Langeslraat.
Gewone jaarlijksche opruiming van alle overgebleven laatste einden,
tot ongekend lage prijzen.
Oma tenrtik-Hongarije.
■talie.
op en liep de wind naar het noordenzoodat den 17 de
stad weder droog was.
Spanje.
Wercenigdc Stalen.
■Binnenland.
Jngezmibcn Stukken.
Snelpersdruk van Herms- Coster en Zoon.
Mr. A. IV UK LAiNGlii (blauw Stemb)
en
H.P VAN DER TAK (wit stemb)
Eenige Kiezers.
Op nieuw ontvangen eene kolossale keuze SBra-
Imnische en gewone hluuive lilclen
bij J. Hat.,
Kaasmarkt te Alkmaar-
Blijspel in twee bedrijven door ür J. Sasse.
Prijs 90 Cents.
Bovenstaande werkjes zijn in eiken solieden Boek-
bandel ter inzage te bekomen.
Van AMSTERDAM 's namiddags S uur.
Informatiën en dienstbiljetten verkrijgbaar bij
N. J. STAM aan den Voormeer
Snelpersdruk van Herm". Coster en Zoon..
LAPPEN WEER Iloek Boterstraat.
Graaf Schouiva/oJ heeft op zijne terugreis van Livadia
naar Londen den 12 en 13 te Budapest vertoefd, waar hij
herhaaldelijk een onderhoud had met graaf Andrassy, door
den Keizer ten gehoore ontvangen werd en ten hove dineerde.
Men verzekertdat het doel zijner zending wasgerust
stellende verzekeringen te geven nopens de begeerte van
Rusland om het tractaat van Berlijn na te komen.
De Keizer heeft den 14 rte deputatie uit de Herzegowina
ontvangen, die hem een adres van hulde overhandigde Z. M.
antwoordde, dat hij voor het welzijn en den vooruitgang
van de Herzegowina zou zorg dragenmaar dat hij daaren
tegen ook eisehtedat de bevelen der overheden zouden
worden nagekomen. Alle godsdienstige gezindten des lands,
deszelfs gebruiken en wettige rechten zouden bij den Keizer
bescherming vinden. Het antwoord des Keizers werd
met een met geestdrift aangeheven „Leve de Keizerbe
groet. De deputatie begaf zich daarop achtereenvolgens naar
graaf Andrassy en de ministers TiszaAuerspergBylandt
en Hofman.
Bij keiz. rescript van 18 Nov. is genl. Philippovic opzijn
verzoek van het bevel over het tweede legercorps ontheven
en op zijn post als commandeerend generaal te Praag her
plaatst. Verder benoemde de Keizer den hertog v. Ikur-
temberg tot commandeerend generaal en chef der landsre-
geering in Bosnië en de Herzegowinaen baron Jovanovic
tot diens plaatsvervanger.
De Delegatiën hebben den 21 twee voorstellen betreffende
de aanvullingscredieten voor de bezetting van Bosnië en de
Herzegowina ontvangen. Voor 1878 wordt nog 41,720,200 fl.
gevraagd; voor 1879 worden de buitengewone uitgaven voor
de krijgsmacht wegens de bezetting geraamd op 33,560,01)0 ff.
In de memorie van toelichting wordt gezegd, dat tegen het
begin van 1880 eene verdere vermindering der bezettings
troepen en kosten mogelijk zal zijn en de opbrengst der
bezette landen tot dekking der meerdere uitgaven gebruikt
zal kunnen worden. Dit wettigt de verwachting dat voor
de occupatie in 1880 slechts zeer weinig of in het geheel
geene buitengewone uitgaven zullen noodig zijn.
Oostenrijk. Een te Lemberg door studenten voorgeno
men fakkeloptocht ter eere van den heer tiausner, die
in het Huis van Afgevaardigden graaf Andrassy's staatkunde
bestreden hadis verbodenmaar niettemin den 17 be
proefd, zoodat de policie tusschenbeide kwam. Een commis
saris en eenige agenten werden mishandeldde policie
maakte daarop gebruik van hare wapenen en nam verschei
dene belhamels gevangen, 2 personen sneuvelden en zeer velen
werden gekwetst. De troepen zijn des nachts in de kazernen
geconsigneerd geweest.
Den 17 zjjn de eerste uit Bosnië terugkeerende troepen
te Weenen gekomen, het regiment-Moliuarydat door de
bevolking der hoofdstad met groote geestdrift ontvangen
werd. Aan de station had het gemeentebestuur zorg ge
dragen dat de manschappen een flink ontbijt kregen en toen
begon de marsch door de stad. De te Weenen aanwezige
aartshertogen reden voorop, gevolgd door honderden officieren
van alle wapens. De kolonel van het regimentde dappere
Pittelwerd onderweg zoo met bloemkransen bestrooid
dat zijn paard daarmede geheel bedekt was, het vaandel was
met lauwerkransen versierd en ook de manschappen kregen
hun deel van den bloemenregen.
Ten gevolge van den aanhoudenden regen hebben in
Stiermarken en Karinthie overstroomingen plaats gehaddie
hier en daar vrij aanzienlijke schade hebben aangericht.
Hongarijb. Bij de algemeene beraadslaging over het.
adres in het Volkshuis, den 15, heeft de minister Tisza
het woord gevoerd. De regeering achtte de zich open
barende bezorgdheid natuurlijkmet het oog op de we
reldgebeurtenissen die de monarchie van zoo nabij raken
en die zich slechts in zoover laten wijzigendat. zij
het bestaan van den Staat niet in gevaar brengen. De staat
kundige gedragslijn, sedert het begin der oostersche
kwestie door Oostenrijk-Hongarije te volgen, kon niet anders
zijn dan Turkije's integriteit zooveel mogelijk te handhaven,
en als dit onmogelijk werd, zorg te dragen, dat Turkije
niet de buit van Rusland werd. Dc gebeurtenissen van de
laatste jaren samentrekkendezeide de ministerdat Oos
tenrijk-Hongarije wel is waar tegen den russiscb-turkschen
oorlog had kunnen protesteeren, maar dan zou bij het toen
malige isolement der monarchie, in plaats van dien oorlog,
een oostenrijkseh-russische krijg uitgebroken zijndie
indien hij ook al met Oostenrijks zegepraal ware geëindigd,
Oostenrijk honderdmaal meer menschen en ten minste twin
tigmaal meer geld zou gekost hebben dan de bezetting van
Bosnië en de Herzegowina. De minister wees op het groote
onderscheid tusschen het verdrag van S. Stefano en het
tractaat van Berlijn. War, het verwijt betreft, dat de wet
gevende macht niet vooraf kennis had ontvangen van de be
zetting, herinnerde hij, dat de britsche regeering zelfs de
waarborging van Turkije's gebied in Kleiu-Azie aanvaardde
zonder dat het Parlement daarvan iets vermoedde. Hij be
toogde vervolgensaan de hand der gebeurtenissendat
geene andere staatkunde gevolgd was dan door hem in het
Huis was uiteengezet, namelijk; datgene te voorkomen,
wat in strijd zou zijn met Oostenrijks bestaan en belangen,
te wetendat de eene of andere mogendheid de organisatie
van het Oosten in den kring barer almacht trekt. De minister
koesterde de zekere hoopdat het berlijnsche tractaat door
alle mogendheden stipt zou worden nagekomenzonder dat
de vrede van Europa gestoord werd. Mocht echter zeide
de minister de eene of andere mogendheid de bepalingen
en de uitvoering van het tractaat aantastendan zouden
wij die onze belangen met die van Europa in overeenstem
ming hebben weten te brengen, in een eventuëeleri oorlog
niet alleen staan. Het is hierom te doen dat in de kleinere
Staten van het Oosten en in de harten der daar wonende
volksstammen het geloof wortel vatte, dat, als eenmaal de
verwarring in het Oosten tot eene uitbarsting mocht komen,
de mogendheid, die deu meesten invloed op hun lot kan
uitoefenen, niet eene anderemaar Oostenrijk-Hongarije is." - -
De redevoering van den heer Tisza werd herhaaldelijk door
de toejuichingen der rechterzijde afgebroken.
Den 18 interpelleerde graaf Apponyi de regeering over de
handelwijze van de oostenrijksehe leden der Rhodope-com-
missie. Graaf Andrassy beloofde de daarop betrekking heb
bende stukkeu over te zullen leggen, welke het bewijs zouden
geven, dat de regeering aan de leden dier commissie geenerlei
voorschriften gegeven had.
Geweldige stormen met stroomen van regenhebben ge
heel Midden-It.alie geteisterd van den 13 's avonds tot den
14 's namiddags en onberekenbare schade aangericht. De
spoorweggemeenschap tusschen Rome en het noorden des
lands was geheel gestremd en slechts één telegraafdraad
naar Florencewerkte nog. De Tiber trad buiten zijne
oevers en een aantal van de lager gelegen straten der
hoofdstad liepen onder. Het water was tot 7 ellen boven
het gewone peil gewassenmaar gelukkig hield de regen
Het marine-tuighuis te Napelsminder belangrijk dan die
te Spezzia en te Venetieen door de gedaante der Golf
niet te verdedigen, zal verplaatst worden naar Tarente,
waarvan de reede slechts toegankelijk is tusschen 2 eilanden
door.
Het hof van appèl te Rome heeft de beslissing der recht
bank vernietigdwaarbij de gravin Lamberiini werd toe
gelaten oin hare zaak tegenover de erfgenamen Anionelli
door getuigen te staven.
Op het oogenblikdat de Koningde Koningin en de
Kroonprins den 17 in een rijtuig hunnen intocht te Napels
hielden en onderscheidene personen den Koning verzoek
schriften aanbodenstortte zich een man met een in een
vaandeltje verborgen mes in de hand op hemwaardoor hij,
onmiddelijk van zijne zitplaats oprijzendeslechts eene
lichte huidwond aan den linker schouder ontving. De
minister Cairolidie tegenover den Koning zat, greep den
moordenaar bij de haren en werd lichtelijk aan den linkerdij
gewond. Doer een sabelhouw van den kapitein der curas-
siers aan het hoofd getroffenwerd de dader terstond ge
vangen genomen. De Koningin en haar fljarig zoontje ge
droegen zich bij dezen aanslag zeer moedig. De bevolking
geleidde H. H. M. M. onder luide toejuichingen naar het
paleis, en toonde de meeste opgewondenheid, toen zij zich
op het balcon vertoonden. Later reed de Koning te paard
door de stad. 's Avonds was de stad algemeen geïllumi
neerd. Meer dan 2000 telegrammen van gelukwensching
werden ten paleize ontvangen. De misdadiger heet Passa-
nanteis koksknecht en 29 jaren oud. Hij heeft verklaard,
dat hij tot geenerlei vereeniging behoorde maar geen Ko
ningen wilde hebben. Echter zijn bij hem verscheidene brie
ven van Internationalisten gevonden en dien ten gevolge
verscheidene leden der Internationale in hechtenis genomen.
Reeds is 1870 is Passanaxte te Salerno in hechtenis geweest
wegens het aanplakken van biljetten met de woorden: „Den
dood aan alle Koningen en Souvereinen
Te Rome heeft de redding des Konings tot allerlei vreug
debetoon aanleiding gegeven. In een oogenblik waren alle
straten vol menschen, die bij het gebouw der Kamer, bij
de dagbladbureaux enz. inlichtingen inwonnen. Eene menigte
volks toog onder het aanheffen van kreten „Leve Koning
HumbertDen dood aan alle moordenaars 1" met vlaggen en
muziek naar den burgemeester en van daar naar het Quirinaal.
Overal werden vlaggen uitgestoken; het geheele Corso en
vooral het hötel van den oostenrijkschen gezant [die daa--
voor luide door het volk werd toegejuicht] waren schitterend
verlicht. In alle schouwburgen werd de voorstelling gestaakt
en de tijding van 's Konings behoud van het tsoneel mede
gedeeld welke allerlei ovatie uitlokte. De diplomatie was
in groote opschudding. De spaansche gezant begaf zich in
persoon naar het telegraafbureau en de journalisten te Rome,
van alle partijenen daaronder ook buitenlandershebben
een met vijftig namen onderteekend telegram van gelukwen
sching aan den Koning gezonden. Den 18 hield de burge
meester eene aanspraak op het Kapitool. De düitscbe
gezant, verordende eene godsdienstoefening in de kapel der
ambassade.
De 19 is inde kapel van het paleis te Napels eene gods
dienstoefening gehouden welke door H H. M. M. en het
geheele hofgezin werd bijgewoond, 's Avonds ontving de
Koning de uit Rome overgekomen presidenten en deputatiën
van Senaat en Kamer. Hij betuigde zijnen dank voor de
uitgesproken gevoelens van aanhankelijkheid, en deelde mede,
dat hij kort geleden 2 brieven ontvangen hadwaarin hij
tegen een moordaanslag werd gewaarschuwd.
In verscheidene plaatsen hebben naar aanleiding van het
gebeurde manifestatiën plaats gehad. Terwijl op deze wijze
te Florence langs de Via Nazionale een optocht gehouden
werd, is midden in het corps veteranen, dat daaraan deelnam,
eene bom geworpen, waardoor 2 mannen het leven verloren
en ettelijke anderen gekwetst werden waarvan sedert nog
één is overleden. Men herinnert zich, dat op hetzelfde corps,
ter gelegenheid van een optocht op den dag van Victor Em
manuels uitvaart, een dergelijke aanslag gedaan is.
De Cortes heeftna eene wet op de legerorganisalie te
hebben goedgekeurdde nieuwe kieswet in behandeling
genomen. Daarbij wordt de in 1868 afgeschafte census hersteld,
en wel op minstens 25 fr. grondbelasting of 50 fr. andere
lastenwat de eerste betreft het kiesrecht gevende na 1
was de laatsten betreft na 2 jaren te zijn betaald. Bovendien
echter komt het kiesrecht den leden der Kon. Academie en
van verschillende andere geleerde lichamen, den geestelijken,
den staats-, provincie- en gemeente-ambtenaren, die ten minste
2000 fres. inkomen hebbenden hoofdofficieren te land en
ter zee, op non-activiteit of op pensioen gesteld, procureurs,
griffiersnotarissen enz. toe. In districtendie door 3 Af
gevaardigden worden vertegenwoordigd, zal ieder kiezer
slechts voor 2 in diewelke 4 of 5 afvaardigen slechts
voor 3 kunnen stemmen en zoo verder naar verhouding. De
Kamer zal zich zelve 10 leden kunnen toevoegen uit de
candidatendie in verschillende districten ten minste ÏOÜOU
stemmen op zien hebben vereenigd.
Van wege de constitutioneele groep is een amendement
ingediend, strekkende wel niet om het algemeen stemrecht
te behouden, maar om het aantal kiezers uit te breiden door
allen meerderjarigen het, stemrecht te verleenendie lezen
en schrijven kunnen, eu aan oud-soldat.cn ter zee en te land,
en door voor alle anderen den census op 25 fres. t,e stellen.
Dit amendement werd den 11 verworpen.De heer Castelar
heeft in den loop der discussiën eene schitterende rede ge-
gehouden ter verdediging van het algemeen stemrecht.
In het antwoord van lord Salisbury, betreffende de cana-
dasche visscherijenwordt gezegd dat Engeland alle voor
stellen welke de minister Évarts wenscht te doen welwil
lend zal overwegenten einde tot eene bevredigende over
eenkomst te gerakenDe President heeft bevolen, de door
de halifaxer commissie voor de visscherijen aan Engeland
toegekende som den 24 Nov. te Londen uit te betalen.
De minister van financiën heett de intrekking van 5 mil
joen d. 5/20r. bonds aangekondigd.
De Koning is den 20 op het Loo aangekomen.
De te Amsterdam vertoevende Groothertog en Groother
togin van Mecklenburg-Schwerin hebben den 18 de syna
goge der portug. israël. gemeente bezocht en de daarin voor
banden kerkschatten bezichtigd Prins Frederik en de prinses
v. IVied brachten hen den 19 te Amsterdam een tegenbezoek.
De hertog dineerde dien dag bij jr. P. v. Bevervoorden tot
Oldemeule. Den 22 bezochten de Groothertog en zijne
malin het Blinden-instituut.
ge-
Staien-Generaal. Bij de 2«. Kamer is ingekomen eene
onteigeningswet ten behoeve van den spoorweg Tilburg-
Nijmegen.
In verhand met, de verhoogiug, welke de begrooting voor
1879 voor Curafao dient te ondergaan tot herstel van de
schade, door den storm van 1877 aangericht, wordt het
subsidie geraamd op f 272,128,96, in plaats van/ 164,128,96,
zooals oorspronkelijk in de raming der middelen van Curapao
was uitgetrokken.
De 2e. Kamer heeft den 19 hare werkzaamheden hervat.
Den 22 zijn met alg. st. aangenomen de wetsontwerpen tot
vaststelling der begrootingen voor de Rijks-gestichten Om-
merschans en Veenhuizen en wegens den arbeid der gevan
genen, tot bekrachtiging van prov. belastingen (wat Fries
land betreft met 58 tegen 5 st.), met 55 tegen 9 st. de
ontwerpen tot kwijtschelding van eenige den lande aanko
mende vorderingen, en met 44 tegen 20 st. dat, tot wijziging
van hoofdstuk 8 der staatsbegrooting voor 1877, nadat, daar
van met 35 tegen 27 st. verworpen was eene verhooging
der tractementen van de ambtenarenonderofficieren enz.
met f 3554.
Scheepvaart. Den 18 is de nieuwe waterweg van Zwolle
naar zee feestelijk geopend met de stoomboot Stad Amsterdam,
waarop zich de Commissaris des Konings het gemeentebe
stuur enz. bevonden.
Prov. Staten van Noordbrabant hebben met 47 tegen 11
st. besloten. 1 miljoen bij te dragen voor hel kanaal Venlo-
Hollandsch Diep, mits het Rijk het werk uitvoere en onder-
houde en de betrokken gemeenten en belanghebbende besturen
750,000 aan het Rijk uitkeeren.
Tooneel. De heer A. Vink Jr. is den 15 voor het laatst
opgetreden in Nelly. Meer dan eene halve eeuw sierde hij
het tooneel. De verschillende tooneelgezelschappen van Am
sterdam en Rotterdam inzonderheid dat, der heeren Prot en
Kistemaker, waaraan hij in den laatsten tijd verbonden was,
boden hem geschenken en eerbewijzen aan.
Feesten. Op den 23 Nov. 1878 herdacht de heer S. C. S.
Holland, thans burgemeester van de beide Egmonden en
Bergen, den dag op welke hij voor 50 jaren als burgemeester
optrad. ZEd. werd toch bij kon. besluit van 23 Nov.
1828 benoemd tot burgemeester der gemeente Schermerhorn.
Aanbestedingen. Den 16, te Utrecht, bij herbesteding,
het verbeteren van de werken bij Honswijkgeraamd op
f 596,000, minste inschr. N. v. Haaren, te S. Anna bij
Nijmegenvoor f 629,390.
Den 19, te Amsterdam, door de Nederl. Bouwmaatschappij,
liet maken van de banen van één hoofdweg en 2 dwarswegen
in den Binnendijkschen-Buitenvelderschen polder, aan J. C. v.
Hattemte Sliedrechtvoor f 53,300te 's Gravenhage
door het departement van marine, het maken en leveren
van een ijzeren kustlichttorenbestemd voor het eiland
Edam (Java-zee), minste inschr. Nering Böget fy Cie., te
Deventer voor f 39,775.
Den 21, te Amsterdam, het bouwen van 15 woonhuizen,
aan het Scbapenburgervoorpad, nabij het Vondelpark, minste
inschr. P. Andriessen te Hilversum voor f 232,990.
Geschenken. De gemeenteraad van Amsterdam heeft
den 20, op voorstel van B. en W. besloten, den Koning,
bij gelegenheid van zijn huwelijk, een huldeblijk aan te
bieden, en gelden beschikbaar te stellen voor de alsdan te
houden feestviering.
De burgemeester van Amsterdam heeft de burgemeesters
der provinciale hoofdstedenalsmede dien van Rotterdam
op 16 Nov. bijeengeroepen om te beraadslagen over het
aanbieden van een nationaal huldeblijk aan de Koningin (De
Koning, van het plan in kennis gesteld, heeft n. 1. verzocht,
dat het geschenk der Koningin zou worden aangeboden).
Alle provinciale hoofdsteden, behalve Groningen, hebben zich
bereid verklaard tot medewerking.
Het geschenk, door de gemeente 's Gravenhage den Ko
ning en de Koningin aan te bieden, zal bestaan in een paar
zilveren sierstukken, tot aanvulling van het tafelmiddenstuk-
Z. M. bij eene vorige gelegenheid door de residentie ge
schonken.
Giften. Voor het gedenkteekendat ter herinnering aan
de Unie van Utrecht zal worden opgerichtis door het
utrechtsch studentencorps f 850 bijeengebracht.
In de diamantslijperij van den heer J. S. Metz te
Amsterdam wordt thans een aan de Kaap de Goede Hoop
gevonden diamaDt bewerktdie ongeveer 1 Ons weegt en
op eene waarde van f 500,000 wordt geschat.
Rampen. De scheveninger bom Gerardus Martinus, waarin
4 lijken zijn gevondenis bemand geweest met 9 koppen.
5 Weduwen met 8 kinderen betreuren de verongelukten.
In den nacht van 1516 is de schouwburgtent der heeren
üerm. Gulp Sp Co. te Groningen door den storm tegen den
grond geslagen. De schade wordt op 3000 begroot.
Het kotterschip Doggerboot is den 17 in het gezicht van
Delfzijl verongelukthet volk eu sedert een gedeelte der
is aldaar aangebracht.
Een praaraschip is op de staart van Urk geslagen en met
man en muis vergaan.
Het op den Banjaard verongelukte schip is waarschijnlijk
geweest de te Stettin te huis behoorende bark Gluck Auf
(vroeger Minister Thorbecke), den 8 van Gravesend in ballast
vertrokken naar Elseueur en aldaar niet aangekomen.
Den 19 is te Schagen het nji uig van den heer A. Schenk Cz.
door een hollend paard met boerenwagen in de Loet ge-
worptn; de heer Schenk en de met hem rijdende brigadier
sprongen in tijds uit het rijtuig maar de vrouw van den
eerste geraakte er in te water; zij werd er na veel inspan
ning nog levend uitgehaald maar gaf spoedig den geest.
Misdrijven. Te Vlaardingen is onlangs een oude ren
tenier bestolenhetgeen hij eerst ontdekte toen hem uit
Schiedam zijne effectenmet achterhouding van eenige dui
zenden aan bankpapier, in een dous werden teruggezonden.
Eenige nummers op het om de doos gewikkelde papier deden
vermoedendat daarin vroeger uurwerken waren verpakt
geweest, en daarop is bij den uurwerkmaker v. P., die eLe
week bij den rentenier den klok kwam opwinden, eene
huiszoeking gedaanmet het gevolgdat hij in hechtenis
is genomen.
De inspecteur van politie s>. Hove en de agent van politie
Brandt, van Amsterdam, hebben den voortvluchtigen bediende
der Credietvereeniging A. Parmentier te Nieuw-York aange
houden en beslag gelegd op een groot gedeelte van het ge-
stolene. Zij zijn met hunnen arrestant reeds op reis naar
Nederland.
In den nacht van 19—20 Nov. is de Groenendijk, die
voor den polder 's Lands van Megen tot waterkeering dient
over een lengte van 20 ellen en eene diepte van onge
veer 1 el, door kwaadwilligen doorgestoken, hetwelk,
wegens den grooten toevoer van water, voor het onderloopen
van genoemden en andere Maaspolders deed vreezen.
Rechtszaken. De rechtbank te Middelburg heeft den
oud-reeder J. de Decker (thans te Antwerpen) schuldig ver
klaard aan het opzettelijk vernielen van een bewijsstuk (scheeps
journaal van den Fransen van de Putte) en hem veroordeeld
tot 1 jaar eenzame opsluiting en f 50 boete
Overleden den 16dr. JA. C. v. Heusdooud-hoog
leeraar aan de hoogeschool te Groningen, oud 66 jaren.
StAATS-LoTiRiJ. Trekking der 5®. klasse, 1'. week
No. 13403 f 15000, No. 19806 f 10000, No. 15372/1500«
No. 2506,2900, 9078, 10069, 10985, 17017 17876'
17928, 18101 en 20446 1000.
De minister van financiën heeft het plan vastgesteld der
299«'« staatsloterij, welke zal bestaan uit 21000 loten,
10500 prijzen en 2 premiënen duurt van 20 Jan. tot
12 April 1879, terwijl de collecte geopend wordt van 23 Dec.
tot 4 Jan. a. s.
KoLONiëN. Suriname. De Gebroeders de Jong hebben
den gouverneur een prachtigen beker, vervaardigd in de
fabriek der heeren v. Kempen te Voorschoten aangeboden,
welke in een opschrift vermeldt, dat de kolonie aan haren
tegenwoordigen gouverneur hare goud industrie verschuldigd
js. Met de booten der Compagnie Génér, Transatlantique
is gedurende de eerste 10 maanden dezes jaars voor/347,045
aau goud uitgevoerdook langs anderen weg is veel naar
Nederland verzonden.
Atchin. De voornaamste hoofden der IX Moekim zijn
met de imams en honderden uitgewekenen teruggekeerd en
hebben zich onderworpen hetgeen ook door het hoofd der
III Moekim gedaan is. De voornaamste hoofden der XXVI
Moekim bieden eveneens hunne onderwerping aauover de
voorwaarden wordt nog onderhandeld. Panglima Polim en
Toeankoe Haschim maken echter toebereidselen om den oorlog
voort te zetten.
Yoor
verre kunstlievende leden van Concordia op
Maandag-avond in de zaal van den heer Stcitzar tegenwoor
dig warenzullen zenaar wij geloovenzich niet hebben
beklaagd een paar uren aldaar te hebben doorgebracht met
het aanhooren der verschillende nummers van het programma.
Was het inderdaad een stout denkbeeld, de vijfde Sympho
nic van L. v. Beethoven op het repertoire te brengende
uitvoering overtrof zeker (de krachten in aanmerking geno
men) de verwachting van velen. Liet nummer 2a Am Meer
en b. Stdndchenliederen van Schuberteenigszins te wen-
schen over, het overige gedeelte van het programma werd
wederom zoo goed gespeelddat men het gezelschap gaarne
deze gebreken zal vergeven. Vooral nummer ia. Ein Traum
van Haydn en b. Nocturne van Chopin, strijkkwartet en solo
voor vioolwerden uitstekend voorgedragengetuige de
herhaalde toejuiching den executanten, voornamelijk den heer
Otto, ten deel gevallen. Is het bestuur niet altijd bij machte
vreemde solisten te ennageerende uitvoering van Maandag
avond levert naar onze bescheiden meening het bewijsdat
het gezelschap inderdaad in eigen boezem krachten genoeg
bezit om voor een enkelen avond den waarlijk kunsllievenden
leden een keurig muzikaal genot te doen smaken. Gaat
Concordia voort om door volhardende studie de klassieken
zoo te vertolken als deze vijfde Symphoniewij gelooven
dat dit gezelschap eene schoone toekomst te geruoet gaat
en wij wenschen dan ook van harte dat het edel streven
van Concordia de sympathie van allendie de kunst lief
hebben moge ten deel vallen.
Is het te verwonderen, dat, bij den thans zoo hoogen wa
terstand in den polder de Schermeer, in menig hoofd plan
nen broeien tot verwezenlijking van den door zoo vele
ingezetenen gekoesterden wensch, n l. bemaling door stoom.
Ieder toch zal moeten erkennen dat onze oude vijand ons
dit jaar weêr onnoemelijk veel schade zal berokkenenhet
welk ongetwijfeld geen plaats zou hebbenwanneer onze
polder door voldoende stoommachines van het overtollige
water had kunnen worden ontlast. Het is om deze reden,
dat een leek de vrijheid neemt, in een publiek blad enkele
plannen door hem ontworpen ter kenmsse van Scherraeer's
belastingschuldigen te brengen, met het vriendelijk verzoek
aan hen, die denken beter te weten, ook hunne nasporingen
publiek te makenopdat door wrijving van gedachten het
voor ieder niet blind bevooroordeelden tegenstander van
stoom moge blijken, dat de toekomst ook in de Schermeer,
trots alle vervijzelingen van molens (hetwelk ons het bagatel
van ettelijke tienduizenden heeft gekost en met welk resultaatf),
zonder twijfel aan de stoom behoort. Die overtuiging drong
zich met vernieuwde kracht aan den ondergeteekende op,
toen hij onderstaand plan voor stoomgemalen in ruwe schets
ontwierphet aan bevoegder hanuen overlatende de zaak
en détails te onderzoeken.
4 Machines (eentrifugaalpompen) ieder 40,000 160,000
Buitengewone uitgaven, ieder 5000 20,000
180,000
Rente van een kapitaal, groot/180.000 it 4% °/0 f 8100
Aflossing in 36 jaren, jaarlijks dus f 5000 jaar
lijksche verhooging5000
13100
Het getal hectaren bedraagt 4444
Verhooging f 3 p. h. 3
f 13332
welke verhooging dus voldoende zou zijn ter betaling van
rente en aflossing, terwijl de jaarlijksche vermindering van
rentebetaling kon dienen tot vermindering der verhoogde
belasting. Bovendien zouden de jaarlijksche kosten van on
derhoud enz. volgens schrijvers meening niet hooger komen
dan die van de thans gebruikt wordende molens, welke,
niettegenstaande onze innigen wensch naar windons tot
heden in een moeras hebben laten verkeeren.
Plan van onderhoud
4 Machines per jaar f 2000
Kolenverbruik f 3000
4 Machinisten 600
2 Stokers f 500
4 Kolenkruiers, 100 dagen a f 1,50 p. d. 150
Buitengewone uitgaven f 250
f 8000
12000
v 2400
- 2000
v 600
1000
726ÖÖÖ
terwijl de molensten getale van 50 welke gemiddeld per
jaar 525 ieder kosten, omstreeks hetzelfde bedrag der eischen:
50 maal 525 is 26,250.
In de hoop dat weldra de handen aan den ploeg worden
geslagen, waardoor we voor goed van den waterwolf zouden
zijn veriost, en u, geachte redacteur, dank zeggende voor de
welwillend afgestane ruimte in uw veelgelezen blad, ben en
blijf ik, niettegenstaande alle tegenwerking,
Een voorstander van stoom.
De redactie heeft met het oog op het groote belang, hare
ruimte niet geheel willen weigerenmaar meentom de
reeds herhaaldelijk ook in dit bFad gevoerde discussiën over
dit onderwerp, geene verdere polimiek te moeten opnemen
tenzij iemand van de wederpartij zich geroepen mocht achten,
om voor eens in korte woorden de gronden van het tegen-
overge.-telde gevoelen te ontwikkelen.
"-4 V/ M/ I
