N«. 48.
Tachtigste Jaargang.
1878.
2 SSJTtt Z MViMSM
Te huur of te koop:
ZONDAG
1 DECEMBEK.
D«.0.«„.twmd.w»lenirSÏ^^ op I.terd.p
„„,a 7 u,.«. Pn|. p» k""»1 "s p0"
„talrijk. I00[|
Officieel (Bebcelte
kennis gevin g.
Do PATENTEN,
De Regeering en de Kunst
nijverheid.
^tabs-Hieuw*.
(aboerlenliëis.
m DU1ÏJË BLOK
hunne 13 jarige Echtwereeniging
Verhoogd door K. Stuit met
twee Renleniersh»ii®en, met Titinlfes,
MAABSCHE
int r
Brieven /r«*co aan de Uitgevers naiw
De Advertentiën tosten van 1-5 regels 0,75, voor elke regel meer 15
Cents; groote letters naar plaatsruimte. By inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in het eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
Bij deze Courant behoort een bijblad, bevattende
loekelijksche berichtenboekaankondigingen
en advertentiën.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALKMA AH
hrenet op grond van art, 1 der wet van 2;2 Mei 1815 (staats
blad n°. 22) bij deze ter kennis van de ingezetenen der g -
meente, dat het suppletoir negenmaandsch kohier ™otde be-
Sg op het Personeel. n°. 6, dienstjaar 1878,1879 op
26 Novemebr 1878 door den Heer Provincialen Inspecteur
der directe belastingen in Noordholland e^e=ut"lr^"k'a"^
op heden aan den Heer Ontvanger der Rijks directe belas
tinken binnen deze gemeente ter invordering is overgegeven.
Ieder ingezeten die daarbij belang heeft word vermaand
op de voldoening van zijnen aanslag behoorlijk acht te geven,
tèn einde alle geregtelijke vervolgingenwelke uit nalatig
heid zouden voortvloeijente voorkomen.
Aitcmaar Het Hoofd van het Bestuur voornd
den 27 Z 1878. A. MACLAINE PONT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
hreneren ter kennis van de belanghebbenden jij
dat het suppletoir kohier voor de belasting op de honden
over de dienst van bet loopende jaar, d°°r hen °P J6 NIo
vember il. voorloopig vastgesteld, gedurende 14 dagen, in
te gaan hedenter lezing van de belanghebbenden is neder-
gelegd oP de gemeent^secreiane.^ „„d,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
07 ainn 1R7R De Secretaris
27 Nov. 1878. NUHOUT van dek VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
oo \'m. 1878 Ne Secretaris,
28 Nov. 18/». NUHOUT van dek VEEN.
VERGADERING van den RAAD der gemeente ALK
MAAR, op Woensdag, den 4 December 1878, des mid
dags te 12 ure. Namens den Voorzitter van den Baad.
De Secretaris
NUHOUT VAN DER VEEN.
aangevraagd in Augustus, September en October 1878
kunnen ter gemeente-secretarie worden afgehaald van af
Maandag 2 tot en met Zaturdag 14 December 1878, s mor-
geus van 92 ure.
De COMMISSARIS van POLITIE te ALKMAAR
maakt bekend, dat op den 1 Nov j.l. een stapel kaas is
bezorgd aan het adres van den heer de Jong te Hoorn, van
welken stapel kaas tot nog toe de eigenaar onbekend is gebleven.
Zii die daarop vermeenen recht te hebben, worden ver-
zochfzich vóór 20 December e.k. aan zijn bureau aan te melden.
Alkmaar, Ne Commissaris van Politie voornd-,
30 Nov. 1878. VAN BREMEN.
P O L 1 C I E.
Ter terugbekoming is aan het Commissariaat, van Policie
het navolgende voorhanden als: een notitieboektje, een kin
derboortjeeen gouden oorbel, een sleutel, eenfluweelen porte-
mornaieeen mand met jonge konijnen en een zak met aard-
appelen.
li.
„Boven alles staat de noodzakelijkheid dezer scho
len", zeide in 1863 de Minister, die de wet op het
Middelbaar Onderwijs verdedigdeen hij bedoelde
de burgerdag- èn avondscholen, „voornamelijk bestemd
voor aanstaande ambachtslieden en landbouwers.' In
elke gemeente van meer dan tien duizend zielen
gebood de wetmoet ten minste ééne burgerdag- en
avondschool worden opgericht, tenzij de bevolking
zoover uiteen woontdat op bezoek van een bur
gerschool weinig te rekenen zou zijn of in de behoefte
op andere wijze wordt voorzien. Blijkt eindelijk dat
door een burgeraro«c?school in de behoefte eener ge
meente voldoende wordt voorzien, dan kan, doch
telkens slechts voor een bepaalden tijd, ontheffing
worden verleend van de verplichting tot oprichting
eener burgerrfa^school. Zoo luidt het voorschritl
der weten zoo gebiedend moest het luidenzeide
de Minister, want de behoefte was dringend, Wij
waren bij andere volken ten achter. Deze scholen
mochten in geen geval achterwege blijven en ook
niet wachten op besluitelooze raadplegingen van ge
meentebesturen. „Zonder talmen, zonder lange over
leggingen over de kosten" moesten zij worden op
gericht. Nu schrijven wij 1878, en hoevele burger
dagscholen bezitten wij Niet meer dan vijf. Vooi
41 gemeenten van meer dan 10,000 zielen is de
wettelijke termijn voor de oprichting van een dagschoo:
voorgeschreven reeds verstrekenmaar aan 36 daar
van is om de eene of andere reden ontheffing van
de verplichting tot oprichting verleend. Amsterdam,
's Gravenhage, Utrecht, Groningen en Leeuwarden
zijn de eenige gemeenten waar een dagschool bestaal
Die vijf scholen telden in December 1876 te zamen
niet meer dan 330 leerlingen en van die 330 be
hoorden er slechts 133 tot den ambachtsstand. De
ouders van de overigen waren winkeliers, kooplieden,
bouwkundigen ambtenaars kunstenaars militairen
Wat wij voor twee jaren konden lezen in het
CU5. c*u vvy wv, J
verslag der commissie tot onderzoek van de werking
der wetten op het Lager en Middelbaar Onderwijs,
door de Maatsctappij tot Nut van 't Algemeen be
noemd, is dus volkomen juist gebleven: „Men zegt
niet te veelwanneer men beweertdat de burger
dagscholen voor de opleiding van aanstaande am
bachtslieden mislukt zijn."
Behalve deze vijf burgerdagscholen bestaan er m
ons land dertig burgeravondscholen met een geza
menlijk bedrag (in December 1876) van 2443 leer
lingen, die inderdaad voor het grootste gedeelte als
aanstaande ambachtslieden kunnen beschouwd worden.
Maar hoe weinig beteekent dit magere cijferin
Amsterdam alleen moesten er zooveel zijn Aanstaande
landbouwers worden op de avondscholen evenmin als
op de dagscholen gevonden en al moge men nu ook
al niet kunnen zeggendat de avondscholen voor
de zonen der ambachtslieden geheel mislukt zijn,
het doel dat den wetgever van 1863 voor oogen
zweefde is zeker niet bereikt. Of het beter zal wor
den? De tijd is voorbij dat wij deze hoop mochten
voeden. „Het zal met deze scholen gaan als met
veel in dit land", zei de Eegeering in 1863. „Een
nieuwe instelling vindt niet aanstonds den bijval dien
zii verdient. Maar eenige jaren oud, wordt langza
merhand het besef van hare behoefte levendig, de
ijver van hen die zich nog onthoudenwordt op
gewekt door diegenen, die er met vrucht hunne op
leiding gehad hebben, en zoo wordt hetgeen^in den
beginne klein scheen, langzamerhand groot.In
derdaad, zoo gaat het dikwijls. Door den tijd wordt
de spruit een boom. Maar als er een aantal jaren
zijn voorbijgegaan, zonder dat er van werkelijken
wasdom blijkt, dan kan men er zeker van zijn, dat
er iets hapert, dat de grond voor het gewas met
geschikt is. ..tij
Intusschen heeft reeds de ondervinding geleerd,
welke planten voor dezen grond wel geschikt zijn en
bij een goede verzorging tot een frisschen bloei kun
nen geraken. Het zijn de scholen voor aanstaande
ambachtslieden die niet zijn geregeld vo gens de Wet
op het Middelbaar Onderwijs: de ambachtsscholen en
teekenscholen. Daar behoeft men geen kunstmiddelen
om leerlingen te trekken, daar wordt het onderwijs
;ezocht, daar is belangstelling. Als voorbeeld kunnen
de Rotterdamsche ambachtsschool met 235, en de
Rotterdamsche Akademie van Beeldende Kunsten en
Technische Wetenschappen met 1108 leerlingen ge
noemd worden. Omtrent beide inrichtingen herhaalt
elk nieuw regeeringsverslag de gunstige berichten van
het vorige jaar. De uitkomsten worden met recht in
de eigen verslagen der inrichtingen verblijdend ge
noemd. Wat de ambachtsschool betreft, zij stelt zich
niet ten doel volslagen ambachtslieden te vormen en
daardoor de werkplaatsen te vervangenzij wil de
inleiding tot de werkplaats zijn. Terwijl ook hier
aanvankelijk het vooroordeel zich deed gelden is a -
leno-s ingenomenheid er voor in de plaats gekomen.
De°feiten vielen met te loochenen. De leerlingen oer
amhachtssehool streefden in de werkplaats de andere
leerjongens spoedig voorbij. Degelijke, praktische
mannen, die zich vroeger geen goede vruchten van
praktisch onderwijs in een school konden voorstellen,
hebben die vruchten met eigen oogen gezien en zijn
bekeerd. Ook de industrieschool en de ambachtsschoo.
van de Maatschappij voor den werkenden stand en
de industrieschool voor vrouwelijke jeugd te Amster
dam, met 120, 124 en i70 leerlingen, verkeeren
in bloeienden toestand. Van de Akademie van Beel
dende Kunsten te 's Gravenhage, met 331 leerlin
gen kon met recht gezegd worden wat in haar ver
slag van 1876 te lezen staat, dat er de toekomstige
werkman in staat wordt gesteld om zijn vak behoor
lijk te leeren uitoefenen zijn smaak er wordt ge
vormd en zijn gevoel voor het schoone er wordt op
gewekt. Te Arnhem bloeit een ambachtschool met
110 leerlingen en kan de teekenschool van het ge-
uootschap Kunst en Oefeningmet 306 leerlingen
aan alle aanvragen om plaatsing niet voldoen. De
Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kun
sten te 's Hertogenbosch telt 292 leerlingenen
menige andere kleinere gemeente bezit een bloeiende
teekenschool.
De ervaring heeft alzoo de richting aangewezen
waarin voor de burgerdag- en avondscholen verbete
ring moet worden gezocht, en vrij algemeen ismen
overtuigd, dat zij in die richting is te vinden. Eoo
lezen wij in het regeeringsverslag van den staat van
het onderwijs over 18761877 van een nieuwe re
reling der burgeravondschool te Amsterdam„De
hoofdstrekking van de reorganisatie was om het
zuiver theoretisch onderwijs tot het hoogst noodige
te beperken en aan het teekenonderwijs zooveel mo
gelijk uitbreiding te geven." Te Leeuwarden wa
ren plannen gemaakt om de burgerdagschool door
een ambachtsschool te vervangen. Het blijkt duidelijk
dat het met zuiver theoretisch onderwijs met gaat.
De praktijk moet er mee vereenigd worden. De aan- i
staande ambachtsman moet zien en handelenen zoo
leeren deuken en begrijpen. Yoor het leeren van lessen
of het stilzittend volgen van een betoog is hij niet
geschikt. Het boeit zijn geest niet, het wekt hem
niet op het houdt hem niet wakker, vooral met
's avonds na zijn dageljjksche bezigheid in de werk
plaats of in de open lucht. Dat de leerlingen der
burgeravondscholen in vele vakken onderwezen wor
den door de leeraren der lioogere burgerscholen, heelt
ongetwijfeld mede ongunstig gewerkt. Deze onder
wijzers zijn te veel gewoon aan leerlingen van meer
dere ontwikkeling. Niet ieder heeft de gave om
zich voor personen van zeer verschillende ontwikke
ling op duidelijke en tevens boeiende wijze uit te
drukken.
Naast de ambachtsschool behoort de teekenschool
I een breede plaats in te nemen. Aan geschikte tee
kenonderwijzersaan een museum van kunstnijver
heid, waar niet alleen voorbeelden en modellen
worden verzameld, maar van waar zij tevens wor
den rondgezonden door ons geheele landaan een
geheele nieuwe inrichting van ons teekenonderwijs
hebben wij dringende behoefte De smaak van den
werkman moet gevormdzijn schoonheidszin opge
wekt worden. De sommen die de Eegeering tot dit
doel op de begrootmg uittrekt zijn aan een kunst
gewijd die wel degelijk regeeriugszaak is want zy
raakt on e nijverheid. En ai mogen die uitgaven ook
vrij wat meer bedragen dan onze vijf burgerdagscholen
en onze dertig burgeravondscholen ons kosten, de aan
staande ambachtsman heeft wel aanspraak op iets
meer, op iets anders zij het ook iets duurders dan
hetgeen de wet op het middelbaar onderwijs hem
beloofdedoch niet heeft kunnen geven. Uitgaven
voor dat doel zijn geen uitgaven van weelde.
ST. N1CÖLAAS- en KERSTFEEST te PARIJS.
De Groote Magazijnen van den Printemps hebben de eer
ter kennis hunner clientele te brengen dat de geïllustreerde
catalogus der artikelen voor het St. Nieolaasleest onlang
6 Deze catalogus, die niet minder dan 48 bladz. met «Pgave
van speelgoed, byouterie, marokijn- en Parysche wtikelen
bevatzal gratis en franco gezonden worden aan een ieder
die hem aanvraagt aan de Groote Magazijnen van den Prin
temps 70, Boulevard Haussmann, Paris.
De minister van waterstaathandel en nijverheid heeft
bepaalddat de standplaats van het ykkantoor van den
ijkkring Haarlem met i". Februari 1879 wordt gevestigd te
Alkmaar.
De luit. ter zee 2'. kl. J. P. Lubbe Bakker wordt mei
1 Dep. a. s. geplaatst aan boord van Zr. Ms. wachtschip te
Willemsoord.
De beide verkiezingen voor den gemeenteraad hebben
den volgenden uitslag gehad
a. ingeleverd 518 biljetten, waarvan 3 van onwaarde; ver
kozen de heer mr. A. P. de Langemet 340 st.; voorts
bekwamen de heeren J. M. de Sonnavil'e 108 A. Prins
21 H P. v. d. Tak 13, W. Helling 13, U Kat 6 en
6 andere personen te zamen 14 stemmen.
b. ingeleverd 520 biljettenwaarvan 6 van onwaardeher
stemming tusschen de heeren W. Helling, die 200, en
H. P. v. d. Takdie 90 st. bekwamvoorts zijn uitge
bracht op de heeren D. Kat 79, P. v. Leeutcenbl, A. Prins
41, J.M. de Sonnaville 19, nir. A. P. de Lange 18 en op
5 andere personen te zamen 10 stemmen. Er zijn onge
veer 900 kiezers.
Het beroemde schilderstuk van Géricault in den Louvre
en de reproductiën daarvan hebben aan de schipbreuk der
Medusa eene vermaardheid gegeven, welke die van andere
even groote of nog grootere zeerampen overtreft en nog
thans eene volle schouwburgzaal lokt om van het drama ge
tuige te zijn, waarin üesnoyer gepoogd heeft op zijne wijze
deze schipbreuk te vereeuwigen en aanschouwelijk te maken.
De tooneelkunst heeft bij zijne poging zeker niet gewonnen,
of het moest, zijn t,er oplossing der vraag, hoever men het
met het decoratief brengen kan. In dit opzicht mogen wij,
als wij het, eerste bedrijf uitzonderenover de opvoering op
Donderdag tevreden zijn: het ter uitvaart gereed liggende
schip en het tooneel op het dek waren zeer goed en het
daarop voorvallende werd bovendien flink en onder levendigen
bijval vertoond; ook de slotscène, het vlot, mocht de uit
gebreidheid van het tooneel in aanmerking genomen vol
doende geacht worden, mits men Géricaults schilderij vergat,
't Was misschien 25 jaren geleden sinds „de Schipbreuk
hier het laatst was opgevoerdover 25 jaren zullen er wel
licht weder genoeg nieuwsgierigen zijn om eene herhaling
te wagen.
Mej. Johanna Becker, de dochter van den leider van
het florentijner kwartier, pianiste, mej. Cornelia Travers,
sop aan zangeres uit Mannheimen de heer Fr. üilvert
vroeger violoncellist van genoemd kwartet, kamer-virtuoos
van den Hertog van Saksen-Meiningendie thans eene
kunslreis door Nederland maken en eerlang weder naar het
buitenland terugkeeren, zullen zich, hij voldoende deelneming,
op Maandag9 December, in Uiligentia doen hooren.
Het beroemde florentijner kwartet heeft bier een goeden
klank achtergelaten en zoowel het vroeger medelid daarvan
als de naamdraagster en leerlinge van den directeur zullen
wel geene aanbeveling behoeven. Mej. Travers is volgens
de Allg. deuCche Musikzeitung eene in zeer goede school
ontwikkelde zangeresdie ,,italienische KehUertigkeit nut
deutscher Innigkeit vereinigt", en, volgens eene ander blad,
met haar sympatiekwelluidend stemorgaan der technische
moeilijkheden met glans overwint. Komt het, concert dezer
musici ook wat kort vóór dat van de heeren Hofmeester c.s.,
de liefhebbers mogen zich de gunstige gelegenheid om wat
schoons te hooren ten nutte maken.
Xn de vergadering van de afd. Alkmaar der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, gehouden 25 November, is
bij acclamatie besloten, in den loop van het volgende jaar te
Alkmaar eene afdeelings-tentoonstelling te houden, lot. be
stuurslid werd gekozen in de plaats van wijlen den heer
SC. Coster, de heer P. Kramer.
burgerlijke stand
ONDERTROUWD.
28 Nov. Christoffel Pieket Weeserik, wedr. van Lysbeth Storm,
en Trijntje Otte. Joachim Kite, te Alkmaar, en
Judith Roos, te Amsterdam. Uermannus Cornelis
Geurdes en Trijntje Sitter, beiden te Amsterdam
laatstgenoemde onlangs alhier.
GETROUWD. o - 7 j, j.
24 Nov. Franciscus fredricus de Munk en Sara Maria Looacn.
Aliedius Willem van der Poort en Anna Maria van
de p0i, Paulus van Berkumwedr. van Alida
Hermina Helena Kramer en üieuwertje Hemmekler.
28 Jan Rens Schelhaas, wedr. van Jacoba Bos, en Catha-
rina Jacoba Henningwed. van Eredrik Hendrik
Benraadt.
GEBOREN. t T
22 Nov. Theodoras Jacobus, Z van Joannes Jacobus Bruno
en Anna Maria Krijger.
23 Cornelia GeertruidaD. van Georg Scale en Grietje
Kater.
25 Wilhelmina, D van Gijsbertus Baas en Elisabeth
Ooijevaar. Adrianavan Johannes Banningen
Adriana Metman.
28 v Cornelia Geertruida, D. van Cornelis Morsch en
Grietje Baart. Anlje, D. van Dirk Ven en Guurtje
M-uijs. Hendricus Johannes, Z. van Johannes Meijer
en Petrouella Johanna Roos.
OVERLEDEN.
22 Nov. Anlje Fraaimanwed. van Jacobus Jacobse, 70 J.
23 s Wolf, Z. van Salomon Izaiik Grootkerk en Geesje
Hocpelmanbijna 8 m.
29 e Anna Catharina Elisabeth Keusswed. Johannes
Gerardus Kreinschulten 82 j.
Dinsdag, 3 December a.s., hopen onze ge-
liefde Ouders J
Jb. PORTUIN
y=45 etl 1
tc vieren. Hunne dankbare kinderen.
Receptie Dinsdag, 3 Dec.
Ondertrouwd
WILLEM EZERMAN,
van Arnhem,
en
ALE1DA JOHANNA STOLP.
Receptie 8 December. Eenige kennisgeving.
Zutphen 29 November 1878.
Getrouwd
A. W. VAN DER VOORT
en
A M VAN DE POL,
die tevens hunnen dank betuigen voor de vele
bewijzen van belangstelling, bij hun huwelijk onder,
vonden.
Op den 27 November 1878 is te 's Gravenhage
overleden Mevrouw D. HORCH- SCHENBACH.
Eenige kenuisgeving,
Op den 22len November overleed na een lang
durig doch geduldig lijden en meermalen met de
genademiddelen onzer Moederde H Kerk gesterkt,
onze geliefde Moeder en Behuwdmoeder de Wed.
J JACOBSE geboren Frayman in den ouder
dom van 70 jaren diep betreurd door hare kinde
ren behuwd- en kleinkinderen. Lit aller naam,
Alkmaar, 0. M. JACOBSE,
22 Nov. 1878. Wed P- Groen.
Strekkende deze tot eenige en algemeeue ken
nisgeving.
Op den 22He" dezer overleed te Menslage (Prui
sen) onze geliefde Vader JOH ANN HERMANN
TECKER, in den ouderdom van ruim 76 jaren.
Alkmaar, Hit aller naam
30 Nov. '78. D. TECKER.
Eenige Keunisgeving.
Heden behaagde het den Heer om tot zich te
nemen onze geliefde Moeder TRIJN'IJE DINGE-
NUM, weduwe van C. J BOOY, in den ouderdom
van 63 jaren, na eene korte ongesteldheid van slechts
negen dagen. Het is een onvergetelijke slag, maar
wij zwijgen in Gods ondoorgrondeïijken wil.
St. PancrasG. BOOY Cz.
25 Nov. 1878. N. BOOY Cd.
VEILING VAN VASTE GOEDEREN.
27 Nov.
Door den Notaris J. G. A. VERHOEEF.
1. Winkelhuis, N.z. Dijk, C, 646. Str. P. Nol f
2. Woonhuis, Z.z. Achterweg, C, 583. Str. H. Wit
3 Dito, N z. Spanjaardsiraat, C, 610. Str. P. Nol
4. Dito, aldaar, 609. Str. C. Bijpost
(Afslag 4 Dec.)
28 Nov.
1. Winkelhuis W.z. Heerenstraat., C 636.
Str. P- Bruin
Verhoogd door P. T. Portegies met
2. Pakhuis, O.z. St. Jacobstraat, C 176.
Str. P. Brum
Voor de vele bewijzen van deelnemingzoowel
gedurende de ziekte als bij het overlijden van den
Heer S. C COSTER ondervonden betuigen zijne
weduwe en familiebetrekkingen hartelijken dank.
Alkmaar, 29 Nov. 1878.
Voor de menigvuldige bewijzen van deelneming,
ondervonden bij het overlijden van Vrouwe CHRIS
TINA MARIA DE WIJS, M eduwe ür. W J.
1MMINK, betuigen hare kinderen en haar broeder
hun dank
Alkmaar, 30 November 1878.
4020,—
1925,
700,
815,
f 1260,—
750,—
V 730,—
f 160.-—
De ondergeteekende op den 23 November j.l.
de herinnering gevierd hebbende van zijne vijftig
jarige ambtsbediening van Burgemeester over ver
schillende gemeenten, heeft, bij die gelegenheid,
van de leden der gemeentebesturen, de ingezetenen
en vele vrienden en kennissen de meestmogelijke
belangstelling ondervondenhetwelk hij zeer op
prijs stelt. Hij brengt deswegens aan allen zijnen
welmeenenden dank met verzoek, deze algemeene
ook als bijzondere dankbetuiging te willen aannemen.
Egmond-binnen S. C. S. HOLLAND.
26 November 1878.
De ondergeteekende betuigt zijnen dank voor de
ondervonden bewijzen van belangstelling.
Alkmaar, 30 Nov. 78.
A P. DE LANGE.
voor weinige jaren nieuw gebouwdvoorzien van
wel- en regenwater en verdere gemakkken, gelegen
buiten de Kennemerpoort
Eén direct te aanvaarden en één met Me.i 1879
Te bevragen bij den eigenaar M GROENEVELD,
Schoutenstraat.