beeft dienaangaande eene nieuwe
regeling ingevoerdkrachtens welke de kinderen van 2 tot
10 jarer niet langer, gelijk tot dusver, in de kazernes zullen
worden opgevoed. Zij zullen bij hunne fa: nil ion aan huis
hun dage ,'rseh rantsoen krijgen, benevens hunne kleeding.
Die van .0 tot 18 jaren worden in de kazernen onder toe
zicht van een officier onderwezen en ontvangen van hun 154e
jaar af soldij.
Te Chatelleraut (Vienne) heeft de politie dezer dagen
273 zakken meel in de rivier doen uilschudden, bestemd
voor het brood van bet garnizoen en gebleken allerlei scha
delijke bestanddeelen te bevatten. De geheele rivier zag wit
als melk.
Den 5 is de Ardèche, in het dep', van dien naam, buiten
hare oevers getreden en heeft zij door het wegslaan van brug
gen, huizen, tuinen enz. groote schade aangericht. In de ge
meente Mayres alleen wordt deze op 1,500,000 fros. geraamd.
KoLONiëN. De opstand op Nieuw-Caledonie duurt nog
slechts voort in het arr'. Bourailwaar de inboorlingen
verscheidene kolonisten omgebracht en etablissementen aan
gevallen hebben, maar met groote verliezen teruggeslagen
zijn.
De vergadering van grieksche fondsenhouders heeft den 10,
zonder daaromtrent het gevoelen der houders in Nederland
in te winnen, besloten om het voorstel van Griekenland
betreffende eene conversie der obligatiën van 1824/25 aan te
nemen.
De minister van oorlog heeft den 9 op eene openbare
meeting, bij de opening eener conservatieve vereeniging te
Blackpooleene toespraak gehoudenwaarin bij aanvoerde
dat er goede grondenzoo van militairen als van maat-
scbappelijken aard waren, om tevreden te zijn over het en-
gelsch-turksche tractaatdat Cyprus aan Engeland gebracht
heeft. Wat Afghanistan betreft kon hij zich met dan
omzichtig en op zijne eigene verantwoordelijkheid uitlaten
maar hij meende te kunnen zeggendat de regeering geen
aanval of verovering wenschte. Engeland kou er natuurlijk
niet tegen hebbendat zijn nabuur den sleutel van zijne
eigene deur wenschte te bezittenmaar bet diende rijpelijk
te overwegen, boe de toestand zou zijn, indien die buurman
zich gereed maakte om dien sleutel aan een ander toe te
vertrouwen.
Lord Grey betoogt bij uitvoerig schrijven in de dimes,
dat er geene reden bestaat om Afghanistan den oorlog te
verklaren wegens de weigering van het engelscbe gezant
schap, zelfs niet indien Rusland en Afghanistan een defen
sief verbond sloten. Alleen een offensief verbond van beiden,
of vijandige maatregelen van den Emir zouden recht, tot
oorlogsverklaring geven. Eene annexatie van het arme, berg
achtige, door woeste stammen bewoonde land zou tot een
hoogst kostbaren guerilla-oorlog voeren en met de ontrui
ming moeten eindigen. Lord Grey ontkent nietdat Enge-
lands presrige er onder lijden zal, zoo de weigering van
den Emir om het engelsche gezantschap te ontvangen onge
straft blijft, maar hij meent, dat het voor Engelands pres
tige nog schadelijker zal zijn, zoo de engelsche troepen na
een kostbaren oorlog toch genoodzaakt zullen zijn Afghanistan
te verlaten.
ln eene concertzaal te Liverpool, het z.g. colosseum, lieett
den 11 toen meer dan 4000 personen, in den regel jonge
zeelieden en fabriekarbeidsters een concert bijwoonden
iemand door het roepen van „brand" zulk een schrik ver
wektdat 37 mensehen, bij het ontvluchten der zaal, in
zonderheid door het gesloten zijn van de deur van den naar
eene galerij leidenden trap omgekomen en velen gekwetst
zijn. De
aanwijzing
verwekt.
In de eerste vergadering van de Debatmg-club van cloot-
stommen te Londen is de vraag behandeldIs de indisehe
regeeriug gerechtigd oin aan Afghanistan den oorlog aan te
doen? Na eene levendige discussie in de taal der doolstom-
men, werd door 33 de vraag toestemmend en slechts door 5
ontkennend beantwoord.
De firma HeughBalfour 8p Co. te Manchester, die groote
zaken in garens en stoffen op Indie en China deed heeft
hare betalingen gestaakt. Het passief bedraagt 200,000,
maar aangezien de meeste artikelen in eonsignatis gezonden
zijn, hoopt, men, dat, bij de realisatie daarvan, nog al wat
terecht zal komen. Intusschen doet bet faillissement te
Manchester den handel stilstaan en is er geen crediet te
bekomen.^Qw mec[e eene op Indie handeldrijvende
firmaT. D. Findlay, hare betalingen gestaaktmet een
passief van 200,000.
De aandeelen in gasfabrieken zijn ettelijke percenten ge
daald op het berichtdat de schrandere americaan Edison
het middel ontdekt heeft om het electrisch licht te verdeelen.
Den 13 is voor het eerst de met zooveel moeite in het
Parlement tot stand gekomen wet in werking getreden, vol
gens welke in Ierland op het platte land en in de kleinere
steden de verkoop van sterken drank op zondag verboden
is en de uren van verkoop in de groote steden aanmerkelijk
ingekort zijn. Er hebben zich geene ongeregeldheden voor
gedaan^ jaari^ksclle vergadering van de Congregational
Union te Liverpool is door den voorzitter, den predikant
Baldwin Brown, eene rede gehouden, waarin hij stellig pro
testeerde tegen den onreohtvaardigen oorlog tegen Afgha
nistan, als de vrucht van het imperialisme, dat de regeering
in practijk brengt en waardoor geweld gesteld wordt in de
plaats van den moreelen invloed, dien Engeland over de
wereld placht uit te oefenen.
De heer Gladstone beeft in antwoord op een briet van
een werkman te Coventry als zijne meening uitgesproken,
dat door het vrijhandelssysteem het gemiddeld inkomen der
engelsche arbeiders 30 p. e. hooger geworden is. Afwijking
van dat stelsel zou, meent hij., hun inkomen weder doen
38 Lijken van personen die bij het zinken van de Prin
cess Alice verdronken zijn nog niet teruggevonden. Het
getal der slachtoffers van deze ramp is thans gebleken 610
t6Te "Sheffield'is eene groote „footbaU"-partij des avonds
bii electrisch licht gespeeld. De sterkte der verlichting stond
gelijk met die van 8000 kaarsen en de kosten van ieder der
vier lichten bedroeg in het uur 3% stuiver.. On streeks
30 000 personen waren als toeschouwers op de been.
65 Armeniërs, die in Engeland wonen en meest allen koop
lieden zijn, hebben bij lord Salisbury eene memorie ingediend,
waarin zij 'zich zeer ingenomen verklaren met liet, denkbeeld
van een engelsch protectoraat over Klein-Azie. Onder de
leiding en de bescherming van Engeland kan Aruienie, indien
aan de armeniërs gelijkheid van politieke rechten verleend
wordt, naar zij meenen, tot grooten bloei komen en zal het
spoedig aijne bevolking verdubbeld zien.
'6
